Bài ca sư phạm (tiếng Nga: Педагогическая поэма) là một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng, quan trọng nhất trong sự nghiệp của nhà giáo dục, nhà văn Anton Semyonovich Makarenko. Tác phẩm chất chứa nhiều kinh nghiệm quý báu, những suy tư trăn trở của một người thầy đảm trách công việc giáo dục trẻ phạm pháp, mà tác giả của nó đã gắn bó trong suốt 20 năm ở các trường giáo dưỡng.
“Bài ca sư phạm – đó là bài ca của tất cả cuộc đời tôi…” – tác giả thổ lộ trong một bức thư gửi Maksim Gorky. Nội dung tác phẩm cũng thật giản dị: những chuyện xảy ra trong một trại giáo dưỡng dành cho trẻ em hư hỏng, phạm pháp; do chính Makarenko phụ trách từ năm 1920. Những câu chuyện được người trong cuộc thuật lại vừa thắm đượm tình thương yêu con người, vừa nhuốm chất hài hước hóm hỉnh, đưa người đọc đến với một cuộc sống sinh động, nhiều mặt của bầy trẻ và nhiệm vụ khó khăn vất vả nhưng cũng đầy lý thú của một nhà sư phạm – người thầy giáo kiên trì lý tưởng giáo dục Cộng sản chủ nghĩa. Cảm hứng khẳng định mạnh mẽ chủ nghĩa nhân đạo tích cực Xã hội chủ nghĩa, phản bác kiên quyết thái độ tiêu cực, thờ ơ đối với con người, chính là mạch tư tưởng, tình cảm quán xuyến toàn bộ tác phẩm.
