Chỉ có kẻ thù mới nói thật với nhau; bạn bè và tình nhân luôn luôn nói dối, vì họ bị bủa vây bởi chiếc lưới trách nhiệm.
Stephen KING
Sau một màn chạy ngoạn mục trên mái nhà, Archibald túm lấy sợi thừng, buộc vào cái móc bên hông rồi trượt xuống ban công. Không dừng lại lấy hơi, hắn nhảy qua lan can và đáp xuống mái hiên bằng kính dày mờ nhô cao phía trên cửa ra vào. Rồi với những bước di chuyển thoăn thoắt như loài mèo và gần như không phải lấy đà, hắn nhảy từ độ cao nhiều mét đáp xuống bậc thềm.
Màn trình diễn không tệ, thưa nghệ sĩ nhào lộn… Martin khen ngợi, vẫn miệt mài theo dõi từ phía sau cây cột Morris. Viên cảnh sát trẻ rút khẩu súng ra và sẵn sàng lao tới. Cuối cùng anh cũng chạm đến đích! Mặc dù không thực sự hiểu rõ vì sao, song dường như tên trộm này đã khiến đầu óc anh trở nên bị ám ảnh. Anh đã thề sẽ là người đầu tiên phá tan bức màn bí mật về hắn. Cho dù thiếu thông tin về McLean, anh vẫn cố gắng tự phác họa ra bức tranh tâm lý của hắn, cố gắng tư duy giống hắn để hiểu được lô gíc trong đầu hắn. Đó không phải là sự cám dỗ. Đó là một thứ khác: sự tò mò không được thỏa mãn cộng thêm một mối liên hệ vô hình giữa hai đối thủ trong một ván cờ. Chính là mối liên hệ đã gắn kết Brossaurd với Merine, Roger Borniche với Émile Buisson 1, Clarice Sterling với Hannibal Lecter 2…
Thôi nào, đừng có nghĩ nhảm nữa. Ra khỏi chỗ nấp và tóm gọn hắn đi!
Thế nhưng, bất chấp mệnh lệnh trong đầu, Martin vẫn đứng yên, hoàn toàn thụ động đứng xem bộ phim mà anh không phải là nhân vật chính.
Giờ đã đến lúc cuộc truy tìm của anh kết thúc nhưng anh bỗng thấy một cảm giác trống rỗng kỳ lạ trong lòng. Sự ngập ngừng này đến từ đâu? Tại sao anh lại có cảm giác cần hay đúng hơn là thèm muốn được chơi trò mèo đuổi chuột như thế này?
Để kéo dài cảm giác thích thú chăng?
Về phần Archibald, hắn không thể phí thời gian. Nhanh như một tia chớp, hắn thoáng biến mất sau một quầy báo trên phố Légion-d’Honneur rồi lại hiện ra với bộ dạng hoàn toàn thay đổi. Hắn đã bỏ bộ đồ cải trang và thay bằng áo vest màu sáng cùng quần vải.
Việc hắn cải trang rất giỏi chẳng hề là chuyện hoang đường, Martin nghĩ. Không phải chỉ có quần áo bên ngoài mà ngay cả dáng vẻ của tên trộm dường như cũng thay đổi hoàn toàn: nặng nề hơn và gù hơn, trông như Archibald đã già đi cả chục tuổi chỉ trong vòng mười giây.
Song điều đáng ngạc nhiên nhất vẫn còn đang ở phía trước.
Thật quá vô lý!
Dưới ánh sáng đèn đường, viên cảnh sát trẻ quan sát tên trộm đang leo lên… một chiếc Vélib’: một trong hai mươi ngàn chiếc xe đạp công cộng mà thành phố Paris đã để cho khách du lịch và người dân thoải mái sử dụng. Chỉ sau vài tháng áp dụng, hình ảnh chiếc xe đạp màu xám lông chuột đã nghiễm nhiên trở thành một trong những hình tượng phổ biến trên các con phố thủ đô. Xem ra, McLean có vẻ thích loại phương tiện này cho dù hắn sử dụng nó vào mục đích rất đặc biệt, vì hắn vẫn cẩn thận dựa chiếc xe vào một cột đèn đường trước khi leo lên mái bảo tàng!
