Kẻ ngắm … giày!
Lou Sufern lúc nào cũng có hai nơi phải đến cùng một lúc. Khi ngủ, anh cũng nằm mơ. Và trong những giấc mơ, anh thấy mình đang tất cả lo liệu hàng loạt công việc trong ngày đồng thời lên kế hoạch cho ngày kế tiếp. Đến nỗi, khi chuông đồng hồ báo thức vang lên lúc sáu giờ sáng, anh luôn tỉnh dậy trong cảm giác uể oải cả người.
Trong phòng tắm, anh vừa tắm, vừa thực tập bài thuyết trình, nhân tiện đưa tay ra khỏi cửa phòng tắm để nhân tin trả lời mail trên chiếc điện thoại BlackBerry đang để trên chiếc bàn phía trong. Trong khi ăn sáng thì anh tranh thủ đọc báo. Và trong khi nghe đứa con gái năm tuổi kể những chuyện không đầu không đuôi thì anh lại đọc tin tức buổi sáng. Khi đứa con trai mười ba tháng tuổi làm trò mới, gương mặt Lou tỏ vẻ thích thú nhưng ngay thời điểm đó, thật ra đầu óc anh lại đang phân tích xem tại sao mình lại có cảm giác hoàn toàn trái ngược. Cả khi hôn chia tay vợ trước khi đi làm, anh cũng nghĩ đến chuyện khác nữa.
Mỗi hành động, mỗi cử chỉ, mỗi công việc, mỗi suy nghĩ của Lou đều xếp chồng chéo lên nhau. Lái xe đi làm cũng họp bằng loa ngoài của chiếc điện thoại. Ăn sáng chuyển sang ăn trưa, ăn trưa thay bằng uống nước, uống nước cho vào ăn tối, ăn tối chuyển sang… Vậy đó!
Hai nơi cùng một lúc, khá là kỳ diệu.
Mọi việc cứ chồng lên nhau. Anh luôn luôn di chuyển, luôn luôn có một nơi khác để đến, luôn luôn hi vọng rằng phải chi ta đang ở đó, hay hi vọng rằng có sự can thiệp của thần thánh nào đó để ta có thể ở hai nơi trong cùng một lúc. Anh dành thời gian cho mỗi người rất ít nhưng lại làm cho họ có cảm giác là đã đủ. Anh chẳng phải người hay đến muộn, lúc nào cũng chính xác đúng giờ. Trong cuộc sống, anh là người luôn có cảm giác chưa đủ, chưa vừa lòng và muốn nhiều hơn nữa.
Anh cố gắng đạt đến sự hoàn hảo và có năng lượng vô tận để tìm kiếm thành công. Tuy nhiên, có những lúc, tham vọng đạt được nhiều mơ ước và chinh phục được nhiều “độ cao” mới đã làm anh quên mất cái gì là quan trọng nhất. Không có tí thời gian nào trong lịch hàng ngày của anh dành cho những người có thể giúp nâng cao cuộc sống của anh – cao hơn bất cứ thành công nào trước đó.
Vào một buổi sáng thứ Ba lạnh lẽo, dọc theo khu vực xưởng đóng tàu thành phố Dublin, Lou với đôi giày da đen bóng đến hoàn hảo, dạo bước tự tin trong “tầm ngắm” của một người. Người đàn ông này chăm chú nhìn đôi giày chuyển động trong buổi sáng đó – nhìn chính xác cái điều anh ta đã nhìn ngày hôm qua và có thể sẽ nhìn vào ngày mai. Không có bước chân nào vững hơn bước chân nào vì sức mạnh ở cả hai chân đều bằng nhau. Mỗi bước đi đều có sải dài bằng nhau, sự kết hợp từ gót chân đến ngón chân thật chính xác. Đôi giày của Lou hướng về phía trước, gót chân xuống trước và sau đó đến phần ngón, lay động phần mắt cá chân. Hoàn hảo trong mỗi bước đi. Tiếng động nhịp nhàng khi giày chạm xuống mặt đường. Cách đi của anh không hề tạo nên những bước chân nặng nề rung rinh mặt đất – giống như một kẻ không đầu trong truyện thần thoại, chạy đua rầm rập với cái đầu còn nằm trên gối trong giường ngủ, mặc dù phần thân mình đã bước ra ngoài không khí trong lành.
