Trong bộ Hồi Ký dầy trên bảy trăm trang tôi chép về gia đình tôi, đời sống, đời viết văn của tôi, và ghi những nét chính về xã hội Việt Nam từ sau thế chiến thứ nhất tới nay.
Tôi theo thứ tự thời gian nên những trang về đời viết văn rải rác trong suốt bộ, chỗ thì vài trang, chỗ thì trọn một chương, có chỗ năm chương liên tiếp.
Nay tôi tách những đoạn, chỗ đó ra, gom chung vào tập này. Để nối những đoạn, chương rải rác, tôi đã phải thêm đó đây ít hàng hoặc một đoạn mà tôi viết lùi vào trong một chút cho dễ nhận. Tôi đã bỏ nhiều đoạn nhưng cũng thêm nhiều chi tiết không chép trong bộ Hồi Ký.
Đời tôi có thể tóm tắt trong hai chữ HỌC và VIẾT. Hai việc đó liên quan mật thiết với nhau gần suốt đời, tôi viết để học, và học để viết. Cho nên chép về đời văn của tôi, tôi phải nhắc trước hết đến việc tự học, mà hai môn quan trọng nhất tôi tự học là Hán tự và Anh ngữ, nhờ đó tôi mới có những chìa khoá để mở mang thêm kiến thức, mới viết được nhiều và được độc giả chú ý tới.
Long Xuyên, ngày 15.10.1980
Nguyễn Hiến Lê
Mục Lục :
Lời mở đầu
I. Học chữ Hán
II. Thời làm công chức Sở Thủy lợi
III. Thời tản cư ở Tân Thạnh và Long Xuyên
IV. Làm lại cuộc đời – Chuyên sống bằng cây viết
V. Nhờ đâu tôi viết được nhiều ?
VI. Cách tôi làm việc
VII. Hai chục năm làm việc tích cực
VIII. Tôi tự nhận định tác phẩm của tôi
IX. Bạn văn
X. Từ ngày giải phóng (1975-1980)