Tiên nhân có lời rằng: “Mệnh lý hữu thời chung tu hữu, mệnh lý vô thời mạc cưỡng cầu”(*). Đây không phải là những lời lẽ tuyên truyền mê tín dị đoan mà chỉ muốn nói với mọi người rằng, phàm việc gì cũng nên giữ đúng tâm thái, chớ có miễn cưỡng mà lại thành không hay. Có một số người năng lực kém cỏi, vô công rồi nghề, vậy mà lại được cả đời ăn ngon mặc đẹp, hưởng thự vinh hoa phú quý; có một số người thì đi sớm về khuya, vất vả nửa đời, song đến cuối cùng lại hai bàn tay trắng, chẳng thu hoạch được gì; thậm chí còn có người cả đời dốc hết tâm tư bày mưu tính kế, song rốt cuộc lại còn chắng được chết một cách tử tế, không có chỗ chôn thây, thực là quá ư không đáng.
(*) Đại ý của câu nói này có nghĩa là trong mệnh đã có rồi thì cuối cùng cũng sẽ có, trong mệnh không có thì chớ nên đòi hỏi kẻo uổng công.
Tôi cũng từng có một phen trải nghiệm như vậy, thành ra mãi đến bây giờ, cứ mỗi lần nghĩ dến là trong lòng lại thầm buổn bực không thôi.
