Danny lại có thêm một đêm không ngủ nữa trong phòng giam của anh tại Belmarsh, và những tiếng ngáy như sấm của Al Mập không phải là thứ duy nhất khiến anh không tài nào chợp mắt được.
Beth ngồi thu lu trên giường cố đọc một cuốn sách, nhưng nàng thậm chí còn không buồn giở trang trong khi tâm trí đang để cả vào đoạn kết của một câu chuyện khác.
Alex Redmayne cũng không ngủ, vì anh hiểu nếu ngày mai họ thất bại, anh sẽ không có cơ hội thứ ba.
Sir Matthew Redmayne thậm chí không nghĩ đến chuyện quay về giường ngả lưng, mà xem đi xem lại danh sách câu hỏi ông đã chuẩn bị.
Spencer Craig trằn trọc trở mình trong khi gã cố hình dung ra những câu hỏi Sir Matthew có khả năng đặt ra nhất, cũng như cách để tránh không phải trả lời những câu hỏi đó.
Arnold Pearson không hề ngủ.
Thẩm phán Hackett ngủ rất say.
Phòng xử án số bốn đã đông chật người khi Danny ngồi vào ghế bị cáo. Anh đưa mắt nhìn quanh phòng xử án, và ngạc nhiên thấy một đám đông luật sư, kể cả các luật gia cao cấp, đang có mặt để tìm kiếm những điểm đáng học hỏi từ phiên xét xử sắp diễn ra.
Hàng ghế dành cho giới báo chí chật ních các phóng viên chuyên đưa tin hình sự vốn đã tung ra hàng trăm cột báo trong suốt tuần vừa qua, đồng thời báo trước chủ bút của họ hãy chờ đợi một câu chuyện nóng hổi cho trang nhất số ra ngày hôm sau. Họ nóng lòng được chứng kiến cuộc đối đầu giữa luật sư xuất chúng nhất kể từ sau F.E.Smith và thành viên trẻ tuổi của Hội đồng cố vấn Nữ hoàng, cũng là người nổi bật nhất trong thế hệ của mình (The Times), hay giữa Chồn và Rắn (Sun).
Danny nhìn lên khu vực dành cho công chúng và mỉm cười với Beth, lúc này đã ngồi vào vị trí quen thuộc bên cạnh mẹ nàng. Sarah Davenport ngồi ở góc trong cùng của hàng ghế đầu tiên, đầu cúi gằm. Trên băng ghế dành cho luật sư, ông Pearson đang trao đổi với trợ lý của mình. Ông ta có vẻ thoải mái hơn vào bất cứ thời điểm nào khác kể từ đầu phiên tòa; cũng dễ hiểu vì hôm nay ông ta chỉ là người dự khán chứ không phải người trong cuộc.
Những chỗ ngồi duy nhất còn trống trong phòng xử án nằm ở phía đối diện của băng ghế dành cho luật sư, đang đợi sự xuất hiện của Alex Redmayne cùng trợ lý của anh. Có thêm hai nhân viên cảnh sát được bổ sung trước cửa để giải thích với những người đến muộn rằng chỉ những người có chức phận mới được chấp nhận cho vào phòng xử án.
Danny ngồi ở giữa khu vực dành cho bị cáo, chỗ ngồi tốt nhất trong cả căn khán phòng này. Đây là một màn trình diễn anh thực sự ao ước được đọc qua kịch bản trước khi kéo màn.
Những tiếng rì rầm sốt ruột bắt đầu vang lên trong phòng khi mọi người chờ đợi sự xuất hiện của bốn nhân vật trong cuộc còn lại. Đến mười giờ kém năm phút, một cảnh sát mở cửa ra vào phòng xử án, một tràng trầm trồ vang lên trong đám đông có mặt tại phòng xử án khi những người không tìm được chỗ ngồi đứng dẹp sang bên nhường chỗ cho Alex Redmayne cùng trợ lý của anh đi qua để tới chỗ ngồi.
Sáng hôm nay, Sir Matthew không còn giả bộ ngồi thu mình vào một góc nhắm mắt lại nữa. Thậm chí ông còn không ngồi xuống ghế. Ông đứng thẳng người nhìn một lượt quanh phòng xử án. Đã nhiều năm trôi qua kể từ lần cuối cùng ông có mặt tại một tòa án với tư cách luật sư. Sau khi đã tìm lại cảm giác quen thuộc, ông lấy ra một chiếc kệ gỗ nhỏ gập được mà vợ ông đã moi từ trong nhà kho trên tầng áp mái ra tối hôm trước sau hơn một thập kỷ không còn được dùng đến, rồi mở nó ra. Ông đặt chiếc kệ lên bàn trước mặt mình, và lấy từ trong túi ra một tập giấy trên đó ông đã viết tay bằng nét chữ gọn ghẽ dễ đọc của mình các câu hỏi mà Spencer Craig đã trằn trọc cả đêm cố dự đoán trước. Cuối cùng, ông đưa cho Alex hai bức ảnh mà họ đều biết sẽ quyết định số phận của Danny Cartwright.
