Cha Nil vô cùng phấn khởi khi bước vào Nhạc viện Saint Cecilia. Lần cuối cùng ông đi nghe một buổi hòa nhạc là ở Paris, hôm trước ngày ông vào tư viện. Cách đây đã lâu lắm rồi
Khán phòng có kích thước nhỏ, gần như gia đình. Tiếng trò chuyện rì rào, và lẫn trong các trang phục dạ hội thấp thoáng những chiếc áo choàng tím của vài Hồng y. Leeland chìa hai tấm giấy mời cho người mở cửa, anh ta dẫn họ đến hàng ghế thứ hai mươi, hơi chếch về bên trái
– Ở đây các ông sẽ không bị vướng nắp đàn piano, thưa Đức ông, ông có thể theo dõi lối diễn xuất của nghệ sĩ độc tấu.
Họ ngồi xuống và im lặng. Từ khi đến Roma, cha Nil cảm thấy có cái gì đó bị đứt gãy giữa ông và Leeland: niềm tin tưởng hoàn toàn tuyệt đối, điều đã cho phép họ gần gũi nhau đến thế mặc dù xa cách về địa lý, sau ngần ấy năm trời. Dường như ông đã mất người bạn cuối cùng và cũng là duy nhất.
Dàn nhạc đã ổn định chỗ ngồi. Đột nhiên ánh đèn trong phòng tối lại, và nhạc trưởng bước vào, đi sau ông là nghệ sĩ dương cầm. Tiếng vỗ tay vang lên như sấm, và tu sĩ người Mỹ ghé sang cha Nil.
– Lev Barjona đã nhiều lần độc tấu ở đây, khán giả biết và yêu mến anh ta
Nhạc trưởng cúi chào, còn Lev Barjone ngồi ngay vào trước đàn piano, không quay đầu về phía khán phòng. Từ chỗ mình, cha Nil chỉ nhìn thấy phía bên phải gương mặt anh, được một mớ tóc dày màu vàng hoe bao phủ. Khi nhạc trưởng trèo lên bục, nghệ sĩ dương cầm ngước mắt lên mỉm cười với ông. Rồi anh cúi đầu, và mọi người nghe thấy âm thanh run rẩy của đàn violon, khúc dạo đầu sâu lắng báo hiệu sự nhập cuộc của đàn piano.Vừa nghe thấy nhịp điệu lặp đi lặp lại như một nỗi ám ảnh đó, gương mặt của nghệ sĩ dương cầm đanh lại như mặt một người máy.
Đột nhiên một ý nghĩa lóe lên trong đầu cha Nil: ông đã nhìn thấy vẻ mặt này ở đâu rồi. Nhưng đôi tay Lev đã đặt lên đàn piano và chủ điểm của chương đầu tiên vang lên, lan tỏa như nỗi nhớ nhung về một thế giới bị lãng quên, thế giới của niềm hạnh phúc đã mất kể từ sau Cách mạng tháng Mười Nga. Cha Nil nhắm mắt lại. m nhạc của Rachmaninov như một chiếc xe trượt đưa ông lướt trên mặt tuyết đóng băng, rồi trên những nẻo đường lưu vong, đến bên cánh cửa của cái chết và sự bỏ rơi.
Cuối chương thứ hai, khán phòng đã bị chinh phục. Leeland lại nghiêng sang phía của Nil.
– Chương ba là một trong những phần khó nhất trong toàn bộ danh mục tác phẩm biểu diễn.
Lev Barjona nét mặt rạng rỡ, nhưng chỉ chào chiếu lệ trước khán phòng đang đứng cả dậy, rồi biến mất vào hậu trường. Mặt hồng lên vì sung sướng, Leeland vỗ tay nhiệt liệt. Đột nhiên ông ngừng lại.
– Tớ biết Lev, anh ta sẽ không quay lại sân khấu, anh ta không bao giò chơi bis. Nào, chúng ta sẽ cố gặp anh ta.
Họ luồn lách giữa những khán giả đang sốt ruột hò hét: “Hoan hô! Hoan hô! Bis!”
Trong lô phía trước sân khấu dành cho Vatican, Hồng y Catzinger dửng dưng vỗ tay. Ông vừa nhận được một chỉ thị molto confidenziale [[42]] của Bộ Ngoại giao Vatican, cảnh báo ông về nghệ sĩ dương cầm người Isarel. “Một nhân vật mờ ám, có thể thế, nhưng cũng là một nhạc công điêu luyện biết bao!”
Đột nhiên, ông sững lại: ông vừa thoáng thấy ở bên dưới dáng dấp thanh lịch của Leeland, đi sau là mái đầu muối tiêu của cha Nil. Họ đang tiến về phía bên trái sân khấu, về phía hậu trường – nơi dành cho các nghệ sĩ.
– Rembert! Shalom, thật vui vì được gặp lại ông!
Đang bị những phụ nữ xinh đẹp vây kín, Lev Barjona ôm hôn Leeland, rồi quay sang cha Nil.
– Và hẳn đây là bạn ông… Rất vui được làm quen với ông, ông cũng thích Rachmaninov?
Sững sờ, cha Nil không đáp lại lời chào của anh. Lúc này, nhạc công người Isarel đang ở nơi tràn ngập ánh sáng, và lần đầu tiên ông nhìn trực diện anh ta: một vết sẹo xuất phát từ tai trái và chạy vào bên trong tóc.
Người đàn ông trên tàu!
Rất thoải mái, Lev vờ như không nhận thấy vẻ sững sờ của ông. Anh nghiêng người sang Leeland và mỉm cười thì thầm:
– Các ông đến thật đúng lúc, tôi đang cố thoát khỏi các quý cô hâm mộ này. Sau mỗi buổi diễn, tôi phải mất vài giờ để trở lại mặt đất, tôi cần một căn phòng thanh bình và yên tĩnh.
Anh quay sang cha Nil.
– Tôi có vinh dự được mời ông cùng ăn tối không? Chúng ta có thể đến một quán kín đáo, và bên cạnh hai tu sĩ, hẳn là sự yên tĩnh sẽ được đảm bảo: các ông sẽ là những khách mời lý tưởng để giúp tôi rời khỏi thế giới của Rachmaninov. Hãy chờ tôi trước lối ra dành cho nghệ sĩ, tôi sẽ thoát khỏi các quý cô quấy rầy này, thay quần áo rồi đến đó.
Nụ cười và vẻ duyên dáng của Lev Barjona có hiệu quả không thể cưỡng nổi, và rõ ràng là anh biết điều đó: không chờ được trả lời, anh tiến về phía cuối hậu trường, để mặc cha Nil như bị đóng đinh tại chỗ vì sững sờ.
Người đàn ông trên tàu! Anh ta làm gì một mình với ông trên chuyến tàu Roma Express đầy khách, và anh ta đang chuẩn bị làm gì khi người soát vé đột nhiên xuất hiện trong khoang của họ?
Ông sẽ ăn tối với anh ta, mặt đối mặt…
PH̀ẦN BA
