“Lịch sử là tổng tất cả các sự kiện không phải là bất biến.”
– Konard Adenauer, Thủ tướng dầu tiên của Tây Đức
Tôi không biết câu nói đó của Konard Adenauer có thật sự đúng hay không. Nhưng dù trong trường hợp nào thì nó cũng chẳng phải là một vấn đề quan trọng. Chúng ta không thể thay đổi được quá khứ.
Tuy nhiên, chúng ta lại có thể thay đổi được thái độ của chúng ta đối với những gì liên quan đến sự kiện lịch sử đã xảy ra trong quá khứ.
Chúng ta sẽ học được cách dễ dàng nhớ được các sự kiện của quá khứ trong chương: “Trí nhớ siêu phàm trong học hành và thi cử”. Trong chương này, chúng ta sẽ tập trung học cách ghi nhớ các ngày tháng năm lịch sử, ngày sinh nhật, các số đo và các sự kiện có liên quan đến số học khác.
Một vài người có thể quên bẵng đi những ngày tháng của một sự kiện đã được thảo luận và tất nhiên là đã để lại ấn tượng. Nguyên nhân khiến những sự kiện như nằm ngoài tâm trí của chúng ta là do trong thực tế nói chung, rất khó để nhớ các con số và những ngày cụ thể nói riêng.
Cách đây không lâu, tôi đã gặp người quản lý của một trong số các trường học tổ chức các khóa học chuẩn bị cho thi chứng chỉ SAT. Chúng tôi đã nói về những trường hợp có khả năng học tập tiến bộ đáng nhớ, đột nhiên ông ấy hỏi tôi: “Hãy cho tôi biết anh làm gì vào ngày mồng ba tháng 10 năm 1995?”
Tôi đã trả lời rằng: “Tôi chẳng nhớ gì cả, và không có lý do gì khiến tôi nhớ được vào ngày đó hay một ngày nào đó cách đây vài năm tôi đã làm gì.”
“Chính xác. Nhưng anh có nhớ là anh đã làm gì vào ngày 11 tháng 9 năm 2001 không?”
Tất cả chúng ta đều có thể nhớ rất rõ là chúng ta đã ở đâu làm gì vào ngày nghe thấy hung tin tòa tháp đôi bị tấn công.
Ngay khi có mối liên hệ được xác lập thì ngày đó đã trở nên có ý nghĩa và cả quá trình hồi ức hiện lên một cách sống động.
Để nhớ được các sự kiện lịch sử, bạn chỉ cần làm giống như thế. Phương pháp đó đòi hỏi chúng ta phải tìm ra một ý nghĩa cho ngày mà sự kiện đó xảy ra.
Chỉ khi có mối liên hệ với những số điện thoại cụ thể thì có thể những ngày đó mới có mối liên hệ với các con số có ý nghĩa với bạn. Cách mạng Pháp thành công năm 1789 và bạn dễ dàng nhớ con số này vì nó có một quy tắc thứ tự là 7, 8, 9. Hoặc có thể bạn thấy dễ nhớ năm này nếu bạn học một tiết học lịch sử tại phòng số 17.
Nếu năm đó không có ý nghĩa gì thì chúng ta có thể áp dụng phương pháp vừa học để ghi nhớ. Chúng ta cần chuyển năm này thành một hoặc vài từ có nghĩa.
Vậy chúng ta sẽ tách năm này thành hai nhóm: 17, 89.
17 được chuyển thành Dog (con chó)
89 được chuyển thành VIP (một người quan trọng)
Bây giờ, bạn hãy liên tưởng các từ đó trong ngày Cách mạng Pháp thành công. Khi cổng Bastille bị công phá, tất cả những con chó (dogs) canh gác chạy thoát ra ngoài và những người tù Pháp quan trọng (VIP) được giải phóng. Đó là những diễn biến của cuộc cách mạng.
Bạn muốn biết chính xác ngày diễn ra tiệc trà ở Boston? Hãy tưởng tượng một tấn trà được ngâm nước. Chiếc túi biến thành loại keo dính nhầy nhụa khủng khiếp. Chúng đích thị là những kẹo cao su đã nhai rồi (và thật sự bạn không bao giờ có ý định muốn nhai lại!) Khi chúng ta chuyển những từ như ToN (tấn), Tea (trà), waSHeD (ngâm nước), Goo (kẹo dính) và GuM (kẹo gôm) thành các con số thì chúng ta có những chữ cái sau T, N, T, SH, D, G, G, M. Chúng tương ứng với các con số 12/16/1773, vậy đó chính là ngày diễn ra tiệc trà ở Boston.