Sau khi mọi thứ đã được sắp đặt đâu vào đấy, Sir Matthew mới quay sang mỉm cười với đối thủ cũ của mình. “Một buổi sáng tốt lành, Arnold,” ông nói. “Tôi thực sự hy vọng hôm nay chúng tôi sẽ không làm phiền ông quá nhiều.”
Pearson đáp lại bằng một nụ cười. “Một cảm xúc mà tôi hoàn toàn có thể chia sẻ,” ông ta nói. “Thực ra, tôi sẽ phá vỡ thói quen của cả một đời, Matthew, và chúc ông may mắn, bất chấp sự thật là trong suốt những năm làm luật sư của mình tôi chưa một lần muốn đối thủ chiến thắng. Hôm nay là một ngoại lệ.”
Sir Matthew hơi cúi người. “Tôi sẽ làm tốt nhất có thể để hoàn thành ước nguyện của ông.” Sau đó ông ngồi xuống, nhắm mắt lại và bắt đầu tập trung tĩnh tâm.
Alex bận rộn chuẩn bị các tài liệu, văn bản, ảnh chụp và những tư liệu cần thiết khác thành những chồng gọn gàng để khi bố anh đưa tay phải ra, giống như trong một cuộc chạy tiếp sức Olympic, chiếc gậy sẽ lập tức được chuyển cho ông.
Tiếng ồn của những lời bàn tán vô thưởng vô phạt dừng lại khi thẩm phán Hackett xuất hiện. Ông thong thả đi tới chỗ ba chiếc ghế được kê ở chính giữa khu vực dành cho chủ tọa phiên tòa, cố ý tạo ra ấn tượng rằng sẽ không có chuyện gì bất thường sắp xảy ra tại tòa buổi sáng hôm đó.
Sau khi đường hoàng ngồi xuống chiếc ghế giữa, ông dành ra nhiều thời gian hơn thường lệ để chuẩn bị bút viết, kiểm tra sổ ghi chép trong khi đợi bồi thẩm đoàn yên vị.
“Chúc buổi sáng tốt lành,” ông lên tiếng sau khi họ đã ngồi vào chỗ với giọng hơi có vẻ bề trên. “Các thành viên của bồi thẩm đoàn, nhân chứng đầu tiên hôm nay sẽ là ông Spencer Craig QC. Các vị còn nhớ tên ông này đã được nhắc đến trong cuộc thẩm vấn Sir Hugo Moncrieff. Ông Craig không xuất hiện với tư cách là nhân chứng cho bên nguyên hay bên bị, mà đã được triệu tập tới phiên tòa này, có nghĩa là ông không ra trước tòa làm chứng một cách tự nguyện. Các vị cần nhớ rằng bổn phận duy nhất của mình là quyết định xem liệu bằng chứng ông Craig đưa ra có gì liên quan tới vụ án đang được xét xử tại phiên tòa này, cụ thể là liệu bị cáo có trốn khỏi nơi giam giữ một cách trái phép hay không? Trên cơ sở đó, và chỉ duy nhất trên cơ sở đó, các vị sẽ đưa ra phán quyết của mình.”
Thẩm phán Hackett đưa mắt nhìn xuống bồi thẩm đoàn trước khi chuyển sự chú ý sang vị trợ lý cho luật sư bên bị. “Sir Matthew,” ông nói, “ông đã sẵn sàng cho gọi nhân chứng chưa?”
Matthew Redmayne chậm rãi đứng lên.”Tôi đã sẵn sàng, thưa ngài thẩm phán,” ông trả lời, nhưng chưa làm vậy ngay. Ông rót cho mình một ly nước, sau đó đeo kính vào, rồi cuối cùng mở tập hồ sơ có bìa da màu đỏ của mình ra. Sau khi đã hoàn toàn hài lòng nhận thấy bản thân đã sẵn sàng cho cuộc đối đầu, ông nói, “Tôi xin cho gọi ông Spencer Craig,” từng từ trong câu nói của ông rung lên như những tiếng ngân của một hồi chuông báo tử.
Một người cảnh sát bước ra ngoài lối đi nói lớn tiếng, “Ông Spencer Craig!”
Sự chú ý của mọi người giờ đây dồn cả vào cửa phòng xử án, chờ đợi sự xuất hiện của nhân chứng cuối cùng. Một lát sau, Spencer Craig, mặc bộ trang phục chính thức của luật sư, bình thản bước vào phòng xử án như thể hôm đó chỉ là một ngày bình thường nữa trong cuộc đời của một luật sư bận rộn.
Craig bước lên bục nhân chứng, cầm cuốn Kinh thánh lên, quay mặt hướng về phía bồi thẩm đoàn đọc lời tuyên thệ một cách dõng dạc đầy tự tin. Gã biết rõ chính họ, và chỉ có họ, là người quyết định số phận của gã. Gã trả lại cuốn Kinh thánh cho người mõ tòa, rồi quay sang đối diện với Sir Matthew.
“Ông Craig,” Sir Matthew bắt đầu bằng giọng nhỏ nhẹ như ru ngủ, như thể ông muốn trợ giúp nhân chứng bằng mọi cách có thể. “Ông có thể vui lòng nói tên và địa chỉ để đưa vào biên bản không?”
