Trương Phi gặp ngay Hứa Chữ. Hứa Chữ chẳng còn hơi sức đâu mà đánh, tìm đường trốn chạy. Sau đó Huyền Ðức, Khổng Minh và các tướng thẳng tới Phàn Thành Tào Nhơn dẫn đám bại binh về ra mắt Tào Tháo. Tào Tháo tức giận Khổng Minh lắm, kéo đại binh tới ngay Tân Giả để báo thù. Mặt khác chia quân xẻ đường băng núi mà tới gấp Phàn Thành. Lưu Hoa nói:
– Muốn đặng lòng dân, xin Thừa Tướng chiêu dụ Lưu Bị trước đã. Y không chịu thì ta mới đánh Tào Tháo cho là phải, bèn sai Từ Thứ đi dụ Lưu Bị Từ Thứ đi rồi, Lưu Hoa hỏi tại sao lại sai Từ Thứ Tào Tháo cười nói:
– Ai đi thì Lưu Bị cũng không hàng đâu. Còn Từ Thứ thể nào cũng trở về. Khi Từ Thứ tới thì Huyền Ðức và Khổng Minh ra tiếp rước Huyền Ðức cảm động kễ hết nỗi lòng luyến tiếc Từ Thứ nói:
– Tào Tháo sai tôi đi chiêu dụ là lấy tiếng với thiên hạ mà thôi. Thực ra nó đã chia binh tám đội để diệt Phàn Thành, theo tôi nên rút thì hơn Từ Thứ xin về , Huyền Ðức giữ mãi không được Từ Thứ nói:
– Tôi suốt đời quyết không giúp mưu kế gì cho Tào Tháo. Còn Sứ quân đã có Khổng Minh thì cũng đủ an tâm rồi. Từ Thứ về trình với Tào Tháo là ý Huyền Ðức không muốn hàng Tào Tháo không e ngại nữa, truyền lịnh tấn binh Từ Thứ đi rồi, Khổng Minh bảo Huyền Ðức phải bỏ Phàn Thành mà qua Tương Dương. Huyền Ðức liền truyền rao ai muốn đi theo thì đi ai muốn ở lại thì ở. Dân chúng một lòng xin đi theo, rồi đó kẻ cõng mẹ người dắt cha ào ào xuống thuyền Huyền Ðức khóc mà rằng:
– Vì ta mà khổ lây bao người. Tới Tương Dương Huyền Ðức kêu Lưu Tôn:
– Xin cho trăm họ vào nương tựa, chú không dám có ý gì khác. Lưu Tôn không chịu. Thái Mạo lại sai bắn tên xuống, bá tánh ở ngoài kêu la than khóc Lúc đó trong thành có Ngụy Diên dẫn mấy trăm quân lên dịch lầu mà la lớn:
– Thái Mạo là kẻ phản quốc. Sứ quân là người nhân đức, các ngươi nên mở cửa thành mau. Cửa thành liền mở, Ngụy Diên kêu vào thì Thái Mạo xông tới. Hai bên đánh nhau, cả thành náo loạn Huyền Ðức than:
– Muốn cứu dân mà té ra hại dân. Biết vậy thì tới đây làm chi Khổng Minh nói:
– Giang Lăng là nơi hiểm trở, ta hãy qua Giang Lăng đã Huyền Ðức nghe lời, tướng sĩ, bá tánh lại lục tục đi theo Còn Ngụy Diên sau đó bỏ sang Trường Sa ẩn nấp Huyền Ðức đưa bá tánh đi, ông già bà cả con nít chậm chạp, mỗi ngày được ít dặm đường, chư tướng có người lo:
– Tào Tháo thừa thế chiếm Phàn Thành nên quân nó đang hăng, đuổi thật gấp, xin Chúa Công lưu bá tánh lại mà mang quân tới Giang Lăng cho kịp Huyền Ðức nói:
– Bá tánh tự ý theo ta vì mến đức, nay lại chạy tháo thân, bỏ bá tánh lại cho mũi tên hòn đạn sao? Ta thề cùng chết với bá tánh. Bá tánh nghe thấy rất đỗi cảm động rồi cứ như vậy mà dắt nhau chạy. Khổng Minh bảo phải cấp báo cho Lưu Kỳ mang thuyền tới Giang Lăng. Huyền Ðức liền sai Vân Trường, Tôn Càng đi cầu cứu, lại khiến Trương Phi đi đoạn hậu, còn gia quyến thì được Tử Long bảo vệ Vào Phàn Thành, Tào Tháo kêu Lưu Tôn đến yết kiến. Vương Oai lén nói với Lưu Tôn nay nhân lúc Tào Tháo không đề phòng thì nên thỉnh hắn vào Tương Dương rồi phục binh mà giết. Lưu Tôn định nghe theo thì Thái.Mạo nói:
– Vương Oai là đồ phản tặc, xúi công tử làm trái lòng Trời đó! Rồi đó Thái Mạo và Trương Doãn sang ra mắt ngay Tào Tháo. Tháo Phong cho Thái Mạo làm Trấn Nam, Hầu Ðô Ðốc, Trương Doãn làm Trợ Thuận Hầu. Lại bảo Thái Mạo về nói với Lưu Tôn sẽ tâu Thiên Tử cho làm chúa ở Kinh Châu. Tuân Du khẽ bảo Tào Tháo:
– Hai tướng đó là phường gian nịnh, phong chi tước lớn như vậy Tháo chỉ cười không đáp. . . Qua hôm sau, Thái phu nhơn và Lưu Tôn đem ấn tín đến nạp Tào Tháo. Tháo vỗ về an ủi hai mẹ con, sau đó đóng quân bên ngoài thành Tương Dương, bá tánh nghe lời Thá Mạo thắp hương mà đón rước Tào Tháo. Sau đó Tháo được rướt trọng thể vào thành, đóng ở phủ chánh, phong Khoái Việt làm Thái Thú Giang Lăng, sau phong cho Lưu Tôn làm Thái Thú Thanh Châu và bảo phải đi ngay. Hai mẹ con vội lãnh mạng ra đi Tào Tháo sau đó gọi Vu Cấm tới bảo phải dẫn quân kỵ đuổi theo giết cả hai mẹ con Lưu Tôn để trừ hậu họa. Vu Cấm đi liền, gặp Thái phu nhơn và Lưu Tôn thì giết luôn, mang thủ cấp về nạp. Vu Cấm được trọng thưởag. Bình xong Tương Dương, Tuân Du thưa với Tào Tháo:
– Lưu Bị hiện ở Giang Lăng, nên trừ y ngay. Lại có tin Lưu Bị dắt bá tánh đi chẳng được mau, Tào Tháo lập tức điểm năm ngàn binh kỵ đuổi theo Huyền Ðức khi đó chờ tin Vân Trường mãi, bèn bảo Khổng Minh:
– Lưu Kỳ trước thọ ân quân sư, nay quân sư đích thân đi chắc mới xong. Khổng Minh lãnh mạng đi ngay. Hôm đó, Huyền Ðức nhìn ra thấy bụi bay mù trời, gió thổi rất lớn. Giảng Ung thưa:
– Ðây là điềm rất xấu, nội đêm nay, Chúa Công phải bỏ bá tánh mà chạy mới được. Huyền Ðức mới nghe đã khóc, sau hỏi Giảng Ung:
– Ðây là đâu? Giảng Ung thưa:
– Ðây là Dương Dương, phía trước là núi Cảnh San. Huyền Ðức truyền lên núi hạ trại. Lúc đó gió lạnh căm căm, bá tánh kêu khóc, bỗng nửa đêm lại có quân reo vang lừng tứ phía. Rồi binh Tào kéo tới, Huyền Ðức được Trương Phi đưa chạy thoát ra khỏi vòng vây. Tới sáng, nhìn lại còn có ngót trăm kỵ binh, còn thì Triệu Vân, Giảng Ung, Mê Phương, Mê Trước cùng trăm họ lạc mất hết Còn đang lo sợ thì Mê Phương, mặt còn bị cắm mũi tên, chạy tới kêu lớn:
– Triệu Vân đầu Tào rồi! Huyền Ðức không tin Trương Phi nói:
– Ðể em qua lai xem sao. Nói rồi hầm hầm xách xà mâu dẫn vài quân kỵ đi ngay. Mới tới cầu Trường Bản ngó xa xa đã thấy binh Tào đông như kiến, gươm giáo cờ xí như rừng. Trương Phi vụt nghĩ ra kế hay, bèn lấy mấy cành cây cột vào đuôi ngựa, rồi đánh cho ngựa chạy đi chạ lại bụi bay mù trời mù đất. Sau đó giao cho hai tên quân cỡi còn mình thì hoành thương đứng trên cầu mà chờ Còn Triệu Vân thì lạc mất Huyền Ðức, hai Phu nhơn cũng chẳng thấy đâu, thì nghĩ rằng:
– Chúa Công giao phó gia quyến cho ta, nay còn mặt mũi nào về. Nghĩ rồi xông xáo đi tìm, nơi nào cũng nghe trăm họ kêu khóc như ri, xác chết thì ngổn ngang nào dân nào lính Triệu Vân đang chạy thì thay Giảng Ung nằm trên mặt đất liền hỏi:
– Hai vị phu nhơn đâu? Giảng Ung đáp:
– Hai Phu nhơn bồng A Ðẩu chạy với một nhóm bá tánh. Tôi bị thương, lại mất ngựa nên phải nằm đây. Tử Long liền kiếm một con ngựa cho Giảng Ung, rồi bảo hai tên quân đưa Giảng Ung mà tìm đường chạy. Lại dặn Giảng Ung:
