Ngày thứ tư
Bà Klima chuẩn bị đi ra khỏi nhà, nhưng người chồng vẫn còn đang nằm trên giường.
– Sáng nay anh không phải đi đâu à? – cô hỏi.
– Vội vã làm gì chứ! anh có dư thời gian để đi gặp bọn đấy mà – Klima trả lời. Anh ngáp và quay người về phía bên kia.
Tối hôm trước anh đã thông báo anh đã phải cam kết, trong buổi hội thảo mệt người đó, là sẽ giúp đỡ các nhóm nhạc sĩ nghiệp dư và do đó sẽ biểu diễn một tối vào thứ Năm tới tại một thành phố nước nóng nhỏ cùng với một bác sĩ và một dược sĩ chơi nhạc jazz. Anh nói với vẻ giận dữ sôi sục, nhưng bà Klima nhìn thẳng vào mặt anh và thấy rõ ràng những lời thoá mạ đó không chứa đựng một sự phẫn nộ thành thực bởi vì không hề có buổi biểu diễn nào và Klima đã bịa ra với mục đích duy nhất là kiếm thời gian cho những vụ lăng nhăng. Cô đọc thấy điều đó trên mặt anh, anh không thể giấu cô điều gì hết. Khi anh quay sang phía khác, miệng lẩm bẩm chửi rủa, cô hiểu ngay là anh không hề buồn ngủ, mà chỉ muốn giấu mặt di để cô không dò xét được điều gì trên đó.
Rồi cô đi đến nhà hát. Mấy năm trước, khi bệnh tật buộc cô phải rời bỏ ánh đèn sân khấu, Klima đã tìm cho cô một chân thư ký. Công việc đó không đến nỗi tệ lắm, hàng ngày cô gặp nhiều người thú vị và có thời gian biểu làm việc rất thoải mái. Cô ngồi ở bàn soạn thảo nhiều bức thư hành chính, nhưng cô không thể tập trung được.
Không có gì sánh được với lòng ghen tuông trong việc nuốt chửng hoàn toàn con người. Khi một năm trước mẹ Kamila mất, chắc chắn việc đó với nghệ sĩ kèn trompet là cái gì đó bi thảm hơn là một sự ra đi. Tuy vậy, cái chết của mẹ cô, người mà cô yêu quý, không khiến cô đau khổ nhiều quá. Tất nhiên sự đau đớn có thể khoác rất nhiều màu sắc, ở cô là nỗi buồn, sự nhớ nhung, xúc động, hối tiếc (liệu cô, Kamila, đã chăm sóc mẹ mình đầy đủ chưa? Cô có lơ là bà quá không?) và cũng là một nụ cười thanh thản. Sự đau đớn đó hiền hoà toả đi khắp mọi hướng, những suy nghĩ của Kamila nhảy nhót đập vào cỗ quan tài của người mẹ và bay về phía những kỷ niệm, về tuổi thơ của chính cô, xa hơn nữa, đến tuổi thơ của mẹ cô, họ cùng bay về rất nhiều những lo lắng thường hằng, họ bay về tương lại đang mở rộng, nơi đó như một sự an ủi (phải, những ngày tuyệt vời đó chồng cô là một niềm an ủi lớn), có hình ảnh của Klima.
Sự đau đớn do lòng ghen tuông gây ra, ngược lại, không phát triển trong không gian, mà nó quay như một quả dâu xung quanh một điểm cố định. Không có sự lan toả. Nếu cái chết của người mẹ mở ra cánh cửa của tương lai (khác biệt, cô đơn hơn và cũng trưởng thành hơn), thì sự đau đớn do sự thiếu trung thành của người chồng gây nên không mở ra một tương lai nào hết. Tất cả tập trung trong hình ảnh duy nhất (và thường trực hiển hiện) của cái cơ thể phản bội, trong lời trách cứ duy nhất (và thường trực hiển hiện). Khi mất mẹ, cô còn có thể nghe nhạc, thậm chí cô còn có thể đọc sách, khi ghen tuông, cô không còn làm được việc gì hết nữa.
Ngày hôm trước cô đã có ý định đi đến thành phố nước nóng để kiểm tra sự tồn tại của buổi biểu diễn đáng ngờ, nhưng ngay lập tức cô đã nghĩ lại, vì cô biết Klima ghê tởm sự ghen tuông thế nào và cô không được phép biểu hiện điều đó một cách rõ ràng. Nhưng sự ghen tuông quay cuồng trong cô như một thứ động cơ bị gói kín và cô không thể ngăn mình nhấc máy điện thoại. Cô tự nhủ, để tự biện hộ, rằng mình đang gọi điện đến nhà ga mà không có chút toan tính cụ thể nào, chỉ để thư giãn đầu óc, bởi vì cô không tài nào tập trung nổi để viết vài lá thư hành chính.
Khi biết tàu sẽ khởi hành vào lúc 11 giờ sáng, cô đã tưởng tượng thấy mình đi qua những đường phố xa lạ, tìm kiếm một tấm áp phích có tên Klima, đi đến công đoàn tổ chức biểu diễn hỏi xem có buổi hoà nhạc nào mà chồng cô sẽ tham gia ở đây không, và cô tự nghe thấy câu trả lời rằng không có buổi biểu diễn nào hết và cô sẽ lang thang, tàn tạ và bị lừa dối, trong một thành phố hoang vắng và xa lạ. Và sau đó cô tưởng tượng ra ngày hôm sau Klima sẽ nói về buổi biểu diễn như thế nào và cô sẽ tra hỏi anh các chi tiết ra sao. Cô sẽ nhìn thẳng vào mặt anh, cô sẽ lắng nghe những gì anh bịa ra và sẽ nồng nhiệt cay đắng nuốt chửng thứ độc dược đầy dối trá của anh.
Nhưng cô cũng tự nhủ ngay rằng cô không được phép cư xử như thế. Không, cô không thể ngày qua ngày tuần này sang tuần khác rình mò và nuôi dưỡng đủ mọi hình ảnh về sự ghen tuông của mình. Cô sợ mất anh, và vì nỗi sợ đó cô sẽ mất anh!
Nhưng một giọng nói khác ngay lập tức trả lời, vẻ ngây thơ cáo già: nhưng không, cô sẽ không dò xét anh! Klima đã khẳng định với cô là anh sẽ biểu diễn và cô tin anh! Chỉ là vì cô không muốn phải ghen tuông nữa mà cô sẽ coi điều đó là nghiêm túc, cô sẽ chấp nhận những lời khẳng định của anh không chút nghi ngờ! không phải là anh đã nói với cô rằng anh đến nơi đó mà không chút thích thú và anh rất sợ việc sắp phải trải qua một ngày một đêm u tối như thế! Chính vì để dành cho anh một bất ngờ thú vị mà cô quyết định đến gặp anh ở đó! Vào đúng lúc Klima, vào cuối buổi biểu diễn, ghê tởm cúi chào và nghĩ đến chuyến đi trở về đầy mệt nhọc, cô sẽ lại gần sân khấu, anh sẽ nhìn thấy cô và cả hai sẽ cùng phá lên cười!
Cô chuyển cho giám đốc mấy bức thư trầy trật mãi mới viết xong. Ở nhà hát mọi người coi trọng cô. Người ta thích vợ một nhạc sĩ nổi tiếng tỏ ra khiêm tốn và thân thiện như thế. Đôi khi nỗi buồn lan toả trong người cô có cái gì đó làm người ta phải tha thứ cho cô. Giám đốc không thể từ chối cô điều gì. Cô hứa sẽ quay lại vào chiều thứ sáu và ở lại nhà hát muộn hơn để làm bù cho thời gian đã mất.
Đã mười giờ và như mọi ngày Olga vừa nhận được từ tay Ruzena một tấm khăn lớn màu trắng và chiếc chìa khoá. Cô vào một cabin, cởi quần áo, treo nó lên mắc, khoác tấm khăn lên người như một chiếc áo lễ thời trung cổ, khoá cửa phòng cabin lại, trả chìa khoá cho Ruzena và đi về phía căn phòng ở cuối hành lang, nơi có bể bơi. Cô đặt khăn xuống thềm và đi xuống bậc thang dẫn xuống nước, dưới đó đã có những người phụ nữ khác đang bơi. Bể bơi không lớn, nhưng Olga nghĩ bơi lội là cần thiết cho sức khoẻ và định bơi sải một chút. Cô khoả nước khiến nó bắn lên cái miệng đầy nhục dục của một người đàn bà.
– Cô điên à? – người đàn bà hét lên với Olga giọng the thé – đây không phải là bồn tắm nhé!
Những người phụ nữ ngồi chồm hỗm dưới nước như những con ếch khổng lồ. Olga thấy sợ. Họ đều già hơn cô, to lớn hơn cô, nhiều mỡ và da hơn cô. Cô đành chui vào giữa họ, bất động, lông mày nhíu lại, cảm thấy nhục nhã.
Chợt cô thấy một chàng trai trẻ ở lối vào phòng, anh ta thấp nhỏ và mặc một chiếc quần jean xanh, một chiếc áo pull thủng lỗ.
– Anh ta làm gì ở đây thế này? – cô kêu lên.
Tất cả các phụ nữ nhìn theo hướng nhìn của Olga, cười khúc khích và kêu lên the thé.
Đúng lúc đó Ruzena bước vào phòng và nói to:
– Các nhà làm phim đến thăm các bạn đây. Họ sẽ quay phim các bạn cho chương trình thời sự.
Các phụ nữ trong bể bơi cười lớn.
Olga phản đối:
– Chuyện này là thế nào đây!
– Họ được ban giám đốc cho phép rồi – Ruzena nói
– Tôi mặc kệ ban giám đốc, có ai hỏi ý kiến tôi đâu! – Olga kêu lên.
Chàng trai trẻ mặc áo pull (quanh cổ đeo một thứ thiết bị đo ánh sáng) lại gần bồn và nhìn Olga với cái nhếch mép mà cô cho là rất dâm đãng.
– Thưa cô, cô đang hét vào hàng nghìn khán giả đấy.
Những người phụ nữ trả lời bằng một tràng cười mới và Olga vội lấy hai tay che ngực (điều này không khó khăn bởi vì chúng ta đã biết ngực cô giống như hai quả mận) và cô cuộn mình lại phía sau những người khác.
Hai người mặc quần jean xanh khác tiến đến bể bơi và người cao lớn nhất tuyên bố:
– Thưa các qúy bà, hãy cứ tự nhiên như là chúng tôi không có ở đây nhé.
Olga chìa tay về phía thềm để lấy khăn tắm. Cô quân nó quanh người trước khi ra khỏi bể bơi rồi mới bám cầu thang để bước lên nền nhà lát đá hoa, chiếc khăn ướt đẫm và rỏ nước.
– Mẹ kiếp! Đừng có đi vậy chứ! – chàng thanh niên mặc áo pull thủng lỗ hét lên.
– Cô còn phải ở trong bể nước mười lăm phút nữa! – đến lượt Ruzena nói to.
– Cô ta tiết hạnh quá! – Tiếng nói vọng lên từ bể bơi phía sau cô.
– Cô ta sợ người ta ăn cắp mất vẻ đẹp của mình! – Ruzena nói.
– Các anh đã thấy công chúa rồi đấy! – một người ở bể bơi nói.
– Rõ rồi, những người không muốn bị quay phim có thể đi – người đàn ông cao lớn mặc quần jean nói.
– Chúng tôi không ngượng! Chúng tôi xinh đẹp! – một bà to béo giọng lanh lảnh nói, và cả bể tắm ồn lên tiếng cười.
– Nhưng cô kia không được đi mới phải chứ! Vẫn còn mười lăm phút cơ mà! – Ruzena phản đối và nhìn theo Olga đã bướng bỉnh ra đến chỗ thay đồ.
Người ta không thể trách Ruzena đã tỏ ra khó chịu. Nhưng tại sao khi Olga từ chối để người ta quay phim cô lại thấy tức giận đến thế? Tại sao cô lại tự hoà mình vào đám đông những bà to béo đón tiếp những người đàn ông với những lời léo nhéo vui vẻ?
Và, thực ra, tại sao những người đàn bà to béo đó lại léo nhéo vui vẻ thế? Họ muốn trưng vẻ đẹp của mình trước những người đàn ông này và quyến rũ họ ư?
Không. Sự sỗ sàng bướng bỉnh của họ xuất phát từ chính chỗ họ chắc chắn mình chẳng đẹp chút nào. Họ chứa đựng đầy hận thù với tuổi trẻ của phụ nữ và muốn trưng bày những cơ thể hết đát về mặt dục tình của mình để vu khống và biến sự khoả thân của phụ nữ thành trò cười. Họ muốn trả thù cho mình và tấn công vinh quang của cái đẹp phụ nữ với cơ thể nhàu nhĩ của mình, bởi vì họ biết cơ thể họ, dù xấu hay đẹp, thì dù sao cũng vẫn thế và cái xấu phóng chiếu bóng của mình lên cái đẹp bằng cách thì thầm vào tai người đàn ông: nhìn kìa, kia là sự thật của cơ thể đang quyến rũ anh đấy! Hãy nhìn đi, cái nụ hoa nhẽo nhèo kia cũng đúng là bộ ngực mà anh đang say mê đắm đuối đó.
Sự sỗ sàng vui vẻ của những người phụ nữ sồ sề trong bể bơi là một kiểu loạn dâm tử thi xung quanh sự phù du của tuổi trẻ và theo một kiểu càng vui vẻ hơn vì trong bể bơi có một người phụ nữ trẻ làm nạn nhân. Khi Olga quấn mình trong chiếc khăn tắm, họ coi cử chỉ đó như là sự phá hoại cái nghi lễ tàn bạo của mình và họ trở nên tức tối.
Nhưng Ruzena không xấu cũng không già, cô còn đẹp hơn cả Olga! Thế thì tại sao cô lại thông đồng với những người kia?
Nếu cô quyết định phá thai và tin là một tình yêu hạnh phúc đang chờ cô với Klima, có lẽ cô đã cư xử hoàn toàn khác. Ý thức được yêu tách người phụ nữ khỏi bầy đàn của mình và Ruzena sẽ vui sướng vì sự độc đáo của mình. Cô sẽ nhìn những người đàn bà to béo kia như những kẻ thù và nhìn Olga như một người chị em. Cô sẽ đến để giúp đỡ Olga, như là cái đẹp đến giúp đỡ cái đẹp, hạnh phúc đến giúp đỡ hạnh phúc khác, tình yêu đến giúp một tình yêu khác!
Nhưng đêm qua, Ruzena ngủ rất không ngon và đã quyết định không thể trông chờ vào tình yêu của Klima, nên tất cả những gì từng tách cô khỏi bầy đàn trở thành một ảo tưởng. Điều duy nhất mà cô sở hữu là trong bụng cô cái mầm đang lớn lên được xã hội và truyền thống bảo vệ. Điều duy nhất mà cô sở hữu là tính phổ quát vinh quang của số phận phụ nữ đã hứa sẽ chiến đấu vì cô.
Và những người đàn bà đó, trong bể bơi, chính là đại diện cho cái nữ tính ở điểm nó mang tính phổ quát, tính nữ của sự sinh đẻ, tính nữ của sự cho con bú, của sự già nua vĩnh cửu, cái tính nữ cười nhạo với suy nghĩ về cái phù du thứ hai nơi người phụ nữ tưởng là mình được yêu vàn ơi cô có cảm giác mình là một cá nhân tính không thể bắt chước.
Giữa một người phụ nữ tự cho mình là duy nhất, và những người đàn bà khoác tấm vải liệm của số phận phổ quát của tính nữ, không thể có sự dung hoà. Sau một đêm mất ngủ nặng nề những suy nghĩ, Ruzena đã quyết định (tội nghiệp cho nghệ sĩ kèn!) đứng về hàng ngũ những người đàn bà đó.
Jakub lái xe, con chó Bob ngồi bên cạnh anh ở ghế trên, chốc chốc lại quay sang anh để liếm mặt. Sau những ngôi nhà cuối cùng của thành phố nước nóng, một toà nhà cao tầng hiện ra. Năm vừa rồi nó chưa được xây, và Jakub thấy nó xấu xí, dị hợm. Giữa khung cảnh xanh tươi, nó giống như một cái chổi dựng trong một xô nước đầy hoa. Jakub vuốt ve con chó Bob đang hài lòng nhìn ngắm cảnh vật và nghĩ rằng Chúa đã tỏ ra thương xót loài chó khi chỉ lắp vào đầu chúng cảm giác về cái đẹp.
Con chó lại liếm mặt anh (có lẽ nó cảm thấy Jakub đang nghĩ đến mình) và Jakub tự nhủ ở đất nước của anh mọi thứ không tốt lên mà cũng không xấu đi, nhưng nó ngày càng trở nên nực cười, ngày xưa ở đây anh từng là nạn nhân của cuộc săn người, và ngày hôm qua anh vừa chứng kiến cuộc săn chó, như thể đó vẫn còn và vẫn luôn là cùng cảnh đó trong một bối cảnh khác. Những người già về hưu đóng vai trò những người thẩm phán nhân dân và gác ngục, các chính trị gia bị bỏ tù giống như những con chó giống boxer, một con chó hoang, hay một con teckel.
Anh nhớ là ở thủ đô, vài năm trước, những người hàng xóm của anh đã tìm thấy con mèo của mình trước cửa nhà, hai mắt bị đóng đinh, lưỡi bị cắt và chân bị gọt mất. Bọn trẻ con trong khu phố đã chơi trò người lớn. Jakub vuốt ve đầu con chó Bob và đỗ xe trước quán trọ.
