Ông Androv thường nói, xung động là ma quỷ, người dễ xung động rất dễ nghe dễ tin. Tôi là con người dễ xung động, tuy bình thường vờ như rất trầm tĩnh. Hôm ấy nghe thấy Y Y nói vậy, thấy cái bóng hiên ngang của cô, lòng tôi rất đỗi xung động, nghĩ bụng nếu buộc cô toàn tâm toàn ý lao vào công việc phá khóa mật mã, vận may cũng sẽ đến với tôi. Tôi đã nói, những người phá khóa mật mã đều biết, phá khóa mật mã ngoài tri thức, kinh nghiệm và thiên tài ra, còn cần có sự may mắn từ trên trời rơi xuống. May mắn là thứ thần bí, nhưng với Y Y, có thể là do chuyên cần, tài năng của cô rõ ràng là hơn người, kĩ thuật và trình độ toán học của cô chắc chắn không ai bì kịp. Những con người như thế nếu một lòng một dạ dồn sức vào việc phá khóa, chắc chắn sẽ đi sâu, đi xa hơn ai hết. Vận may thật ra chỉ ở nơi tận cùng xa xôi. Những người không đi đến tận cùng thì vận may cũng chỉ bay lượn ngao du trong bóng tối thăm thẳm, muốn nắm bắt nó phải dựa vào vận may. Nhưng với người có thể đến tận cùng xa xôi, vận may ở nơi chân trời nhưng lại gần ngay trước mặt, có thể ngay bên mình nhảy múa, anh không bắt nó, biết đâu nó đậu ngay trên người anh. Chúng tôi thường nói, vận may đến muốn đuổi đi nó cũng không đi, muốn né tránh cũng không tránh nổi, ấy là nói cái ý ấy. Mật mã Quang phục rất cao cấp, nhưng Y Y không phải chờ suốt đời, cô đã từng làm trợ thủ cho Neumann, là người nắm vững bí mật con số nhất thế giới.
Tất cả những chuyện ấy không ai biết, chỉ mình tôi biết.
Trong lúc Nhị Hồ và những người khác không trông mong Y Y phá được khóa mã Quang phục, thì tôi vẫn đủ vốn để gửi gắm lòng tin ở cô. Nên nói rằng, đấy là cái vốn bí mật, vì tôi chưa bao giờ nói những điều đó với tổ chức. Đó là kế sách của tôi. Khỏi phải nói, hơn bất cứ ai ở 701, tôi tin Y Y có thể phá được mật mã Quang phục. Thậm chí tôi nghĩ, chỉ cần cô kịp thời phá được khóa mật mã Quang phục, tương lai của tôi hay của Y Y cũng đều tốt đẹp. Bởi Nhị Hồ và bà La đều sắp đến tuổi về hưu. Trong tình hình đó, nếu Y Y phá khóa mật mã Quang phục một cách thuận lợi, cô sẽ được đề bạt lên Trưởng phòng là điều không có gì phải nghi ngờ, còn tôi có thể sẽ thay vị trí bà La.
Đấy là bí mật mà cũng là số phận của tôi.
Số phận của tôi không ở trong tay tôi, mà ở trong tay Y Y.
Nhưng theo những tin tức của Nhị Hồ và của Tiểu Tra về Y Y, tôi rất bi quan. Đấy là một buổi sáng chủ nhật, tôi đang ăn cơm ở nhà ăn, Tiểu Tra vội vã chạy đến nói với tôi, có người trông thấy Y Y ra đi từ sáng sớm, mặc áo dài tay, quần dài, đi giày cao su, đội mũ cói, khoác ba lô và bình nước quân dụng, trông có vẻ đi xa. Cô ta đi đâu? Tôi không dám nghĩ nhiều, vội vã lôi Tiểu Tra ra cổng, hỏi vệ binh. Vệ binh bảo, không thấy Y Y đi ra, chúng tôi lại ra cổng sau, vệ binh ở cổng sau nói, chừng một tiếng đồng hồ trước Y Y đi từ cửa này ra ngoài. Tiểu Tra hỏi đi đâu, vệ binh bảo không biết. Tôi hỏi vệ binh cô ấy đi về hướng nào, vệ binh chỉ con đường ven theo núi, nói đi về phía ấy.
Chúng tôi ngước nhìn con đường lượn quanh sườn núi, bất giác thở dài ngao ngán. Tôi nghĩ, lúc ấy sắc mặt tôi chắc chắn khó coi lắm. Đấy là con đường dẫn đến nông trường Linh Sơn phía bên kia núi. Cho nên không cần nghĩ ngợi nhiều, tôi biết Y Y đi đâu, làm gì. Tôi nhìn con đường quanh co ẩn hiện bên rừng cây, chợt có cảm giác như bị phản bội.