“Spencer Craig, số bốn mươi ba Hambledon Terrace, London SW3.”
“Nghề nghiệp của ông là gì?”
“Tôi là luật sư và thành viên Hội đồng cố vấn
Nữ hoàng.”
“Vậy tôi không cần phải nhắc lại với một thành viên cao cấp như vậy của cộng đồng luật gia về ý nghĩa của lời tuyên thệ cũng như thẩm quyền của phiên tòa này.”
“Không hề cần thiết, Sir Matthew,” Craig đáp, “mặc dù có vẻ như ngài vừa làm điều đó xong.”
“Ông Craig, lần đầu tiên ông phát hiện ra Sir Nicholas Moncrieff trên thực tế là ông Daniel Cartwright là vào khi nào?”
“Một người bạn của tôi đã từng học cùng trường với Sir Nicholas đã bắt gặp bị cáo ở khách sạn Dorchester. Anh ta nhanh chóng nhận ra người đàn ông đó là một kẻ mạo danh.”
Alex đánh một dấu chữ V vào ô đầu tiên. Rõ ràng Craig đã lường trước câu hỏi này và đưa ra một câu trả lời được chuẩn bị chu đáo.
“Vậy tại sao người bạn này lại quyết định báo cho chính ông, chứ không phải ai khác, khám phá đáng chú ý này?”
“Anh ta không hề làm thế, Sir Matthew; nó chỉ tình cờ xuất hiện trong lúc chuyện trò bên bàn ăn một buổi tối mà thôi.”
Một dấu chữ V nữa.
“Vậy sau đó lý do nào đã khiến ông thực hiện hành động điều tra đầy mạo hiểm để đi đến kết luận người đàn ông đang tự nhận là Sir Nicholas Moncrieff trên thực tế là Daniel Cartwright?”
“Tôi đã không hề làm việc đó trong suốt một thời gian sau đó,” Craig nói, “cho tới khi tôi được giới thiệu với người tự nhận là Sir Nicholas vào một buổi tối tại nhà hát, và tôi thực sự kinh ngạc trước sự giống nhau về bề ngoài, nếu không nói đến phong cách, giữa người này và Cartwright.”
“Có phải đó chính là thời điểm ông quyết định liên lạc với Chánh thanh tra Fuller và báo cho ông ta biết về nghi ngờ của mình không?”
“Không. Tôi cảm thấy làm thế sẽ là thiếu trách nhiệm, vì thế trước hết tôi liên lạc với một thành viên của gia đình Moncrieff trong trường hợp, nói như cách diễn đạt của ngài, tôi thực hiện hành động điều tra đầy mạo hiểm.”
Alex đánh thêm một dấu chữ V nữa vào danh sách câu hỏi. Cho tới lúc này, bố anh vẫn chưa gây khó dễ được cho Craig.
“Ông đã liên lạc với thành viên nào của gia đình?” Sir Matthew hỏi, dù đã biết quá rõ câu trả lời.
“Ông Hugo Moncrieff, chú của Sir Nicholas, người cho tôi biết cháu ông đã không hề liên lạc với ông kể từ khi ra tù hai năm trước, điều này càng khẳng định thêm nghi ngờ của tôi.”
“Và lúc đó ông đã báo lại những nghi ngờ này với Chánh thanh tra Fuller?”
“Không, tôi vẫn cảm thấy tôi cần có thêm bằng chứng chắc chắn hơn.”
“Nhưng ông Chánh thanh tra có thể gánh đỡ cho ông gánh nặng đó, ông Craig. Tôi cảm thấy hơi khó hiểu vì sao một quý ông với nghề nghiệp bận rộn như ông lại chọn cách tiếp tục liên can vào?”
“Như tôi đã giải thích, Sir Matthew, tôi cảm thấy tôi có trách nhiệm cần đảm bảo mình sẽ không làm lãng phí thời gian của cảnh sát.”
“Một tinh thần vì cộng đồng thật gương mẫu.” Craig tảng lờ lời bình luận đầy châm biếm và tiếp tục mỉm cười với bồi thẩm đoàn. “Nhưng tôi buộc phải hỏi ông,” Sir Matthew nói thêm, “ai đã báo cho ông biết về những lợi ích đầy triển vọng nếu ông có thể chứng minh người tự nhận mình là Sir Nicholas Moncrieff trên thực tế đang mạo danh?”
“Những lợi ích?”
“Phải, những lợi ích, ông Craig.”
“Tôi không chắc có thực sự hiểu ý ông hay không,” Craig nói. Alex đánh dấu chéo đầu tiên vào danh sách của mình. Rõ ràng nhân chứng đang cố gắng kéo dài thời gian.
“Vậy hãy cho phép tôi trợ giúp ông,” Sir Matthew nói. Ông đưa tay phải ra và Alex chuyển cho ông một tờ giấy. Sir Matthew chậm rãi đưa mắt xuống dọc theo tờ giấy, để Craig có thời gian để tự hỏi tờ giấy này liệu đang ẩn chứa quả bom nổ chậm nào.