Trong khi cả một dàn hòa thanh tiếng còi xe cảnh sát rú lên báo hiệu đoàn xe của đồn cảnh sát quận VII đang lao đến, Archibald đã kịp sang tới bến tàu Anatole-France. Martin lưỡng lự định lên xe ô tô nhưng lại thôi. Viên cảnh sát vẫn bám sát trong khi Archibald đi dọc lên phía đầu sông Seine, bỏ lại tòa nhà Quốc hội phía sau lưng và đạp thẳng về phía đảo Cité. Ba xe cảnh sát dừng lại trên quảng trường Henry-de-Montherlant, ngay trước mặt cổng bảo tàng, đổ xuống khoảng một chục cảnh sát mặc đồng phục và đồng loạt tiến vào bên trong qua cửa chính.
Không một giây nào họ ngờ rằng người đi xe đạp mà họ mới gặp cách đó vài phút lại chính là người mà họ tới đây để bắt giữ.
° ° °
Hoàn toàn bất ngờ, Martin tự hỏi không biết tiếp theo nên làm gì. Archibald đã leo lên vỉa hè chạy dọc theo bờ sông và bắt đầu thong thả đạp xe, đi ngược chiều xe chạy. Hắn không một lần quay đầu lại xem có ai theo dõi không. Trên vỉa hè phía đối diện, Martin không rời hắn nửa bước. Cũng may mà chiếc Vébib’s khá dễ nhận ra – với những miếng nhựa phản quang ở bánh xe, ánh đèn sáng rỡ phía trước và sau xe-, nhờ thế anh không phải lo mất dấu vết hắn. Hơn nữa, chiếc xe đã được gia cố thêm, một bộ khung bọc ngoài các dây cáp và phanh, có lẽ phải nặng tới cả tấn và dập tắt hoàn toàn hy vọng của người nào muốn tự coi mình là Bernard Hinault 3.
Lúcnày, gió thổi mạnh khiến những lá cờ tam sắc trên nóc tòa nhà Kho bạc bay phần phật. Martin rất căng thẳng, song anh vẫn kiểm soát tốt tình thế: cho dù Archibald có phát hiện ra anh thì hắn cũng khó mà thoát khỏi tay anh. Với khoảng cách hiện giờ, không thể có chuyện đó được. Sáng nào Martin cũng chạy bộ rất chuyên cần cho tới khi mệt lử để đẩy xa hơn nữa giới hạn của bản thân. Nếu tên trộm cố chạy nước rút thì anh sẽ không để cho hắn có cơ hội khởi động. Dù sao anh cũng phải cảnh giác, tuyệt đối không hề muốn mạo hiểm kéo dài khoảng cách.
Hai người dàn ông băng qua cầu Royal, thân cầu cong như tấm lưng lừa và mái dầm là những đường cong hoàn mỹ, nối liền phố Beaune với dãy nhà Flore.
Archibald dường như đang tận hưởng chuyến dạo đêm, hắn nhởn nhơ đạp xe, hít sâu khí trời với vẻ khoái trá của một khách du lịch. Phía trước xe, hai cánh tay đòn chằng lấy chiếc giỏ sắt được coi như chỗ để hàng. Archibald đã để lên đó chiếc túi lính thủy bằng vải kaki, chắc chắn có nguồn gốc từ một kho quân dụng thanh lý. Trong túi là một bức tranh Van Gogh trị giá đến cả trăm triệu euro…
Đến kè Voltaire, hắn tự cho mình tận hưởng thú vui thanh cảnh, hắn đạp xe chậm hơn nữa, tha thẩn trước những phòng tranh, hiệu sách nghệ thuật và cửa hàng đồ cổ đắt tiền.
Thế đấy, lại còn chơi trò du lịch nữa cơ! Martin thở dài.
Thế nhưng gần như không thể cưỡng lại, viên cảnh sát cũng thả mình cuốn theo sự hấp dẫn của khu phố. Về đêm, kè Voltaire dường như không có tuổi và chẳng quá khó khăn cũng có thể hình dung lại khung cảnh một thế kỷ trước. Vào thời Ingres và Delacroix có xưởng tranh trong khu này, thời Baudelaire viết tập Ác hoa trong một khách sạn ở ngay gần đây…
Một biển quảng cáo đầy khiêu khích trên vách một điểm dừng xe buýt đột ngột kéo Martin quay trở về hiện tại. Lúc này Archibald đang đạp xe ngang qua các thùng kim loại của những người bán sách cũ. Một số gần đây đã bị đập méo và những thông điệp trên đó chẳng còn đọc được rõ ràng: Djamila, anh yêu em – Régis là thằng ngu – Sarko đồ khốn – Chính trị của Ségo cũng giống văn hóa của Paris Hilton.