Khi xuống xe, anh nghĩ con chó sẽ vui vẻ lao đến cửa ngôi nhà. Nhưng thay vì chạy đi, Bob lại nhảy nhót xung quanh Jakub và muốn chơi đùa. Tuy nhiên, khi một giọng nói kêu lên “Bob!” tức thì con chó lao đi như tên bắn về phía người phụ nữ đứng ở bậc thềm nhà.
– Mày đúng là chó hoang hết thuốc chữa – cô nói và hỏi Jakub, sau khi xin lỗi anh, là con chó đã quấy rầy anh bao lâu rồi.
Khi Jakub trả lời là con chó đã ngủ đêm ở nhà anh và anh lấy xe chở nó về đây, người phụ nữ vội cảm ơn rối rít và mời anh về nhà. Cô mời anh ngồi trong một căn phòng đặc biệt chắc là nơi tổ chức tiệc cho nhiều người và chạy đi tìm chồng.
Một lúc sau cô trở lại đi cùng với một người đàn ông trẻ tuổi, anh đến ngồi cạnh Jakub và chìa tay ra:
– Ông thật là tốt vì đã chở Bob về cho chúng tôi. con chó ngốc nghếch lắm, suốt ngày chỉ dạo chơi thôi. Nhưng chúng tôi rất yêu quý nó. Ông muốn ăn cái gì không?
– Rất vui lòng – Jakub nói và người phụ nữ chạy đi vào bếp. Rồi Jakub kể anh đã cứu Bob khỏi vụ càn quét của các ông già về hưu như thế nào.
– Lũ bất nhân! – người đàn ông kêu lên, rồi quay về phía bếp, anh gọi vợ – Vera! Đến đây! Em có nghe bọn họ dưới đó làm gì không, lũ bất nhân ấy!
Vera trở lại phòng với một đĩa súp bốc khói. Cô ngồi xuống và Jakub phải kể lại chuyến phiêu lưu trong thành phố của mình. Con chó ngồi dưới gầm bàn, để anh thoải mái gài vào sau tai.
Khi Jakub ăn xong đĩa súp, người đàn ông đứng dậy chạy vào bếp mang ra rô ti thịt lợn va1` knodel ra.
Jakub ngồi gần cửa sổ và cảm thấy thoải mái. Người đàn ông nguyền rủa những người ở dưới đó (Jakub thấy thích thú, người đàn ông coi nhà hàng của mình như một chỗ rất cao, như đỉnh Olympe, như một chốn ẩn trên cao) và người phụ nữ đi khỏi rồi quay trở lại với một đứa bé hai tuổi.
– Cám ơn ông đi con – cô nói – ông ấy mang Bob về trả cho chúng ta đấy.
Thằng bé ậm ừ vài từ rất khó hiểu và mỉm cười với Jakub. Bên ngoài, trời nắng và tán lá đang vàng dần đi dịu dàng ngả xuống cửa sổ. Không có tiếng ồn nào. Quán trọ ở rất cao so với thế giới và ở đó có sự êm đềm.
Dù từ chối không muốn có con, Jakub vẫn yêu quý trẻ con:
– Các bạn có cháu bé xinh xắn quá – anh nói.
– Nó hay lắm – người phụ nữ nói – Tôi không hiểu nó thừa hưởng của ai cái mũi này nữa.
Jakub nhớ đến mũi của bạn mình và nói:
– Bác sĩ Skreta nói là từng điều trị cho cô.
– Ông biết bác sĩ à? – người đàn ông vui vẻ hỏi.
– Đấy là bạn tôi – Jakub nói.
– Chúng tôi rất biết ơn ông ấy – bà mẹ trẻ nói, và Jakub nghĩ đứa trẻ có thể là một trong những thành công của kế hoạch ưu sinh của Skreta.
– Đó không phải là bác sĩ mà là một phù thuỷ – người đàn ông nói vẻ ngưỡng mộ.
Jakub nghĩ ở nơi này, nơi sự yên bình của Bethléhem ngự trị, ba con người này là gia đình thánh, và đứa con của họ không phải sinh ra từ một ông bố trần tục mà là Chúa Skreta.
Một lần nữa, thằng bé với chiếc mũi to lầm bầm những từ khó cắt nghĩa và ông bố trẻ âu yếm nhìn nó:
– Anh tự hỏi, – anh nói với vợ – không biết tổ tiên chúng ta ai có cái mũi như thế này nhỉ.
Jakub mỉm cười. Một ý tưởng lạ lùng vừa vụt qua óc anh, không biết bác sĩ Skreta có dùng đến một chiếc xy lanh để vợ của chính anh đẻ được con không?
– Tôi nói không đúng à? – Ông bố trẻ hỏi.
– Chắc chắn là có chứ – Jakub nói – Thật là một điều an ủi lớn lao khi đang ngủ yên từ lâu trong mồ bỗng nhiên cái mũi của mình lại đi đây đó trên kia.
Mọi người phá lên cười và ý nghĩ Skreta là bố đứa bé giờ đây với Jakub như là một giấc mơ phi lý.
Frantisek nhận tiền sửa tủ lạnh từ tay một người đàn bà. Gã ra khỏi nhà, trèo lên chiếc xe máy trung thành và đi về đầu kia của thành phố nhỏ để mang tiền về cho văn phòng điều hành sửa chữa đồ điện của cả vùng. Gã xong việc lúc hơn hai giờ một chút. Gã nổ máy chiếc xe và đi về khu điều trị nước nóng. Ở bãi đậu xe, gã nhìn thấy chiếc limousine màu trắng. Gã đỗ xe ngay cạnh chiếc xe hơi, dưới mấy mái vòm và đi về phía Nhà văn hoá, gã nghĩ nghệ sĩ kèn trompet có ở đó.
Gã đến đây không phải vì táo gan hay muốn đánh nhau. Gã không muốn gây chuyện nữa. Ngược lại, gã đã quyết định phải tự chủ, phải nhún nhường, phải lùi bước hoàn toàn. Gã tự nhủ tình yêu của gã lớn đến mức gã có thể nhân danh nó chịu đựng tất cả. Giống với một hoàng tử trong truyện cổ tích phải chịu đựng vì nàng công chúa tất cả những đau đớn và dằn vặt, đối đầu với con rồng và đi qua đại dương, gã đã sẵn sàng để chập nhận những nhục nhã ở mức độ cao nhất.
Tại sao gã trở nên mềm mỏng như thế? Tại sao gã không quay sang một cô gái khác, vì ở thành phố nước nóng này các cô có số lượng vô cùng đông đảo?
Frantisek trẻ hơn Ruzena, do đó, thật bất hạnh, gã rất trẻ. Khi gã chín chắn hơn, gã sẽ phát hiện ra tính phù phiếm của mọi thứ và sẽ biết, sau chân trời của một người phụ nữ, vẫn mở ra chân trời của nhiều phụ nữ khác nữa. chỉ có điều, Frantisek vẫn còn chưa biết thời gian là gì. Từ khi còn bé, gã sống trong một kiểu vĩnh cửu bất động, lúc nào gã cũng có cùng người bố, người mẹ đó, và Ruzena, người biến gã thành đàn ông, đứng ở trên gã như là cái vòm của bầu trời, của bầu trời duy nhất có thể. Gã không tài nào tưởng tượng ra cuộc sống thiếu vắng cô.
Hôm trước, gã đã ngoan ngoãn hứa là sẽ không dò xét cô nữa, và cả vào lúc này, gã cũng thành thực quyết định không quấy rầy cô nữa. Gã tự nhủ mình chỉ quan tâm đến nghệ sĩ kèn và nếu gã có theo dõi ông ta thì cũng không thực sự vi phạm lời hứa. Nhưng cùng lúc đó gã biết đó chỉ là một cái cớ và Ruzena sẽ lên án về cách cư xử của gã, nhưng trong gã điều đó mạnh hơn mọi suy nghĩ, mọi quyết định, như là một thứ thuốc phiện, gã phải nhìn thấy ông ta, gã phải nhìn thấy ông ta một lần nữa, thật lâu và thật gần. Gã phải nhìn thẳng vào nỗi đau đớn của chính mình. Gã phải nhìn cái cơ thể đó, mà gã thấy hình ảnh kết hợp với cơ thể của Ruzena là khó tin và khó tưởng tượng. Gã phải nhìn để kiểm tra bằng chính mắt mình liệu có thể nghĩ được là hai cơ thể đó kết hợp với nhau không.
Trên sân khấu, họ đã bắt đầu chơi, bác sĩ Skreta đánh trống, một người đàn ông bé nhỏ ngồi ở đàn piano và Klima thổi kèn. Vài thanh niên say mê nhạc jazz ngồi ở đó, họ đến xem buổi tập. Frantisek không phải lo mục đích đến đây của mình sẽ bị phát hiện. Gã chắc chắn là nghệ sĩ kèn, bị đèn pha xe máy làm loá mắt, tối hôm thứ ba chưa nhìn thấy mặt gã, và vì sự thận trọng của Ruzena, không ai biết gì nhiều về mối quan hệ của gã với cô gái.
Nghệ sĩ kèn bảo hai người cùng chơi dừng lại và đến ngồi ở đàn piano để chơi mẫu cho người đàn ông bé nhỏ một đoạn mà anh chơi theo một nhịp khác. Frantisek ngồi ở một cái ghế góc phòng và chầm chậm biến thành bóng tối, không rời mắt khỏi nghệ sĩ kèn dù chỉ là một giây.
Anh rời quán trọ trong rừng trở về và thấy tiếc vì bên cạnh mình không còn con chó vui vẻ chuyên liếm mặt anh nữa. Rồi anh nghĩ thật là kỳ diệu vì đã thành công, trong suốt bốn mươi lăm năm của cuộc đời mình, trong việc giữ chỗ ngồi cạnh mình trong xe này trống, nên giờ đây anh có thể nhẹ nhàng rời khỏi đất nước này, không hành trang, không gánh nặng, một mình, với một vẻ ngoài hào nhoáng (nhưng đẹp) của tuổi trẻ, như một sinh viên mới bắt đầu xây dựng nền tảng đầu tiên của tương lai.
Anh thử đi sâu hơn vào ý nghĩ rời khỏi đất nước. Anh cố nhớ lại cuộc sống trước kia của mình. Anh cố coi nó như một cảnh tượng rộng lớn mà anh nuối tiếc nhìn lại, một cảnh trí xa xôi đến chóng mặt. Nhưng anh không thể làm được. Giờ đây trong óc anh chỉ có thể nhìn thấy đằng sau mình một thứ nhỏ bé thảm hại, mỏng dẹp như một chiếc đàn accordeon đóng lại. Anh phải cố lắm mới nhớ được những mẩu kỷ niệm có thể cho anh ảo tưởng về một số phận đã trải qua.
Anh nhìn cây cối quanh mình. Tán lá của chúng màu xanh, vàng và nâu. Rừng trông giống như một đám cháy. Anh tự nhủ mình ra đi đúng vào lúc rừng đang cháy và cuộc đời và những kỷ niệm của anh sẽ bị thiêu đốt trong ngọn lửa đẹp đẽ và vô hồn đó. Liệu anh có đau khổ vì không đau khổ không? Liệu anh có buồn vì không buồn không?
Anh không hề thấy buồn, nhưng anh cũng không hề có mong muốn khẩn trương lên. Theo những gì đã bàn với bạn bè ở nước ngoài, nhẽ ra đúng lúc này anh đã phải đi qua biên giới, nhưng anh cảm thấy một lần nữa mình lại rơi vào trạng thái lười biếng không định hình vốn có rất nhiều và bám rễ chặt trong giới của anh, bởi vì anh gục đầu chính xác trong những điều kiện đòi hỏi đến một lối hành xử kiên quyết và nhanh nhẹn. Anh biết mình sẽ khẳng định cho đến cùng sẽ khởi hành trong ngày hôm đó, nhưng anh cũng nhận ra mình đã làm tất cả những gì có thể, ngay từ sáng, để hoãn lại cái giờ phút rời khỏi thành phố nước nóng xinh đẹp này, nơi mà từ nhiều năm nay anh vẫn đến thăm bạn mình, những chuyến thăm đôi khi cách nhau rất xa, nhưng lúc nào cũng mang lại niềm vui.
Anh đậu xe (đúng, đúng chỗ chiếc xe màu trắng của nghệ sĩ kèn và chiếc mô tô đỏ của Frantinsek đã đậu) và đi vào quán cà phê. Olga sẽ đến gặp anh ở đó sau nửa giờ nữa. Anh nhìn thấy một cái bàn mà anh ưng ý, ở góc phòng gần cửa kính, từ đó có thể nhìn được những cây phượng của khu vườn công cộng, nhưng rất tiếc đã có một người đàn ông trạc ba mươi tuổi ngồi đó. Jakub đành ngồi ở bàn bên cạnh. Từ đó anh không nhìn thấy những cái cây, đổi lại, cái nhìn của anh chăm chú hướng về phía người đàn ông mà anh thấy rõ là đang nóng nảy, không rời mắt khỏi cửa ra vào và rung chân.
Cuối cùng cô cũng đến. Klima nhảy khỏi ghế, tiến đến cô và dẫn cô về cái bàn gần cửa sổ. Anh mỉm cười với cô, như thể muốn qua nụ cười đó chứng tỏ thoả thuận của họ vẫn còn hiệu lực, cả hai người đều bình tĩnh, thông hiểu và tin tưởng lẫn nhau. Anh tìm kiếm trong biểu hiện của cô gái câu trả lời khẳng định cho nụ cười của mình, nhưng anh không tìm thấy. Anh lo lắng vì điều đó. Anh không dám nói điều mình đang lo lắng, và bắt đầu nói với cô gái một vài câu chuyện bâng quơ tạo ra một bầu không khí vô tư lự. Tuy vậy, lời lẽ của anh bị bật lại trước sự im lặng của cô gái như một bức tường đá.
Rồi cô cũng ngắt lời anh:
– Em đổi ý rồi. Đó là tội ác. Anh thì có thể, em thì không.
Nghệ sĩ kèn cảm thấy như tất cả trong anh vỡ vụn. anh nhìn chằm chằm Ruzena với cái nhìn trống rỗng và không biết phải nói gì nữa. anh chỉ thấy mỗi nỗi mệt mỏi tuyệt vọng. Ruzena nhắc lại:
– Đó là tội ác.
Anh nhìn cô, thấy như thể cô không có thật. cô gái này, người mà anh không tài nào nhớ nổi mặt khi ở xa, giờ đây hiện diện như một lời kết tội chung thân. (Cũng như tất cả chúng ta, Klima chỉ coi là thực tết những gì đi vào cuộc đời anh thật sự, chậm rãi, hữu cơ, trong khi những gì đến với anh từ bên ngoài, đột ngột và không dễ chịu, anh đều coi là một cuộc xâm lấn của cái không thực. Thế nhưng không có gì thật bằng cái không thật đó!)
Nhưng người phục vụ đã nhận ra nghệ sĩ kèn hôm trước đã tiến đến bàn của họ. Anh ta mang hai ly cognac đến trên cái khay và nói với họ giọng vui vẻ:
– Ông bà biết không, tôi đọc được ham muốn trong mắt ông bà đấy – và anh quay sang Ruzena nói lại điều nhận xét lần trước anh đã nói – Cẩn thận đấy! Tất cả các cô gái khác sẽ móc mắt cô mất! – và anh ta cười lên rất to.
Lần này Klima quá thẫn thờ nên không chú ý tới lời nói của người phục vụ. Anh uống một ngụm cognac và ngả người về phía Ruzena:
– Anh xin em. Anh tưởng chúng ta đã nhất trí rồi cơ mà. Chúng ta đã nói hết rồi. tại sao đột nhiên em lại thay đổi ý định? Em cũng đã nghĩ giống anh là phải dâng hiến hoàn toàn cho nhau trong vài năm đầu tiên. Ruzena! Nếu chúng ta làm thế, chỉ là vì tình yêu của chúng ta và vì chúng ta sẽ có con khi nào cả hai đều thật sự muốn.
Jakub nhận ra ngay lập tức cô y tá từng muốn giao Bob cho các ông già. Anh nhìn cô, ngạc nhiên, rất tò mò muốn biết họ đang nói gì, cô và người đàn ông kia. Anh không nghe được lời nào rõ ràng, nhưng anh thấy rõ cuộc trò chuyện rất căng thẳng.
Theo cách biểu hiện của người đàn ông, anh thấy ngay là anh ta vừa biết được một tin gì đó rất không hay. Phải mất một lúc anh ta mới nói tiếp được. Theo cử chỉ của người đàn ông, có thể thấy rõ là anh ta đang cố thuyết phục cô gái và anh đang cầu xin cô ta. Nhưng cô gái vẫn bướng bỉnh không chịu nói gì.
Jakub không thể ngăn mình nghĩ là họ đang đề cập đến cuộc sống của ai đó. Anh luôn thấy cô gái tóc vàng như là người sẵn sàng giữ chặt nan nhân cho đao phủ làm việc, và không một phút nào anh nghi ngờ người đàn ông đứng về phía cuộc sống và cô gái ở phía cái chết. Người đàn ông muốn cứu cuộc sống của ai đó, anh ta đang kêu gọi giúp đỡ nhưng cô gái tóc vàng từ chối và vì cô ta ai đó sẽ phải chết.