“Ông Craig, tôi có đúng không khi nói rằng,” Sir Matthew nói, “nếu ông có thể chứng minh người tự sát trong nhà tù Belmarsh là Nicholas Moncrieff chứ không phải Danny Cartwright, ông Hugo Moncrieff sẽ không chỉ được thừa hưởng tước vị của gia đình, mà cả một gia sản lớn đi kèm với nó.”
“Tôi không hề biết đến chuyện này vào thời điểm đó,” Craig nói, không chút nao núng.
“Vậy là ông đã hành động hoàn toàn từ lòng vị tha?”
“Phải, đúng vậy, cũng như mong muốn được thấy một tên tội phạm nguy hiểm và bạo lực bị tống vào tù.”
“Ông Craig, lát nữa tôi sẽ đề cập tới tên tội phạm nguy hiểm và bạo lực cần bị tống vào tù này, nhưng trước đó cho phép tôi được hỏi ông vào thời điểm nào ý thức sâu sắc về nghĩa vụ với cộng đồng của ông đã bị vượt qua bởi khả năng nhanh chóng kiếm được một khoản tiền lớn?”
“Sir Matthew,” ngài thẩm phán ngắt lời ông, “đây khó có thể coi là thứ ngôn ngữ tôi chờ đợi từ một trợ lý luật sư khi nói với một thành viên của Hội đồng cố vấn Nữ hoàng.”
“Tôi xin lỗi, thưa ngài thẩm phán. Tôi sẽ đặt lại câu hỏi của mình. Ông Craig, vào thời điểm nào ông bắt đầu ý thức được cơ hội kiếm được hàng triệu bảng cho mẩu thông tin ông đã tình cờ thu lượm được từ người bạn của mình bên bàn ăn tối?”
“Khi Sir Hugo đề nghị tôi hành động nhân danh ông ta một cách kín đáo.”
Alex đánh một dấu chữ V nữa vào bên cạnh một câu hỏi, mặc dù anh biết Craig đang nói dối.
“Ông Craig, ông có nghĩ sẽ là hợp đạo lý với một QC hay không khi đòi tới hai mươi lăm phần trăm tài sản thừa kế của một người nào đó chỉ để đổi lấy một mẩu thông tin nghe lại được?”
“Sir Matthew, ngày nay việc các luật sư được trả thù lao theo kết quả là việc rất bình thường,” Craig bình thản đáp. “Tôi biết hình thức này mới chỉ xuất hiện sau thời của ông, vì thế có lẽ tôi cần chỉ ra rằng tôi đã không hề đòi lệ phí hay bất cứ khoản chi phí nào khác, và nếu những nghi ngờ của tôi bị chứng minh là sai, tôi sẽ mất không ít thời gian và tiền bạc của mình.”
Sir Matthew nhìn gã mỉm cười. “Ông Craig, vậy ông sẽ rất vui được biết rằng khía cạnh đầy vị tha trong con người ông đã chiến thắng.” Craig không chộp lấy miếng mồi Sir Matthew thả ra, mặc dù gã đang vắt óc cố đoán xem ông có ý gì. Sir Matthew dành cho gã một khoảng thời gian trước khi nói thêm, “Như ông hẳn cũng đã biết, mới đây tòa đã được ông Fraser Munro, luật sư của Sir Nicholas Moncrieff đã quá cố, cho biết thân chủ của ông để lại toàn bộ tài sản cho người bạn thân của mình, ông Danny Cartwright. Như vậy, đúng như ông từng e ngại, ông đã mất không không ít thời gian và tiền bạc của mình. Nhưng bất chấp vận may của thân chủ tôi, tôi xin cam đoan với ông, thưa ông Craig, tôi sẽ không đòi hỏi thân chủ của mình phải trả hai mươi lăm phần trăm tài sản thừa kế cho sự phục vụ của tôi.”
“Và ông có muốn cũng không được,” Craig giận dữ gầm lên,”vì hắn sẽ phải ngồi tù ít nhất trong hai mươi lăm năm tới đây, và vì thế sẽ phải đợi một khoản thời gian dài khủng khiếp trước khi được hưởng lợi từ món hời từ trên trời rơi xuống này.”
“Rất có thể tôi sai, ông Craig,” Sir Matthew khẽ nói, “nhưng tôi có cảm giác rằng bồi thẩm đoàn mới là những người ra quyết định, chứ không phải ông.”
“Rất có thể tôi sai, Sir Matthew, nhưng tôi nghĩ rằng ông sẽ thấy bồi thẩm đoàn đã lựa chọn xong quyết định của mình rồi.”
“Điều này đưa tôi tới đúng cuộc gặp của ông với Chánh thanh tra Fuller, cuộc gặp mà ông rất muốn không ai khám phá ra.” Craig trông có vẻ như định trả lời, nhưng sau đó đã nghĩ lại và để Sir Matthew tiếp tục. “Ông Chánh thanh tra, đúng như một sĩ quan cảnh sát mẫn cán, đã cho tòa được biết ông cần nhiều chứng cớ hơn những bức ảnh cho thấy sự giống nhau về ngoại hình giữa hai người đàn ông trước khi ông có thể cân nhắc tới việc tiến hành bắt người. Để trả lời một trong những câu hỏi mà luật sư chính của tôi đã đặt ra, ông ấy xác nhận chính ông là người đã cung cấp cho ông ấy bằng chứng đó.”