Vừa đi qua cầu Carrousel, tên trộm liền chiêm ngưỡng với vẻ sành sỏi của hàng Sennelier, Những sắc màu trên bến, đây là nơi cung cấp vải và màu cho cả Cézanne lẫn Modigliani hay Picasso. Cạnh đó, hai cảnh sát đang gác phía trước căn nhà của cựu tổng thống Chirac. Archibald vừa cười vừa đi ngang qua họ.
Rồi tên trộm có vẻ chán chơi trò du lịch, hắn bắt đầu tăng tốc. Tuy nhiên, điều đó cũng chưa đến nỗi khiến Martin cảm thấy bất an. Đoạn đường này rất nhiều cột đèn. Khi vòm sắt cầu Pont des Arts hiện ra ở chân trời, xe cộ đã có vẻ tấp nập trở lại, nhiều chiếc taxi lao hết tốc lực trên phần đường dành cho xe buýt. Phía bờ sông Seine, hai công nhân vệ sinh đang quét dọn cây cầu dài như một chiếc sà lan đã được cải tạo thành nhà hàng này. Một chiếc xe sơn hai màu xanh lục và trắng của “Công tình yêu vệ sinh môi trường đô thị Paris” đậu trên vỉa hè, đèn báo hiệu nhấp nháy và máy vẫn nổ song người lái xe đã bốc hơi đâu mất.
Giờ thì Archibald đạp thật lực. Hắn phóng như tên qua tòa nhà Viện hàn lâm, buộc Martin phải chạy đều và nhanh hơn. Trong đầu viên cảnh sát trẻ, những dự tính trái ngược nhau đang nổi lên. Nên bắt giữ McLean ngay lập tức hay mạo hiểm theo dõi hắn càng xa càng tốt? Bởi lẽ cho dù có bỏ tù Archibald thì cũng chẳng có gì đảm bảo rằng một ngày nào đó người ta có thể tìm ra kho báu chiến lợi phảm của hắn và thu lại được hàng chục bức tranh hắn đã cuỗm đi. Một hình ảnh lướt qua trong đầu viên cảnh sát, hình ảnh hang Cây Kim, kho báu huyền thoại của Arsène Lupin, được ngụy trang trên những vách đá ở Étretat, ở đó hắn cất giấu toàn bộ kho tàng của mình: bức La Joconde, những bức tranh nổi tiếng nhất của Botticelli, những bức tranh trầm mặc nhất của Rembrant… Chắc chắn kho báu của McLean cũng chẳng có gì phải mặc cảm nếu bị đem ra so sánh.
Chính mình đã tìm ra hắn. Mình giỏi hơn hắn. Mình có thể bắt hắn bất cứ lúc nào…
Dưới những tán cây rậm rạp ở kè Conti, Archibald đạp xe chậm lại, điều này không khỏi khiến Martin thấy dễ chịu. Một xe cảnh sát đang đi tuần trên bến cách đó không xa là trạm lính cứu hỏa, song cảnh sát chỉ cốt truy lùng những kẻ vô gia cư chứ không săn lùng trộm. Archibald chẳng buồn nhíu mày và vẫn tiếp tục đạp xe về đảo Cité.
Khi bóng cây cầu Pont-Neuf hiện ra ở chân trời, Martin lần đầu tiên tự hỏi: trong trò chơi đuổi bắt này, liệu anh có chắc rằng mình đang đóng vai con mồi?
° ° °
Kè Grands-Augustins, tên trộm vứt lại chiếc xe đạp dưới chân vòi phun nước Wallace, được tạo nên từ bốn bức tượng thiếu nữ đang yểu điệu nâng một bể nướcbằng gang trang trí hình những chú cá heo và thần sông.
Archibald nhặt chiếc túi lính thủy khoác lên vai rồi đi lên cầu Pont-Neuf. Bị bất ngờ, Martin lại rút súng ra theo phản xạ, nhưng anh chẳng còn cách nào khác ngoài việc buộc phải lộ liễu bước theo hắn trên cùng vỉa hè.
Với những ban công hình bán nguyệt và hàng trăm gương mặt các vị thần tô điểm dưới gờ cầu, cây cầu cổ kính nhất Paris cũng là cây cầu tráng lệ nhất. Mười hai nhịp của nó bắc qua hai nhánh sông Seine, vẽ thành một đường vòng cung duyên dáng bị ngắt giữa chừng và chỗ võng xuống tiếp nối với mặt đất trên đảo Cité.
Trên cầu vắng vẻ kỳ lạ, dường như gió mạnh đã thổi bay tất cả. Đúng như một con tắc kè, Archibald đã lấy lại vẻ dẻo dai và bền bỉ trước đó. Bước đi của hắn chẳng còn vẻ gì giống với người đi xe đạp bình thản mà Martin vẫn bám theo cho tới đây. Chỉ trong vài giây hắn đã băng qua những ban công hình bán nguyệt trên hai nhịp cầu đầu tiên.