Và sau đó, anh nhận ra là người đàn ông thôi không nằn nì nữa, anh ta đã mỉm cười và không do dự vuốt má cô gái. Họ đã đồng ý được với nhau rồi ư! Không hề. khuôn mặt, dưới làn tóc vàng, vẫn bướng bỉnh nhìn ra xa chứ không chịu nhìn người đàn ông.
Jakub không đủ sức rời mắt khỏi cô gái, người mà từ hôm qua đến giờ anh vẫn thấy không thể khác vai trò người giúp việc của đao phủ. Cô ta có khuôn mặt xinh đẹp và trống rỗng. Khá xinh để hấp dẫn một người đàn ông và khá trống rỗng để mất đi toàn bộ uy lực của mình. Khuôn mặt đó rất kiêu căng, và Jakub biết, kiêu căng không phải vì xinh đẹp mà vì nó trống rỗng.
Anh tự nhủ mình đang nhìn thấy trong khuôn mặt này hàng nghìn khuôn mặt khác mà anh biết rõ. Anh tự nhủ toàn bộ cuộc đời mình chỉ là một cuộc đối thoại không ngừng nghỉ với khuôn mặt đó. Khi anh ta cố thử giải thích điều gì đó, khuôn mặt đó chuyển sang vẻ phòng thủ, đáp lại những lời lẽ của anh ta bằng cách nói về một việc khác, khi anh ta cười với nó, khuôn mặt đó liền trách cứ vẻthong dong thoải mái của anh ta, khi anh ta thưong xót nó, khuôn mặt đó liền tố cáo anh cao ngạo, khuôn mặt đó không hiểu gì hết và quyết định tất cả, khuôn mặt trống rỗng như một sa mạc và kiêu hãnh vì cái vẻ sa mạc đó của mình.
Jakub tự nhủ hôm nay anh đang nhìn khuôn mặt đó lần cuối cùng để ngày mai ra di, đến vương quốc của mình.
Ruzena cũng để ý đến Jakub và nhận ra anh. Cô cảm thấy ánh mắt anh chiếu thẳng lên người mình, điều đó làm cô sợ hãi. Cô tự thấy mình bị giam hãm trong cái vòng do hai người đàn ông đồng loã một cách câm lặng tạo ra, trong cái vòng tròn của hai cái nhìn chiếu nhọn hoắt vào cô như hai họng súng.
Klima tiếp tục đưa ra các lý luận của mình và cô không còn biết trả lời thế nào nữa. Cô đành nhắc đi nhắc lại thật nhanh rằng khi liên quan đến cuộc sống của một đứa trẻ, không còn lý do gì nữa và chỉ còn tình cảm mới có quyền lên tiếng. Cô im lặng quay mặt đi để tránh khỏi tầm nhìn của hai ánh mắt và nhìn chằm chằm ra cửa sổ. Khi đó, nhờ tập trung cao độ, cô thấy nảy sinh trong mình ý thức bị đàn áp của người tình nhân và người mẹ không được hiểu, và ý thức đó lên men trong tâm hồn cô như mỳ của món knodel. Và vì không thể diễn tả được cảm giác đó bằng từ ngữ, cô đành để đôi mắt mình dính chặt vào một điểm duy nhất trong khu vườn công cộng.
Nhưng chính ở nơi cô đang nhìn chằm chằm ấy, bỗng cô thấy một hình dáng quen thuốc và hoảng sợ. Cô hoàn toàn không nghe thấy Klima nói gì nữa. Đã có cái nhìn thứ ba như nòng súng nhìn về cô, và là cái nhìn nguy hiểm nhất. Bởi Ruzena không thể chắc chắn mà nói ai là bố đứa trẻ cô đang mang trong mình. Người mà cô coi ở hàng đầu tiên là người giờ đây đang ngầm quan sát cô, giấu mình hơi bất cẩn sau một cái cây của khu vườn công cộng. Nhưng điều đó chỉ hiển nhiên lúc ban đầu, bởi từ đó cô đã dần ngày càng lựa chọn nghệ sĩ kèn là người bố, cho đến ngày cô quyết định đó chắc chắn là anh. Chúng ta hãy cố hiểu, cô gái gán cái thai cho anh không phải vì mưu mẹo gì. Khi quyết định điều đó, cô đã không chọn mưu mẹo mà là sự thật. Cô đã quyết định anh thực sự như thế.
Mặt khác, cái thai với cô thiêng liêng đến mức cô thấy dường như không thể có chuyện một người mà cô khinh bỉ lại có thể là bố của nó được. Điều này không logic một cách chặt chẽ, nhưng là một kiểu ảo giác siêu lý tính đã thuyết phục cô rằng cô chỉ có thể có mang với một người đàn ông mà cô thích, mà cô coi trọng và cô ngưỡng mộ. Và khi cô nghe thấy trong máy điện thoại người mà cô chọn làm bố cho con mình bị sốc, hoảng sợ và từ chối nhiệm vụ làm bố, tất cả thế là đã xong hoàn toàn, bởi vì từ lúc đấy trở đi, không chỉ cô không còn nghi ngờ về sự thật của nó nữa, mà cô còn sẵn sàng để chiến đâu.
Klima im lặng. lấy tay vuốt má Ruzena. Bị kéo ra khỏi suy nghĩ của mình, cô nhìn thấy nụ cười của anh. Anh nói họ nên đi chơi một vòng bằng xe trong vùng nông thôn, như hôm trước, bởi cái bàn này chia cách họ với nhau như một bức tường lạnh giá.
Cô thấy sợ. Frantisek vẫn đứng sau gốc cây trong khu vườn công cộng và nhìn chằm chằm vào cửa sổ quán cà phê. Điều gì sẽ xảy ra nếu gã nhảy vào họ khi họ ra khỏi quán? Điều gì sẽ xảy ra nếu lại có thêm một cảnh như hôm thứ Ba vừa rồi?
– Cho tôi trả tiền hai ly cognac – Klima gọi người hầu bàn.
Ruzena rút một tuýp thuốc thuỷ tinh từ túi ra.
Nghệ sĩ kèn đưa một tờ bạc cho người phục vụ và không nhận tiền thổi lại.
Ruzena mở tuýp thuốc lấy ra một viên và cho vào miệng nuốt.
Khi cô đóng tuýp thuốc lại, nghệ sĩ kèn quay sang cô và nhìn vào mặt cô. Anh chìa hai tay về phía tay cô và cô thả rơi tuýp thuốc để cảm nhận được những ngón tay của anh.
– Nào, chúng ta đi thôi – anh nói, và Ruzena đứng dậy. Cô nhìn ánh mắt của Jakub, cố định và thù địch, và quay mặt đi.
Ra đến ngoài, cô lo lắng nhìn về phía khu vườn công cộng, nhưng Frantisek không còn ở đó nữa.
Jakub đứng dậy, cầm cốc rượu vẫn còn một nửa và ngồi xuống cái bàn đã được giải phóng. Qua cửa sổ, anh vui vẻ nhìn những hàng cây nhuộm lá đỏ của khu vườn và nhắc đi nhắc lại với mình rằng những cái cây đó giống như một đám cháy nơi anh đã quẳng vào bốn mươi lăm năm đời mình. Rồi cái nhìn của anh trượt xuống cái khay đặt trên bàn và nhìn thấy gần gạt tàn tuýp thuốc bỏ quên. Anh cầm lấy nó và nhìn ngắm, trên ống thuốc có ghi tên một loại thuốc mà anh không biết, và ai đó đã ghi bằng bút chì lên đó: mỗi ngày uống ba lần. Những viên thuốc bên trong ống có màu xanh nhạt. Điều đó làm anh ngạc nhiên.
Đây đang là những giờ phút cuối cùng anh sống ở đất nước của mình, và những sự kiện nhỏ nhất cũng mang một ý nghĩa đặc biệt và biến chuyển thành cảnh tượng có tính ngụ ngôn. Anh nghĩ điều này có nghĩa là gì, khi người ta quá lại cho mình trên một cái bàn, chính vào ngày hôm nay một ống thuốc đựng những viên thuốc màu xanh nhạt? và tại sao người phụ nữ đó lại để nó lại đây cho mình, người Thừa kế của những đòn hành hạ chính trị và người mai mối của các đao phủ? Liệu cô ta có muốn qua đó nói với mình sự cần thiết của những viên thuốc màu xanh nhạt vẫn còn chưa hết? Hay là cô ta muốn nói, qua ngụ ý đến viên thuốc độc, bỉêu lộ lòng căm ghét vô bờ bến với mình? Hoặc nữa, hay là cô ta muốn nói với mình là khi rời khỏi đất nước này mình cũng làm giống hệt như thể đang nuốt viên thuốc màu xanh nhạt mà mình đang để trong túi áo vest?
Anh lục tìm trong túi áo, rút ra gói giấy và mở nó ra. Giờ đây ngắm nhìn viên thuốc, anh thấy dường như nó có vẻ đậm màu hơn những viên thuốc trong cái tuýp để quên. Anh mở tuýp thuốc thuỷ tinh ra và hẩy một viên vào tay. Phải, viên của anh chỉ hơi sẫm màu hơn một chút xíu. Anh đặt cả hai viên thuốc vào trong tuýp. Giờ đây nhìn chúng, anh nhận ra người ta không thể phát hiện từ cái nhìn đầu tiên bất kỳ khác biệt nào hết. Phía trên, trên những viên thuốc vô hại chắc có tác dụng an thần bình thường là cái chết được nguỵ trang.
Đúng lúc đó, Olga lại gần bàn. Jakub đóng nhanh tuýp thuốc lại bằng nút, đặt nó cạnh cái gạt tàn và đứng dậy đón cô.
– Cháu vừa nhìn thấy Klima, nghệ sĩ kèn trompet nổi tiếng ấy! – cô nói và ngồi xuống cạnh Jakub – Ông ấy đi cùng con bé kinh khủng đấy! Cô ta đã biến cháu thành trò cười, hôm nay trong bể bơi ấy!
Nhưng cô ngừng lời, vì đúng lúc đó Ruzena đã đến đứng cạnh bàn và nói:
– Tôi để quên thuốc ở đây.
Trước khi Jakub có thời gian trả lời, cô đã nhìn thấy tuýp thuốc đặt gần gạt tàn và chìa tay ra.
Nhưng Jakub nhanh hơn và giật được tuýp thuốc trước.
– Đưa nó cho tôi! – Ruzena nói.
– Tôi muốn nhờ cô một việc – Jakub nói – Cho phép tôi lấy một viên thuốc nhé?
– Xin lỗi! Tôi không có thời gian lằng nhằng đâu!
– Tôi cũng uống cùng loại thuốc và…
– Tôi không phải là trạm bán thuốc di động – Ruzena nói.
Jakub định mở nắp ống thuốc, nhưng không để anh có thời gian, Ruzena đã đột ngột lao đến, tay hướng về ống thuốc. Jakub nắm chặt ngay tuýp thuốc trong tay.
– Anh làm cái gì thế? Đưa thuốc cho tôi ngay! – Cô gái hét lên.
Jakub nhìn vào mắt cô, anh chầm chậm mở tay ra.
Trong tiếng ồn ào của đường phố, tính nhẹ dạ của chuyến đi hiện ra rõ ràng trước mắt cô. Dù sao cô cũng chắc chắn chồng mình không có mặt ở thành phố nước nóng. Thế thì tại sao phải đến đây? cô mất bốn tiếng đồng hồ đi tàu chỉ để biết điều cô đã biết trước rồi ư? Cô không tuân theo một chủ đích có lý. Một động cơ trong người cô bắt đầu quay và quay mãi và giờ đây không còn cách nào dừng lại nữa rồi.
(Phải, đúng lúc này Frantisek và Kamila đều đang tiến vào không gian của truyện như hai hoả tiễn có dẫn đường tầm xa bởi một mối ghen tuông mù quáng – nhưn một sự mù quáng như thế liệu có thể dẫn lối cho bất cứ cái gì không?)
Giao thông giữa thủ đô và thành phố nước nóng không thuận tiện, bà Klima phải đổi tàu ba lần trước khi đến được nơi, mệt lử, đến một cái ga đầy tính trữ tình phủ đầy bảng quảng cáo các suối nước chữa bệnh và thứ bùn kỳ diệu của địa phương. Cô đi vào lối đi giữa hai hàng dương dẫn từ nhà ga đến khu điều trị và, khi đến những hàng cột vòm đầu tiên, cô sửng sốt nhìn thấy một áp phích vẽ tay có tên chồng cô bằng chữ đỏ. Cô kinh ngạc đứng trước tấm áp phích và đọc tên hai người đàn ông còn lại viết dưới tên chồng cô. Cô không tài nào tin nổi. Klima đã không nói dối! Chính xác như những gì anh đã nói với cô. Trong mấy giây đầu tiên cô cảm thấy một niềm vui vô bờ bến, cảm giác về một niềm tin đã từ lâu bị đánh mất.
Nhưng niềm vui không kéo dài lâu, vì ngay lập tức cô ý thức được là sự tồn tại của buổi biểu diễn không chứa đựng chút bằng chứng nào về sự chung thuỷ của chồng. Chắc chắn anh đồng ý đến biểu diễn tại thành phố nước nóng xa xôi này là để tìm một người đàn bà nào đó. Và cô nghĩ rằng tình hình hiện tại còn tồi tệ hơn là cô đã nghĩ và cô đã bị rơi vào một cái bẫy.
Cô đến đây để chắc chắn rằng chồng mình không ở đó và qua đó để biết một cách gián tiếp (một lần nữa, lần thứ bao nhiêu không thể biết!) về sự không chung thuỷ của anh. Nhưng giờ đây, mọi việc đã thay đổi. cô sẽ không bắt quả tang được anh nói dối, mà (một cách trực tiếp, tận mắt) bắt quả tang không chung thuỷ. Dù muốn hay không chung thuỷ. Dù muốn hay không, cô cũng sẽ nhìn thấy người phụ nữ đang ở cùng Klima. Nghĩ vậy, cô thấy mình chao đảo. Rõ ràng, từ lâu nay cô đã chắc chắn mình biết tất cả, nhưng cho đến giờ cô vẫn chưa nhìn thấy gì (chưa nhìn thấy người tình nào của chồng mình). Nói đúng ra, cô không biết gì hết, cô chỉ tin là biết, và cô gán cho giả thiết đó sức nặng của sự chắc chắn. Cô tìn vào sự không chung thuỷ của chồng mình như một con chiên tin vào Chúa, cùng với sự chắc chắn tuyệt đối dù chưa bao giờ thấy mặt Người. Khi nghĩ ngày hôm nay cô sẽ nhìn thấy Klima cùng với một người đàn bà, cô cảm thấy cùng sự kinh hoàng của con chiên được Chúa gọi điện thông báo sẽ đến nhà ăn trưa.
Toàn bộ cơ thể cô run lên vì sợ. Nhưng tiếp đó, cô nghe tiếng ai gọi tên mình. Cô quay lại và nhìn thấy ba người đàn ông trẻ tuổi đang đứng dưới các vòm trần. Họ mặc quần jean, áo pull và dáng vẻ lang thang của họ nổi bật lên trên cách ăn vận u buồn mà các bệnh nhân của khu điều trị vẫn quen khi đi dạo. Họ vừa cười vừa chào cô:
– Bất ngờ quá! – cô kêu lên. Đó là các nhà điện ảnh, những người cô từng biết từ khi vẫn còn hát trên sân khấu.
Người cao nhất, đạo diễn, nắm ngay lấy tay cô:
– Thật là dễ chịu khi nghĩ là cô đến đây vì chúng tôi…
– Nhưng cô đến đây là vì chống đấy chứ… – trợ lý đạo diễn buồn bã nói.
– Khỉ thật! – đạo diễn nói – Người phụ nữ đẹp nhất thủ dô, và bị một con thú thổi kèn nhốt trong lồng, đến nỗi chẳng còn ai được ngắm nhìn từ bao nhiêu năm nay…
– Mẹ kiếp! – người quay phim nói (đó là thanh niên mặc áo pull thủng lỗ) – phải ăn mừng chứ nhỉ!
Họ nghĩ ra phải thể hiện sự ngưỡng mộ thèm muốn với một bà hoàng tuyệt mỹ, người đang nóng lòng kín đáo ném những thứ quà tặng mà mình khinh thường vào một cái giỏ đan bằng cành liễu. Và cô, trong lúc đó, cô đón nha6.nó những lời của họ với vẻ biết ơn như một cô gái trẻ chân khập khiễng dựa vào một cánh tay chắc chắn.
Olga nói và Jakub nghĩ là anh vừa đưa thuốc độc cho cô gái không quen biết, và lúc nào cô ta cũng có thể uống nó.
Điều đó đột nhiên xảy ra, điều đó xảy ra nhanh đến nỗi anh không còn có đủ thời gian để nhận ra. Điều đó đã xảy ra ngoài ý thức của anh.
Olga vẫn nói và trong đầu Jakub tìm kiếm những cách biện giải, anh tự nói với mình là anh đã không muốn đưa ống thuốc cho cô gái, chỉ có cô cứ khăng khăng lấy bằng được nó mà thôi.
Nhưng anh cũng hiểu ngay rằng đó là một cách biện hộ quá dễ dàng. Anh có hàng nghĩn cách để không nghe theo lời cô ta. Trước sự ngạo mạn của cô gái, anh cũng có thể tỏ ra ngạo mạn ngược lại, bình thản dốc viên thuốc vào tay và đút nó vào túi áo.
Và vì anh không tự chủ lắm và đã không làm gì, anh có thể chạy theo cô gái và thú nhận mình đã cho thuốc độc vào tuýp thuốc. Giải thích điều đó không khó khăn gì mấy.