Không. Đôi giày anh tạo ra âm thanh của tiếng nước nhỏ giọt bắt người khác phải chịu đựng, giống như tiếng những giọt nước mưa không mong đợi rơi trên mái nhà kính. Phần dưới cùng của ống quần đập nhè nhẹ giống như lá cờ trong gió thoảng trên lỗ golf mười tám.
Người làm công việc quan sát đôi giày nhìn phiến đá vệ đường như sáng hơn khi Lou đặt bước chân lên. Chủ của đôi giày như đang tung tẩy những bước đi, thể hiện sự lịch lãm, sang trọng, đúng mốt của mình. Đối với người đang quan sát thì sự bảnh bao và đúng mốt như là điều dĩ nhiên. Thường đôi giày đen bóng lộn bao giờ chẳng có bên trên là một bộ com-lê đen hào nhoáng làm cho ai nhìn vào cũng nghĩ ngay đến những phong cách thời trang hoàn hảo. Đôi giày hẳn sẽ đi qua cái cửa kính xoay tròn, đến lối vào lớn bằng đá hoa cương của tòa nhà hiện đại nhất nằm ở khu vực bến cảng đông đúc, sừng sững và đầy kiêu hãnh vươn lên bầu trời Dublin.
Nhưng sáng hôm đó, đôi giày dừng trước mặt người quan sát. Nó quay lại, tạo ra một âm thanh rin rít bởi ma sát với nền bê tông lạnh bên dưới. Người quan sát không có chọn lựa nào khác đành rời mắt khỏi đôi giày.
“Đây này!”, Lou nói, đưa cho người quan sát tách cà phê. “Loại Americano. Nhưng hi vọng anh không phiền vì máy bán cà phê trục trặc nên không có bọt kem”.
“Thôi, tôi không lấy đâu!”. Người quan sát nói, hơi hất mặt lên và nhìn thấy cốc cà phê bốc khói.
Một thoáng im lặng.
“Đùa thôi mà”. Người quan sát cười lớn và rất nhanh – khi nhận ra câu đùa của mình không được hoan nghênh và cử chỉ của người đối diện đã được cân nhắc lại – anh ta bèn đưa tay lóng ngóng đón lấy cốc cà phê. “Tôi trông giống như loại người quan tâm đến bọt kem sao?”. Anh ta cười toe toét trước khi chuyển sang trạng thái cực kỳ sung sướng.
“Mmmm”. Người quan sát đưa mũi lên vành ly để ngửi mùi cà phê. Đôi mắt nhắm lại thưởng thức, như không muốn thị giác mất đi mùi vị tuyệt vời. Không biết vì cái ly giấy nóng hay bàn tay người quan sát lạnh đến nỗi hơi nóng lan tỏa khắp thân thể.Có lẽ anh ta đã không biết mình lạnh đến chừng nào cho đến khi cảm nhận được hơi nóng.
“Thành thật cảm ơn rất nhiều”.
“Không có chi. Tôi nghe trên đài nói hôm nay là ngày lạnh nhất trong năm”. Đôi giày bóng láng dán vào nền bê tông và đôi găng tay dính chặt vào nhau như chứng minh những lời anh nói.
“Tôi tin như vậy. Nhưng chẳng việc gì phải lo, trời quá lạnh làm tôi muốn đóng băng. Nhưng nó cũng có ích đấy chứ!”. Người quan sát thổi nhẹ ly cà phê chuẩn bị hớp ngụm đầu tiên.
“Không có đường”, Lou xin lỗi.
“À, hay nhỉ!”. Người quan sát trợn tròn mắt, nhanh chóng đưa ly cà phê nóng hổi ra khỏi môi, như thể có thuốc độc chết người trong đó. “Tôi có thể chấp nhận chuyện anh quên cho bọt kem vì máy hư, nhưng quên bỏ đường thì không chịu nổi!”.
