Và tôi biết rằng chỉ bằng một câu duy nhất ấy, anh đã đặt tôi lên trên tất cả. Trên cả vợ anh. Bởi chính tôi chứ không phải ai khác, được nghe kể về những thành công, những thất bại, những cảm xúc, những kế hoạch hay những suy nghĩ của anh. Là người đầu tiên. Đầu tiên tuyệt đối. Và với tôi, đó là bằng chứng đích thực của tình yêu. Trong sáu năm, chưa một lần anh nói với tôi là anh yêu tôi, nhưng để bù lại, tôi là người đầu tiên được nghe tất cả. Với tôi, cho đến cuối đời, không một “anh yêu em” nào có thể thay thế được “em nghe đây, anh có điều này phải nói với em ngay lập tức”. Tôi hiểu rằng điều đó quan trọng với anh như thế nào, bởi có một lần trong quán bia, tôi tình cờ được chứng kiến anh tranh luận gay gắt với một người bạn về đề tài, phản bội bắt đầu từ lúc nào. Tôi hãnh diện khi nghe anh nói rằng sự phản bội bắt đầu khi mà lẽ ra vợ phải là người đầu tiên mà ta muốn nói một điều gì đó quan trọng thì ta lại “khát khao được nói ngay lập tức với một người phụ nữ khác” và “để phản bội, hoàn toàn không nhất thiết phải ra khỏi nhà, vì chỉ cần có điện thoại hay vào mạng là đủ.
Từ sáu năm nay, tôi luôn là người đầu tiên được nghe anh nói về tất cả những gì quan trọng nhất. Đôi khi anh phải chờ cho đến sáng. Đôi khi, những lần anh đi nước ngoài, anh phải chờ đến vài ngày, nhưng thường thì anh đến chỗ tôi ngay. Vì tôi phải là người đầu tiên biết về tất cả những gì quan trọng nhất đối với anh. Sáu năm qua anh không hề phản bội tôi. Thậm chí với vợ anh.
Những gì anh kể, bao giờ cũng thiết yếu như thế này… như thế này. Thiết yếu. Hoặc là anh gặp phải những vấn đề bình thường không thể xảy ra, hoặc là anh quá nhạy cảm, nên mọi việc được anh cảm nhận đều khiến anh lo sợ, xúc động, choáng váng hay bối rối. Một số người thiết tha với cả thế giới, một số khác lại thích đập phá. Anh thuộc dạng người thứ nhất. Và anh hay kể cho tôi nghe về sự thiết tha với thế giới của mình.
Giống như cái lần anh từ Frankfurt về ngay trước lễ Giáng sinh và kể cho tôi buổi sáng đầu tiên ở đó, khi anh trên đường từ khách sạn ra trung tâm thương mại, đã có một người đàn ông chống ba toong trắng đi đến chỗ anh trong tàu điện ngầm như thế nào. Họ đi như thế trong im lặng một lúc, sau đó người đàn ông nọ bắt đầu kể trên Đảo Canary đẹp ra sao. Vịnh Lanzarote nhìn như thế nào sau một trận mưa xuân và màu sắc của những cây xương rồng mọc trên núi lửa sau một trận phun trào ở Palma đang trổ hoa, và những bông hoa của chúng mịn như nhung và rằng chân trời có màu xanh nhất là vào tháng Năm. Sau đó đến một ga, người đàn ông đứng dậy, nhìn anh cười rồi xuống ga. Và anh đi trong chợ, suốt cả ngày không thể quên được ánh mắt nhìn của người đàn ông với đôi ba toong trắng.
Hay như vào cái ngày mười một tháng Chín ấy, anh đến nhà tôi và chúng tôi ngồi im lặng trên sàn nhà, mắt dán vào màn hình tivi và bỗng cảm thấy mình chẳng hiểu gì về thế giới. Anh sợ. Anh ngồi sau lưng tôi, ôm tôi thật chặt và ngả đầu vào gáy tôi. Anh run. Và nói bằng một giọng tắt dần. Tôi yêu anh cả vì lẽ đó nữa, là anh có thể sợ như vậy và không xấu hổ khi để cho tôi biết điều đó. Anh, người lãnh đạo hàng trăm con người với tính nghiêm khắc đến độc đoán, nhưng công bằng và trung thực một cách thái quá, người mà hầu như ai ai trong công ty cũng nể sợ. Anh, người không bao giờ đồng ý ngồi ở chỗ của sếp, khi chỉ cần có một điều gì đó không ổn. Anh lập tức đòi cầm lái và tự mình ngồi sau vô lăng.