Nhưng thay vì phải hành động, anh đã ngồi im trên ghế nhìn Olga đang giải thích với anh điều gì đó. Cần phải đứng lên, chạy theo đuổi kịp cô gái. Vẫn còn có thời gian. Và anh có nghĩa vụ phải làm tất cả để cứu cuộc đời cô ta. Thế thì tại sao anh còn ngồi mãi trên ghế, tại sao anh không nhúc nhích?
Olga vẫn nói và anh ngạc nhiên thấy mình vẫn ngồi yên trên ghế không động đậy chút nào.
Anh vừa quyết định là mình phải đứng dậy ngay lập tức để chạy đi tìm cô y tá. Anh tự hỏi mình sẽ giải thích với Olga thế nào rằng anh phải đi. Liệu anh có nên thú nhận với cô chuyện vừa xảy ra? Anh kết luận là không thể thú nhận với cô được. Điều gì sẽ xảy đến nếu cô y tá uống viên thuốc trước khi anh đuổi kịp cô ta? Olga liệu có biết Jakub là kẻ giết người không? Và thậm chí nếu anh đuổi kịp cô ta, anh sẽ phải tự thanh minh thế nào trong mắt Olga và nói cho cô hiểu tại sao anh do dự lâu đến thế? Làm cách nào anh có thể giải thích cho cô rằng anh đã đưa tuýp thuốc cho cô gái đó? Ngay bây giờ, vì cái thời khắc anh đang còn ngồi yên không làm gì, đóng đinh xuống ghế này, hẳn trong mắt bất kỳ ai anh cũng đã là kẻ sát nhân!
Không, anh không thể kể cho Olga, nhưng phải nói thế nào đây? làm thế nào giải thích được cho cô nếu anh đột ngột đứng lên chạy biến đi?
Nhưng việc nói cho cô liệu có quan trọng gì không? Làm thế nào mà anh vẫn còn để ý đến điều ngu xuẩn đó? làm thế nào anh có thể, khi vấn đề liên quan đến sự sống và cái chết, lo đến những gì Olga sẽ nghĩ về mình?
Anh biết những suy nghĩ của mình hoàn toàn sai chỗ và mỗi giây do dự sẽ còn làm trầm trọng thêm mối nguy hiểm đang rình rập cô y tá. Trên thực tế, giờ đã là quá muộn. Từ lúc anh do dự, hẳn cô và bạn trai đã đi rất xa quán cà phê, mà Jakub không biết theo hướng nào để có thể tìm ra cô. Anh có biết đơn giản là họ đi đâu không? Anh phải đi đường nào để tìm được họ?
Nhưng ngay lập tức anh tự trách mình vì cách lập luận đó, nó chỉ là một lời biện hộ khác mà thôi. Chắc chắn là rất khó nhanh chóng tìm ra họ, nhưng không phải là không thể. Hành động ngay bây giờ vẫn còn chưa muộn lắm, nhưng anh phải hành động ngay, nếu không sẽ là quá chậm!
– ngày hôm nay tệ quá – Olga nói – Cháu không dậy đúng giờ được, cháu đến chỗ ăn sáng muộn, người ta không chịu phục vụ cháu, và ở chỗ tắm thì có đám quay phim ngu ngốc đó. Phải nói là cháu vô cùng muốn có một ngày tử tế, vì đây là ngày cuối cùng có chú ở đây. Với cháu là rất quan trọng, Jakub, chú có biết nó quan trọng với cháu đến mức nào không?
Cô nghiêng người về phía trước và nắm lấy tay anh.
– Đừng sợ gì hết. Không có lý do gì để cháu có một ngày tệ hại đâu – anh gắng gượng nói với cô, vì anh không thể thật sự chú ý đến cô lúc này. Một giọng nói không ngừng nhắc nhở anh rằng cô y tá đang có viên thuốc độc trong túi, cuộc sống và cái chết của cô đang phụ thuộc vào anh. Đó là một giọng nói quấy rầy, liên tục, nhưng cùng lúc lại yếu ớt đến lạ thường, giống như đến với anh từ những đáy sâu thăm thẳm.
Klima lái xe đưa Ruzena dọc theo một con đường rừng và nhận ra lần này cuộc dạo chơi trên chiếc xe sang trọng không lôi được Ruzena khỏi sự im lặng dai dẳng đó và nghệ sĩ kèn cũng không nói gì suốt một lúc. Khi sự im lặng trở nên quá nặng nề, anh nói:
– Em có đến xem buổi biểu diễn không?
– Em không biết – cô trả lời.
– Đến đi – anh nói và cuộc biểu diễn buổi tối trở thành cái cớ cho một cuộc trò chuyện trong một lúc kéo họ khỏi tranh cãi. Klima cố gắng nói giọng vui vẻ về bác sĩ, người sẽ chơi trống, và anh quyết định chuyển cuộc gặp quyết định với Ruzena đến tối.
– Anh hy vọng em sẽ đợi anh sau buổi biểu diễn – anh nói – Như lần trước ấy… – ngay khi nói xong, anh nhận ra ý nghĩa của câu nói đó. “Như lần trước ấy” có nghĩa là họ sẽ làm tình với nhau sau cuộc biểu diễn. Chúa ơi, tại sao anh không nghĩ trước đến điều đó?
Thật lạ kỳ, nhưng cho đến lúc đó ý nghĩ mình có thể ngủ với cô thậm chí không hề lướt qua óc anh. Việc Ruzena mang thai đẩy cô một cách nhẹ nhàng và không ý thức được vào lãnh thổ phi dục tình của nỗi sợ hãi. Chắc chắn anh tự bắt mình phải dịu dàng với cô, phải hôn cô, phải vuốt ve cô, và anh chăm chú làm những cái đó, nhưng đó chỉ là một cử chỉ, một dấu hiệu rỗng, ở đó những ham muốn cơ thể hoàn toàn biến mất.
Giờ đây khi nghĩ đến đó, anh tự nhủ sự thờ ơ đối với cơ thể của Ruzena này là sai lầm nghiêm trọng nhất anh phạm phải trong suốt những ngày vừa qua. Phải, chính giờ đây một việc đột nhiên trở nên hiển nhiên tuyệt đối trước mặt anh (và anh trách những người bạn mà anh hỏi ý kiến là đã không lưu ý anh), anh tuyệt đối phải ngủ với cô! Bởi vì sự lạ lùng đột ngột mà cô gái đang khoác lên người, sự lạ lùng anh không sao phá tan được này thực sự đến từ chỗ hai cơ thể họ bị tách xa khỏi nhau. Khi từ chối đứa trẻ, bông hoa của nội tạng Ruzena, anh cũng đã bằng một sự từ chối gây tổn thương vứt bỏ cái cơ thể đang mang thai đó. Thế thì phải thể hiện, dành cho cơ thể kia (không mang thai), một quan tâm lớn hơn nữa. phải đối lập cơ thể sinh sản với cơ thể không sinh sản và tìm trong đó một đồng minh.
Khi lập luận như vậy, anh cảm thấy trong mình một niềm hy vọng mới. Anh quàng tay qua vai Ruzena và ngả người về phía cô:
– Anh rất đau lòng vì thấy mình cãi nhau thế này. Em ơi, chúng ta sẽ tìm ra một giải pháp. Điều chính yếu là chúng ta được ở bên nhau. Chúng ta sẽ không để ai tách chúng ta khỏi nhau đêm nay, và đêm nay cũng sẽ đẹp như lần trước.
Một tay cầm vô lăng, một tay anh quàng qua vai Ruzena, và đột nhiên anh tin là mình cảm thấy trong tâm khảm mình, dâng lên ham muốn đối với da thịt trần trụi của cô gái này, và anh vui sướng vì điều đó bởi ham muốn đó về mặt nào đó tạo ra thứ ngôn ngữ chung duy nhất anh có thể có với cô.
– Thế chúng ta gặp nhau ở đâu? – cô hỏi.
Klima biết tất cả thành phố nước nóng sẽ nhìn thấy sau buổi biểu diễn anh đi ra cùng với cô. Nhưng anh không có lối thoát:
– Ngay khi anh biểu diễn xong, đến tìm anh sau cánh gà nhé.
Trong khi Klima vội vã quay về Nhà văn hoá để tập lần cuối bản Saint Louis Blues và When the Saints go marching in, Ruzena nhìn quanh mình những cái nhìn lo lắng. Một lúc trước, trong xe, cô đã nhiều lần nhìn thấy trong kính chiếu hậu gã đi theo họ bằng xe máy. Nhưng bây giờ cô không nhìn thấy gã đâu nữa.
Cô có cảm giác một kẻ trốn chạy bị thời gian đuổi theo. Cô biết từ hôm nay đến ngày mai phải biết được mình muốn gì, nhưng cô không biết gì hết. Trên đời không có ai cô có thể gửi gắm được. Gia đình xa lạ với cô. Frantisek yêu cô, nhưng chính vì lẽ đó mà cô nghi ngại gã (như con nai nghi ngại người thợ săn). Còn về phía Klima, cô nghi ngại (như người thợ săn nghi ngại con nai). Cô rất yêu quý các đồng nghiệp của mình, nhưng cô không có chút tin tưởng nào vào họ hết (như người thợ săn nghi ngại những người đi săn khác). Cô đơn thương độc mã trong cuộc đời và từ nhiều tuần nay cô có thêm người bạn đường lạ lùng mà cô mang trong mình, một số người cho rằng đó là cơ may lớn nhất của cô, một số khác nói hoàn toàn ngược lại, và vì thế cô chỉ thấy thờ ơ.
Cô không biết gì hết. cô thấy tràn ngập trong mình sự mù mờ. Cô chỉ mù mờ thôi. Cô còn không biết mình sẽ đi đâu.
Cô vừa đi qua trước nhà ăn Slavia, ngôi nhà tệ hại nhất trong số những ngôi nhà của khu điều dưỡng, quán cà phê bẩn thỉu, nơi những người trong vùng đến uống bia và khạc nhổ ra sàn. Ngày trước, chắc chắn đó là nhà ăn khá nhất của thành phố nước nóng và từ khoảng thời gian đó còn lại, trong khu vườn nhỏ, ba cái bàn bằng gỗ sơn đỏ (lớp sơn đã bắt đầu bong) với vài cái ghế, chứng nhân của trò giải trí tư sản ngồi xem biểu diễn kèn ngoài trời, những cuộc gặp mặt có khiêu vũ và những chiếc ô đặt cạnh ghế. Nhưng, cô biết gì về khoảng thời gian đó, Ruzena, người chỉ đi vào cuộc đời trên cái cầu chập hẹp của hiện tại, không có chút nào ký ức lịch sử? Cô không thể thấy bóng của cái ô hồng được phóng từ thời xa xôi đó đến tận đây, cô chỉ nhìn thấy ba người đàn ông mặc quần jean, một người đàn bà đẹp và một chai rượu vang giữa một cái bàn không trải khăn.
Một trong số những người đàn ông gọi cô. Cô quay lại và nhận ra người quay phim mặc áo pull thủng lỗ.
– Đến uống với chúng tôi chút đi – anh ta gọi cô.
Cô vâng lời.
– Nhờ quý cô xinh đẹp này mà hôm nay chúng tôi quay được một bộ phim porno nho nhỏ đấy – người quay phim nói, giới thiệu Ruzena vbv người đàn bà đang chìa tay cho cô và thì thầm nói tên mình.
Ruzena ngồi xuống cạnh người quay phim, anh ta đặt một cái ly trước mặt cô và rót rượu.
Ruzena biết ơn, bởi vì đã xảy ra điều gì đó. Bởi vì cô không còn phải tự hỏi mình nên đi đâu và phải làm gì. Bởi vì cô không còn phải quyết định nên giữ đứa bé hay không.
Cuối cùng anh cũng quyết định được. Anh trả tiền cho người phục vụ và nói với Olga là anh phải đi và hẹn gặp cô trước buổi biểu diễn.
Olga hỏi anh định làm gì, Jakub có cảm giác khó chịu vì bị hỏi như thế. Anh trả lời là có hẹn với Skreta.
– Được rồi – cô nói – nhưng chắc sẽ không lâu phải không? Cháu sẽ đi thay quần áo và đợi chú ở đây lúc 6 giờ. Cháu mời chú ăn tối.
Jakub đưa Olga về khu nhà Karl Marx. Khi cô đã biến mất trong hành lang dẫn về các phòng, anh hỏi người gác cửa:
– Ông cho hỏi có Ruzena có nhà không?
– Không – người gác cửa nói – Chìa khoá vẫn treo kia.
– Tôi có việc rất gấp cần nói với cô ấy – Jakub nói – Ông có biết tôi có thể tìm thấy cô ấy ở đâu không?
– Tôi không biết đâu.
– Vừa nãy tôi vừa nhìn thấy cô ấy cùng với ông nghệ sĩ kèn trompet tối nay sẽ biểu diễn ở đây.
– Vâng, tôi cũng nghe nói cô ấy đi chơi với ông ấy, – người gác cửa nói – Giờ này thì chắc là ông ấy phải tập ở Nhà văn hoá rồi.
Khi bác sĩ Skreta đang ngồi đánh trống trên sân khấu nhìn thấy Jakub trong khung cửa, anh ra hiệu. Jakub cười với anh và kiểm tra các hàng ghế hiện đang có khoảng một chục người say mê âm nhạc (Phải, Frantisek, đã trở thành cái bóng của Klima, đang ngồi trong số họ), Jakub cũng ngồi xuống, hy vọng cô y tá sẽ xuất hiện.
Anh tự hỏi mình có thể đi đâu nữa để có thể tìm thấy cô ta. Vào phút này, có thể cô đang ở rất nhiều chỗ khác nhau, mà anh không thể biết được. Liệu anh có nên thu hút sự chú ý về mình không? Liệu anh có nên để lại một dấu vết và làm mồi cho sự nghi ngờ không?
Anh nhớ đến trật tự. Đời một người đang bị nguy hiểm và anh không có quyền lập luận hèn nhát như thế. Anh lợi dụng một lúc cách quãng giữa hai bản nhạc để trèo lên sân khấu từ phía sau. Skreta quay về phía anh, mặt ngời sáng, nhưng Jakub đã đặt một ngón tay lên môi và nói rất nhỏ bảo anh hỏi nghệ sĩ kèn bây giờ cô y tá mà anh đã nhìn thấy ngồi cạnh một giờ trước bây giờ đang ở đâu.
– Cậu muốn gì đây? – Skreta lầu bầu vẻ bực tức – Ruzena ở đâu à? – Rồi anh quay sang nghệ sĩ kèn, người đang đỏ mặt vì xấu hổ và nói không biết.
– Thế thì thôi vậy! – Jakub nói vẻ xin lỗi. – Tiếp tục chơi đi!
– Cậu thấy dàn nhạc của bọn tớ chơi thế nào? – bác sĩ Skreta hỏi.
– Xuất sắc – Jakub nói và trở lại ngồi trong phòng. Nếu anh thực sự lo lắng cho số phận của Ruzena, anh phải khuấy trời đạp đất và thông báo cho tất cả mọi người biết để họ tìm ra cô ta nhanh nhất có thể. Nhưng anh chỉ đi tìm cô ta để có bằng chứng ngoại phạm trước ý thức của chính mình.
Một lần nữa anh duyệt lại trong đầu cảnh đưa tuýp thuốc đựng viên thuốc độc cho cô gái. Điều đó có thực sự diễn ra nhanh đến mức anh không có đủ thời gian để ý thức được không? Liệu nó có thực sự xảy ra bên ngoài anh không?
Jakub biết là không đúng thế. Ý thức của anh không hề ngủ gật. một lần nữa anh tưởng tượng lại khuôn mặt dưới mái tóc vàng và hiểu không phải tình cờ (không phải vì sự gà gật của ý thức) mà anh đã đưa cho cô y tá ống thuốc đựng thuốc độc, mà tự bản thân anh có một mong muốn xưa cũ đã rình rập thời cơ từ nhiều năm nay, một ham muốn mạnh mẽ đến mức thời cơ cuối cùng phải vâng lời và xuất hiện.
Anh run lên và đứng dậy khỏi ghế. Anh vừa đi vừa chạy về phía khu nhà Karl Marx, nhưng Ruzena vẫn chưa về đến nhà.
Một sự trữ tình lớn lao làm sao, một sự nghỉ ngơi lớn lao làm sao! Giờ nghỉ giữa vở bi kịch lớn lao làm sao! Buổi chiều đầy nhục dục với ba vị thần đồng nội mới hay ho làm sao!
Hai người đàn bà đao phủ của nghệ sĩ kèn trompet, hai niềm bất hạnh của anh, đang ngồi đối mắt nhau, cùng uống rượu rót từ một chai và cả hai đều sung sướng như nhau được ở đây và có thể, dù chỉ chôc lát, làm một việc khác hơn là nghĩ đến anh. Một sự đồng thuận, một sự đồng điệu lớn lao biết mấy!
Kamila nhìn ba người đàn ông. Cô đã từng thuộc về thế giới của họ, ngày xưa, và giờ đây cô nhìn họ như thể trước mắt cô hiện đang là đoạn phim âm bản của cuộc sống hiện tại. Cô, đắm chìm trong những lo lắng, cô lại đang ngồi đây đối diện với sự vô lo thuần tuý, cô, dính liền với một người đàn ông duy nhất, lại đang ngồi đây đối diện với ba vị thần đồng nội hiện thân cho nam tính trong sự đa dạng khôn cùng của mình.