Người quan sát đưa cái ly giấy lại cho Lou.
Nghe vừa dứt câu, Lou bật cười.
“Được rồi… Được rồi… Tôi hiểu rồi. Đùa thôi mà”.
“Anh tưởng người ăn xinh như tôi thì không được quyền chọn lựa phải không? Anh có biết những người được quyền chọn lựa cũng có thể là người ăn xin không?”.
Người quan sát nhướng mày, cười và cuối cùng nhấm nháp ngụm đầu tiên. Cảm giác đê mê từ cốc caffein nong nóng lan tỏa dần trong thân thể lạnh cóng của anh ta. Chính anh ta cũng không nhận ra từ vai trò “người quan sát” giờ đây mình bất ngờ trở thành “người được quan sát”.
“Ồ, tôi là Gabe”. Anh ta đưa tay ra. “Gabriel, nhưng ai biết tôi đều gọi tôi là Gabe”.
Lou đưa tay bắt lấy tay anh ta. Da ấm chạm vào da lạnh. “Tôi là Lou, nhưng ai biết tôi đều gọi tôi là… cái gai”.
Gabe cười bật với câu đùa. “Ồ, anh cũng chịu khó nói ra sự thật đấy chứ. Vậy tôi sẽ gọi anh là Lou cho đến khi tôi biết về anh nhiều hơn”.
Họ cười với nhau và sau đó là im lặng với một thoáng lúng túng như hai nam sinh lần đầu làm quen trong sân trường. Đôi giày da bóng bắt đầu bồn chồn, bước tới bước lui, mỗi bước chân bao gồm cả việc cố gắng giữ ấm và tính xem liệu nên đi hay ở. Cả hai từ từ quay sang tòa nhà bên cạnh.
“Sáng nay đông đúc nhỉ?”. Gabe nói với vẻ tự nhiên, khiến đôi giày da bóng phải quay về tư thế đối diện với anh ta.
“Chỉ còn vài tuần nữa là Giáng sinh rồi”, Lou đồng tình.
“Càng nhiều người càng tốt cho tôi”, Gabe lại nói khi đồng hai mươi xu bay vào cái nón. “Cảm ơn”, anh ta nói với người phụ nữ mới vừa dừng lại bỏ cho đồng xu. Theo dáng vẻ bề ngoài của cô thì người ta sẽ nghĩ rằng có lẽ đồng xu đó vô tình bị rơi ra từ cái lỗ rách trên túi cô hơn là một món quà.
Người quan sát nhìn lên Lou với đôi mắt mở to và nụ cười toe toét. “Thấy không? Chừng ấy là đủ phần cà phê cho tôi ngày mai đấy!”, anh ta cười khẽ.
Lou chồm người, kín đáo nhìn vào cái nón. Đồng hai mươi xu nằm chơ vơ một mình dưới đáy.
“Ồ, đừng lo. Tôi lấy nó ra ngay mà. Không thể để cho mọi người nghĩ là tôi đang… ăn nên làm ra được!”, anh ta cười lớn.
“Anh thật là biết cách đấy chứ!”.
Lou đồng ý, nhưng cùng một lúc cũng thấy không đồng ý.
“Không thể để người ta biết tôi có nhà bên kia sông”, Gabe thêm vào, ngước đầu về phía bờ bên kia.
Lou quay lại, nhìn chằm chằm qua con sông Liffey, nơi có tòa nhà chọc trời mới nhất ở bến cảng Dublin mà Gabe vừa mới chỉ. Đấy là tòa nhà được thiết kế bằng kính phản chiếu nên nó được xem như là cái kính khổng lồ soi bóng cho cả khu trung tâm thành phố Dublin. Từ những con tàu thiết kế theo kiểu tàu cướp biển neo dọc theo cảng, những chiếc cần cẩu, những tòa nhà công ty, tòa nhà thương mại tô điểm cho con sông Liffey, đến cả bầu trời mưa bão đầy mây phủ lên trên các tầng cao, tất cả những hình ảnh ấy đều được tòa nhà bằng kính nhận vào và đưa trả trở lại cho thành phố qua những hình ảnh phản chiếu khổng lồ.
