Trên thi đàn văn học thế giới, mỗi dân tộc thường góp mặt với tên tuổi của một số tác gia nhất định, những cây bút tiêu biểu cho cốt cách, tinh thần, văn hóa của từng dân tộc. Nói đến văn học Ba Lan, người ta không thể không nhắc tới Henrích Sienkiêvích, nhà văn xuất sắc của Ba Lan thời cận đại, một trong những văn hào lớn của thế giới, người đã đạt giải Nobel năm 1905. Các tác phẩm của ông tràn đầy tinh thần dân tộc, tình yêu chính nghĩa và công lí, lòng nhân đạo, lên án mọi thứ bất công, mọi hình thức áp bức bóc lột con người.
Ở Ba Lan, tác phẩm của Henrích Sienkiêvích là sách gối đầu giường của nhiều thế hệ. Trong những năm phát xít Hítle chiếm đóng Ba Lan, chúng ra lệnh cấm đọc, cấm tàng trữ sách của Sienkiêvích, tịch thu và đốt tác phẩm của văn hào này, nhưng nhân dân Ba Lan vẫn bí mật truyền tay nhau đọc, dù bao người vì thế phải bị treo cổ và đưa vào trại tập trung. Trong di sản văn học đồ sộ với hơn 60 tập sách của Henrích Sienkiêvích, tiểu thuyết Trên Sa Mạc Và Trong Rừng Thẳm chiếm một vị trí đặc biệt: đó là tác phẩm duy nhất mà văn hào viết tặng cho thiếu nhi. Tác phẩm ra đời năm 1911, trong thời kì “hồi xuân” của văn hào sau hơn 10 năm bệnh tật, được tái bản ngay và được dịch ra nhiều thứ tiếng nước ngoài.
Trên Sa Mạc Và Trong Rừng Thẳm kể về cuộc phiêu lưu trên vùng đất Đông Phi của cậu bé mười bốn tuổi Xtas cùng cô bé Nen tám tuổi trong hành trình trốn chạy khỏi tay bọn bắt cóc. Trải qua không biết bao nhiêu hiểm nguy, đối mặt với nhiều gian nan thử thách, khi thì trên sa mạc nắng cháy, lúc giữa rừng già thẳm sâu, cuối cùng Xtas và Nen cũng đoàn tụ được với gia đình. Suốt một thế kỷ qua, tác phẩm này luôn được coi là một trong những cuốn truyện hay nhất dành cho thiếu nhi. Và nhiều thanh niên đã ngưỡng mộ, học tập Xtas, yêu mến tri kỉ với Nen, vui cười với sự láu lỉnh của Cali. Tác phẩm gợi lên khát vọng sống cao đẹp, khát vọng đi tới những chân trời xa, khát vọng thực hiện những kì tích phi thường, vượt mọi hiểm nguy, chiến thắng mọi bất công tàn ác.
Cuốn sách Trên Sa Mạc Và Trong Rừng Thẳm đã được công ty văn hóa Đông A mua bản quyền của NXB Panstwowy instytut wydawniczy và được dịch giả Nguyễn Hữu Dũng dịch theo nguyên bản tiếng Ba Lan “W Pustyni I W Puszczy” của Henryk Sienkiewiez. Đây thực sự là một cuốn văn học thiếu nhi rất đáng đọc.