Ba vị thần đồng nội hướng đến một cái đích rõ ràng, qua đêm với hai người phụ nữ, một đêm năm người. Đó là một mục đích đầy ảo tưởng, vì họ biết chồng của Kamila đang ở đây, nhưng mục đích đó đẹp đẽ đến mức họ vẫn theo đuổi dù biết là không thể.
Kamila biết họ muốn tiến tới cái gì, và cô càng buông thả dễ dàng hơn cho sự theo đuổi của những người đàn ông này vì đó chỉ là một cơn bốc đồng, một trò chơi, một cám dỗ của suy nghĩ. Cô cười vì những gì họ nói, cô trao đổi những lời nói đùa khuyến khích với người đồng phạm không quen biết và cô muốn kéo dài lâu nhất có thể được giờ nghỉ giữa buổi diễn này để trì hoãn lâu hơn nữa giờ phút phải nhìn thấy tình địch của mình và đối mặt với sự thật.
Một chai rượu vang nữa, tất cả đều vui vẻ, tất cả đều hơi say, nhưng rượu ít hơn là cái không khí lạ lùng này, cái ham muốn kéo dài thêm khoảnh khắc đang trôi qua rất nhanh này.
Kamila cảm thấy bắp chân của đạo diễn đang cọ sát vào chân trái mình dưới bàn. Cô nhận ra rất rõ điều đó, nhưng không rụt chân lại. Đó là tiếp xúc tạo ra giữa họ một trao đổi mang tính xác thịt, nhưng lại cũng có thể là hoàn toàn do tình cờ, và cô không cần để ý đến vì nó chẳng có ý nghĩa gì. Đó là một tiếp xúc nằm chính xác ở biên giới của sự vô tội và trơ trẽn. Kamila không muốn vượt qua biên giới này, nhưng cô sung sướng có thể ở lại đó (trên cái lãnh thổ nhỏ xíu của một tự do bất chợt này) và cô sẽ còn sung sướng hơn nếu sợi dây ma thuật này chuyển từ cô về những ám chỉ trong lời nói, những động chạm khác và những trò chơi khác. Được bảo vệ bởi sự vô tội nhùng nhằng của cái biên giới động đậy này, cô muốn buông xuôi để được mang đi xa, xa nữa và xa mãi.
Trong khi vẻ đẹp của Kamila, tươi tắn đến mức gần như gây phiền nhiễu, buộc đạo diễn phải tiến hành màn tấn công của m`inh một cách chậm rãi thân trọng, thì vẻ quyến rũ tầm thường của Ruzena lại cuốn hút người quay phim mãnh liệt và không che giấu. Anh quàng tay qua vai cô, một tay để ngay dưới ngực.
Kamila nhìn cảnh đó. Đã lâu cô không nhìn gần đến thế những cử chỉ trơ trẽn của người khác! Cô nhìn bàn tay của người đàn ông đang phủ lên ngực cô gái, nắn bóp, nghiền nát và vuốt ve nó qua lần áo. Cô quan sát khuôn mặt Ruzena, bất động, bị động, ghi dấu ấn của một sự phó thác mang tính xác thịt. Bàn tay ve vuốt bộ ngực, thời gian trôi đi nhẹ nhàng và Kamila cảm thấy chân của người trợ lý đang dựa vào cái chân còn lại của mình.
Lúc đó cô nói:
– Tôi muốn chơi bời cả đêm nay.
– Cầu Chúa mang ông chồng thổi kèn của cô đi! – Đạo diễn đáp lại.
– Phải! Cầu Chúa mang anh ta đi – người trợ lý phụ họa.
Lúc đó thì Ruzena nhận ra Kamila. Phải, đó chính là khuôn mặt mà c c đồng nghiệp của cô đã chỉ cho cô xem, trên bức ảnh đó! Cô gạt mạnh tay của người quay phim ra.
Anh ta phản đối:
– Em điên rồi!
Anh ta lại thử ôm lấy cô và bị cô đẩy ra.
– Anh dám làm gì thế! – cô hét lên với anh ta.
Đạo diễn và viên trợ lý phá lên cười.
– Cô nói nghiêm túc đấy chứ? – người trợ lý hỏi Ruzena.
– Chắc chắn là tôi nói nghiêm túc rồi – Ruzena trả lời vẻ nghiêm trang.
Viên trợ lý nhìn đồng hồ và nói với người quay phim:
– Đúng sáu giờ rồi đấy. Sự thay đổi vừa rồi là vì cô bạn của chúng ta chỉ cư xử như một người phụ nữ đức hạnh vào những giờ chẵn. Cậu phải đợi đến bẩy giờ rồi.
Họ lại cười ầm ĩ. Ruzena đỏ mặt tức tối. Cô đã để bị nhìn thấy với bàn tay của một người đàn ông xa lạ đặt trên ngực. Cô đã để bị nhìn thấy trong khi đang bị sờ soạng. Cô đã bị đối thủ ghê gớm nhất của mình bắt chợt khi đang bị tất cả chế giễu.
Đạo diễn nói với người quay phim:
– Có lẽ cậu phải xin cô đây nhân nhượng coi sáu giờ là một giờ lẻ đi.
– Cậu có tin là lý thuyết mà nói thì có thể coi sáu giờ là một số lẻ không? – viên trợ lý hỏi.
– Có chứ – đạo diễn nói – Euclide, trong các tiên đề nổi tiếng của mình đã nói đại khái thế này: trong một số trường hợp đặc biệt và rất bí ẩn, một số số chẵn hoạt động như những sô lẻ. Tôi cho là bây giờ chúng ta đang ở vào những trường hợp bí ẩn đó đây.
– Vì lẽ đó, Ruzena, cô có chấp nhận coi sáu giờ là một giờ lẻ không?
Ruzena im lặng.
– Em đồng ý chứ? – người quay phim nói và nghiêng sang cô.
– Cô đây im lặng – viên trợ lý nói – Thế có nghĩa là chúng ta phải quyết định diễn giải sự im lặng của cô ấy như là một sự đồng ý hoặc phản đối.
– Chúng ta có thể biểu quyết – đạo diễn nói.
– Đúng đấy – viên trợ lý nói – Ai cho là Ruzena chấp nhận sáu giờ bây giờ là một số lẻ? Kamila! Cô biểu quyết đầu tiên đi!
– Tôi nghĩ là Ruzena đồng ý tuyệt đối – Kamila nói.
– Thế đạo diễn thì sao?
– Tôi cho là – đạo diễn nói giọng êm ái – cô Ruzena sẽ chấp nhận coi số sáu là một số lẻ.
– Anh quay phim là người có lợi ích, nên không được biểu quyết. Còn tôi, tôi bảo là có – viên trợ lý nói – Quyết định rồi nhé, ba người đồng ý là sự im lặng của Ruzena có nghĩa là đồng ý. Cho nên, chàng quay phim, cậu có thể tiếp tục công trình của mình ngay lập tức được đấy!
Người quay phim ngả người sang Ruzena và ôm lấy cô, bàn tay anh ta lại chạm vào ngực cô. Ruzena hất anh ta ra còn mạnh mẽ hơn và hét lên:
– Bỏ mấy cái cẳng thối tha của anh ra!
Kamila can thiệp:
– Nào, Ruzena, anh ta không thể làm gì khác khi thích cô đến thế. Chúng ta đang vui vẻ mà…
Vài phút trước, Ruzena rất bị động và buông thả cho mọi việc diễn ra, để họ làm gì mình tuỳ thích như thể cô muốn đọc số phận của mình trong những tình cờ xảy đến. Cô sẵn sàng để bị lôi đi, sẵn sàng để bị quyến rũ và bị thuyết phục về bất cứ điều gì, chỉ để thoát khỏi ngõ cụt mà cô đang bị dính vào.
Nhưng sự tình cờ, mà cô hướng khuôn mặt cầu khẩn về, vừa tỏ ra thù nghịch với cô, và Ruzena, bị nhạo báng trước địch thủ của mình và làm mồi cho mọi sự nực cười, tự nhủ mình chỉ còn một chỗ dựa chắc chắn, sự an ủi duy nhất, cơ may thoát nạn duy nhất: cai thai trong bụng mình. Toàn bộ tâm hồn cô (một lần nữa! một lần nữa!) lại đi xuống phía dưới, về phía trong, về tận sâu trong cơ thể, và Ruzena ngày càng tin mình không bao giờ được bỏ rơi đứa trẻ đang quẫy đạp nhẹ nhàng trong người mình. Ở đó cô có toàn bộ quân chủ bài bí mật đã đưa cô lên cao hơn những trận cười của họ và những bàn tay bẩn thỉu của họ. Cô có hàng nghìn mong muốn nói điều đó với họ, hét với họ vào mặt, trả thù họ và những sự châm chọc của họ, trả thù cô ta và sự thân ái đầy hạ cố của cô ta.
Nhất định phải bình tĩnh! Cô tự nhủ và lục tìm trong túi lấy tuýp thuốc. cô vừa lôi nó ra thì cảm thấy một bàn tay nắm chặt lấy tay cô.
Không ai nhìn thấy ông lại gần. Ông đột nhiên hiện ra, và Ruzena, người vừa quay đầu lại, nhìn thấy nụ cười của ông.
Ông vẫn cầm lấy tay cô, cô cảm thấy sự tiếp xúc mạnh mẽ của những ngón tay của ông trên cổ tay mình, và cô vâng lời, tuýp thuốc rơi xuống đáy cái túi xách tay.
– Cho phép tôi, thưa các ông các bà, được ngồi cùng bàn. Tên tôi là Bertlef.
Không người đàn ông nào hào hứng với sự xuất hiện của người lạ, không ai tự giới thiệu và Ruzena không có đủ kiến thức giao tiếp để giới thiệu cho ông những người đang ngồi đây.
– Việc tôi đến bất ngờ có vẻ làm bận lòng các vị – Bertlef nói. Ông lấy một cái ghế ở bàn bên cạnh kéo đến cạnh bàn còn trống, theo cách đó ông chủ trì và có Ruzena ngay bên tay phải. – Xin lỗi – ông nói tiếp – Từ lâu nay tôi có cái thói quen lạ lùng là không đến mà xuất hiện.
– Trong trường hợp đó – viên trợ lý nói – cho phép chúng tôi đối xử với ông như một sự xuất hiện và không quan tâm đến ông.
– Tôi sẵn sàng cho phép các vị như thế – Bertlef nói và hơi cúi người xuống – Nhưng tôi e là dù tôi có sẵn lòng thì các vị cũng không làm nổi.
Nói rồi ông quay về phía cánh cửa chiếu sáng của phòng uống cà phê và vỗ tay.
– Ai đã mời ông đến đây, ông chủ? – người quay phim hỏi.
– Anh muốn cho tôi biết tôi không được chờ đón ở đây phải không? Tôi có thể đi ngay cùng với Ruzena, nhưng thói quen là thói quen. Tôi đến đây tất cả các ngày, đến cái bàn này vào cuối buổi chiều để uống một chai rượu vang – Ông nhìn nhãn chai rượu đặt trên bàn – Nhưng chắc chắn là loại vang ngon hơn loại mà các vị đang uống rồi.
– Tôi tự hỏi làm sao ông tìm được rượu vang ngon ở cái xó này nhỉ? – viên trợ lý hỏi.
– Tôi có cảm giác, thưa ông chủ, rằng ông tự tán dương mình quá đấy – người quay phim nói thêm, tìm cách làm người khách không mời trở nên lố bịch – Đúng là từ một tuổi nào đó trở đi, người ta không còn làm được điều gì khác lắm nữa.
– Anh nhầm rồi – Bertlef nói, như thể không nghe thấy lời nhục mạ của người quay phim – ở đây họ vẫn có vài chai rượu hảo hạng ngon hơn rất nhiều rượu mà các anh có thể tìm thấy trong các khách sạn lớn nhất.
Ông ta đã chìa tay về phía người chủ quán, mà trong cả lúc vừa rồi không ai nhìn thấy, nhưng giờ đây đang tiếp đón Bertlef và hỏi ông:
– Có cần một bàn cho tất cả mọi người không?
– Chắc chắn rồi – Bertlef trả lời, và quay về phía những người khác – Các quý bà quý ông, tôi mời các vị uống với tôi thứ rượu mà đã nhiều lần tôi được nếm mùi vị hảo hạng và tôi thấy rất tuyệt. Các vị đồng ý chứ?
Không ai trả lời Bertlef và ông chủ nói:
– Khi nói đến ăn uống, tôi có thể khuyên các ông các bà ở đây tuyệt đối tin tưởng ở ông Bertlef.
– Anh bạn – Bertlef nói với người chủ quán – mang cho tôi hai chai và một khay lớn pho mát nhé – rồi quay về phía những người khác – Các vị chần chừ là vô ích, bạn của Ruzena cũng là bạn của tôi.
Từ phòng cà phê chạy đến một thằng bé mới khoảng mười tuổi, mang đến một khay ly, dĩa đặt ly và một khăn trải bàn. Nó đặt khay lên bàn bên cạnh và len người qua những vị khách để lấy ly cũ vẫn còn một nửa của họ. Nó xếp chúng lại, cùng chai rượu, trên cái bàn nơi nó vừa đặt khay. Rồi, nó lấy khăn lau thật kỹ cái bàn có vẻ rất bẩn, để trải lên đó cái khăn màu trắng rỡ. Sau đó nó đặt lại lên bàn bên cạnh những cái ly mà nó vừa lấy ra và định đặt trước mặt những người khách.
– Mang những cái ly này cùng với cái chai rượu dở òm này đi – Bertlef nói với thằng bé – Bố cháu sẽ mang cho các bác rượu ngon hơn.
Người quay phim phản đối:
– Giám đốc ơi, ông có thể để chúng tôi uống hết cái mà chúng tôi muốn không?
– Nếu anh muốn – Bertlef nói – Tôi không hề muốn bắt ép người khác phải hưởng hạnh phúc. Mỗi người có quyền uống rượu vang dở, theo sự ngu dốt và với những ngón tay cáu ghét. Nghe đây, chú bé – ông nói tiếp với thằng bé – Đưa cho mỗi người ly rượu cũ và một cái ly mới. Khách của bác có thể tuỳ ý lựa chọn giữa loại rượu là sản phẩm của sương mù và loại rượu sinh ra từ mặt trời.
Và thế là lúc này mỗi người có hai ly, một ly rỗng và một ly đựng thứ rượu vang cũ còn sót lại. Người chủ lại gần bàn với hai cái chai, kẹp một chai vào giữa hai đầu gối để mở nắp. Rồi ông ta rót một ít vào ly của Bertlef. Ông nâng ly lên môi, nếm và quay về phía người chủ quán:
– Tuyệt đấy. rượu năm 23 à?
– 22 – người chủ chữa lại.
– rót rượu đi! – Bertlef nói,và người chủ quán đi vòng quanh bàn cùng cái chai và rót đầy tất cả những cái ly không.
bertlef cầm ly lên:
– Các bạn, hãy thử nhấp môi thứ rượu này xem. Nó có vị êm ái của quá khứ. Hãy nếm nó đi, như là các bạn đang hít thở, trong khi mút một miếng xương có tuỷ, một mùa hè đã quên mất từ lâu. Tôi muốn nâng ly để làm đám cưới cho quá khứ và hiện tại, mặt trời năm 1922 và mặt trời hiện nay. Mặt trời hiện nay là Ruzena, cô gái rất giản dị này, là bà hoàng mà không tự biết. Trên tấm phông lớn của thành phố, cô như là một viên kim cương trên quần áo của một kẻ ăn mày. Cô giống như một vầng trăng khuyết bị bỏ quên trên bầu trời nhợt nhạt ban ngày. Cô giống như một cánh bướm bay trên tuyết.
Người quay phim cười gượng:
– Ông có quá lời không, ông chủ?
– Không, tôi không quá lời – Bertlef nói, và ông quay sang người quay phim – Anh có cảm giác như thế, bởi vì anh chỉ sống ở tầng hầm của con người, anh, thứ người giả trộn dấm! Anh chứa đầy thứ a xit, nó sôi sục trong anh như trong cái nồi của nhà giả kim! Anh dành cả đời mình để phát hiện xung quanh cái xấu mà anh có ngay trong bản thân mình. Với anh đó là cách thức duy nhất để anh cảm thấy một giây phút hoà thuận với thế giới. Bởi thế giới, nó đẹp, nó làm anh sợ, nó làm anh khó chịu và không ngừng đẩy anh khỏi trung tâm của nó. Anh ta thật không khoan nhượng vì có đầy ghét dưới ngón tay và một người phụ nữ đẹp ở bên cạnh! Thế thì, trước hết phải vấy bẩn lên người phụ nữ và sau đó mới hưởng thụ cô ấy. Không phải thế ư, thưa anh? Tôi sung sướng vì anh đã dấu tay xuống dưới bàn, chắc chắn tôi có lý khi nói về những ngón tay của anh.
– Tôi nhổ vào những cung cách đẹp đẽ của ông và tôi không giống ông, một thằng hề mặc cổ cồn trắng và đeo ca vát – người quay phim ngắt lời.
– Những ngón tay bẩn thỉu của anh và cái áo pull thủng lỗ không phải là điêu gì mới mẻ dưới ánh mặt trời – Bertlef nói – Ngày xưa từng có một triết gia vô sỉ từng lang thang trên những đường phố Athens, mặc áo khoác thủng để được tất cả ngưỡng mộ khi tỏ ra khinh bỉ các thứ quy ước xã hội. một hôm Socrate gặp ông ta và nói “Tôi thấy sự phù phiếm qua lỗ thủng áo khoác của ngài”. Sự bẩn thỉu của anh cũng vậy, thưa anh, là một thứ phù phiếm, và sự phù phiếm của anh là bẩn thỉu.