Sir Matthew biết ông đang đi một nước cờ mạo hiểm. Nếu Craig trả lời rằng gã không hiểu ông đang nói về điều gì, và rằng gã chỉ đơn thuần báo lại toàn bộ nghi ngờ của mình cho viên Chánh thanh tra và để cho ông ta tự quyết định hành động nên làm tiếp theo, Sir Matthew sẽ không thể đặt ra tiếp câu hỏi nào nữa. Khi đó ông sẽ phải chuyển sang một chủ đề khác, và Craig rẩt có thể sẽ hiểu ra ông chỉ đang tìm cách moi thông tin – và đã không đạt được gì. Nhưng Craig không trả lời ngay, điều này khiến Sir Matthew có thêm tự tin để thực hiện một bước kế tiếp còn mạo hiểm hơn. Ông quay sang Alex và nói bằng giọng đủ lớn để Craig có thể nghe thấy, “Đưa cho bố những tấm ảnh chụp Cartwright đang chạy dọc Embankment, những tấm ảnh cho thấy rõ vết sẹo.”
Alex đưa cho bố anh hai tấm ảnh lớn.
Sau một hồi im lặng, Craig nói, “có lẽ tôi đã nói với ông Chánh thanh tra nếu người đàn ông đang sống trong ngôi nhà ở The Boltons có một vết sẹo trên đùi trái, ngay trên đầu gối, điều đó sẽ chứng tỏ hắn ta chính là Danny Cartwright.”
Khuôn mặt Alex không để lộ điều gì, mặc dù anh có thể nghe thấy tim mình đang đập thình thịch.
“Và ông đã đưa vài tấm ảnh cho ông Chánh thanh tra để chứng minh luận điểm của mình, đúng không?”
“Tôi có thể đã làm vậy,” Craig thừa nhận.
“Có lẽ nếu ông vui lòng xem qua bản chụp lại những tấm ảnh đó, chúng sẽ giúp ông nhớ ra chăng?” Sir Matthew đề xuất, đồng thời chìa những tấm ảnh về phía gã. Nước cờ mạo hiểm nhất.
“Không cần thiết,” Craig nói.
“Tôi muốn xem qua những tấm ảnh đó,” ngài thẩm phán nói, “và tôi cho rằng bồi thẩm đoàn cũng vậy, Sir Matthew.” Alex quay sang nhìn và thấy một số thành viên bồi thẩm đoàn cũng gật đầu.
“Tất nhiên rồi, thưa ngài thẩm phán,” Sir Matthew nói. Alex chuyển một tập ảnh cho người mõ tòa, người này đưa hai tấm cho ngài thẩm phán trước khi phân phát số ảnh còn lại cho bồi thẩm đoàn, Pearson và cuối cùng là nhân chứng.
Craig nhìn chằm chằm vào những bức ảnh, không tin nổi vào mắt mình. Đây không phải là những bức ảnh Gerald Payne đã chụp khi Cartwright ra ngoài chạy bộ vào ban đêm. Nếu vừa rồi gã không thừa nhận có biết đến vết sẹo bên bị chắc hẳn đã thất bại hoàn toàn, còn bồi thẩm đoàn cũng sẽ không biết thêm được điều gì. Gã nhận ra Sir Matthew vừa tung ra một cú đòn, nhưng gã vẫn trấn tĩnh lại được, và chắc chắn sẽ không để mắc bẫy thêm một lần thứ hai.
“Thưa ngài thẩm phán,” Sir Matthew nói, “ngài sẽ thấy vết sẹo mà nhân chứng đề cập đến trên đùi trái của ông Cartwright, ngay trên đầu gối. Nó đã mờ đi theo thời gian, nhưng vẫn còn đủ rõ để nhận ra bằng mắt thường.” Ông chuyển sự chú ý trở lại nhân chứng.
“Ông Craig, ông cần biết Chánh thanh tra Fuller đã xác nhận dưới lời tuyên thệ rằng đây chính là bằng chứng mà ông ấy đã dựa vào để đi đến quyết định bắt giữ thân chủ của tôi.” Craig không tìm cách bác bỏ. Sir Matthew cũng không dồn ép gã, vì ông cảm thấy điểm này đã được xác lập vững chắc. Ông dừng lời để bồi thẩm đoàn có thêm thời gian nghiên cứu các tấm ảnh, vì ông cần vết sẹo đó được ghi sâu vào trí nhớ của họ trước khi đưa ra một câu hỏi mà ông tin chắc Craig không thể lường trước được.
“Lần đầu tiên ông gọi điện cho Chánh thanh tra Fuller là khi nào?”
Một lần nữa lại là sự im lặng, vì Craig, giống như tất cả những người còn lại trong phòng xử án, ngoại trừ Alex, đều đang cố tìm ra ý nghĩa của câu hỏi.
“Tôi không chắc mình hiểu rõ câu hỏi của ngài,” cuối cùng gã lên tiếng.
