Lucien sắp xếp công việc vào nơi khổ cực của tâm trí mình. Tất cả những gì xảy ra ở nơi khổ cực của anh kết cục sau một thời gian khá ngắn rơi vào những ngăn khó tiếp xúc của ký ức anh. Anh mở lại cái chương truyền bá của anh đã đau khổ vì những sự xâm nhập trong mười lăm ngày này. Marc và Mathias trở lại với những tác phẩm của mình mà chưa bao giờ có một nhà xuất bản nào yêu cầu họ cả. Họ gặp lại nhau vào giờ ăn và Mathias đi làm về vào ban đêm, dè dặt đi chào các bạn mình và đến thăm qua ông cựu Cảnh sát trưởng. Không thay đổi, Vandoosler đặt cho anh vẫn một câu hỏi:
– Có những tin tức mới nào không?
Mathias lắc đầu trước khi xuống gác một của anh. Vandoosler không đi ngủ trước khi Mathias trở về. Anh hẳn là người duy nhất còn quan tâm với Juliette là người đều đặn rình rập ở cửa tiệm ăn vào mỗi thứ năm. Nhưng Sophia vẫn không trở về.
Ngày hôm sau, mặt trời tháng năm thật vừa ý. Sau cơn mưa tầm tã rơi từ một tháng nay, thời tiết này tác động tới Juliette như một chất phản ứng. Vào mười lăm giờ, cô đóng cửa tiệm theo thường lệ, trong khi Mathias với chiếc sơmi của người phục vụ, mình trần đứng trước một cái bàn tìm chiếc áo “pun” của mình. Juliette không vô cảm về tập tục hàng ngày này. Cô không phải loại phụ nữ buồn phiền nhưng từ khi Mathias phục vụ ở tiệm ăn, tình trạng có khá hơn. Cô cảm thấy ít có những điểm chung với một người phục vụ khác và người nấu bếp. Với Mathias, có không thấy có một điểm chung nào. Nhưng thật dễ dàng nói chuyện với Mathias về tất cả những gì mà họ muốn và đó thật dễ chịu.
– Đừng trở lại đây trước thứ ba – Juliette đột nhiên quyết định và nói với anh – Ta đóng cửa suốt ngày nghỉ cuối tuần. Tôi sẽ lánh mặt tại nhà tôi ở Normandie. Tất cả những chuyện về những cái hố, cái cây đã làm tôi buồn thảm. Tôi sẽ đi ủng và bước đi trong cỏ ẩm ướt. Tôi thích những đôi ủng và dịp cuối tháng năm.
– Đó là một ý hay – Mathias nói, hoàn toàn không nghĩ tới Juliette đi ủng cao su.
– Dẫu sao, nếu anh muốn, anh có thể đến đó. Tôi nghĩ trời sẽ đẹp. Anh hẳn là loại đàn ông thích nông thôn.
– Đúng thế – Mathias nói.
– Anh có thể rủ Thánh Marc và Thánh Luc đi cùng anh, cả ông già cựu Cảnh sát trưởng ngời sáng nữa, nếu anh vui lòng. Tôi không muốn cô đơn một cách đặc biệt. Ngôi nhà lớn, ta sẽ không lúng túng. Cuối cùng, tuỳ ý các anh. Anh có xe chứ?
– Chúng tôi không còn xe nữa, vì đang trong tình cảnh khó khăn. Nhưng tôi biết có chỗ để mượn được một chiếc. Tôi có một người bạn trong một ga-ra ô-tô. Tại sao cô nói “ngời sáng”?
– Như thế đấy – Ông ấy có cái đầu đẹp, phải không? Với những nếp nhăn, ông ấy làm tôi nhớ đến một nhà thờ trang trí rườm rà ở mọi phía, có vẻ lung lay như vải thủng nhưng vẫn đứng vững. Ông ấy làm tôi hơi kinh ngạc đấy.
– Bởi vì cô thông thạo về nhà thờ, phải không?
– Anh hãy hình dung tôi đi lễ khi tôi còn nhỏ. Nhiều lần bố tôi đưa chúng tôi tới tận nhà thờ Evreux vào ngày chủ nhật và tôi đọc cuốn sách mỏng trong lúc thuyết giáo dài dòng. Đừng tìm hiểu xa hơn, đó là tất cả những gì tôi biết về những nhà thờ rực sáng. Hẳn anh bực mình khi tôi nói ông già giống với nhà thờ Evreux phải không?
– Không – Mathias nói.
– Hãy lưu ý, tôi còn biết nhiều cái khác như Evreux. Nhà thờ nhỏ Caudebeuf, nặng nề, thanh cảnh, đến từ xa và làm tôi thư thái. Và chỉ dừng lại đó đối với tất cả những nhà thờ và tất cả những gì mà tôi biết về chúng.
Juliette mỉm cười.
– Với tất cả cái đó, tôi thực sự muốn đi. Hoặc đi bằng xe đạp.