Năm 1914 là năm bùng nổ cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất. Chúng ta biết rõ là sự kiện đó diễn ra từ thế kỷ trước, vì thế không cần phải nhớ hai số 1 và 9 (hai số đầu 19xx thể hiện thiên niên kỷ và thế kỷ). Tất cả những gì chúng ta phải làm là chuyển con số 14 thành một từ có nghĩa – door (cái cửa) (hãy kiểm tra lại). Tiếp theo, hãy tưởng tượng một cánh cửa (door) khổng lồ được mở ra và lần đầu tiên trong lịch sử thế giới, những chiếc máy bay chiến đấu ồ ạt gầm rú trên bầu trời, tên lửa thần công và khói đạn phun ra từ cánh cửa này…hình ảnh cánh cửa này xuất hiện trong cuộc chiến sẽ giúp bạn chuyển đổi thành con số 14 và giúp bạn nhớ được năm bùng nổ cuộc chiến – 1914.
Tôi không hề biết cỡ giày của Napoleon Đại đế là bao nhiêu, nhưng rất dễ nhớ năm mà ông ấy đặt ra hệ thống luật pháp như Ceasar… Hãy tưởng tượng Napoleon đội vương miện (visior) khi ông ấy lên ngôi hoàng đế và kết thúc sự nghiệp theo đúng sứ mệnh (fatal) của ông ấy. Visior (vương miện) – 804 và fatal (sứ mệnh) – 815. Đó là sự kiển đã xảy ra từ thiên niên kỷ trước vì thế chúng ta có thể thêm con số 1, và liên tưởng Napoleon giống như Ceasar của những năm 1804-1815
Nếu bạn muốn nhớ năm mất của Nicolaus Copernicus thì hãy tưởng tượng vào thời điểm ông mất, có một tiếng chuông đã vang lên. Alarm (tiếng chuông) – 543. Thiên niên kỷ đầu – 1. Vậy bây giờ chúng ta có thể suy luận ra Nicolaus Copernicus mất năm 1543.
Và những sự kiện nào đã xảy ra trước Công nguyên? Bạn có thể chuyển dấu trừ (-) thành số 0. Vua Julius Caesar sống vào những năm 44-100 trước Công nguyên. Hãy thêm số 0 vào những ngày này và chúng ta sẽ trở thành 044-0100. 044 sẽ được chuyển thành từ surrey (xe ngựa bốn bánh). 0100 chính là 01 – soda (nước soda), 00 – sauce (nước sốt). Bạn hãy tưởng tượng Julius Caesar đang điều khiển xe ngựa kéo (surrey). Mỗi lần dừng nghỉ, ông ấy với lấy bình nước soda để uống. Ông ấy cũng thấy đói và đang nghĩ xem có nên ăn một ít nước sốt táo? Hay sốt cà chua? Những thứ ông ấy đem theo chỉ là các loại nước sốt khác nhau!!!
Các số đo
Bất cứ ai nghiên cứu địa lý đều có thể áp dụng phương pháp này để ghi nhớ các con số về chiều cao, diện tích và khoảng cách.
Sông Amazon dài bao nhiêu? Bạn hãy tưởng tượng trên con sông dài thứ hai thế giới này tấp nập các loại thuyền bè (junk) và các sinh vật (goo) khác. Junk Goo (J, N, K, G) = 6277 km. Bằng cách này, chỉ với vốn kiến thức nền của bạn, bạn có thể biết rằng đây là một dòng sông vĩ đại, chỉ riêng cửa sông của nó rộng đến 600 km, gần bằng một phần mười chiều dài của nó!!!
Bây giờ, hãy tưởng tượng bạn đang đi dạo dọc đại lộ thành phố Paris, rồi tình cờ ghé vào một trong các cửa hàng giày thời trang. “Ồ, đôi giày này thật tuyệt! Sheila nhờ tôi mua cho cô ấy một đôi giày nhãn hiệu Prada màu đỏ. Nếu tôi đã ở đây, thì đây là một cơ hội tuyệt vời để mua đôi giày đó…” Bạn tiến đến gần người bán hàng có vẻ cáu kỉnh và hỏi cô ấy (bằng tiếng Pháp): “Avez-vous rouge Prada chaussures?” Cô ấy tỏ vẻ khó chịu, dẫn bạn đến gian hàng có đôi giày đó và hỏi: “Cỡ bao nhiêu vậy? “Ôi trời! Cỡ giày của Sheila là bao nhiêu nhỉ? Chúng ta đã viết ra trong cuốn sổ ghi nhớ rồi. Thật bực mình! Cuốn sổ đó đang ở khách sạn… Chúng ta sẽ phải quay lại vào dịp khác vậy…” Thực ra bạn không cần phải quay lại và mất thời gian làm gì. Ngay khi Sheila nói với bạn rằng cỡ giày kiểu châu Âu của cô ấy là 39, bạn hãy chuyển con số đó sang từ mob (đám đông). Hãy tưởng tượng Sheila nói xấu bạn với đám đông nếu bạn mua cho cô ấy một đôi giày sai cỡ…đó là một kiểu bạn bè chăng?