“Vậy hãy cho phép tôi giúp ông nhớ lại, ông Craig. Ông đã gọi cho Chánh thanh tra Fuller vào ngày hai mươi ba tháng mười năm ngoái, một ngày trước khi ông gặp ông ấy tại một địa điểm bí mật để đưa ra những tấm ảnh cho thấy rõ vết sẹo của Cartwright. Nhưng lần đầu tiên ông liên hệ với ông ấy là khi nào?”
Craig cố nghĩ ra một cách có thể giúp gã tránh không phải trả lời câu hỏi của Sir Matthew. Gã nhìn về phía ngài thẩm phán, hy vọng có được chỉ dẫn. Gã không nhận được gì.
“Ông ấy chính là viên cảnh sát đã tới Dunlop Arm khi tôi gọi đến số 999 sau khi tôi chứng kiến Danny Cartwright đâm bạn hắn đến chết,” cuối cùng gã đành lên tiếng.
“Bạn hắn,” Sir Matthew nhanh chóng nhắc lại, đưa chi tiết này vào biên bản của phiên tòa trước khi ngài thẩm phán kịp can thiệp. Alex mỉm cười trước sự khôn ngoan của bố anh.
Ngài thẩm phán Hackett cau mày. Ông biết giờ không thể ngăn cản Sir Matthew tiếp tục đưa ra câu hỏi liên quan tới phiên tòa ban đầu một khi chính Craig đã vô tình đề cập tới chủ đề đó. “Bạn hắn,” Sir Matthew lặp lại trong lúc nhìn về phía bồi thẩm đoàn. Ông chờ đợi Arnold Pearson đứng bật dậy ngắt lời mình, nhưng không hề có cử động nào từ đầu bên kia của băng ghế luật sư.
“Bernard Wilson đã được mô tả như vậy trong biên bản của phiên tòa,” Craig tự tin nói.
“Đúng là như vậy,” Sir Matthew nói, “và tôi sẽ viện dẫn đến biên bản đó muộn hơn. Nhưng lúc này tôi muốn quay trở lại với Chánh thanh tra Fuller. Trong lần đầu tiên gặp ông gặp ông ấy, sau cái chết của Bernard Wilson, ông đã đưa ra lời khai.”
“Phải, tôi có làm vậy.”
“Trên thực tế, ông Craig, ông đã đưa ra ba bản lời khai: bản thứ nhất, ba mươi bảy phút sau khi vụ đâm người diễn ra; bản thứ hai, ông đã viết ngay trong đêm hôm xảy ra án mạng vì không sao ngủ được; và bản thứ ba được thực hiện bảy tháng sau đó, khi ông xuất hiện trên bục nhân chứng trong phiên tòa xử Danny Cartwright. Tôi có trong tay cả ba bản lời khai đó, và tôi phải thừa nhận, ông Craig, rằng chúng ăn khớp với nhau đến mức đáng khâm phục.” Craig không bình luận gì vì gã đã trông đợi trước cú khiêu khích này. “Tuy nhiên, điều khiến tôi không hiểu nổi chính là vết sẹo trên đùi trái của Cartwright vì ông đã nói trong lời khai đầu tiên của mình -” Alex chuyển cho bố anh một tờ giấy, ông cầm lấy và đọc “- tôi trông thấy Cartwright cầm lấy con dao trên quầy bar và đi theo người phụ nữ cùng người đàn ông kia ra ngoài con hẻm. Một lát sau tôi nghe thấy có tiếng kêu. Lúc đó tôi chạy ra ngoài hẻm và trông thấy Cartwright đâm liên tiếp vào ngực Wilson. Sau đó tôi quay lại quầy bar và lập tức gọi cảnh sát.” Sir Matthew ngước mắt lên. “Ông có muốn sửa đổi gì nội dung lời khai này không?”
“Không,” Craig nói với giọng kiên quyết, “đó chính xác là những gì đã xảy ra.”
“À, không hoàn toàn chính xác đâu,” ông Redmayne nói, “bởi vì báo cáo của cảnh sát cho biết ông đã gọi điện tới vào lúc mười một giờ hai mươi ba phút, vì vậy một người khác sẽ buộc phải đặt ra câu hỏi ông đã làm gì giữa -”
“Sir Matthew,” ngài thẩm phán ngắt lời ông, ngạc nhiên thấy Pearson không hề đứng dậy can thiệp mà vẫn ngồi yên vị tại chỗ của mình, hai tay khoanh vào nhau. “Ngài có thể chứng minh được chuỗi câu hỏi này có liên quan tới phiên tòa hiện tại hay không, nhớ rằng tội danh duy nhất còn lại liên quan tới việc thân chủ của ngài đào thoát khỏi nơi giam giữ?”
Sir Matthew đợi một khoảng thời gian đủ lâu để khiến bồi thẩm đoàn trở nên tò mò muốn biết nguyên nhân khiến ông không được hoàn tất nốt câu hỏi trước của mình rồi mới trả lời. “Không, tôi không thể, thưa ngài thẩm phán. Tuy vậy, tôi thực sự muốn đi theo một hướng thẩm vấn có liên quan tới vụ án này, cụ thể là tới vết sẹo ở chân trái của bị cáo.” Ông một lần nữa nhìn thẳng vào mặt Craig. “Ông Craig, liệu tôi có thể xác nhận rằng ông đã không chứng kiến việc Danny Cartwright bị đâm vào chân, khiến anh ta có một vết sẹo có thể thấy rất rõ trong các tấm ảnh mà ông đưa cho ông Chánh thanh tra, và cũng là bằng chứng ông ấy dựa vào để bắt thân chủ của tôi?”