Không một người đàn ông nào mà tôi từng biết lại sợ hãi đẹp như anh. Tôi không bao giờ quên được, vào cái ngày mười một tháng Chín ấy, lúc anh đứng dậy và lần đầu tiên anh gọi điện cho vợ từ nhà tôi. Và mặc dù tôi đã muốn khóc khi nghe anh nói “Joasiu…” (Cách gọi Joanna thân mật – ND), tôi vẫn cảm thấy điều đó thật đẹp và nếu như anh không làm thế, có lẽ tôi đã không tôn trọng anh như tôi vẫn tôn trọng anh.
Hôm ấy, nhìn những hình ảnh không thể tin được từ New York, lần đầu tiên chúng tôi thực sự nói về Chúa và tôn giáo. Một người theo đạo không làm lễ rửa tội, chỉ đến nhà thờ vào buổi chiều hoặc tối, khi chắc chắn không còn cha đạo ở đó, sau chuyện, khi mà không một ai trong số họ chịu chôn cất cha anh, người đã bị người vợ đầu tiên bỏ đi, và không còn sự lựa chọn nào khác, ông đã đồng ý ly dị. Anh ngồi sau lưng tôi, thầm thì rằng anh ước gì gửi theo được một toa tầu đến Asyz hay Mekka những thầy phù thủy và những người trưởng giáo quan trọng nhất của tất cả các tôn giáo. Và sao cho trong toa còn có một nữ tu sĩ đầy ma thuật và tin rằng những người chết hiện tại vẫn đang du ngoạn giữa chúng ta và rằng nhờ một con búp bê làm từ vải vụn và kim khâu có thể làm nên sự sung túc hay vụ mùa bội thu trên toàn đất nước. Sao cho bên cạnh nữ tu sĩ là một người theo đạo Phật, người tin rằng Chúa là một con kiến hay một hòn đá. Còn dưới sửa sổ của Lão Tử, người nói với hàng triệu dân Trung Quốc rằng Âm và Dương là Sự thật và Dối trá, là Đàn bà và Đàn ông, là Thiện và Ác hòa quyện vào nhau trong Đạo hoặc Lão và cuối cùng thì mọi cái đều là Vô vi, dịch sát nghĩa tức là “vô nghĩa”. Và một giáo sĩ Ba Lan từ New York đến ngồi bên cửa, đối diện với ông ta là vị lãnh tụ Hồi giáo râu ria rậm rạp, vị lãnh tụ quan trọng nhất của các nhà thờ Hồi giáo Al-Ahar nổi tiếng nhất. Và để tất cả cùng xuống tàu tại Mekka hay Asyz, rồi cùng đứng và cùng nói mỗi người bằng một ngôn ngữ của mình, rằng không một tôn giáo nào có thể thanh minh cho việc giết chết một nữ thư ký người Palestin đang mang thai trên tầng 104 của WTC. Và để mọi người cùng nói rằng không thể giết bất kỳ ai nhân danh Chúa, hay con búp bê bằng vải vụn hay nhân danh con kiến. Và anh cứ thầm thì bên tai tôi như thế, còn tôi nước mắt đầm đìa và càng lúc càng yêu anh nhiều hơn.
Trong những khoảnh khắc ấy, tôi muốn là tất cả đối với anh. Và không bao giờ để anh phải mất lòng tin hay thất vọng. Nhưng giống như đối với mẹ. Bởi với mẹ, nhiều điều tôi làm là vì bà chứ không phải vì bản thân mình. Không bao giờ tôi quên được cái lần mẹ mua cho tôi đôi giày trượt bằng và chúng tôi cùng ra sân băng. Khi đó tôi mười hai tuổi. Tôi không thể trượt được. Ngoài ra tôi còn không thích nữa. Nhưng mẹ tôi lại coi cái việc trượt băng như một phép thử của “một sự giáo dục tốt”. Tôi cảm thấy một cách có ý thức rằng tôi không chỉ trượt băng. Khi tôi ngã trên sân băng, thì cả cái tôi của mẹ tôi, người vợ góa của một sĩ quan quân đội, đã “một mình nuôi dậy con nên người”, cũng ngã theo. Tôi đã rất xấu hổ khi ngã và không dám nói với mẹ là tay tôi bị đau. Cho đến tôi, khi tay tôi như đi mượn và tôi bị sốt vì đau, tôi mới kể với mẹ. Tay tôi đã bị gãy ở hai chỗ. Lần tôi kể cho anh nghe về chuyện này – tôi không thể quên được tay anh chắp lại như đang cầu nguyện – nỗi sợ hãi trong mắt anh và sự im lặng lúc đó.