Ruzena không thể ngăn mình thấy hoảng sợ. Người đàn ông mà cô chỉ biết qua loa như là một người bệnh đã đến giúp cô như thể rơi từ trên trời xuống, và cô bị quyên rũ bởi vẻ tự nhiên hấp dẫn trong cách cư xử và sự chắc chắn tàn bạo đang đập tan thành bụi thói hỗn xược của người quay phim.
– Tôi thấy anh đã mất đi thói quen dùng ngôn ngữ rồi đấy – Bertlef nói với người quay phim sau một lúc im lặng – Và hãy tin là tôi không hề muốn xúc phạm anh. Tôi thích sự hoà thuận, không phải cãi cọ, và nếu tôi để sự lắm điều lôi kéo, thì tôi xin anh tha lỗi. Tôi chỉ muốn một điều, là anh nếm thử rượu vang này và cụng chén với tôi vì Ruzena, người mà vì đó tôi đến đây.
Bertlef nâng ly lên, nhưng không ai cụng với ông.
– Ông chủ, – Bertlef nói,quay về phía người chủ quán – Ông đến đây cụng chén với chúng tôi đi!
– Với thứ rượu vang đó thì tôi sẵn sàng – người chủ quán nói, và ông cầm một chiếc ly không đến bàn bên cạnh và rót rượu vào đó – Ông Bertlef rất biết về rượu ngon. Từ lâu nay ông ấy đã nếm hầm rượu của tôi như một con chim én đoán được từ xa tổ của mình.
Bertlef cười nụ cười sung sướng vì được tán tụng sự tự ái.
– Ông sè cụng chén với chúng tôi vì Ruzena chứ? – ông hỏi.
– Vì Ruzena à? – người chủ quán hỏi.
– Đúng, vì Ruzena – Bertlef nói và nhìn về phía Ruzena ngồi bên cạnh – Ông có thích cô ấy giống như tôi không?
– Với ông, thưa ông Bertlef, người ta chỉ thấy những người phụ nữ đẹp mà thôi. Không cần phải nhìn cô gái để biết cô ta có đẹp hay không, bởi vì cô ấy đang ngồi cạnh ông.
Một lần nữa, Bertlef lại cười với nụ cười sung sướng, người chủ quán cũng cười cùng, và thật đáng ngạc nhiên, ngay cả Kamila, ngay từ khi Bertlef mới đến đã thấy vui, cùng cười với họ. Đó là một nụ cười không được chờ đợi, nhưng lại có khả năng lan nhiễm đáng ngạc nhiên và khó giải thích. Với một sự đoàn kết tế nhị, đến lượt mình đạo diễn cũng tiếp nối Kamila, rồi viên trợ lý, và cuối cùng là Ruzena, cô chui vào điệu cười nhiều giọng này như vào một cái ôm siết đầy từ tâm. Đó là nụ cười đầu tiên trong ngày của cô. Giây phút thoải mái và nhẹ nhàng đầu tiên. Cô cười to hơn tất cả những người khác và không thể ngừng cười được.
Bertlef nâng ly lên cao hơn nữa.
– Vì Ruzena!
Người chủ quán cũng nâng ly, rồi Kamila, tiếp theo là đạo diễn và viên trợ lý, và tất cả nhắc theo Bertlef:
– Vì Ruzena!
Ngay cả người quay phim cuối cùng cũng nâng ly lên và uống, không nói gì.
Đạo diễn nếm một ngụm rượu và nói:
– Quả là rượu ngon thật.
– Tôi đã nói rồi mà! – người chủ quán nói.
Trong lúc đó thằng bé đã đặt một khay lớn đựng pho mát vào giữa bàn, và Bertlef nói:
– Các vị ăn đi, tuyệt lắm đấy!
Đạo diễn kinh ngạc:
– Ông tìm được loại pho mát này ở đâu thế? Cứ như là đang ở Pháp ấy nhỉ?
Đột nhiên sự căng thẳng biến mất hoàn toàn, bầu không khí mềm lại. Họ nói chuyện vui vẻ, ăn pho mát, họ hỏi nhau ông chủ quán có thể tìm được loại pho mát đó ở đâu (tại cái đất nước có quá ít loại pho mát như thế này) và rót thêm rượu vào ly của mình.
Và vào thời điểm vui vẻ nhất, Bertlef đứng dậy chào:
– Tôi đã rất vui vì được ở cùng các vị và tôi xin cảm ơn. Bạn tôi, bác sĩ Skreta, sẽ biểu diễn tối nay, Ruzena và tôi muốn đến đó để xem.
Ruzena và Bertlef vừa biến mất trong những tấm màn nhẹ nhõm của đêm đang xuống thì cái đà đầu tiên đã mang đám người uống rượu đến với hòn đảo mơ mộng của sự đắt tiền đã biến đi và không gì có thể làm nó quay trở lại được nữa. Mỗi người buông thả cho nỗi chán chường.
Với Kamila, việc đó giống như là thức dậy từ một giấc mơ nơi cô muốn nó chậm lại bằng mọi giá. Cô nghĩ mình không bi bắt buộc đi đến buổi biểu diễn. rằng với cô sẽ là một bất ngờ hư áo được phát hiện mình không đến đây để theo dấu chồng mà để trải qua một cuộc phiêu lưu. Rằng sẽ thật tuyệt được ở lại đây với ba nhà làm phim và lén về nhà vào sáng ngày mai. Một điều gì đó đang thì thầm rằng đó là việc phải làm, rằng nó sẽ là một hành động, một sự chữa bệnh, một sự thức dậy sau khi bị yểm bùa.
Nhưng cô đã bị vỡ mộng quá nặng nề. tất cả những màn ma thuật đó đã chấm dứt. Cô trở lại một mình đối diện với mình, với quá khứ của mình, với cáid đầu nặng nề những suy nghĩ đau đớn cũ kỹ. cô những muốn kéo dài, dù chỉ vài giờ, cái giấc mơ quá ngắn ngủi này, nhưng cô biết giấc mơ đã nhạt phai và nó đang tan biến như bóng tối vào buổi sáng.
– Tôi cũng phải đi đây – cô nói.
Họ thử thuyết phục cô ở lại, dù biết mình không còn đủ sức lực và tự tin về chính mình để giữ cô lại.
– Mẹ kiếp nó chứ – người quay phim nói – Thằng cha đó là ai thế?
Họ muốn hỏi người chủ quán, nhưng từ khi Bertlef đi khỏi, không còn ai phục vụ họ nữa. Từ căn phòng uống cà phê vọng đến họ giọng nói của những khách hàng say sưa, và họ ngồi quanh bàn, bị bỏ rơi trước những gì còn lại của rượu và pho mát.
– Dù lão có là ai thì lão cũng đã làm hỏng buổi tối của chúng ta rồi. Lão đã lấy đi của chúng ta một cô, và bây giờ cô còn lại cũng đi mất tiêu. Chúng ta đi theo Kamila đi.
– Không – cô nói – hãy ở lại đây, tôi muốn đi một mình.
Cô không còn ở với họ nữa. Giờ đây, sự hiện diện của họ làm cô thấy phiền. Sự ghen tuông, giống như cái chết, đã tới tìm cô. Cô đang ở trong vùng kiềm toả của nó và không còn nhận ra ai khác nữa. Cô đứng dậy và bước đi theo hướng Bertlef đã đi khỏi với Ruzena một lúc trước đó. Từ xa nghe thấy người quay phim nói:
– Mẹ kiếp nó chứ…
Trước khi buổi biểu diễn bắt đầu, Jakub và Olga sau khi đã đến bắt tay Skreta tại phòng của các nghệ sĩ, bước vào thính phòng. Olga muốn đi vào lúc nghỉ giữa giờ để có thể được ở một mình với Jakub cả tối. Jakub đáp là bạn của anh có thể sẽ giận, nhưng Olga khẳng định anh a sẽ thậm chí không nhận ra là họ đi về trước đâu.
Phòng đầy người và chỉ còn hai chỗ trống trong hàng ghế của họ.
– Cô gái kia theo c húng ta như hình với bóng nhỉ – Olga nói, ngả người về phía Jakub, khi họ ngồi xuống.
Jakub quay sang và nhìn thấy, bên cạnh Olga là Bertlef, và bên cạnh Bertlef là cô y tá đang có thuốc độc trong túi xách. Tim anh ngừng đập một khoảnh khắc, nhưng vì cả đời anh đã cố gắng che giấu những gì diễn ra trong lòng, anh vẫn nói được giọng rất bình thản:
– Chú nhận ra chúng ta đang ngồi ở hàng ghế không mất tiền mà Skreta dành cho bạn bè và người quen biết của anh ấy. Thế thì hẳn anh ấy phải biết chúng ta ngồi ở đâu và sẽ nhận ra nếu chúng ta bỏ về sớm.
– Thì chú cứ nói là ngồi gần quá không hay lắm và chúng ta đã xuống ngồi ở cuối phòng sau giờ nghỉ – Olga nói.
Nhưng Klima đã tiến lên sân khấu cùng chiếc kèn trompet vàng và khán giả bắt đầu vỗ tay. Khi bác sĩ Skreta xuất hiện sau lưng nghệ sĩ, những tiếng vỗ tay lại rền vang và trong thính phòng lan đi một làn sóng những tiếng thì thầm. Bác sĩ Skreta khiêm tốn đứng sau nghệ sĩ kèn và vụng về hua tay để chỉ nhân vật chính buổi biểu diễn là vị khách mời đến từ thủ đô. Đám đông khán giả nhận ra sự vịng về tuyệt diệu của cử chỉ đó và phản ứng bằng cách vỗ tay còn to hơn. Cuối phòng có ai đó hét lên:
– Hoan hô bác sĩ Skreta!
Người chơi đàn piano là người kín đáo nhất trong số ba người biểu diễn và được hoan hô ít nhất ngồi xuống cạnh đàn, trên một chiếc ghế thấp. Skreta ngồi sau một dàn trống, và nghệ sĩ kèn, bằng một bước đi nhẹ nhõm và đầy nhịp điệu, đi lại giữa người chơi piano và Skreta.
Những tiếng vỗ tay lắng xuống, người chơi piano gõ xuống bàn phím và bắt đầu dạo đầu một mình. Nhưng Jakub nhận ra bạn anh đang bồn chồn nhìn quanh mình vẻ không hài lòng. Nghệ sĩ kèn cũng nhận ra những khó khăn của bác sĩ và tiến lại gần anh. Skreta thì thầm điều gì đó với anh. Hai người nghiêng người về nhau. Họ kỉêm tra sàn, rồi nghệ sĩ kèn một một chiếc gậy nhỏ rơi dưới chân người chơi piano và đưa cho Skreta.
Vào lúc đó, đám đông thính giả quan sát chăm chú toàn bộ cảnh tượng lại lên tiếng hoan hô, và người chơi piano, coi những tràng tán thưởng đó dành cho bản dạo đầu của mình, cúi chào khán giả liên tục.
Olga nắm lấy tay Jakub và nói thầm vào tai anh:
– Thật tuyệt! Thật tuyệt đến mức kể từ bây giờ cháu tin là sự rủi ro trong ngày của cháu đã kết thúc.
Chiếc kèn trompet và trống cuối cùng cũng bắt đầu vào nhịp. Klima vừa thổi kèn vừa đi lại những bước nhỏ nhịp nhàng và Skreta ngự ở cái trống như một vị Phật tuyệt đẹp và cao quý.
Jakub tưởng tượng cô y tá sẽ, trong buổi biểu diễn, nghĩ đến thuốc của mình, và cô sẽ nuốt viên thuốc, co giật ngã xuống và nằm chết trên ghế, trong khi bác sĩ Skreta, trên sân khấu, gõ trống và khán giả vỗ tay và gào thét.
Và đột nhiên, anh hiểu rõ ràng tại sao cô gái lại ngồi cùng hàng ghế với mình: cuộc gặp gỡ bât ngờ lúc nãy ở quán cà phê là một cám dỗ, một thử thách. Nếu nó đã diễn ra,thì chỉ để anh có thể nhìn thấy hình ảnh của chính mình trong gương, hình ảnh của một người đàn ông trao lại cho người đi sau thuốc độc của mình. Nhưng người bắt anh trải qua thử thách (có Chúa mới biết) không đòi hỏi một cuộc hiến sinh đẫm máu, mà chỉ đòi máu của những người vô tội. Theo nghĩa cuộc thử thách, ở đó sẽ không có cái chết, mà chỉ là sự tự khải thị của Jakub với bản thân mình, để anh bị tịch thu mãi mãi sự kiêu ngạo tinh thần không được hoan nghênh của mình. nếu cô y tá giờ đây đang ngồi trên cùng hàng ghế với anh, thì đó là để anh có thể, vào lúc cuối cùng, cứu cô ta khỏi cái chết. Và cũng chính vì thế mà cạnh cô ta có người đàn ông mà Jakub đã trở thành bạn ngày hôm trước và ông ta sẽ giúp cô ta.
Phải, anh chờ đợi đến dịp đầu tiên, có lẽ là lúc dừng lại giữa hai bản nhạc sắp tới và sẽ bảo Bertlef đi ra ngoài cùng anh và cô gái. Khi đó, anh có thể giải thích tất cả và sự điên rồ khó tin này sẽ kết thúc.
Các nhạc sĩ chơi xong bản nhạc đầu tiên, tiếng vỗ tay vang lên, cô y tá nói “xin lỗi” và đi ra khỏi hàng ghế cùng với Bertlef, Jakub muốn đứng lên đi theo họ, nhưng Olga đã nắm lấy tay anh kéo lại:
– Không, cháu xin chú, không phải bây giờ. Đợi đến giờ nghỉ đi!
Tất cả diễn ra nhanh đến mức anh không có đủ thời gian để nhận ra. Các nhạc sĩ đã chơi sang bản nhạc tiếp theo và Jakub hiểu là người bắt anh phải trải qua thử thách đã không để Ruzena ngồi cạnh anh để cứu anh, mà là để khẳng định bên ngoài toàn bộ những nghi ngờ có thể sự thất bại và sư kết tội anh.
Nghệ sĩ kèn trompet thổi kèn, bác sĩ Skreta ngồi như một vị Phật sống và Jakub ngồi trên ghế, không động cựa. Lúc này anh không nhìn thấy nghệ sĩ kèn lẫn bác sĩ Skreta, anh chỉ nhìn thấy chính mình, anh thấy mình đang ngồi và không động cựa, và anh không thể rời mắt khỏi hình ảnh đáng sợ đó được.
Khi âm thanh sáng sủa của cây kèn trompet vang đến tai Klima, anh hiểu rằng chính mình đang run lên như thế và chỉ mình anh cũng choán đầy không gian căn phòng. Anh cảm thấy mình bất khả chiến bại và mạnh mẽ. Ruzena đang ngồi trong hàng ghế miễn phí dành cho khách khứa danh dự, cô ta đang ngồi cạnh Bertlef (và điều đó cũng mang một điềm tốt) và không khí buổi tối thật mê hoặc. Khán giả chăm chú lắng nghe, và, nhất là, với một vẻ vui tươi, nó mang lại cho Klima niềm hy vọng kín đáo rằng tất cả rồi sẽ kết thúc tốt đẹp. Khi những tiếng vỗ tay lần đầu tiên vang lên, bằng một cử chỉ hào hoa nah chỉ bác sĩ Skreta mà tối đó anh thấy rất dễ mến và gần gũi. Bác sĩ ngồi sau dàn trống cúi chào.
Nhưng sau bản nhạc thứ hai, khi nhìn xuống dưới, anh nhận thấy chỗ của Ruzena đã trống. Anh thấy sợ. Từ lúc đó trở đi, anh chơi căng thẳng, dùng mắt chạy quanh phòng, từng chiếc ghế, kiểm tra từng chỗ ngồi, nhưng không tìm thấy cô ở đâu. Anh nghĩ cô đã cố tình bỏ đi để thêm một lần nữa không chịu lắng nghe những lập luận của anh và sẽ không chịu đi đến chỗ hội đồng. Sau buổi biểu diễn anh sẽ phải tìm cô ở đâu đây? Và điều gì sẽ xảy đến nếu anh không tìm thấy cô?
Anh cảm thấy mình chơi rất dở, máy móc, không có hồn. Nhưng khán giả không đủ khả năng đoán ra tâm trạng u uất của nghệ sĩ kèn, họ hài lòng và những tiếng hoan hô nhiệt liệt vang lên sau mỗi bản nhạc.
Anh tự trấn an bằng cách nghĩ có lẽ cô đang đi toa lét. Chắc cô khó ở, cái này hay xảy đến với những người phụ nữ có thai. Sau nửa giờ, anh tự nhủ cô đang đi tìm cái gì đó ở nhà và sẽ quay trở lại chỗ ngồi. Nhưng giờ nghỉ đã qua, buổi biểu diễn sắp kết thúc mà cái ghế vẫn trống trơn. Hay cô không dám quay về phòng giữa buổi biểu diễn? Hay cô sẽ trở lại khi những tràng vỗ tay cuối cùng vang lên?