Alex nín thở. Phải một lúc sau Craig mới trả lời, “Không, tôi không chứng kiến việc này.”
“Nếu vậy mong ông hãy dành cho tôi một chút thời gian, ông Craig, và cho phép tôi đưa ra ba kịch bản để ông xem xét. Sau đó ông có thể nói với bồi thẩm đoàn, từ kinh nghiệm vô cùng phong phú của ông về tâm lý tội phạm, xem kịch bản nào trong số đó ông coi là có lý hơn cả.”
“Nếu ngài cảm thấy trò chơi trong nhà này có thể giúp ích ít nhiều cho bồi thẩm đoàn, Sir Matthew,” Craig thở dài, “vậy thì xin mời ngài.”
“Tôi nghĩ ông sẽ thấy trò chơi trong nhà này sẽ giúp ích rất nhiều cho bồi thẩm đoàn,” Sir Matthew nói. Hai người đứng nhìn nhau chằm chằm một hồi trước khi Sir Matthew nói tiếp, “Cho phép tôi được đưa ra kịch bản thứ nhất. Danny Cartwright lấy con dao từ quầy bar đúng như ông đã nói, theo vị hôn thê của anh ta ra ngoài hẻm, dùng dao đâm vào đùi mình, rút dao ra, rồi đâm người bạn thân nhất của mình đến chết.”
Tiếng cười vỡ òa trong phòng xử án. Craig đợi những tiếng cười lắng xuống trước khi trả lời.
“Một giả thiết hoàn toàn lố bịch, Sir Matthew, và ngài cũng biết vậy.”
“Tôi thực sự vui mừng vì cuối cùng chúng ta cũng tìm thấy một điểm tương đồng, ông Craig. Cho phép tôi chuyển sang kịch bản thứ hai của mình. Trong kịch bản này, trên thực tế Bernie Wilson là người lấy con dao từ quầy bar, anh ta và Cartwright cùng đi ra ngoài hẻm, anh ta đâm vào chân Cartwright, sau đó rút dao ra và tự đâm mình đến chết.”
Lần này đến cả bồi thẩm đoàn cũng gia nhập tràng cười.
“Giả thiết này còn lố bịch hơn,” Craig nói. “Tôi không rõ ông đang tưởng tượng ra trò chơi chữ này sẽ chứng minh được điều gì.”
“Trò chơi chữ này đã chứng minh,” Sir Matthew nói, “rằng người đã đâm vào chân Danny Cartwright cũng chính là người đã đâm vào ngực Bernie Wilson, bởi vì chỉ có một con dao được sử dụng – con dao đã bị lấy đi từ quầy bar. Vì vậy tôi đồng ý với ông, ông Craig, rằng hai kịch bản đầu tiên của tôi hoàn toàn lố bịch, nhưng trước khi tôi đưa kịch bản thứ ba ra trình bày với ông, cho phép tôi được hỏi ông một câu hỏi cuối cùng.” Mọi con mắt trong phòng xử án giờ dồn cả vào Sir Matthew. “Nếu ông không tận mắt chứng kiến Cartwright bị đâm vào chân, làm cách nào ông biết được về vết sẹo?”
Mọi con mắt lập tức chuyển sang Craig. Gã không còn giữ được vẻ bình thản nữa. Gã có thể cảm thấy hai lòng bàn tay đang nhớp nháp mồ hôi khi gã nắm chặt lấy thành bục nhân chứng bằng cả hai tay.
“Hẳn tôi đã đọc được chi tiết này trong biên bản của vụ án,” Craig nói, cố làm ra vẻ tự tin.
“Ông biết không, một trong những vấn đề mà một con ngựa chiến già nua như tôi phải đối diện sau khi đã được mời về nghỉ hưu lĩnh trợ cấp,” Sir Matthew nói, “là anh ta chẳng có gì để làm trong thời gian rảnh rỗi của mình cả. Vì thế trong sáu tháng vừa qua, thứ tôi luôn đọc trước khi đi ngủ chính là tập hồ sơ này.” Ông giơ lên một tập hồ sơ dày chừng năm ich(1), rồi nói thêm, “từ đầu đến cuối. Không chỉ một lần, mà hai lần. Và một trong những điều tôi đã khám phá ra trong những năm phục vụ công lý là thường không phải những gì được đưa vào bằng chứng khiến một kẻ tội phạm bị phát giác, mà lại là những gì đã bị để sót lại. Cho phép tôi được cam đoan với ông, ông Craig, từ trang đầu tới trang cuối không hề đả động gì tới một vết thương ở chân trái của Cartwright.” Sir Matthew nói thêm, gần như thì thầm, “Và thế là tôi đi đến kịch bản cuối cùng của mình, ông Craig. Chính ông là người đã lấy con dao từ quầy bar trước khi chạy ra ngoài hẻm. Chính ông là người đã đâm con dao đó vào chân Danny Cartwright. Chính ông là người đã đâm vào ngực Bernie Wilson và để mặc anh ta chết trong tay bạn mình. Và chính ông là người sẽ phải trải qua phần còn lại của cuộc đời trong tù.”