Có cái gì đặc biệt đến thế trong anh? Trong anh còn có điều này đặc biệt nữa, đó là anh không ngừng “đòi hỏi” tôi. Không kể tuổi tác, anh như một cậu trai trẻ, lúc nào cũng chỉ nghĩ về “mỗi chuyện ấy”, bị cương cứng ngay cả khi nghe quốc ca. Vừa nghe xong quốc ca, rời bàn tay yêu nước ra khỏi ngực trái anh đã muốn đặc ngay bàn tay đa tình của mình lên ngực phải tôi. Điều này nhất định vun đắp nhiều cho cảm xúc của một phụ nữ đã ngoài ba mươi tuổi – được khát khao một cách thú tính và không ngưng nghỉ. Ngoài ra còn có được những giây phút ngạt thở không thể quên và cảm giác đau tuyệt vời nơi bụng dưới.
Trong những lúc như vậy, bỏ mặc tất cả, anh ghé sát vào tai tôi và thì thầm rằng anh khát khao tôi. Trong xe buýt, khi “không hiểu tai sao lại thế”, rằng chúng tôi đi về nhà tôi lúc nghỉ trưa để một tiếng sau phải quay lại cơ quan và anh lại gọi ngay cho tôi hẹn chiều sẽ đến. Trong nhà hát, lúc giải lao, anh giữ tôi lại cho đến khi tất cả đã về chỗ, anh liền kéo tôi vào nhà vệ sinh nữ và chúng tôi đã yêu nhau ngay trong đó. Trong taxi, khi đến bãi đỗ xe, anh nháy mắt với lái xe, đưa cho anh ta ít tiền lẻ và bảo anh ta ra ngoài “một lúc” và “khóa trái chúng tôi lại”. Chưa bao giờ người lái xe lại từ chối.
Vâng! Ở bên cạnh tôi biết ngay là anh muốn tôi.
Chắc chắn bạn sẽ nghĩ rằng sở dĩ anh làm như thế vì không có thời gian để “nguội bớt”, khi mà cứ ở bên tôi từ sáng này đến sáng khác, từ thứ hai này đến thứ hai khác. Giống như tôi cũng nghĩ vậy, nhất là khi nghe mấy cô bạn gái kể rằng những anh chồng mới cưới của họ sau khoảng ba bốn tháng là bắt đầu có vấn đề “giảm hệ số đòi hỏi đối với vợ”, như chị Kizia ở phòng tài vụ định nghĩa. Thông minh, điềm đạm, không có con, đã hai lần ly dị và ba lần lấy chồng. Anh không gặp phải vấn đề với cái hệ sống ấy. Tôi biết chắc chắn như vậy. Đã có bốn tháng như thế trong vòng sáu năm, khi anh ở với tôi hàng ngày. Và ngày nào chúng tôi cũng bắt đầu hay kết thúc ở trên giường. Giờ đây khi nghĩ lại, tôi tưởng hình như chúng tôi không hề ra khỏi giường.
Tôi thường nghĩ, liệu đã – lúc đó tôi cho rằng không thể ở thời hiện tại được – có thời kỳ nào như vậy trong cuộc đời anh, rằng anh cũng muốn vợ mình như thế. Chỉ có một lần, một lần duy nấht tôi hỏi anh về điều này. Trên bãi biển ở Hell vào lúc trời hửng sáng.
Anh đến cơ quan tôi vào chiều thứ sáu. Anh gọi điện từ dưới thường trực. Tôi xuống bãi đỗ xe, ngồi vào xe anh và chúng tôi đi từ đó vào trung tâm Vacsava để đến bãi biển ở Hell.
“Anh biết là em không có kế hoạch gì cho cuối tuần – anh nói và nháy mắt. – Đi với anh nhé, được không…”
Và điều này khiến tôi đau đớn kinh khủng. Rằng anh biết là tôi không có kế hoạch gì cho cuối tuần. Và rằng anh còn biết chắc kế hoạch của tôi chính là anh. Và rằng tôi chờ anh. Và điện thoại của tôi chờ anh, cả cánh cửa nhà tôi, cả chiếc giường của tôi nữa. Và rằng vì chờ anh, buổi sáng thứ bảy tôi vội vã đi mua bánh mỳ ở góc phố vì sợ rằng có thể anh lại gọi điện đúng vào lúc tôi không có nhà. Và rằng để đề phòng, tôi mua nhiều gấp đôi số bánh mỳ và trứng, vì biết đâu nhỡ anh đến mà không gọi điện thì sao. Tôi mua cả cà chua nữa. Bởi anh rất thích món trứng chưng với cà chua.