Nhưng những tràng vỗ tay cuối cùng đã vang lên, vẫn không thấy Ruzena đâu. Klima thấy mình tuyệt vọng. Khán giả đứng dậy gào lên “Bis!” Klima quay về phía bác sĩ Skreta và lắc đầu tỏ ý mình không muốn chơi nữa. Nhưng anh bắt gặp đôi mắt sáng bừng chỉ đòi hỏi được đánh trống tiếp, được trống nữa và mãi mãi, suốt cả đêm.
Khán giả coi cái lắc đầu của Klima như là dấu hiệu của sự làm dáng không thể tránh khỏi của các ngôi sao và vẫn tiếp tục vỗ tay không ệt mỏi. Vào lúc đó, một phụ nữ xinh đẹp lướt đến dưới sân khấu, và, khi anh nhìn thấy cô, Klima ngỡ như mình sắp vỡ tung ra, yếu ớt đi và không thể tỉnh dậy được nữa. Cô mỉm cười và nói với anh (anh không nghe được giọng cô nhưng anh có thể giải mã được những gì cô nói qua cử động của đôi môi)”
– Nào, chơi nữa đi! Chơi nữa đi!
Klima nâng chiếc kèn tromplet lên để tỏ ý anh sẽ chơi. Khán giả im lặng ngay lập tức.
Hai người bạn của anh mừng rỡ chơi lại bản nhạc cuối. Với Klima, đó như là đang chơi trong một dàn kèn đám ma đi theo quan tài của chính mình. Anh chơi và biết rằng tất cả đã mất hết, rằng anh chỉ còn một việc nhắm mắt lại, hạ tay xuống để những bánh xe của số phận cán qua người.
Bên một cái bàn nhỏ trong căn hộ của Bertlef, hai cái chai dán nhãn đep tuyệt vời với những cái tên kỳ lạ được đặt cạnh nhau. Ruzena không hề biết gì về rượu hảo hạng và đòi uống whisky, ngoài ra không biết loại gì khác.
Tuy nhiên, lý trí của cô tìm cách vượt khỏi tấm màn choáng váng để hiểu được tình hình hiện tại. Nhiều lần cô hỏi Bertlef tại sao ông tìm gặp cô, chính ngày hôm đó, trong khi ông chỉ mới biết cô.
– Tôi muốn biết điều đó – cô nhắc lại – tôi muốn biết tại sao ông lại nghĩ đến tôi.
– Tôi nghĩ đến cô từ lâu rồi – Bertlef trả lời, không ngừng nhìn vào mắt cô.
– Thế tại sao lại là ngày hôm nay chứ không phải là một ngày nào khác?
– Bởi vì mọi cái đều có thời điểm của mình. Và thời điểm của chúng ta, là bây giờ.
Những lời đó thật huyền bí, nhưng Ruzena cảm thấy chúng chân thật. Bị đẩy đến mức tới hạn, tình thế của cô đã đạt một mức độ kinh khủng đến mức một cái gì đó phải xảy ra.
– Phải, – cô nói giọng nghĩ ngợi – một ngày thật lạ kỳ.
– Cô cũng thấy đấy, chính cô cũng biết là tôi đến đúng lúc – Bertlef nói giọng mượt như nhung.
Ruzena thấy một xúc cảm nhẹ nhàng xâm chiếm mình, nó mơ hồ nhưng ngọt ngào, nếu Bertlef xuất hiện chính xác vào ngày hôm nay, thì điều đó có nghĩa là tất cả những gì xảy đến đều được điều khiển từ một nơi khác và cô có thể nghỉ ngơi và buông mình cho cái thế lực cao vời đó.
– Đúng, đúng thế, ông đã đến đúng lúc – cô nói.
– Tôi biết.
Tuy thế vẫn còn cái gì đó mà cô không nắm bắt được:
– Nhưng tại sao? Tại sao ông lại tìm gặp tôi?
– Bởi vì tôi yêu em.
Từ “yêu” được nói ra rất nhẹ nhàng, nhưng căn phòng bỗng nhiên tràn ngập nó.
Ruzena hạ thấp giọng:
– Ông yêu tôi ư?
– Phải, tôi yêu em.
Frantisek và Klima đã nói với cô câu đó, nhưng tối nay, lần đầu tiên cô mới thật sự thấy nó khi nó đến không báo trước, không được chờ đợi và trần trụi đến thế. Câu đó đi vào trong phòng như một điều kỳ diệu. Nó hoàn toàn là điều không thể giải thích nhưng với Ruzena vì thế nó lại càng thật, bởi những điều cơ bản nhất, tồn tại ở hạ thế này không cần giải thích lẫn mục đích, lấy từ chính bản thân chúng lý do tồn tại.
– Thật ư? – cô hỏi, và giọng nói thường ngày rất to giờ chỉ thốt ra được tiếng thì thầm.
– Đúng. Đúng thế.
– Nhưng em chỉ là một cô gái vô cùng tầm thường.
– Hoàn toàn không phải thế.
– Đúng mà.
– Em đẹp.
– Không.
– Em dịu dàng.
– Không – cô lắc đầu nói.
– Từ em toả ra sự dịu dàng và lòng tốt.
Cô lắc đầu:
– Không, không, không.
– Tôi biết em thế nào mà. Tôi biết rõ hơn em.
– Ông không biết gì cả đâu.
– Có chứ, tôi biết.
Sự tin tưởng long lanh trong mắt Bertlef giống như một bồn tắm diệu kỳ và Ruzena muốn cái nhìn đó, cái nhìn đang ôm ấp vuốt ve cô đó, kéo dài hết mức có thể được.
– Đúng thế không? Em như thế đúng không?
– Đúng. Tôi biết mà.
Điều đó đẹp như một cơn chóng mặt, trong mắt Bertlef, cô cảm thấy mình tinh tế, dịu dàng, thuần khiết, cô cảm thấy mình cao quý như một bà hoàng. Đột nhiên giống như được phết mật và những cây cối toả hương. Cô tự thấy mình đáng yêu. (Chúa ơi! Cô chưa bao giờ tự nhiên thấy mình đáng yêu một cách ngọt ngào như thế).
Cô tiếp tục phản kháng:
– Nhưng ông mới vừa chỉ biết em.
– Tôi biết em từ lâu rồi. Từ lâu nay tôi vẫn quan sát em nhưng em không hề biết. Tôi thuộc lòng em, – ông nói và lướt những ngón tay trên mặt cô. – Chiếc mũi của em, nụ cười đẹp đẽ tinh tế của em, mái tóc của em…
Rồi ông cởi quần áo cô, và cô thậm chí không hề kháng cự, cô vui sướng nhìn vào mắt ông, trong cái nhìn của ông đang bao quanh cô như làn nước, một làn nước mượt mà. Và cô ngồi trước mặt ông với bộ ngực để trần đang cương lên dưới cái nhìn của ông và đang thèm muốn được ngắm nhìn và tán tụng. Toàn bộ cơ thể cô quay về đôi mắt ông như hoa hướng dương quay về mặt trời.
Họ đang ở trong phòng của Jakub, Olga nói và Jakub nhắc đi nhắc lại trong đầu là vẫn còn thời gian. Anh có thể quay về khu nhà Karl Marx, và nếu cô ta không có ở đấy, anh có thể đến quấy rầy Bertlef trongcăn hộ bên cạnh để hỏi cô gái giờ đang ra sao.
Olga vẫn thao thao bất tuyệt và anh tiếp tục dựng lên trong đầu cái cảnh nặng nề khi anh phải giải thích điều gì đó với cô y tá, phải lắp bắp, dựng lên đủ thứ chuyện, xin lỗi và thử lấy lại ống thuốc. Rồi đột nhiên, như thể mệt mỏi vì những viễn cảnh đeo bám anh nhiều giờ nay, anh cảm thấy một sự thờ ơ lớn lao.
Đó không chỉ là sự thờ ơ vì mệt mỏi, đó còn là một sự thờ ơ có tính toán và mang tính hiếu chiến. quả thật Jakub vừa hiểu là anh mặc kệ cái con người với mái tóc vàng đó sống hay chết, và quả thật sẽ là giả dối và một màn hài kịch rẻ tiền nếu anh định cứu cô ta. Anh chỉ làm thế để đánh lừa người đặt anh vào thử thách. Bởi vì người đặt anh vào thử thách (Chúa không tồn tại) muốn biết Jakub như là bản thân anh vốn có, chứ không phải như anh vờ làm ra vẻ. Và Jakub quyết định phải trung thực với người đó, phải là con người đích thực của mình.
Họ đang ngồi đối diện nhau trong hai chiếc ghế bành, giữa họ có một chiếc bàn nhỏ. Jakub thấy Olga cúi người về phía mình qua chiếc bàn nhỏ và nghe thấy giọng nói của cô:
– Em muốn hôn anh. Thế nào mà chúng mình biết nhau từ lâu đến thế mà vẫn chưa bao giờ hôn nhau nhỉ?
Trên mặt Kamila có một nụ cười gượng và, trong thâm tâm, cô thấy hoảng sợ, khi cô đi sau chồng vào khu dành riêng cho nghệ sĩ. Cô sợ phải phát hiện ra bộ mặt thật cô tình nhân của Klima. Nhưng không có nhân tình nào hết cả. Có vài cô bé đang lô nhô đòi xin chữ ký của Klima và Kamila thấy rõ (cô có mắt của đại bàng) là không ai trong số đó biết anh một cách riêng tư.
Tuy thế cô vẫn chắc là cô nhân tình đang ở đâu đó gần đây. Cô đoán ra điều đó trên khuôn mặt Klima đang trắng bệch ra và xa vắng. Anh mỉm cười với vợ mình cũng với vẻ gượng gạo giống hệt như cô cười với anh.
Bác sĩ Skreta, viên dược sĩ và vài người khác, chắc là các bác sĩ và vợ họ, đến nghiêng người làm quen với Kamila. Ai đó đề nghị đến ngồi trong quán bar duy nhât của khu. Klima từ chối, nói là mình mệt. Kamila nghĩ cô nhân tình chắc đang đợi trong quán bar, chính vì thế Klima đã từ chối đi đến đó. Và bởi vì nỗi bất hạnh thu hút cô như một viên nam châm, cô đòi anh làm vui lòng cô và dẹp qua một bên sự mệt nhọc.
Nhưng cả tại quán bar cũng vậy, không có người đàn bà nào mà cô có thể nghi ngờ là có quan hệ với Klima hết. Họ ngồi ở một cái bàn lớn. Bác sĩ Skreta nói rất nhiều và ca ngợi nghệ sĩ kèn trompet. Viên dược sĩ tỏ ra vô cùng sung sướng theo kiểu rụt rè không nói nên lời. Kamila muốn tỏ ra duyên dáng và liến thoắng một cách vui vẻ:
– Bác sĩ, ông thật tuyệt vời – cô nói với Skreta – và ông cũng thế, dược sĩ thân mến. Và khung cảnh thật là khéo quá, vui vẻ, vô lo, nghìn lần hay hơn các buổi biểu diễn ở thủ đô.
Không nhìn anh, nhưng không một giây nào cô ngừng quan sát anh. Cô cảm thấy anh che giấu nỗi bồn chồn của mình bằng một nỗ lực lớn nhất và chỉ thỉnh thoảng anh mới nói một câu để không bị nhận ra là tâm trí mình đang ở chỗ khác. Rõ ràng làcô đã làm hỏng mất cái gì đó của anh, và không phải cái gì đó tầm thường. nếu chỉ là một cuộc phiêu lưu bình thường (Klima luôn thề có Chúa với cô là anh không bao giờ say mê một người đàn bà khác) thì anh đã không rơi vào trạng thái hẫng hụt như thế. Chắc chắn cô không nhìn thấy cô nhân tình, nhưng cô tin là có thấy tình yêu, tình yêu trên khuôn mặt chồng mình (một tình yêu đau đớn và tuyệt vọng) và với cô khung cảnh đó còn đau đớn hơn.
– Ông làm sao thế, ông Klima? – Đột nhiên viên dược sĩ hỏi, câu hỏi này càng tỏ ra thân ái và quan tâm hơn vì bình thường ông là người rụt rè.
– Không. không có gì đâu! – Klima nói, cảm thấy sợ – Tôi chỉ hơi đau đầu thôi.
– Ông có muốn uống thuốc không? – Viên dược sĩ hỏi.
– Không, không – nghệ sĩ kèn lắc đầu trả lời – Nhưng tôi xin lỗi các bạn nếu chúng tôi đi sớm quá. Tôi thật sự rất mệt.
Làm cách nào mà cuối cùng cô lại dám làm thế?
Từ khi đến gặp Jakub ở quán cà phê, cô thấy rằng anh không giống như mọi ngày. Anh im lặng và dù vậy sự thân ái, không thể nào tập trung chú ý và dù vậy vẫn ngoan ngoãn, trong suy nghĩ anh ở chỗ khác và tuy thế anh vẫn làm tất cả những gì cô muốn. Sự thiếu tập trung này (cô gán nó cho việc anh sắp ra đi) cô thấy thật dễ chịu, cô nói chuyện với một khuôn mặt xa vắng và dường như đang nói ở nơi xa xôi, nơi người ta không thể nghe thấy được. Vì thế cô có thể nói những điều cô chưa bao giờ nói.
Giờ đây cô đã nói được là cô muốn hôn anh, cô có cảm giác đang làm phiền anh, làm anh lo lắng. Nhưng điều đó không hề làm cô nản chí, ngược lại, cô thích thú với điều đó, cuối cùng cô cảm thấy mình trở thành một người đàn bà dạn dĩ và khêu gợi mà cô vẫn luôn mơ ước, người đàn bà áp chế được tình hình, khiến nó chuyển động, tò mò quan sát người đối diện và nhấn chìm người đó vào sự bối rối.
Cô tiếp tục nhìn chăm chăm anh và mỉm cười nói:
– Nhưng không phải ở đây. Sẽ thật lố bịch nếu chúng ta nghiêng người qua cái bàn để hôn nhau. Tới đây.
Cô chìa tay cho anh, dẫn anh đến cái đi văng và nhấm nháp sự lịch thiệp, tao nhã và cao quý trầm lặng của dáng điệu con người anh. Rồi cô hôn anh và hành động với một niềm say mê cho đến lúc đó cô chưa từng có bao giờ. Tuy nhiên, đó không phải là sự say mê bột phát của cơ thể không thể kiểm soát nổi, mà là sự say mê của bộ óc, một niềm say mê có ý thức và được cân nhắc. Cô muốn lôi kéo Jakub khỏi sự giả trang và cái vai cha chú mà anh đang đóng, cô muốn làm anh xáo trộn và nổi hứng trước cảnh anh bối rối, cô muốn biết được mùi vị của lưỡi anh và cảm thấy đôi bàn tay cha chú của anh dần dần cứng lại và phủ lên người cô những cái vuốt ve.
Cô mở cúc áo vest của anh và cởi nó ra.
Gã không rời mắt khỏi cô trong suốt buổi biểu diễn rồi hoà mình vào đám đông người hâm mô kéo lên sau cánh gà để các nghệ sĩ nguệch ngoạc chữ ký làm kỷ niệm. Nhưng Ruzena không có ở đó. Gã đi thoe một nhóm người dẫn nghệ sĩ kèn đến quán bar. Gã đi theo họ vào, chắc chắn là Ruzena đang đợi ở đó. Gã đã nhầm. Gã ra khỏi quán và đứng rình rất lâu ở cửa ra vào.
Đột nhiên, gã cảm thấy một nỗi đau đớn đang xuyên thủng gã. Nghệ sĩ kèn vừa ra khỏi quán bar và một bóng phụ nữ đang dính sát vào người ông ta. Gã tin đó là Ruzena, nhưng không phải là cô.
Gã theo họ đến khách sạn Richmond nơi Klima đi vào cùng với người đàn bà lạ mặt.
Gã lao nhanh qua công viên đến khu nhà Karl Marx. cửa vẫn mở. Gã hỏi người gác cửa xem Ruzena có ở nhà không. Cô không có ở đó.
Gã lại chạy về phía khách sạn Richmond, lo ngại Ruzena sẽ gặp được Klima lúc gã không có ở đó. Gã chạy vào lối đi công viên, mắt dính chặt vào lối ra khách sạn. Gã không còn hiểu vào những việc đang xảy đến nữa. Nhiều giả thuyết vụt đến trong đầu gã, nhưng chúng đều không đứng vững được. Điều chắc chắn là gã đang ở đây rình mò, và gã biết gã sẽ rình mò cho đến khi nhìn thấy họ.
Tại sao? Để làm gì? Đi về nhà ngủ không phải là tốt hơn ư?
Gã tự nhắc đi nhắc lại là mình cuối cùng phải khám phá toàn bộ sự thật.
Nhưng gã có thật sự muốn biết sự thật không? Gã có thật sự muốn bảo đảm là Ruzena ngủ với Klima không? Hay đúng hơn là gã muốn chỡ Đợi một bằng chứng về sự vô tội của Ruzena? Tuy nhiên, đang đầy nghi ngờ như thế, liệu gã có thể tin vào bằng chứng đó không?
Gã không biết tại sao mình lại chờ đợi. Gã chỉ biết là mình sẽ đợi thật lâu, cả đêm nếu cần và thậm chí nhiều đêm. Bởi vì thời gian bị kích thích bởi nỗi ghen tuông trôi qua với một dáng điệu khó tin. Sự ghen tuông choán đầy đầu óc còn hoàn toàn hơn là một công việc trí óc say mê. Đầu óc không còn một giây giải trí. Người đang ghen tuông không còn biết đến buồn chán.