Miệng thở hổn hển, người đầm đìa mồ hôi, cánh tay mang súng để ngang người, nòng súng chĩa xuống mặt đất, bước chạy của viên cảnh sát trẻ đã có phần loạng choạng. Có thể có một chiếc ô tô đang đợi hắn phía bên kia cầu. Có thể đồng bọn của hắn sẽ xuất hiện để tiếp sức cho hắn. Lần này, nguy cơ để vuột mất Archibald trở nên quá rõ ràng nếu cứ tiếp tục đeo bám thế này. Martin tháo chốt an toàn của khẩu súng, kéo cần lên đạn rồi bất thình lình quát to:
– Cảnh sát đây, đứng lại!
Tên trộm đột ngột bước chậm lại.
– Dừng lại, nếu không tôi sẽ nổ súng! Martin quát tiếp để tận dụng hiệu ứng bất ngờ.
Lần này Archibald khựng hẳn lại:
– Xòe tay ra và từ từ quay lại!
Không để nhắc thêm, Archibald thi hành và lần đầu tiên Martin được nhìn kỹ nét mặt tên trộm.
Archibald là một gã khoảng sáu mươi tuổi, còn tráng kiện. Mái tóc nâu hơi bạc và bộ râu quai nón cắt ngắn óng ánh trong đêm. Đôi mắt xanh của hắn rất sáng, gần như đang cười làm bừng sáng khuôn mặt với những nét hài hòa, loáng thoáng những vết đen do kem hóa trang. Mọi biểu hiện ở hắn chẳng có chút gì là sợ hãi hay bất ngờ cả. Ngược lại, tất cả đều toát lên vẻ thích thú và thản nhiên.
– Chào Martin, trời đêm đẹp quá, phải không?
Viên cảnh sát trẻ thấy máu trong người đông cứng lại…
Khỉ thật, sao hắn biết được tên mình?
… song anh vẫn cố không để lộ vẻ ngạc nhiên.
– Im miệng lại và đặt túi xuống đất!
Archibald thả chiếc túi rơi xuống chân. Martin nhận thấy trên nắp túi chiếc phù hiệu của Không Lực Hoàng Gia, thuộc không quân Anh.
– Nếu cậu thực sự muốn bắt tôi thì cậu đã phải hành động khi còn ở cổng bảo tàng, Martin ạ.
Làm sao hắn biết được…
– Cậu đã được vận may nhưng lại bỏ lỡ mất, tên trộm kết luận.
Hắn có giọng nói trầm và pha âm sắc xứ Scotland, với âm r hơi rung nhẹ. Martin nghĩ tới giọng nói của Sean Connery, người vẫn hãnh diện giữ lại giọng nói của cố quốc bất kể nhân vật mà ông vào vai thuộc quốc tịch nào.
– Giơ hai tay ra! Martin quát lên và lôi một đôi còng tay từ trong túi áo khoác ra.
Lần này thì gã Scotland không tuân theo anh.
– Cậu chỉ phạm một sai lầm duy nhất, nhưng lại là sai lầm lớn nhất: cậu đã chọn đường thua trong khi lẽ ra cậu đã thắng. Lưỡng lự luôn là sai lầm chết người…
Martin đứng sững trước sự hoán vai quá bất ngờ này. Archibald vẫn tiếp tục:
– Những người thua cuộc luôn bại trận do lỗi của chính họ, chứ không phải vì đối thủ, nhưng điều này tôi nghĩ cậu biết rồi.
Gió thổi mạnh hơn. Một trận gió cuốn bụi bay mù lên, Martin buộc phải đưa tay lên che mặt. Không hề lay chuyển, McLean vẫn tiếp tục:
– Đôi khi thua cuộc còn dễ dàng hơn trả giá cho chiến thắng, phải không?
Không thấy Martin trả lời, Archibald nhấn mạnh:
– Hãy thừa nhận rằng ít nhất cậu cũng đã tự đặt cho mình một câu hỏi!
– Câu hỏi gì? Martin bất đắc dĩ hỏi.
– “Nếu hôm nay mình bắt được Archibald, ngày mai cuộc sống của mình còn ý nghĩa gì nữa?”
– Không cần phải nếu: hôm nay tôi sẽ bắt giữ ông. Ngay bây giờ.