– Marc hẳn đã bán chiếc xe đạp của cậu ấy rồi. Cô có nhiều xe đạp ở đằng ấy không?
– Hai cái. Nếu việc đi đến đó cám dỗ anh thì nhà ở Verny-sur-Besle, một ngôi làng không xa Bernay, một cái hố. Khi anh đến qua đường quốc lộ, đó là một trang trại lớn ở bên trái nhà thờ. Trang trại tên là “Le Mesnil”. Ở đấy có một con sông nhỏ và những cây táo, duy nhất chỉ có táo. Không có sồi. Anh nhớ chưa?
– Rồi – Mathias nói.
– Bây giờ tôi đi đây – Juliette nói trong lúc hạ những cánh cửa chớp xuống – Nếu các anh đến, không cần báo trước cho tôi. Dẫu sao, không có điện thoại mà.
Cô cười ôm hôn vào má Mathias và đi, huơ huơ bàn tay. Mathias đứng sững trên vỉa hè. Những chiếc xe bốc mùi khét. Anh nghĩ mình có thể tắm trong con sông nhỏ nếu chịu đựng được ánh nắng mặt trời. Juliette có nước da mịn màng, và thật dễ chịu được xích lại gần. Mathias nhúc nhích, bước thật chậm rãi tới căn nhà tồi tàn mục nát. Ánh nắng mặt trời hun nóng cổ anh. Anh bị cám dỗ, việc đó là rõ ràng. Bị cám dỗ đi chìm ngập trong cái nơi khỉ ho cò gáy Verny-sur-Besle ấy và đi bằng xe đạp tới Caudebeuf, tuy rằng anh không có việc gì đáng kể để làm ở những ngôi nhà thờ nhỏ. Nhưng ngược lại, việc đó sẽ làm Marc hài lòng. Bởi vì không có vấn đề đi đến đấy một mình. Một mình với Juliette, với nụ cười, cơ thể tròn trĩnh, mềm mại, trắng và thư giãn của cô, việc nhận chìm sẽ có thể xoay trở thành sự ngượng ngùng. Sự liều lĩnh này, Mathias nhận thức khá rõ và sợ hãi nó dưới góc độ nào đó. Trong lúc này anh cảm thấy thật nặng nề. Khôn ngoan hơn cả là dẫn hai người kia và Cảnh sát trưởng đi theo. Cảnh sát trưởng sẽ thăm Evreux, trong tất cả sự xa hoa to lớn và sự suy tàn tơi tả của nó. Thuyết phục Vandoosler sẽ dễ dàng. Ông già thích xê dịch, xem ngắm. Tiếp đó để ông cựu Cảnh sát trưởng khuất phục hai kẻ kia. Dẫu sao chăng nữa, ý kiến này là hay. Việc đó sẽ là tốt cho mọi người cho dù Marc thích lui tới những thành phố, dù Lucien sẽ gào lên chống sự quê kệch tầm thường của dự định.
*
Tất cả bọn họ lên đường quãng sáu giờ chiều. Lucien mang theo hồ sơ của mình, càu nhàu ở phía sau xe chống lại tính chất nông thôn thô lỗ của Mathias. Mathias mỉm cười trong lúc lái xe. Họ sẽ đến vào bữa ăn tối.
Trời sáng nắng. Mathias qua nhiều thời gian trần truồng trong dòng sông mà không ai hiểu thế nào mà anh không cảm thấy lạnh. Anh dậy rất sớm vào sáng thứ bảy, lang thang trong vườn, đi xem nơi xếp củi, hầm kho, chiếc máy ép cũ kỹ và đi tham quan Caudebeuf để xem có thật nhà thờ có giống mình không. Lucien để nhiều thời gian ngủ trong cỏ trên những tập hồ sơ của mình. Marc để nhiều giờ đi xe đạp. Armand Vandoosler kể cho Juliette nghe nhiều chuyện, như buổi tối đầu tiên ở tiệm ăn Tonneau.
– Những nhà truyền giáo của ông đều tốt – Juliette nói.
– Nói đúng ra, họ không phải người của tôi – Vandoosler nói – Tôi vờ thế thôi.
Juliette gật đầu.
– Thật cần thiết để gọi họ là Thánh Truc ư? – Cô hỏi.
– Ồ không… trái lại, đó là một ý ngông cuồng huênh hoang và trẻ con chợt đến với tôi vào buổi chiều khi nhìn thấy họ đứng trong những ô cửa sổ… Chỉ để đùa chơi thôi. Tôi là một kẻ chơi, cũng là một kẻ nói dối, một kẻ dối trá. Tóm lại, tôi chơi đùa, tôi lừa họ và cho cái tên đó. Sau đó, tôi nghĩ rằng mỗi người trong bọn họ có một chút đỉnh xuất sắc. Có phải không? Trong mọi trường hợp cái tên đó làm họ nổi giận. Giờ đây, tôi đã nhiễm cái nếp ấy rồi.
– Tôi cũng vậy – Juliette nói.