Frantisek đi một đoạn ngắn trong lối đi, khoảng một trăm mét. Từ đó có thể nhìn thấy lối vào khách sạn Richmond. Gã sẽ đi đi lại lại như thế cả đêm, cho đến khi tất cả những người khác say ngủ, gã sẽ đi đi lại lại như thế cho đến tận hôm sau.
Nhưng tại sao gã không ngồi xuống? Đối diện với khách sạn Richmond có những chiếc ghế băng cơ mà?
Gã không thể ngồi xuống. Lòng ghen tuông giống như cơn đau răng dữ dội. Người ta không thể làm gì khi đang ghen, thậm chí không thể ngồi xuống. Người ta chỉ có thể đi đi lại lại. Từ điểm này sang điểm khác./
Họ đi theo đúng con đường của Bertlef và Ruzena, của Jakub và Olga, cầu thang dẫn lên tầng một trải thảm nhung màu đó cho đến cuối hành lang, kết thúc ở cửa căn hộ của Bertlef. Bên phải là cửa căn phòng của Jakub, bên trái là căn phòng mà Skreta đã cho Klima mượn.
Khi mở cửa phòng và bật đèn lên, anh nhận ra cái nhìn dò xét ngắn ngủi của Kamila khắp phòng. Anh biết cô đang tìm kiếm dấu vết của một người đàn bà. Anh biết cái nhìn này. Anh biết tất cả những gì thuộc về cô. Anh biết là sự thân ái của cô không chân thực. Anh biết là cô đến để dò xét anh, anh biết cô chỉ làm ra vẻ đến để làm anh vui. Và anh biết là cô cảm thấy rõ ràng sự phiền phức cô gây ra cho anh và cô chắc chắn đang phá hoại một cuộc phiêu lưu tình ái của anh.
– Anh yêu, em đến thế này thật sự không làm phiền anh chứ? – cô hỏi.
Và anh:
– Sao lại làm phiền anh được chứ!
– Em sợ ở đây anh buồn.
– Đúng đấy. Không có em anh buồn lắm. Anh rất vui khi thấy em vỗ tay ở dưới sân khấu.
– Anh có vẻ mệt. Trừ khi anh cảm thấy phật ý?
– Không, không, anh không phật ý. Chỉ có mệt thôi.
– Trông anh có vẻ buồn bã, bởi vì ở đây bọn anh chỉ có toàn đàn ông với nhau, cái đó dễ làm mất tinh thần lắm. Nhưng bây giờ anh có một người đàn bà đẹp rồi đây. Em có phải là một người đàn bà đẹp không?
– Có chứ. Em là một người đàn bà đẹp – Klima nói
Và đó là những lời chân thật đầu tiên mà anh nói trong ngày hôm đó. Kamila có một vẻ đẹp thánh thần và Klima cảm thấy một nỗi đau đớn mênh mông với suy nghĩ vẻ đẹp đó đang phải trải qua một nguy hiểm chết người. Nhưng vẻ đẹp đó đang mỉm cười với anh và bắt đầu cởi quần áo trước mặt anh. Anh nhìn cơ thể cô đang trút dần quần áo, và như thế dường như đang nói lời vĩnh biệt với anh. Hai bầu vú, hai bầu vú đẹp của cô, thuần khiết và nguyên vẹn, dáng nhỏ, cái bụng nơi chiếc quân lót vừa tụt xuống. Anh quan sát cô với vẻ hoài tiếc như với một kỷ niệm. Như qua một lần kính. Như thể người ta nhìn từ xa. Sự trần truồng của cô xa xôi đến nỗi anh không cảm thấy chút kích thích nào. Và tuy thế, anh vẫn ngắm nhìn cô với cái nhìn hau háu. Anh uống sự trần truồng này như phạm nhân uống ly nước cuối cùng trước khi bị xử tử. Anh uống sự trần truồng này như người ta uống một quá khứ đã mất và một cuộc đời đã mất.
Kamila lại gần anh:
– Sao thế? Anh không cởi quần áo à?
Anh không thể làm khác ngoài việc cởi quần áo và anh cảm thấy buồn kinh khủng.
– Đừng có tin là anh có quyền mệt mỏi vào lúc nạy khi em đã đến đây đấy nhé. Em đang muốn anh.
Anh biết là điều đó không thật. Anh biết là Kamila không có chút ham muốn làm tình nào và cô cư xử theo lối khiêu khích đó chỉ với lý do cô nhìn thấy nỗi buồn của anh và vì cô coi đó là tình yêu với một người khác. Anh biết (Chúa ơi, sao mà anh biết rõ cô đến thế!) là cô muốn, qua cử chỉ khiêu khích tình ái đó, bắt anh phải qua thử thách, để biết tâm trí của anh bị một người đàn bà khác xâm chiếm đến mức độ nào, anh biết cô muốn tự đau khổ với nỗi buồn của anh.
– Anh thật sự mệt lắm – anh nói.
Cô ốm lấy anh, dẫn anh đến giường.
– Em sẽ thấy em làm anh quên mệt mỏi thế nào nhé! – và cô bắt đầu nghịch ngợm cơ thể trần trụi của anh.
Anh như đang nằm trên bàn mổ. Anh biết rằng tất cả những toan tính của vợ mình sẽ vô ích. Cơ thể anh co lại thu vào trong và không có một chút khả năng nào dãn ra. Kamila dùng môi lướt đi khắp cơ thể anh và anh biết cô muốn tự làm mình đau đớn và làm anh đau đớn và anh ghét cô. Anh ghét cô bằng tất cả nồng độ của tình yêu của cô, chính cô và chỉ cô, với sự ghen tuông, những nghi ngờ, sự cảnh giác của mình, cô và chỉ cô với chuyến đến thăm ngày hôm nay đã làm hỏng đi tất cả, chính bởi vì cô mà cuộc hôn nhân của họ đã bị tàn phá bởi khối thuốc nổ đặt trong bụng một người khác, một khối thuốc nổ sẽ bùng nổ trong bảy tháng nữa và sè quét sạch tất cả. Chính là cô và chỉ một mình cô, vì cái trò run lên như một kẻ đần độn đó vì te của họ, đã phá huỷ tất cả.
Cô đặt miệng cô lên bụng anh và anh cảm thấy dương vật mình co lại dưới những vuốt ve của cô, trở vào bên trong, chạy trốn trước cô, ngày càng nhỏ đi, ngày càng lo lắng. Và anh biết là Kamila đo được ở sự chối từ của cơ thể anh nồng độ tình yêu anh dành cho một người đàn bà khác. Anh biết rằng cô tự làm mình đau đơn khủng khiếp và rằng càng đau đớn, cô sẽ càng làm anh đau đớn và sẽ càng bướng bỉnh dùng đôi môi âm ướt đặt lên cơ thể rũ rượi của mình.
Chưa bao giờ anh cảm thấy ít muốn ngủ với cô gái này đến thế. Anh muốn mang lại cho cô niềm vui và bao phủ lên cô với toàn bộ lòng tốt của mình, nhưng lòng tốt đó không có gì chung với ham muốn xác thịt, còn hơn thế, lòng tốt đó loại trừ hoàn toàn nó, bởi nó muốn được tinh khiết, không vướng bụi, tách rời khỏi mọi ham muốn.
Nhưng bây giờ anh có thể làm gì đây? Liệu anh có phải, để không làm hoen ố lòng tốt của mình, đẩy Olga ra không? Vấn đề không phải là ở chỗ đó. Sự chối từ của anh có thể sẽ làm Olga bị tổn thương và sẽ làm cô nhớ rất lâu. Anh hiểu là bình rượu lễ của lòng tốt, anh phải uống nó cho đến cặn.
Và đột nhiên trước mắt anh cô đã trần truồng và anh tự nhủ khuôn mặt cô cao quý và hiền dịu. Nhưng đó chỉ là một lời an ủi tồi khi anh nhìn thấy khuôn mặt gắn liền với cái cơ thể giống với một cành hoa dài và mảnh ở đầu nó có một bôn ghoa mọc tóc to lạ thường.
Nhưng đẹp hay không, Jakub cũng biết là không có cách nào thoát ra được nữa. Mặt khác, anh cảm thấy cơ thể mình (cơ thể nô lệ) lại một lần nữa sẵn sàng nâng chiếc thương làm hài lòng người khác lên. Tuy thế, sự phấn khích của anh dường như được tạo ra ở một người khác, xa xôi, bên ngoài linh hồn anh, như thể anh bị kích thích mà không hề tham dự và anh bí mật không thèm đến sự kích thích đó. Tâm hồn anh xa xôi với cơ thể anh, bị ám ảnh bởi ý nghĩ về thuốc trong túi xách cô gái không quen. Cô lại càng tiếc nuối quan sát cái cơ thể, mù quáng và tàn nhẫn, chạy theo những quan tâm phù phiếm của mình.
Một kỷ niệm mơ hồ thoáng qua óc anh, khi đó anh mười tuổi thì biết trẻ con ra đời như thế nào, và từ đó, ý nghĩ này ngày càng ám ảnh anh nhiều hơn, nhất là khi anh phát hiện ra nhiều chi tiết hơn theo năm tháng cái chất cụ thể của các cơ quan cơ thể phụ nữ. Kể từ đó, anh thường xuyên tưởng tượng ra sự sinh ra của chính mình, anh tưởng tượng cơ thể tí hon của mình tuột ra từ một đường hầm bé tí ẩm ướt, anh tưởng tượng mũi và miệng nó đầy chất nhầy, trơn nhẫy và có đánh dấu. Phải, chất nhầy phụ nữ đã đánh dấu nó để thực hiện trên Jakub, trong suốt cuộc đời anh, cái quyền lực thần bí, vì đã có quyền gọi anh vào mọi lúc và ra lệnh cho an hthoe những cơ chế đặc biệt của cơ thể anh. Tất cả những cái đó với anh thật kinh tởm, anh phản kháng chống lại sự lệ thuộc đó, ít nhất bằng cách từ chối không trao cho đàn bà tâm hồn mình, bằng cách giữ tự do và sự cô đơn của mình, bằng cách giảm thiểu quyền lực chât nhầy vào những giờ hữu hạn của đời anh. Phải, anh rất yêu quý Olga, chắc hẳn là bởi vì, với anh, cô hoàn toàn ở bên ngoài những giới hạn của giới tính và anh có thể chắc chắn là anh sẽ không bao giờ nhắc nhở anh, bằng cơ thể cô, về cái cách thức sinh ra đời đáng xấu hổ đó.
Anh gạt bỏ thật ạnh những ý nghĩ đó, bởi vì tình thế trên chiếc đi văng đã tiến triển rất nhanh và bởi vì anh sẽ phải, trong giây lát, đi vào trong cơ thể cô, và anh không muốn làm việc đó với một ý nghĩ về sự kinh tởm. Anh tự nhủ người phụ nữ đó, người đang mở rộng trước anh, là người duy nhất trên đời anh dành co một sự quý mến thuần khiết và không vướng bụi, và giờ đây anh sẽ yêu cô chỉ để cô hạnh phúc, để cô biết đến niềm vui, để cô chắc chắn vào bản thân mình và được vui vẻ.
Anh tự ngạc nhiên với chính mình, anh chuyển động trên cô, như thể anh đang dập dỡn trên những đợt sóng của lòng tốt. Anh cảm thấy hạnh phúc, anh thấy tốt. Tâm hồn anh khiêm tốn hoà nhập với cử chỉ cơ thể anh, như thể hành động làm tình chỉ là cách diễn đạt bằng cơ thể của một sự dịu dàng nhân từ, của một tình cảm tinh khiết về cái sắp đến. Không có trở ngại nào, không có nốt nào lạc lõng. Họ ôm nhau thật chặt và hơi thở của họ hoà vào nhau.
Đó là những phút đẹp và dài, rồi Olga thì thầm vào tai anh một từ rất bậy. Cô thì thầm một lần, rồi một lần nữa và một lần nữa, bản thân cô cũng bị từ đó kích thích.
Những đợt sóng của lòng tốt đột nhiên bị đẩy lùi, và Jakub đang cùng với cô gái ở giữa sa mạc.
Không, bình thường thì trong tình yêu, không có gì chống lại những lời tục tĩu. Chúng khơi dậy trong anh sự thèm khát thú tính. Chúng khiến những người đàn bà trở nên xa lạ một cách dễ chịu khỏi tâm hồn họ, đáng thèm muốn một cách dễ chịu với cơ thể họ.
Nhưng từ tục tĩu từ miệng của Olga đã phá tan một cách tàn bạo toàn bộ ảo tưởng êm đềm. Nó đánh thức anh khỏi một giấc mơ. Đám mây lòng tốt tan đi và đột nhiên anh thấy Olga trong tay anh, đúng như hình ảnh anh đã thấy một lúc trước với một bông hoa to tướng là cái đầu, dưới dó run rẩy một cành hoa mỏng manh của cơ thể. Con người gây cảm động có những cung cách khiêu khích của gái điếm đó, không ngừng tỏ ra cảm động, điều đó khiến cho những từ tục tĩu có dáng vẻ gì đó hài hước và buồn bã.
Nhưng Jakub biết là anh không thể được để điều gì xuất hiện, rằng anh phải tự chế ngự mình, rằng anh phải uống và uống nữa cái chai rượu lễ lòng tốt rất đắng đó, bởi vì cái ôm siết đầy phi lý này là hành động tốt đẹp duy nhất của anh, sự cứu rỗi duy nhất của anh (không lúc nào anh ngừng nhớ đến thuốc độc trong túi cô gái), sự giải thoát duy nhất của anh.
Giống như một viên ngọc lớn trong vỏ một động vật thân mềm, căn hộ sang trọng của Bertlef cận kề với hai căn phòng kém sang trọng hơn của Jakub và Klima. Trong hai căn phòng bên cạnh, sự im lặng và trầm lắng ngự trị từ lâu thì Ruzena, trong vòng tay của Bertlef,thở ra những tiếng rên rỉ khoái lạc cuối cùng.
Rồi cô nằm dài thoải mái bên cạnh ông, và vuốt ve khuôn mặt của ông. Sau một lúc, cô oà khóc. Cô khóc rất lâu và vùi đầu vào ngực ông.
Bertlef vuốt ve cô như thể cô là một cô bé và thực sự cô cảm thấy mình bé tẹo. Bé nhỏ hơn boa giờ hết (chưa bao giờ cô giấu mặt như thế vào ngực một ai đó), nhưng cũng lớn lao hơn bao giờ hết (chưa bao giờ cô cảm thấy nhiều khoái lạc như hôm nay). Và những giọt nước mắt đưa cô đến, với những cử chỉ giật giật, những cảm giác sung sướng cho đến giờ cô chưa bao giờ biết đến.
Lúc này Klima và Frantisek đang ở đâu? Họ đang ở đâu có trong màn sương mù xa vời, những dáng hình đang đi xa đến chân trời, nhẹ bỗng giống như một sợi lông hồng. và khoái cảm bướng bỉnh của Ruzena chiếm lĩnh người này và khiến cô thoát khỏi người kia đang ở đâu? Nó trỏ thành gì từ những cơn giận dữ quặn người của cô, từ sự im lặng đau đớn của cô, nơi cô bị nhốt vào từ sáng nay?
Cô đang nằm đó, cô oà khóc và ông vuốt ve khuôn mặt cô. Ông bảo cô ngủ đi, rằng ông có một phòng ngủ ngay bên cạnh. Và Ruzena mở mắt nhìn ông. Bertlef đang trần truồng, ông đi vào phòng tắm (người ta nghe tiếng nước chảy) rồi quay trở lại, mở tủ ra lấy một cái chăn và dịu dàng đắp lên người Ruzena.
Ruzena nhìn thấy những mạch máu phập phồng trên bắp chân ông. Khi ông cúi xuống cô, cô nhận ra những lọn tóc xoăn của ông đã lốm đốm bạc và muối tiêu và chúng để lộ rõ làn da. Phải, Bertlef đã sáu mươi tuổi, có thể là sáu mươi lăm, nhưng với Ruzena, điều đó không có nghĩa gì. ngược lại, tuổi tác của ông khiến cô an tâm, rọi chiếu một ánh sáng diệu kỳ lên sự trẻ trung của chính cô, vẫn còn xám xịt và ít biểu hiện, và cô cảm thấy tràn ngập cuộc sống và cuối cùng tất cả ở đầu con đường. Và đây là cái cô phát hiện ra, với sự có mặt của ông, rằng cô vẫn còn trẻ lâu và cô không cẫn phải tự ép mình. Bertlef vừa ngồi xuống cạnh cô, ông vuốt ve cô và cô có cảm giác tìm được chỗ trú ngụ, hơn là trong sự tiếp xúc mang tính củng cố của những ngón tay ông, trong sự ôm xiết đầy đảm bảo của tuổi tác ông.
Rồi cô mất ý thức, trong đầu cô diễn ra những ảo tưởng hỗn độn của sự sáp lại gần của giấc ngủ. Cô choàng tỉnh và toàn bộ căn phòng với cô dường như tràn ngập một thứ ánh sáng màu xanh. Cái chớp loé đặc biệt cô chưa từng bao giờ thấy đó là cái gì? có phải mặt trăng đã xuống đến đây, được bao bọc bởi một tấm khăn choàng màu xanh? Chí ít thì Ruzena cũng không mơ trong khi đang mở mắt đấy chứ?
Bertllef mỉm cười với cô, vẫn không ngừng vuốt ve khuôn mặt cô.
Và giờ đây, cô nhắm mắt lại một cách thực sự. Giấc mơ mang cô đi.