Có hình dáng như chiếc buồm, vào buổi tối, tòa nhà lại sáng lên một sắc xanh dương biêng biếng nên nó luôn là đề tài bàn tán của cả thành phố, ít nhất là kể từ khi nó được khai trương. Cái gì đứng nhì thì chẳng bao giờ tồn tại được lâu.
“Tôi chỉ đùa với chuyện tòa nhà, anh biết không…”, Gabe nói, có vẻ như chút tiền anh ta có được chẳng thấm vào đâu.
“Anh thích tòa nhà đó à?”, Lou hỏi trong lúc vẫn nhìn chằm chằm vào nó như bị thôi miên.
“Tòa nhà tôi thích nhất, đặc biệt là vào ban đêm! Đó là một trong những lý do khiến tôi ngồi đây, để được ngắm nó… À, và tất nhiên là còn vì ở đây đông người nữa. Chứ chỉ ngắm thôi thì không thể mua nổi bữa ăn tối”.
“Chúng tôi xây dựng nó”. Lou nói, quay lại nhìn anh ta.
“Vậy hả?”. Gabe tròn xoe mắt nhìn anh.
Gần bốn mươi, trong bộ com-lê lịch lãm, cạo râu nhẵn, mái tóc chải chuốt cẩn thận, Lou làm anh ta nhớ đến một ngôi sao điện ảnh ngày xưa, toát lên vẻ khéo léo tinh tế, trong chiếc áo choàng dài màu đen sang trọng.
“Chắc tòa nhà đó giúp anh mua đủ bữa tối”, Gabe đùa với một nụ cười. Lou cảm giác có một thoáng ganh tỵ đang len lỏi trong anh ta, khiến anh ta bực mình vì chưa từng biết đến sự ganh tỵ cho đến khi gặp mình. Từ khi gặp Lou, anh ta học được hai điều không hề giúp ích gì cho mình: Đó là cảm giác của cái lạnh đột ngột và lòng ganh tỵ, khi mà trước đây là ấm cúng và hài lòng.
Gabe có vẻ như ám ảnh hai điều đó trong đầu, dù rằng hiện tại lúc nào cũng hạnh phúc với những người quen. Trong một thoáng, Gabe dự đoán ngay khi người đàn ông lịch sự này và mình chia tay, thì anh ta sẽ có cảm giác cô đon chưa từng biết trước đây. Anh ta sẽ lại ganh tỵ, lạnh và cô đơn. Một thành phần hoàn hảo cho miếng bánh chocolate đắng nghét.
Thật ra tòa nhà đó đã giúp Lou kiếm được nhiều hơn là bữa tối. Nó giúp công ty đạt một số giải thưởng, và riêng anh là căn nhà xinh đẹp ở Howth và nâng cấp chiếc Porsche lên model mới – chính xác là model sau Giáng sinh, nhưng Lou biết không nên nói những điều đó với một người đàn ông đang ngồi trên vỉa hè lạnh lẽo, quấn cái mền đầy rận.
Lou cười lịch sự, như thường lệ làm hai việc cùng một lúc: Nghĩ một việc và nói một việc khác. Thái độ ấy khiến Gabe chỉ hiểu lưng chừng, và nó tạo nên chút lúng túng khiến cả hai đều không cảm thấy thoải mái.
“Tôi phải đi đây. Tôi làm ở…”.
“… Kế bên, tôi biết. Tôi nhận ra đôi giày”. Gabe cười. “Mặc dù anh không mang nó ngày hôm qua. Đôi hôm qua màu nâu vàng, nếu tôi nhớ không lầm!”.
Cặp lông mày được nhổ gọn gàng của Lou nhíu lại thành hình chữ V. Giống như một hạt sỏi vừa rơi xuống mặt hồ, tạo nên những gợn sóng lăn tăn xuất hiện trên trán anh ngay lập tức.