Bây giờ khi bạn đang đứng trước một người bán hàng cáu kỉnh, bạn không cần phải lo lắng vì đã quên cuốn sổ ghi chú ở khách sạn nữa. Bạn chỉ cần nghĩ đến đám đông (mob) đang xua đuổi bạn vì bạn mua nhầm một đôi giày sai cỡ, mob (đám đông) = 39, “Trente neuf” – bạn viết một cách kiêu hãnh trong bản ghi nhớ của mình. Vậy là xong cuộc mua bán.
Tôi đang đọc đến trang nào khi tôi chạy đi nghe điện thoại?
Trang 83 hay trang 100…
Như đã đề cập ban đầu, phương pháp hiệu quả nhất để ghi nhớ là chú ý. Các tối ưu để ghi nhớ trang chúng ta đang đọc là nhìn vào số trang của nó khi chúng ta đặt cuốn sách xuống.
Hầu như mỗi lần đặt cuốn sách xuống chúng ta đều không chú ý đến việc này. Như đã nói, mỗi giây bạn để ý đến số trang 83 thì nó sẽ gợi nhớ cho chúng ta khi mở cuốn sách đến trang này. Đồng thời khi để ý đến số 83 bạn hãy chuyển nó thành từ “foam” (bọt). Hãy tưởng tượng bạn phải lau chùi bọt nước biển trên cuốn sách này. (Tất nhiên, việc này có thể làm hỏng cuốn sách của bạn nhưng chắc chắn nó sẽ giúp bạn ghi nhớ.)
“Lịch sử là tổng tất cả các sự kiện không phải là bất biến.”
– Konard Adenauer, Thủ tướng dầu tiên của Tây Đức
Tôi không biết câu nói đó của Konard Adenauer có thật sự đúng hay không. Nhưng dù trong trường hợp nào thì nó cũng chẳng phải là một vấn đề quan trọng. Chúng ta không thể thay đổi được quá khứ.
Tuy nhiên, chúng ta lại có thể thay đổi được thái độ của chúng ta đối với những gì liên quan đến sự kiện lịch sử đã xảy ra trong quá khứ.
Chúng ta sẽ học được cách dễ dàng nhớ được các sự kiện của quá khứ trong chương: “Trí nhớ siêu phàm trong học hành và thi cử”. Trong chương này, chúng ta sẽ tập trung học cách ghi nhớ các ngày tháng năm lịch sử, ngày sinh nhật, các số đo và các sự kiện có liên quan đến số học khác.
Một vài người có thể quên bẵng đi những ngày tháng của một sự kiện đã được thảo luận và tất nhiên là đã để lại ấn tượng. Nguyên nhân khiến những sự kiện như nằm ngoài tâm trí của chúng ta là do trong thực tế nói chung, rất khó để nhớ các con số và những ngày cụ thể nói riêng.
Cách đây không lâu, tôi đã gặp người quản lý của một trong số các trường học tổ chức các khóa học chuẩn bị cho thi chứng chỉ SAT. Chúng tôi đã nói về những trường hợp có khả năng học tập tiến bộ đáng nhớ, đột nhiên ông ấy hỏi tôi: “Hãy cho tôi biết anh làm gì vào ngày mồng ba tháng 10 năm 1995?”
Tôi đã trả lời rằng: “Tôi chẳng nhớ gì cả, và không có lý do gì khiến tôi nhớ được vào ngày đó hay một ngày nào đó cách đây vài năm tôi đã làm gì.”
“Chính xác. Nhưng anh có nhớ là anh đã làm gì vào ngày 11 tháng 9 năm 2001 không?”
Tất cả chúng ta đều có thể nhớ rất rõ là chúng ta đã ở đâu làm gì vào ngày nghe thấy hung tin tòa tháp đôi bị tấn công.