Hôm ấy tâm trạng tôi bối rối cực điểm, suốt cả ngày không làm được việc gì, chỉ ngồi ngây trong nhà. Về sau không đợi được, tôi vào rừng đi dạo, trông thấy người điên Giang Nam, trên tay ông ôm một con chim bồ câu bị thương, nhìn bầu trời, miệng lẩm bẩm: “Mày tốt lắm, tao biết mày đưa mật mã đến… Chúng nó bảo tao điên, không phá nổi khóa mật mã… ồ, chúng nó đâu biết, bây giờ ngày nào tao cũng giúp chúng nó phá khóa mật mã, ban ngày phá một bộ, buổi tối phá thêm một bộ nữa… Hì hì hì, ta là thiên tài phá khóa mật mã, bây giờ tất cả những người làm ra mật mã hễ nghe nói đến cái tên Giang Nam đều thất kinh…”.
Tôi lặng lẽ nghe, bất giác nhớ đến Y Y, sống mũi cay nồng.
Cho đến chiều tối, Y Y mới lê tấm thân mệt mỏi trở về. Tôi đứng nấp sau gốc cây, trông thấy cô như vừa trải qua một chặng đường bôn ba vất vả, dáng vẻ tiều tụy. Sợi dây cung kéo căng của tôi đứt phựt, tôi giẫm đạp như điên lên những bụi cây dưới chân, giận dữ giẫm nát. Nhưng về đến nhà, tôi không sao ngồi yên, cảm thấy lồng ngực như có gì đó đè nén, chừng như sắp nổ tung. Không chịu đựng nổi, tôi chạy đi tìm Y Y. Vừa mở cửa thấy tôi, cô liền kêu lên, anh sao thế, sắc mặt rất xấu, trong người không được khỏe à? Tôi nói, lòng tôi không thanh thản. Cô “Hừm” một tiếng, rồi cười tôi: “Trong lòng không thanh thản lại đến tìm em, có tìm nhầm người không đấy? Ờ, nhưng mà đàn ông độc thân biết tìm ai, tìm em thì tìm, dù sao em cũng là gái cô đơn, người tám lạng bên nửa cân, như nhau cả thôi!”.
Tôi châm biếm: “Cô làm sao mà là gái cô đơn được?”.
Y Y nói: “Hôm nay sao anh lại quái gở như vậy?”.
Tôi nói: “Vì tức giận, tức giận trong người chưa có nơi xả”.
Y Y kinh ngạc nhìn tôi, nói: “Anh sao thế? Em có làm gì để anh tức giận?”.
Mặt tôi sa sầm, hỏi hôm nay cô đi đâu. Cô ta ngớ ra, nói: “Hôm nay chủ nhật, việc gì đến anh? Em vào rừng đi chơi, không được hay sao?”. Tôi nói: “Tất nhiên là được, nhưng cô không được đi lung tung, cô đi gặp người ta chứ gì”. Y Y tỏ ra cứng rắn: “Gặp ai? Trong rừng có ma, em vào gặp ma đấy”.
Tôi cười nhạt: “Anh ta là ma à, nếu không là ma thì sao làm cô mê mẩn đến vậy được. Chẳng còn ra sao cả, xa như vậy, sáng sớm là đi ngay, băng qua núi, hàng mấy tiếng đồng hồ, liều mạng đi qua khu rừng đầy rắn độc cũng chỉ vì một phần tử hủ hóa trụy lạc cực điểm!”.
Y Y ngơ ngác, nói: “Tin tức của anh nhanh nhạy quá, xưa nay làm việc gì em sẵn sàng chịu trách nhiệm, đúng vậy, em đến thăm anh ấy thì sao nào? Không được à? Anh ấy đâu phải là phạm nhân”.
Tôi nói: “Thăm tù cũng không đến lượt cô”.
Y Y nói: “Nhưng em muốn, đấy là việc của em, việc gì đến anh?”.
Tôi nói: “Vậy xin hỏi, cô coi mình là người thế nào? Là một nhà toán học nổi tiếng, một nữ trí thức được Đảng và Nhà nước quan tâm, lại đến với một phần tử hủ hóa đồi trụy, còn không biết xấu hổ, thật vớ vẩn!”.
Y Y nói: “Chuyện vớ vẩn thì nhiều lắm, chuyện bên người anh còn vớ vẩn hơn”. Tôi biết Y Y định nói gì, cô muốn nói đến Vũ, người vẫn sống mà vẫn thờ cúng. “Nhưng đấy là do yêu cầu của cách mạng”. Tôi nói xong, Y Y cũng nói: “Em cũng do cách mạng yêu cầu, con người em cần có người yêu, tư tưởng mới được thoải mái”.
Tôi nói: “Đấy không phải là yêu, mà là hại nhau”.
Y Y nguýt dài tôi một cái: “Tình yêu của anh mới là hại, làm em đau khổ”.
Tôi im lặng một lúc rồi trịnh trọng nói: “Cô Y, tôi nói lại một lần nữa, tôi mong cô xa anh ta ra”.
Không cần suy nghĩ, cô ta nói ngay: “Không!”.