“Đừng lo, tôi không phải loại người hay lén lút theo dõi ai đâu”. Gabe buông một tay ra khỏi ly cà phê nóng, hơi nâng nó lên trong vẻ phòng thủ.
Lou thấy thái độ ấy, mỉm cười nhìn xuống đôi giày của mình – đề tài của câu chuyện nãy giờ. “Thật không thể tin được”.
“Trước đây tôi chưa hề để ý đến anh”, Lou bật lên tiếng như thể đang nói ra các suy nghĩ trong đầu, cùng lúc anh nhớ lại chuyện anh đi làm qua con đường này mỗi sáng.
“Tất cả các ngày, mỗi ngày…”, Gabe nói với vẻ tự đắc giả vờ trong giọng nói.
“Xin lỗi, tôi chưa bao giờ chú ý đến anh…”. Lou lắc lắc đầu. “Tôi lúc nào cũng vội vàng, hoặc đang điện thoại cho người nào đó hoặc đang đến cuộc họp bị trễ. Lúc nào cũng hai nơi cùng một lúc, vợ tôi nói như vậy. Tôi quá bận rộn…”, anh cười.
Gabe tò mò: “Nói về việc lúc nào cũng đi như chạy, đây là lần đầu tiên tôi không thấy hai chiếc giày của anh chạy đua!”. Gabe hất đầu chỉ về phía chân Lou. “Hầu như không thấy chúng đứng yên. Hôm nay bên trong giày của anh không có lửa đốt à?”.
Lou cười: “Lúc nào cũng có lửa bên trong, đúng với câu như lửa đốt. Tin tôi đi!”.
Anh chuyển động nhẹ cánh tay và giống như động tác công bố giờ thanh lịch tuyệt vời, ống tay áo của anh giật lùi vừa đủ để lộ ra cái đồng hồ Rolex bằng vàng. “Tôi lúc nào cũng là người đầu tiên vào văn phòng, vì thế bây giờ không có gì phải vội”. Anh quan sát kim đồng hồ với sự tập trung cao độ, trong đầu nghĩ đến buổi họp chiều nay.
“Anh không phải là người đầu tiên sáng nay đâu”. Gabe nói.
“Sao thế?”, những suy nghĩ về cuộc họp chiều nay của Lou bị cắt đứt. Anh trở về với con đường lạnh lẽo bên ngoài tòa nhà văn phòng nơi anh làm việc. Cơn gió lạnh quất vào mặt đám đông trùm người kín mít đang vội vã đi trên đường.
“Giày-nâu-tha-thẩn. Tôi thấy anh từng đi cùng với anh ấy vài lần rồi. Anh ấy đã vào trước anh”.
“Giày-nâu-tha-thẩn?”. Lou cười, bối rối cố hình dung xem là ai. Anh thật sự ấn tượng và muốn tìm ra người đến văn phòng trước mình.
“Anh biết anh ấy, người có tướng đi kiêu hãnh. Đôi giày da nhỏ… Bước đi như đang đá người ta. Mỗi bước nhấc lên đều như có mục đích riêng. Đế giầy mềm nện xuống mặt đất nặng nề. Bàn chân rộng và ngắn. Anh ấy bước trên mép chân bên ngoài vì thế cái đế giầy lúc nào cũng mòn bên ngoài”.
Lou nhíu mày tập trung, cố nhớ.
“Vào ngày thứ Bảy, anh ấy mang đôi giày như mới vừa ra khỏi du thuyền”.
“Alfred!”. Lou cười, công nhận những lời giải thích vừa rồi là chính xác. “Đó là tại vì có thể anh ấy mới ra khỏi du th___”. Anh ngưng bật nửa chừng câu nói của mình. “Anh ấy… vào rồi à?”.
“Cách đây khoảng nửa giờ. Đi vào trông rất vội vã, đi vào chung với đôi giày sục màu đen”.
“Giày sục màu đen?”.