Ngay khi có mối liên hệ được xác lập thì ngày đó đã trở nên có ý nghĩa và cả quá trình hồi ức hiện lên một cách sống động.
Để nhớ được các sự kiện lịch sử, bạn chỉ cần làm giống như thế. Phương pháp đó đòi hỏi chúng ta phải tìm ra một ý nghĩa cho ngày mà sự kiện đó xảy ra.
Chỉ khi có mối liên hệ với những số điện thoại cụ thể thì có thể những ngày đó mới có mối liên hệ với các con số có ý nghĩa với bạn. Cách mạng Pháp thành công năm 1789 và bạn dễ dàng nhớ con số này vì nó có một quy tắc thứ tự là 7, 8, 9. Hoặc có thể bạn thấy dễ nhớ năm này nếu bạn học một tiết học lịch sử tại phòng số 17.
Nếu năm đó không có ý nghĩa gì thì chúng ta có thể áp dụng phương pháp vừa học để ghi nhớ. Chúng ta cần chuyển năm này thành một hoặc vài từ có nghĩa.
Vậy chúng ta sẽ tách năm này thành hai nhóm: 17, 89.
17 được chuyển thành Dog (con chó)
89 được chuyển thành VIP (một người quan trọng)
Bây giờ, bạn hãy liên tưởng các từ đó trong ngày Cách mạng Pháp thành công. Khi cổng Bastille bị công phá, tất cả những con chó (dogs) canh gác chạy thoát ra ngoài và những người tù Pháp quan trọng (VIP) được giải phóng. Đó là những diễn biến của cuộc cách mạng.
Bạn muốn biết chính xác ngày diễn ra tiệc trà ở Boston? Hãy tưởng tượng một tấn trà được ngâm nước. Chiếc túi biến thành loại keo dính nhầy nhụa khủng khiếp. Chúng đích thị là những kẹo cao su đã nhai rồi (và thật sự bạn không bao giờ có ý định muốn nhai lại!) Khi chúng ta chuyển những từ như ToN (tấn), Tea (trà), waSHeD (ngâm nước), Goo (kẹo dính) và GuM (kẹo gôm) thành các con số thì chúng ta có những chữ cái sau T, N, T, SH, D, G, G, M. Chúng tương ứng với các con số 12/16/1773, vậy đó chính là ngày diễn ra tiệc trà ở Boston.
Năm 1914 là năm bùng nổ cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất. Chúng ta biết rõ là sự kiện đó diễn ra từ thế kỷ trước, vì thế không cần phải nhớ hai số 1 và 9 (hai số đầu 19xx thể hiện thiên niên kỷ và thế kỷ). Tất cả những gì chúng ta phải làm là chuyển con số 14 thành một từ có nghĩa – door (cái cửa) (hãy kiểm tra lại). Tiếp theo, hãy tưởng tượng một cánh cửa (door) khổng lồ được mở ra và lần đầu tiên trong lịch sử thế giới, những chiếc máy bay chiến đấu ồ ạt gầm rú trên bầu trời, tên lửa thần công và khói đạn phun ra từ cánh cửa này…hình ảnh cánh cửa này xuất hiện trong cuộc chiến sẽ giúp bạn chuyển đổi thành con số 14 và giúp bạn nhớ được năm bùng nổ cuộc chiến – 1914.
Tôi không hề biết cỡ giày của Napoleon Đại đế là bao nhiêu, nhưng rất dễ nhớ năm mà ông ấy đặt ra hệ thống luật pháp như Ceasar… Hãy tưởng tượng Napoleon đội vương miện (visior) khi ông ấy lên ngôi hoàng đế và kết thúc sự nghiệp theo đúng sứ mệnh (fatal) của ông ấy. Visior (vương miện) – 804 và fatal (sứ mệnh) – 815. Đó là sự kiển đã xảy ra từ thiên niên kỷ trước vì thế chúng ta có thể thêm con số 1, và liên tưởng Napoleon giống như Ceasar của những năm 1804-1815
Nếu bạn muốn nhớ năm mất của Nicolaus Copernicus thì hãy tưởng tượng vào thời điểm ông mất, có một tiếng chuông đã vang lên. Alarm (tiếng chuông) – 543. Thiên niên kỷ đầu – 1. Vậy bây giờ chúng ta có thể suy luận ra Nicolaus Copernicus mất năm 1543.