Một tiếng ồ lớn vang lên trong phòng xử án.
Sir Matthew quay sang Arnold Pearson, người vẫn không hề làm gì để hỗ trợ đồng nghiệp của mình, thay vào đó tiếp tục ngồi cúi người trên góc băng ghế dành cho luật sư, hai tay khoanh vào nhau.
Ngài thẩm phán đợi cho tới khi người mõ tòa đã kêu gọi mọi người im lặng và khôi phục lại trật tự trước khi nói, “Tôi cảm thấy cần cho ông Craig cơ hội đưa ra câu trả lời cho lời buộc tội của Sir Matthew thay vì để chúng bị bỏ lửng như vậy.”
“Tôi rất vui lòng làm điều đó, thưa ngài thẩm phán,” Craig bình thản nói, “nhưng trước hết tôi muốn đề xuất một kịch bản thứ tư để Sir Matthew có thể xem xét, một kịch bản ít nhất cũng đáng tin cậy.”
“Tôi đang nóng lòng muốn biết đây,” Sir Matthew nói, ngả người ra sau.
“Nếu xét đến tiền sử thân chủ của ông, chẳng lẽ không có khả năng vết thương đó đã được gây ra vào một thời điểm nào đó trước đêm xảy ra án mạng?”
“Nhưng điều đó vẫn không thể giải thích được bằng cách nào ông biết được về vết sẹo.”
“Tôi không cần phải giải thích,” Craig nói với giọng thách thức, “bởi vì một bồi thẩm đoàn đã quyết định rằng thân chủ của ông không hề có cái chân nào đáng tin cậy để đứng trên đó cả(1).”
“Tôi không dám quá chắc chắn về chuyện đó đâu,” Sir Matthew nói, quay sang con trai ông, anh lập tức đưa cho ông một chiếc hộp các tông nhỏ. Sir Matthew đặt chiếc hộp lên rìa bàn trước mặt mình, chờ một lát trước khi lấy từ trong hộp ra một chiếc quần jean và giơ nó lên trước mặt bồi thẩm đoàn. “Đây là chiếc quần jean mà nhà tù đã trả lại cô Elizabeth Wilson khi người ta vẫn cho rằng Danny Cartwright là người đã treo cổ tự vẫn. Tôi tin chắc bồi thẩm đoàn sẽ cảm thấy quan tâm đến một vết rách còn dính máu trên ống quần bên trái ở vùng đùi, khớp hoàn toàn với…”
Tiếng ồn ào bùng lên sau đó che lấp hoàn toàn những lời còn lại của Sir Matthew. Tất cả mọi người đều nhìn vào Craig, muốn biết câu trả lời của gã là gì, nhưng gã không có cơ hội để trả lời, vì cuối cùng Pearson cũng đứng dậy.
“Thưa ngài thẩm phán, tôi cần nhắc Sir Matthew rằng không phải ông Craig là người đang bị xét xử,” Pearson tuyên bố, gần như phải lấy hết sức hét lên để ngài thẩm phán có thể nghe thấy, “và bằng chứng này” – ông ta chỉ vào chiếc quần jean Sir Matthew vẫn còn cầm trên tay – “không có liên quan gì tới việc xác định xem Cartwright có bỏ trốn khỏi nơi giam giữ hay không.”
Thẩm phán Hackett không còn giấu được sự tức giận của mình nữa. Nụ cười dễ mến của ông đã bị thay thế bằng một khuôn mặt đằng đằng sát khí. Khi phòng xử án đã yên lặng trở lại, ông nói, “Tôi không thể không đồng ý với ông, ông Pearson. Một vết rách dính máu trên chiếc quần jean của bị cáo chắc chắn không có liên quan gì tới phiên tòa này.” Ông ngừng lời giây lát trước khi nhìn xuống nhân chứng với vẻ khinh bỉ. “Tuy vậy, tôi cảm thấy tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài bãi bỏ phiên tòa này, giải tán bồi thẩm đoàn cho tới khi toàn bộ biên bản của phiên tòa này cũng như của phiên tòa trước đây đã được chuyển tới ngài Công tố viên trưởng để xem xét, vì theo tôi đã có một sai lầm nghiêm trọng trong việc thực thi công lý trong vụ án Công tố Hoàng gia chống lại Daniel Arthur Cartwright.”
Lần này ngài thẩm phán không còn tìm cách dập tắt những tiếng ồn ào vang lên sau đó khi đám nhà báo cùng bổ nhào ra phía cửa, một số người đã bắt đầu nói liên hồi vào điện thoại di động ngay cả khi còn chưa ra khỏi phòng xử án.
Alex quay sang để chúc mừng bố anh, thì thấy ông ngồi phịch xuống góc băng ghế, nhắm mắt lại. Ông hé mở một mắt ra, chăm chú nhìn con trai mình và nhận xét, “Vẫn chưa kết thúc đâu, con trai.”
Phần 6: Phán quyết
