Tào Tháo chia ba đội: Tiên phong có Hạ Hầu Huyên, Trương Hấp. Tháo và các hộ tướng đi Trung quân , hậu đội có Tào Nhơn , Hạ Hầu Ðôn áp vận lương thảo Trương Lỗ cùng em là Trương Vệ bàn cách đối phó. Sau phân binh, Trương Vệ cùng Dương Ngang, Dương Nhậm đi ra ải Dương Bình hạ trại. Trương Lỗ ở lại Hán Ninh đốc xuất lương thảo Quân Tào kéo đến trước Dương Bình Quan liền hạ trại, đêm ấy vừa toan nghỉ ngơi chợt lửa cháy rần rần, hai tướng họ Dương đã mang quân cướp trại. Quân Tào thua to, về thuật lại với Tào Tháo Tháo toan chém Hạ Hầu Huyên và Trương Hấp để nghiêm quân pháp, các tướng xúm vào xin nên Tháo lại tha Hôm sau Tao Tháo đem theo Hứa Chữ, Từ Hoảng đi xem trại của Trương Vệ, thấy trại thập phần kiên cố Ðang xem thì Dương Ngang, Dương Nhậm đổ ra đánh, tên bắn như mưa. Một mình Hứa Chữ địch với hai tướng. Từ Hoảng hộ vệ Tháo chạy, lại gặp Hạ Hầu Huyên, Trương Hấp, thế là Tào Tháo thoát nạn về trại Sau đó hai bên cầm cự gần hai tháng. Bỗng Tháo truyền lui binh Giả Hủ hỏi:
– Ta chưa hề thua, sao chúa công lại lui binh? Tháo nói:
– Giặc phòng bị kỹ quá! Ta giả vờ lui binh cho giặc yên dạ rồi dùng quân khinh kỵ đánh chớp nhoáng mặt sau thành, thế nào giặc cũng phải thua. Sau đó Tháo sai Hạ Hầu Huyên, Trương Hấp, mỗi người mang ba ngàn quân khinh kỵ theo đường nhỏ lén ra sau Dương Bình Quan, rồi truyền đại binh nhổ trại lui quân Dương Nhậm vẫn nghi ngại Tháo có nhiều quỉ kế nên không dám đuổi theo Dương Ngang hăm hở:
– Ông không đi, tôi đuổi một mình. Thế là Ngang kéo hết quân mã của mình mà đuổi. Sáng đó lại có nhiều sương mù, đi được nửa đường, nhìn không rõ, Ngang ra lịnh cho quân dừng lại. Lúc đó Hạ Hầu Huyên đã đi ra sau Dương Bình Quan, quân giữ trại nghe vó ngựa lại tưởng Dương Ngang trở về liền mở của, thế là quân Tào ùn vào, quân Hán Trung thua chạy. Ðến khi sương tan, Dương Nhậm xông lại đánh với Hạ Hầu Huyên thì lại bị Trương Hấp đánh vỗ vào sau lưng. Còn Dương Ngang lui binh về thì thấy trại mình bị quân chiếm cả rồi, lúng túng thế nào đụng ngay Trương Hấp bị Hấp giết chết Trương Vệ thì bỏ cả ải quan chạy về Nam Trịnh Trương Lỗ nổi giận, toan chém Dương Nhậm. Nhậm xin đi đái tội lập công. Lỗ lại tha cho, Dương Nhậm lại lãnh binh mã tên gần Nam Trịnh hạ trại Hạ Hầu Huyên tiến quân tới thì gặp Nhậm. Nhậm sai bộ tướng Xương Kỳ ra đánh, bị Huyên chém chết tốt, Nhậm liền xông ra đánh Huyên bỏ chạy rồi dùng mẹo “đà đao” chém quặt trở lại. Nhậm chết lăn xuống đất. Tào Tháo liền cho kéo quân tới sát thành Nam Trịnh Trương Lỗ lo lắm, Diêm Phố đứng ra tiến cử Bàng Ðức để chống lại quân Tào Trương Lỗ sực nhớ ra, gọi Bàng Ðức vào, thưởng rất hậu, rồi giao cho binh mã sai đi đánh Tào. Bàng Ðức vâng lịnh, ra dàn trận đối diện với Tào Tháo. Tháo vốn biết danh Bàng Ðức nên bàn với các tướng là nên dùng mưu mà bắt. Trương Hấp vâng lời ra đánh rồi thua chạy. Hạ Hầu Huyên ra đánh tiếp rồi cũng thua chạy, kế đó Từ Hoảng đánh mấy hiệp rồi cũng rút lui, sau cùng Hứa Chữ ra đấu rồi cũng chạy nốt. Bàng Ðức thắng luôn mấy tướng Tào Tào Tháo lại bàn với Giả Hủ. Giả Hủ hiến kế nên hối lộ Dương Tùng, mưu