Và những sự kiện nào đã xảy ra trước Công nguyên? Bạn có thể chuyển dấu trừ (-) thành số 0. Vua Julius Caesar sống vào những năm 44-100 trước Công nguyên. Hãy thêm số 0 vào những ngày này và chúng ta sẽ trở thành 044-0100. 044 sẽ được chuyển thành từ surrey (xe ngựa bốn bánh). 0100 chính là 01 – soda (nước soda), 00 – sauce (nước sốt). Bạn hãy tưởng tượng Julius Caesar đang điều khiển xe ngựa kéo (surrey). Mỗi lần dừng nghỉ, ông ấy với lấy bình nước soda để uống. Ông ấy cũng thấy đói và đang nghĩ xem có nên ăn một ít nước sốt táo? Hay sốt cà chua? Những thứ ông ấy đem theo chỉ là các loại nước sốt khác nhau!!!
Các số đo
Bất cứ ai nghiên cứu địa lý đều có thể áp dụng phương pháp này để ghi nhớ các con số về chiều cao, diện tích và khoảng cách.
Sông Amazon dài bao nhiêu? Bạn hãy tưởng tượng trên con sông dài thứ hai thế giới này tấp nập các loại thuyền bè (junk) và các sinh vật (goo) khác. Junk Goo (J, N, K, G) = 6277 km. Bằng cách này, chỉ với vốn kiến thức nền của bạn, bạn có thể biết rằng đây là một dòng sông vĩ đại, chỉ riêng cửa sông của nó rộng đến 600 km, gần bằng một phần mười chiều dài của nó!!!
Bây giờ, hãy tưởng tượng bạn đang đi dạo dọc đại lộ thành phố Paris, rồi tình cờ ghé vào một trong các cửa hàng giày thời trang. “Ồ, đôi giày này thật tuyệt! Sheila nhờ tôi mua cho cô ấy một đôi giày nhãn hiệu Prada màu đỏ. Nếu tôi đã ở đây, thì đây là một cơ hội tuyệt vời để mua đôi giày đó…” Bạn tiến đến gần người bán hàng có vẻ cáu kỉnh và hỏi cô ấy (bằng tiếng Pháp): “Avez-vous rouge Prada chaussures?” Cô ấy tỏ vẻ khó chịu, dẫn bạn đến gian hàng có đôi giày đó và hỏi: “Cỡ bao nhiêu vậy? “Ôi trời! Cỡ giày của Sheila là bao nhiêu nhỉ? Chúng ta đã viết ra trong cuốn sổ ghi nhớ rồi. Thật bực mình! Cuốn sổ đó đang ở khách sạn… Chúng ta sẽ phải quay lại vào dịp khác vậy…” Thực ra bạn không cần phải quay lại và mất thời gian làm gì. Ngay khi Sheila nói với bạn rằng cỡ giày kiểu châu Âu của cô ấy là 39, bạn hãy chuyển con số đó sang từ mob (đám đông). Hãy tưởng tượng Sheila nói xấu bạn với đám đông nếu bạn mua cho cô ấy một đôi giày sai cỡ…đó là một kiểu bạn bè chăng?
Bây giờ khi bạn đang đứng trước một người bán hàng cáu kỉnh, bạn không cần phải lo lắng vì đã quên cuốn sổ ghi chú ở khách sạn nữa. Bạn chỉ cần nghĩ đến đám đông (mob) đang xua đuổi bạn vì bạn mua nhầm một đôi giày sai cỡ, mob (đám đông) = 39, “Trente neuf” – bạn viết một cách kiêu hãnh trong bản ghi nhớ của mình. Vậy là xong cuộc mua bán.
Tôi đang đọc đến trang nào khi tôi chạy đi nghe điện thoại?
Trang 83 hay trang 100…
Như đã đề cập ban đầu, phương pháp hiệu quả nhất để ghi nhớ là chú ý. Các tối ưu để ghi nhớ trang chúng ta đang đọc là nhìn vào số trang của nó khi chúng ta đặt cuốn sách xuống.
Hầu như mỗi lần đặt cuốn sách xuống chúng ta đều không chú ý đến việc này. Như đã nói, mỗi giây bạn để ý đến số trang 83 thì nó sẽ gợi nhớ cho chúng ta khi mở cuốn sách đến trang này. Đồng thời khi để ý đến số 83 bạn hãy chuyển nó thành từ “foam” (bọt). Hãy tưởng tượng bạn phải lau chùi bọt nước biển trên cuốn sách này. (Tất nhiên, việc này có thể làm hỏng cuốn sách của bạn nhưng chắc chắn nó sẽ giúp bạn ghi nhớ.)