– Thôi nào, con trai, hãy thừa nhận rằng cậu chỉ có mỗi mình tôi trên đời này thôi.
– Tôi không phải con trai ông, OK?
– Cậu không vợ, không con, không một người bạn gái tử tế nhiều năm nay. Cha mẹ cậu? Cả hai đều đã qua đời. Đồng nghiệp của cậu? Đa số bị cậu coi thường. Cấp trên? Cậu cho rằng họ không coi trọng công việc của cậu.
Mặc dù vẫn đứng dưới tầm đe dọa của họng súng, McLean vẫn tỏ ra bình tĩnh lạ kỳ. Martin có súng, Archibald chỉ có lời nói. Thế nhưng vào lúc này, lời nói còn hữu hiệu hơn cả một khẩu súng ngắn tự động.
Giống như để tiếp thêm sức mạnh cho lời nói, đôi mắt Archibald lấp lánh. Từ hắn toát ravẻ gân guốc với sự tinh tế.
– Trong vụ này, cậu đã đánh giá quá cao năng lực của mình rồi, chàng trai ạ.
– Tôi không nghĩ thế, Martin nói dối.
Anh cố tìm cách tự trấn an, siết chặt khẩu súng, nhưng dường như nó nặng đến cả tấn. Hai tay anh nhớp nháp, va dù các móng tay vẫn bấu chặt lấy cò súng, khẩu Sig-Sauer vẫn cứ trơn tuột giữa các ngón tay.
– Tối nay, lẽ ra cậu nên báo cho đồng nghiệp tới, gã Scotland đay nghiến.
Hắn tóm lấy chiếc túi vải đặt dưới chân, như thể đã đến lúc từ biệt, rồi lôi từ trong túi ra bức chân dung tự họa của Van Gogh và huơ cao ngoài khoảng không.
– Hoặc bức tranh này hoặc tôi! Hắn cảnh báo và làm điệu bộ như sắp quẳng bức tranh xuống sông.
Martin thấy nỗi hoảng sợ dâng lên. Đôi mắt anh dán chặt vào bức tranh, màu xanh thẫm trên đó gần như trở nên thôi miên.
Có điều gì đó không ổn. Theo anh biết, Archibald là một kẻ sành sỏi, một nhà duy mỹ thực thụ. Chẳng phải là loại người mạo hiểm phá hủy một bức tranh như thế, cho dù với mục đích thoát thân. Đúng là năm ngoái hắn đã làm một phi vụ động trời khi phá hỏng cuộc triển lãm gây tranh cãi của Jeff Koons tại lâu đài Versailles. Quả bom tự chế mà hắn đặt trong một con tôm hùm khổng lồ treo ở một trong những phòng triển lãm đã phá nát tác phẩm điêu khắc của nghệ sĩ đương đại này. Nhưng Jeff Koons không phải Vincent Van Gogh…
– Đừng làm điều ngu ngốc, McLean!
– Lựa chọn không dễ dàng, phải không?
– Ông sẽ không bao giờ dám! Martin thách thức. Tôi biết ông rõ hơn ông tưởng đấy.
– Nếu vậy thì… hasta la vista 4, con trai! Archibald hét lên và dùng hết sức ném bức tranh xuống dòng nước đem ngòm.
Quá hoảng hốt, Martin trèo lên thành lan can đua ra giữa hai nhịp cầu. Trời gió to, sông Seine dậy sóng không khác gì biển động. Martin lúc nào cũng ghét bơi, anh không hề đặt chân tới bể bơi từ sau hồi thi tuyển lên bậc trung úy, khi đó anh suýt trượt. Nhưng đêm nay anh có thể làm gì khác được?
Anh lấy hơi và nhảy xuống dòng nước đen.
Sự sống của Van Gogh đang nằm trong tay anh.
° ° °
Archibald băng qua nhánh bên kia của dòng sông Seine rồi xuôi về phía bến Louvre, ở đó đang có một chiếc xe nhập từ Anh, phiên bản hạn chế, đậu sẵn. Hắn ngồi vào sau tay lái và chạy lên kè François-Mitterand cho tới khi chìm hẳn vào bóng đêm.
— —— —— —— ——-
1. Robert Broussard – Jacques Réné Mesrine và Roger Borniche – Émile Buisson: hai cặp thanh tra – tội phạm nổi tiếng thế kỷ XX của Pháp, đã được dựng thành phim.
2. Hai nhân vật chính trong phim “Sự im lặng của bầy cừu” (1991).
3. Tay đua xe đạp nổi tiếng người Pháp, từng năm lần vô địch Tour de France.
4. Nhanh chân lên.