Anh lên kế hoạch cho anh và cho tôi mà không cần hỏi tôi một lời. Anh cứ tự nhiên đánh xe đến bãi đỗ xe phía dưới cơ quan tôi vào thứ sáu, sau giờ làm việc. Tôi vào xe. Anh hôn tay, hôn cổ tôi. Tôi nói dối là “đã có kế hoạch cho cuối tuần”. Lúc đầu anh làm như rất thất vọng và lặng lẽ chở tôi về khu tập thể của tôi. Tôi ra khỏi xe. Anh chờ. Sau đó tôi giả vờ là mình đã thay đổi kế hoạch rồi lại chui vào xe anh.
– Em đổi chương trình. Vì anh. Lần cuối đấy nhé – tôi nói, giả vờ bực bội.
Lần nào anh cũng cười như một đứa trẻ được cho quà và chúng tôi đi Hell, Kazimierz hay Bieschad. Có lần chúng tôi còn đi thẳng từ khu tôi ở đến tận Praha. Và lần nào tôi cũng có cảm giác như lần cuối cùng”, và lần nào tôi cũng có cảm giác như ước mơ của mình được thực hiện. Cái sự thay đổi chương trình mà tôi hoàn toàn không có ấy.
Tôi nắm tay anh, còn anh kể cho tôi nghe những gì xảy ra với anh trong những ngày gần nhất. Trong mỗi chuyến đi như vậy, chúng tôi có phần giống như những học sinh được bố mẹ thả cho đi trại hè. Lúc thì cười đau cả bụng, lúc thì im lặng hàng kilômét, lòng đầy cảm xúc và chạm nhẹ vào tay nhau. Bạn có biết rằng có thể có cực khoái chỉ bằng việc mơn trớn mu bàn tay?
Đôi khi chúng tôi cùng nghe những bài hát mà tôi yêu thích. Đôi khi anh bất ngờ dừng lại ở một gara bên rừng nào đó để hôn tôi. Đôi khi anh bảo tôi đọc cho anh nghe cuốn sách mà anh muốn đọc nhưng không thể moi đâu ra thời gian. Bạn có biết rằng việc cùng đọc chung thành tiếng một cuốn sách còn gắn kết người ta với nhau chặt hơn là cùng gửi tiền vào quỹ tiết kiệm?
Đôi khi anh kể cho tôi về những điều tưởng như hoang tưởng, nhưng lại là những bài giảng thực về vật lý hay thiên văn học. Bởi anh, như chính anh nói, “ là một kỹ sư tin học ngoài ý muốn”, nhưng nếu có ai hỏi thì bao giờ anh cũng bảo là mình là một nhà vậy lý. Và khi trí tưởng tượng chiếm lĩnh đầu óc anh, anh dừng xe bên vệ đường, lấy giấy hay danh thiếp ra và vẽ cho tôi xem lý thuyết về vũ trụ. Giống như có lần, khi anh bỗng nhớ đến những vũ trụ sơ sinh ấy. Thì riêng cái tên đã tác động lên tôi khiến tôi muốn biết tất cả ngay lập tức. Vũ trụ sơ sinh! Toàn bộ vũ trụ sơ sinh như những bọt bong bóng xà phòng, chỉ có điều không phải từ xa phòng, mà là từ khoảng không được hình thành sau Vụ Nổ Lớn hoặc sau sự sụp đổ của một hố đen. Những đứa trẻ sơ sinh được ra đời từ bọt vũ trụ hoặc từ những cặp hố đen, lấp đầy vũ trụ cha mẹ. Chúng chẳng phụ thuộc gì vào họ theo nghĩa của những định luật vật lý chi phối họ. Anh dừng xe lại ven đường và giải thích cho tôi về sự chấp nhận cái vũ trụ đó.
Và khi cuộc hành trình kết thúc, chúng tôi đã tới gần Hell, Kazimierz hay Bieschad, tôi biết rằng lần sau, tôi sẽ lại “thay đổi chương trình vì anh, và cũng “nhất định là lần cuối”. Người đàn bà đã trở thành người tình như vậy đấy.