Bất giác tôi giận run người, run rẩy lấy một điếu thuốc. Cô không cho tôi hút thuốc trong phòng, nhưng tôi mặc kệ, châm lửa hút. Cô giật phắt điếu thuốc trên miệng tôi, vứt xuống đất, giẫm nát. Tôi đứng bật dậy, hầm hầm nhìn cô, quát to: “Y Y, nói xem, cô định làm gì?”.
Y Y không tỏ ra thua kém, trừng mắt nhìn tôi: “Anh bảo tôi làm gì?”.
Tôi nói: “Cô có còn muốn phá khóa mật mã nữa không thì bảo?”.
Y Y nói: “Muốn, tại sao lại không? Không giấu gì anh, tôi còn muốn hơn trước đây, anh có biết tại sao không? Tôi muốn làm một người – nói theo cách của anh – anh hùng nổi danh, cứu người cũng là cứu mình”.
Tôi nói: “Nhưng cô có một lòng một dạ làm việc hay không? Cô tưởng mật mã Quang phục chỉ cần hai phép tính là xong hay sao? Chỉ cần đùa cợt là xong thôi à? Chúng tôi phải mất bao tâm sức mới lôi được cô về đây, coi cô là bảo bối, cho cô hưởng lương cao, đãi ngộ tốt, còn có gì không phải? Chúng tôi cố gắng để hiểu cô, tha thứ cho cô, về công tác cố gắng tạo mọi điều kiện cho cô, mục đích là mong cô toàn tâm toàn ý làm việc. Nhưng cô đã làm gì? Cô cứ gây hết chuyện nọ đến chuyện kia, hôm nay chuyện này, ngày mai chuyện khác, hơi một chút là làm mình làm mẩy, đòi bỏ việc, như vậy có phải là làm việc lớn hay không? Cô là người hiểu biết, phải hiểu hơn ai hết đạo lí làm việc lớn phải lao tâm khổ tứ, nhiệm vụ của chúng tôi đòi hỏi cô phải dồn hết tâm huyết, đào xới tâm tư, nhưng cô đã dồn tâm huyết chưa? Cô cho rằng mình là thần tiên, chỉ cần thổi phù một cái là nguyện vọng trở thành hiện thực hay sao?”.
Y Y lặng lẽ cười: “Anh đưa ra nhiều đạo lí như vậy để làm gì? Em tuy không phải thần tiên nhưng cũng không phải là đứa trẻ con, đạo lí đó em hiểu, điều em không hiểu là anh dựa vào đâu để chỉ trích em? Em đi chơi ngày chủ nhật, không đụng đến giờ hành chính. Ngày chủ nhật em muốn làm gì tùy em, anh đâu có quyền can thiệp?”.
“Nhưng điều ấy không có lợi để cô yên tâm công tác, cho nên tôi có quyền can thiệp”.
“Em cho rằng không hề ảnh hưởng đến công tác, thậm chí còn có tác dụng thúc đẩy”.
Y Y làm tôi không biết phải nói thế nào, chỉ biết trừng mắt nhìn cô.
Y Y nói: “Anh đừng nhìn em như thế, anh Thiên, anh đừng dùng suy nghĩ cá nhân để giải thích hành vi của người khác. Tục ngữ có câu, mỗi người một nết, có đủ kiểu người, em khẳng định em không giống anh, để thực hiện một lí tưởng nào đó mà vứt bỏ tất cả, ngăn cấm dục vọng, có thể không màng đến gia đình, làm việc ngày đêm. Nếu em giống như anh thì sẽ không làm được bất cứ việc gì, đấy là cách của anh, không phải của em. Đường lên trời không phải chỉ có một, thế giới này mèo có đường đi của mèo, chó có đường đi của chó, anh đi đường cái quan, em qua cầu độc mộc, không ai đụng đến ai, can cớ gì mà anh hoa tay múa chân?”.
Tôi tức tối nhìn cô hồi lâu, cuối cùng nghiến răng nghiến lợi, nói: “Thôi được, cô cứ đi, từ nay về sau ngày nào cô đi cũng được”.
Y Y lại tỏ ra thanh thản, nói: “Em cần gì ngày nào cũng đi, cứ đến chủ nhật là em đi”.
Tôi nói: “Chả phải cô muốn sống với anh ta sao? Ngày nào cũng đi là ổn chứ gì?”.
Y Y nói: “Em còn phải làm việc, phải phá khóa mật mã Quang phục. Anh chẳng nói là, em phá được mật mã Quang phục thì sẽ cứu được anh ấy là gì? Đến lúc ấy chúng em sẽ lấy nhau, đi khỏi nơi này, bắt đầu cuộc sống mới, không phải sống những ngày người không ra người, ma không ra ma như thế này nữa”.
Tôi nghe mà cứ ngây ra, không ngờ đến lúc này cô ta vẫn mê muội với ý nghĩ như thế. Tôi nổi giận bỏ đi, nếu không bỏ đi, chắc chắn cô ta làm tôi nổ tung lên mất…