“Giày đen. Giày đàn ông. Hơi bóng không kiểu cách. Đơn giản thực hiện chức năng của đôi giày. Không thể nói gì nhiều về đôi giày này ngoại trừ việc nó đi chậm hơn những đôi giày khác”.
“Anh quả là quan sát tinh tường”. Lou nhận xét người quan sát, ngạc nhiên tự hỏi người đàn ông này là ai trước khi anh ta đến ngồi ở con đường lạnh lẽo này. Cùng lúc đó, tâm trí anh cũng đang cố gắng tìm hiểu những người trong câu chuyện vừa rồi. Chuyện Alfred đi làm sớm làm anh bối rối.
Đồng nghiệp của họ – Cliff – bị suy nhược thần kinh. Điều đó khiến cả hai phấn khích, vâng, phấn khích, về một cơ hội cho vị trí mới. Nếu Cliff không phục hồi tốt hơn, đây là điều Lou âm thầm mong đợi, thì sẽ có sự thay đổi lớn trong công ty, vì thế những hành vi không bình thường của Alfred sẽ bị đặt vấn đề. Thực tế, mọi hành vi của Alfred lúc nào cũng đáng ngờ.
Gabe nháy mắt: “Đâu có khi nào công ty cần tuyển người quan sát phải không?”.
Lou tháo găng tay. “Xin lỗi”.
“Không vấn đề gì, nếu anh cần tôi thì anh biết tôi ở đâu mà”. Anh ta cười, kéo lại cái mền để lộ đôi ủng màu đen.
“Không biết sao họ đến sớm thế?”. Lou nhìn Gabe như thể anh ta có năng lực đặc biệt.
“Tôi không thể giúp anh biết chuyện đó, nhưng họ ăn trưa cùng nhau hồi tuần rồi. Hay ít nhất là họ đã rời tòa nhà vào giờ ăn trưa, và sau đó trở về cùng nhau. Những việc họ làm trong thời gian đó thì tự đoán thôi”, người đàn ông cười khẽ.
“Buổi ăn trưa đó là ngày nào?”.
Gabe nhắm mắt lại. “Thứ Sáu. Anh ấy là đối thủ của anh, phải không/”.
“Không. Anh ấy là bạn của tôi. Đại loại như vậy. Hơn mức người quen thông thường”.
Nghe những thông tin từ Gabe xong, lần đầu tiên Lou để lộ cảm giác bối rối. ‘Anh ấy là đồng nghiệp của tôi, nhưng với việc Cliff bị ốm, thì đây là cơ hội cho một trong hai người chúng tôi, vậy đó…”.
“Lấy công việc của người bạn ốm…”, Gabe khẽ cười rồi tiếp tục, “À, hai người đó, có một đêm trước rời văn phòng cùng với một đôi Louboutín”.
“Lou… Loub… là cái gì?”.
“Có thể nhận biết bởi đế giày bóng loáng màu đỏ. Nhưng đôi này có gót cao một trăm hai mươi milimet”.
“Milimet?”. Lou hỏi. “Đế đỏ? Hiểu rồi!”, anh gật đầu.
“Anh lúc nào cũng có thể hỏi anh bạn đồng nghiệp họp với ai mà”, Gabe đề nghị với tia mắt lấp lánh.
Lou không trả lời trực tiếp câu hỏi ấy. “À, đúng rồi, tôi phải đi thôi… Có nhiều chuyện phải xem xét, nhiều người phải gặp, và lúc nào cũng có hai thứ cùng một lúc, anh có tin không?”. Anh nháy mắt: “Cảm ơn sự giúp đỡ của anh, Gabe”.Anh nói rồi thả tờ mười euro xuống cái nón.
“Chúc anh vui vẻ”, Gabe rạng rỡ tươi cười, nhanh tay lấy tiền bỏ vào túi. Anh ta gõ gõ ngón tay.
“Đừng để họ biết, nhớ nhé!”.
“Đúng rồi!”, Lou đồng ý.
Nhưng, ngay chính lúc ấy, anh cũng không đồng ý.