Cuộc hành trình kết thúc. Nhưng đó mới là bắt đầu. Đến lúc đó chúng tôi mới dựng lều và chui và túi ngủ.Như cái lần ở Hell. Đó là vào cuối tháng Tám. Chúng tôi ở trong một căn nhà gỗ nhỏ thơm mùi bạch dương và nhựa thông bên bờ biển. Cả đêm không ngủ. Đến một lúc, anh dậy và vào phòng tắm lấy ra cái khăn tắm trắng rồi quấn tôi trong chiếc khăn đó. Chúng tôi đi ra ngoài hiên, có hàng rào bằng những cọc gỗ. Mặt trời đang ló rạng. Chỉ có ở Hell và ở Key West Florida, mặt trời mới mọc như thế, nó khiến bạn phải tin vào Chúa nếu như cho tới giờ bạn chưa hề tin.
Chúng tôi ngồi ngoài hiên, mê mẩn nhìn về phía chân trời. Anh luồn tay dưới khăn, chạm vào bụng tôi, tay kia đưa cho tôi chai sâm banh đã mở. Cho tới bây giờ tôi vẫn không biết, buổi sáng hôm ấy, rượu hay Chúa đã đẩy mặt trời lên khỏi đường chân trời đẹp đến thế, để tôi bỗng cảm thấy gắn bó với anh vô cùng. Đã có khi nào bạn cảm nhận được cái gì đó giống như vậy trong mối quan hệ với một người đàn ông chưa? Bạn có cảm giác như anh ấy là hoàn toàn thuộc về bạn? Bạn bỗng thấy có một mối ràng buộc thần bí và thiêng liêng giữa hai người? Tôi đã cảm nhận được tất cả, lần lượt, ở đó, ở cái hiên nhà bừa bộn ấy ở Hel. Và có lẽ vì vậy mà tôi bỗng đủ can đảm để nói:
– Ước gì em được là người đàn bà duy nhất của anh. Duy nhất! Anh hiểu không? Và biết chắc rằng cả sáng mai, cả thứ hai tuần sau và cả vào lễ Giáng Sinh em vẫn sẽ có anh. Anh hiểu không?
Tôi khóc.
Tôi muốn được là người đàn bà duy nhất của anh. Chỉ thế thôi.
Anh nghiêng đầu. Co người lại như thể những điều tôi vừa nói là một cú đấm và anh đang chờ những cú đấm tiếp theo. Anh rút ngón tay ra khỏi cổ chai sâm banh và người cứng đờ ở tư thế ấy. Anh im lặng. Một lát sau, anh đứng dậy và đi ra phía biển. Tôi ngồi không thể nhúc nhích. Anh trở lại, chạm vào đầu tôi và nói khẽ: “Tha lỗi cho anh”.
Sau đó anh xuống bếp và chuẩn bị bữa sáng. Ngày hôm đó chúng tôi đã không yêu nhau. Cả đêm tiếp theo cũng không. Cuối cùng chúng tôi lặng lẽ trở về Vacsava.
Chính lúc đó, khi từ Hel về, tôi hiểu rằng anh sẽ không bao giờ chỉ là người đàn ông của tôi. Tôi chỉ có thể có được anh nguyên vẹn trong từng giai đoạn. Và tôi phải chấp nhận điều đó. Nếu không thể có được cả cái bánh, thì đành vui với việc có được vài trái nho khô trên nó vậy. Hơn thế, cần phải sống bằng những khoảnh khắc, cho dù có muốn cất chính trái tim mình vào tủ lạnh. Và trên đường trở về, khi đã vào địa phận Vacsava, tôi đã cảm thấy yên phận, đến mức lại chạm vào tay anh. Nơi những tĩnh mạch của anh nổi lên rõ nhất. Và khi về đến khu tập thể, anh đã lên phòng tôi, xách vali cho tôi. Và anh đã ở lại qua đêm. Và tôi cứ cam phận như vậy cả đến hôm nay nữa.
Mai là sinh nhật tôi. Và kỷ niệm ngày cưới của anh. Đã chín tuần nay tôi không có kinh. Tôi sẽ có đứa con của anh. Tôi đã không còn sợ cái nhẫn ấy nữa. Ngày mai tôi sẽ nói với anh, rằng không thể mua hai bó hồng để tặng cho hai người đàn bà ở hai vũ trụ khác nhau, tách rời nhau.
Chắc chắn anh sẽ hiểu và sẽ rời bỏ chúng tôi. Nhưng dù thế thì vẫn còn lại trong tôi cả một vũ trụ. Vũ trụ sơ sinh.