sĩ của Trương Lỗ, để Trương Tùng dèm pha cho Lỗ nghi ngờ Bàng Ðức, sau đó ta lại tính Tháo y kế, chọn một người tâm phúc, thưởng rất hậu, giao cho một bộ giáp yểm tâm bằng vàng mặc lót trong người ngoài mặc binh phục giả làm quân Hán Trung, ra chờ sẳn dọc đường Hôm sau, Tháo sai Hạ Hầu Huyên, Trương Hấp đi mai phục trước , lại cho Từ Hoảng ra thách đánh. Bàng Ðức lập tức xông ra đánh Hoẵng bỏ chạy, Ðức đuổi theo, quân Tào bỏ luôn cả trại lương. Ðứ thâu được, mừng lắm, báo tin thắng trận cho Trương Lỗ Bất ngờ ngay đêm đó, trại cháy ngùn ngụt, quân Tào ở đâu xông ra đánh bất ngờ, rồi thì Từ Hoảng, Hứa Chữ, Trương Hấp , Hạ Hầu Huyên đều xông vào cướp lại trại, Bàng Ðức chỉ còn kịp nhảy lên ngựa hướng về Nam Trịnh mà chạy. Tới nơi, Thành mở cửa cho Bàng Ðức và ít quân chạy vào, lúc này thì người tâm phúc của Tào Tháo đã trà trộn vào đám quân Bàng Ðức vào được thành rồi! Tên này sau đó lần mò đến phủ Dương Tùng xin yết kiến. Tùng cho vào , tên này liền cởi tấm giáp bằng vàng ra, đệ lên Tùng thưa rằng:
– Ngụy Công ngưỡng mộ tài đức của Ngài nên có vật này làm tin kèm theo một bức mật thư. Nói đoạn đệ thư của Tào Tháo Dương Tùng được của híp mắt lại, đọc thư xong, bảo tên quân rằng:
– Người về bẩm với Ngụy công ta sẽ có kế hay và phụng báo sau nhé Tên quân ra về, ngay đêm ấy Dương Tùng vào yết kiến Trương Lỗ nói rằng:
– Bàng Ðức ăn của đút của Tào Tháo nên đã giả vờ thua trận vừa rồi? Trương Lỗ cả tin, sau đó cho gọi Bàng Ðức vào ra lịnh:
– Ngày mai phải. ra đánh thắng Tào Tháo, nếu còn thua, ta sẽ chém đầu Bàng Ðức tức bực lui ra. Hôm sau ra đánh, Tháo cho Hứa Chữ nghinh địch , đánh một hồi, Hứa Chữ chạy, Ðức giục ngựa đuổi theo Tới dốc núi, chợt có Tào Tháo đứng một mình ở trên mà gọi:
-Bàng Lệnh Danh, sao không hàng mau Bàng Ðức tức thời giục ngựa lên núi bắt Tào Tháo, bỗng ầm một tiếng cả người lẫn ngựa đều xa xuống hố! Quân Tào móc Bàng Ðức lên giải tới trước Tào Tháo. Tháo xuống ngựa thét quân lui ra, tự tay cởi trói cho Bàng Ðức Ðức chợt nghĩ:
– Trương Lỗ hay đa nghi, lại tàn bạo, Tào Tháo thì biết trọng hào kiệt trên đạn. Thế là tức tình nguyện xin hàng Tháo liền mới Ðức lên ngựa cùng mình song song về trại Lỗ trông thấy càng tin Dương Tùng nói đúng Thế là cùng đêm ấy Trương Lỗ đem cả gia quyến mở cửa Nam, phá vòng vây chạy về Ba Trung. Tháo vào thành Nam Trịnh, thấy kho đạn được Trương Lỗ niêm phong kỹ càng để lại chớ không đốt, thì có lòng thương hại Trương Lỗ Tháo cho người tới Ba Trung khuyên Lỗ hàng, Lỗ cũng muốn hàng nhưng Trương Vệ không chịu. Dương Tùng bèn gởi mật thư cho Tháo bảo cứ tiến đánh, mình sẽ làm nội ứng. Tức thời Tháo tiến quân tới Ba Trung. Trương Vệ ra đánh bị Hứa Chữ chém chết. Hay tin , Trương Lỗ chưa biết tính sao thì Dương Tùng bảo:
– Chúa công nên đích thân ra đánh một trận, tôi xin hết lòng bảo vệ thành trì Lỗ nghe lời, mở cửa thành xuất quân. Vừa kéo ra chưa kịp dàn trận, hậu quân tự nhiên rối loạn. Lỗ toan quay về , nhưng Dương Tùng đã rút cầu treo, không mở cửa cho Lỗ vào. Trương Lỗ không biết tính sao, thình lình Tào Tháo xuất hiện hô lớn:
– Sao không hàng đi Lỗ đánh xuống ngựa đầu hàng. Tháo nghĩ đến lúc trước Lỗ bõ thành chạy mà còn niêm phong kho đạn để lại thì thương lắm, phong cho Lỗ làm Trấn Nam tướng quân, bọn Diêm Phố được phong Liệt Hầu, riêng Dương Tùng bán chúa cầu vinh bị Tháo thét tả hữu lôi ra chợ chém đầau làm gương cho thần hạ. Mọi người đều hả dạ Thế là Tào Tháo thâu được Hán Trung. Quan Chủ Bạ Tư Mã Ý bước ra thưa:
– Nay Ích Châu đã bị rúng động. Xin chúa công hãy thừa cơ tiến binh ắt sẽ trù được Lưu Bị. Tháo thở dài mà rằng:
– Ðã được Lũng, lại còn đòi Thục! Thực con người khổ sở vì không biết thế nào là đủ Nói rồi cho quân nghĩ, không đánh Thục Lúc ấy bên Tây Xuyên nghe tin Tào Tháo hạ Ðông Xuyên khắp nơi đều nhốn nháo tin rằng thế nào quân Tào cũng đánh sang. Khổng Minh bèn bàn với Huyện Ðức:
– Tháo vẫn còn để quân ở Hiệp Phì là vì còn sợ Tôn Quyền. Nay ta trả Ðông Ngô ba quận Trường Sa, Quế Dương, Giang Hạ và sai người sang du thuyết khiến Tôn Quyền đánh úp Hiệp Phì mới giải được mối nguy này. Y Tịch liền bước ra xin đi Huyền Ðức lên trao cho lễ vật, sai sang Kinh Châu báo với Vân Trường sự thể phải trao lại ba quận cho Ðông Ngô, rồi sau đó tới Mạt Lăng ra mắt Tôn Quyền Y Tịch tới Mạt Lăng bèn xin vào yết kiến Tôn Quyền Quyền cho vào Tịch thưa:
– Trước đây Gia Cát Tử Du sang thu ba quận, vì quân sư chúng tôi đi vắng nên việc chưa xong. Nay Vân Trường được lệnh trao trả ba quận về Ðông Ngô rồi, ba quận còn lại cũng định trả nốt, hiềm vì Tào Tháo vừa lấy mất Ðông Xuyên nên Vân Trường chưa có đất dung thân. Nay Tháo bỏ trống Hiệp Phì, mong Quan Hầu khởi binh chiếm lấy. Tháo bị động thì chúa công tôi khởi binh đánh lấy Ðông Xuyên giao cho Vân Trường giữ, ba quận còn lại lúc đó xin trao trả Ðông Ngô ngay Quyền tạm cho Y Tịch lui ra để bàn với các mưu sĩ Trương Chiêu nói:
– Ðây là Lưu Bị sợ Tháo đánh Tây Xuyên nên lập mưu này. Tuy nhiên ta cứ lấy ba quận, lại nhân lúc Tháo còn kẹt ở Hán Trung, xa xôi mà đánh lấy Hiệp Phì, cũng là một việc rất hay Quyền nghe lời, dặn dò Y Tịch rồi cho về Tây Xuyên, sau đó truyền Lỗ Túc đi thâu nhận các quận Trường Sa, Giang Hạ, Quế Dương, đặt quan cai trị, đòi Lã Mông, Cam Ninh, Lăng Thống về dự cuộc chinh chiến lấy Hiệp Phì Lã Mông hiến kế:
– Hiện Hoãn Thành là nơi cung cấp lúa gạo cho Hiệp Phì, ta nên đánh Hoãn Thành trước Tôn Quyền khen phải, rồi cho Lã Mông, Cam Ninh đi tiên phong Tưởng Khâm, Phan Chương đi hậu tập, Quyền đích thân dẫn các tướng khác đi Trung Nguyên. Quân Ngô qua sông, chiếm Hòa Châu, tiến đến Hoãn Thành. Thái Thú ải này là Chu Quang vội cho người sông Hiệp Phì cầu cứu. Tôn Quyền đến gần thành quan sát, trên thành bắn xuống như mưa, một mũi tên bắn trúng cây lọng che đầu quyền Ðổng Tập hiến kế:
– Xin cho đấp ụ cao ngoài thành đánh vào Từ Thịnh nói:
– Cứ dùng thang dài cũng được Lã Mông nói:
– Như vậy mất thời giờ, quân Hiệp Phì có thể tới kịp. Theo tôi, mai cứ đánh thật gấp là phá được thành Quyền y kế hôm sau cho thi hành liền, quân trên thành liệng đá xuống ầm ầm. Cam Ninh xông bừa lên thành đập Chu Quạng một côn ngã luôn, quân Ngô ào ạt vào thành , quân Tào hàng rất nhiều, Quyền chiếm được Hoãn Thành Trương Liêu dẫn quân đi cứu, hay tin, vội quay về Hiệp Phì Tôn Quyền cả thắng, liền bày tiệc khao quân, ca tụng mãi Cam Ninh, khiến Lăng Thống nhớ lại mối thù cha, túc giận hầm hầm xin ra múa kiếm, định giết Cam Ninh, Ninh đoán biết bèn rút gươm ra múa Thấy thế nguy cấp, Lã Mông vội một tay cầm mộc , một tay cầm đao, gạt hai người ra mà rằng:
– Các ông không múa giỏi bằng tôi! Quyền lật đật đứng lên nói lớn:
– Ta đã bảo lên bảo hai người không nên nhớ chuyện cũ nữa, nay sao còn gây sự như vậy? Lăng Thống đành phục xuống khóc, Quyền phải khuyên giải mãi Nói về Trương Liêu ở Hiệp Phì, một hôm nhận được một chiếc hộp của Tào Tháo, trên viết máy chữ “Giặc đến hãy mở ” Hôm sau Tôn Quyền dẫn quân tới đánh, Liêu mở hộp ra thấy chữ:
– Nếu Quyền đem quân tới thì hai tướng Trương , Lý ra đánh, để Nhạc tướng quân giữ thành. Liêu đưa cho Lý Ðiển , Nhạc Tiến xem Liêu nói:
– Theo tôi nên đánh một trận quyệt liệt cho vững lòng quân ta, mới giữ được thành Nhạc Tiến bàn:
– Giặc đông , theo tôi, cố thủ là hơn. Lý Ðiển lặng thinh Trương Liêu khẳng khái nói:
– Các ông cứ nhục như vậy, tôi xin ra thề một trận tử chiến với giặc Dứt lời, kêu tả hữu mang ngựa tới. Lý Ðiển vội nói:
– Tướng quân đã hết lòng như vậy, Ðiển này xin nghe lệnh chỉ huy Trương Liêu mừng rỡ, bèn bảo Lý Ðiển ngày mai đem quân mai phục ở bến Tiêu Dao, hễ quân Ngô đi qua thì chặt luôn cầu Tiêu Sư Lý Ðiển vâng lịnh Bấy giờ Tôn Quyền sai Lã Mông, Cam Ninh đi tiên phong. Quyền với Lăng Thống đi giữa, các tướng theo sau, cùng tiến tới Hiệp Phì Hai tướng Ngô gặp ngay Nhạc Tiến. Tiến giả thua bỏ chạy, Lã Mông, Cam Ninh đuổi theo. Tôn Quyền cũng thúc binh qua phía Bắc bến Tiêu Dao Tức thời, Trương Liêu, Lý Ðiển hai bên cùng xông ra, Quyền hoảng kinh muốn kêu Lã Mông, Cam Ninh trở lại nhưng không kịp Lăng Thống chỉ có ba trăm kỵ binh không sao lui được quân Tào, bèn kêu lớn gọi Quyền:
– Chúa công mau lui qua cầu Tiêu Sư! Kêu vừa dứt, phục binh Trương Liêu ào ào kéo tới. Quyền giục ngựa lên cầu thì phía Nam cầu đã bị phá gấy! Quyền chắc phen này nguy đến tánh mạng, chợt viên nha tướng Cốc Lợi kêu lớn:
– Xin chúa công hãy lùi lại một quãng, rồi vọt hết sức mà phi qua cầu Quyền liền lui ngựa lại ba trượng, rồi ra roi quất mạnh, ngựa lao tới tung gió bay qua phía Nam cầu Lập tức Từ Thịnh, Ðổng Tập ghé thuyền lại đón. Trận này, ba trăm quân bộ hạ của Lăng Thống đều bị giết hết, Thống chạy quanh ven sông, may Tôn Quyền trông thấy, cho ghé thuyền lại cứu được Còn Lã Mông, Cam Ninh bị các tướng Tào vây khốn, liều chết bao phen mới thoát được. Một trận này, oai danh của Trương Liêu vang dậy Về được dinh, Quyền trọng thưởng cho Cốc Lợi, Lăng Thống rồi thu quân về Nhu Tu bàn kế phản công, một mặt sai người về hậu phương bổ xung thêm quân mã Trương Liêu được tin Quyền thâu thập thêm nhiều viện binh cũng lập tức phi báo Tào Tháo ở Hán Trung Tháo được tin hỏi các mưu sĩ:
– Lúc này nên đánh Tây Xuyên chưa Lưu Hoa bàn:
– Nên cứu nguy Hiệp Phì rồi đánh Giang Nam trước, sau hãy đánh Thục Tháo liền đem binh xuống đánh quân Ngô ở Nhu Tu.