– Nếu gặp Chúa Công, xin thưa dùm là tôi đang tìm A Ðẩu và nhị vị phu nhơn. Nói rồi chạy về phía cầu Trường Bản. Bỗng gặp một tên quân bộ hạ của Huyền Ðức thưa rằng Cam phu nhơn bỏ tóc xõa đang chạy về hướng Nam. Rồi lại một đoàn bá tánh chạy qua, Tử Long cũng hỏi thăm thì may thay có Cam Phu nhơn ở trong Tử Long lật đật xuống ngựa tới đỡ rồi nói:
– Ðể chủ mẫu bị nạn, thật là lỗi ở tôi Cam phu nhơn nói:
– Ta với Mê phu nhơn cùng chạy, thì quân Tào đánh tới, chị em thất lạc, chẳng rõ Mê phu nhơn có làm sao không Còn đang hỏi han thì thấy một đạo binh ùa tới, có một tướng bị trói nhìn xem là Mê Trước, còn viên đại tướng đi đầu là Tào Nhơn Triệu Vân hét lên rồi giục ngựa ra đánh. Tào Nhơn cũng hết sức đánh, nhưng không lại nên phải rút lui, Triệu Vân thừa thế cứu được Mê Trước. Triệu Vân liền mời Cam phu nhơn cùng Mê Trước về phía cầu thì thấy Trương Phi đang sừng sững đứng trên đó. Trương Phi thét:
– Bớ Tử Long, sao dám phản anh ta! Triệu Vân đáp:
– Tôi vừa tìm được một vị phu nhơn, sao lại nói là phản? Rồi Triệu Vân hỏi lại:
– Chúa Công đâu Trương Phi đáp:
– Ở đàng kia, cũng chẳng xa lắm. Triệu Vân liền bảo Mê Trước giữ gìn Cam phu nhơn, còn mình quay lại tìm Mê phu nhơn và A Ðẩu. Ðang cấm đầu chạy tìm thì gặp tướng Tào là Hạ Hầu Ân, tùy tướng của Tào Tháo có mang cây gươm quí là Thanh Hồng kiếm. Triệu Vân đánh liền, giết được Hạ Hầu Ân, đoạt báu kiếm rồi lại chạy. Có người mách:
– Mê phu nhơn bị thương, bồng con ngồi ở bức tường phía trước. Triệu Vân vội vã chạy lại quả nhiên thấy Mê phu nhơn đang ngồi bồng con mà khóc. Triệu Vân lại gần quì thưa:
– Ðể chủ mẫu như vậy, thật là tội của Vân này Mê phu nhơn gạt nước mắt nói:
– Tôi bị thương nặng lắm, khó sống, xin tướng quân đoái tưởng tới phu quân tôi mà giúp cho mạng A Ðẩu được an toàn Triệu Vân mời phu nhơn ráng ngồi lên ngựa để mình chạy theo đỡ Phu nhơn gạt đi mà rằng:
– Tôi xin giao A Ðẩu cho tướng quân. Triệu Vân vừa đỡ thì phu nhơn nhãy ngay xuống giếng mà thác. Triệu Vân vừa khóc, vừa đẩy vách tường đổ xuống che lấp miệng giếng lại. Rồi cột A Ðẩu vào người rồi lên ngựa phóng đi, gặp tướng Tào là Yên Minh, Triệu Vân đâm chết rồi lại chạy. Một đạo binh ở đâu xông ra, dẫn đầu là Trương Hấp. Ðang đánh thì Trương Hấp bỏ chạy. Triệu Vân rượt theo thì ầm một tiếng, cả người lẫn ngựa bị sa xuống hầm. Bỗng dưới hầm có một đạo hào quang vụt lên, đưa Triệu Vân ra khỏi hầm Trương Hấp thất kinh nên không dám theo. Triệu Vân lại gặp một đạo binh Tào khác, liền hươi thương mà đánh tới tấp, đánh tới dâu thì binh Tào chết dãn ra tới đó. Triệu Vân thoát ra khỏi vòng vây Tào Tháo ở trên Cảnh San thấy vậy hỏi quân sĩ:
– Tướng giặc bên kia tên chi Tào Hồng nghe vậy hỏi lớn:
– Này tướng của Lưu Bị tên chi đó Triệu Vân nghe hỏi thì đáp:
– Ta là Thường Sơn Triệu Tử Long Tào Hồng nghe rồi trình Tào Tháo. Tào Tháo khen:
– Thiệt là anh hùng hảo hán! Lúc ấy thì Triệu Vân thoát ra được trùng vây, áo bào nhuộm đỏ máu. Ði một quãng gặp hai tướng, kẻ cầm đại phủ, người hươi họa kích. Ðó là Chung Tấn và Chung Thân. Triệu Vân chẳng nói đánh ngay, giết được cả hai rồi chạy tới cầu Trương Phi nói:
– Chạy mau, để tôi giữ cầu cho. Tính ra trận này, Triệu Vân chém năm mươi viên tướng lớn nhỏ của bên Tào.
