Tôi bước vào ngôi nhà, tay chân rung rẫy. Trên lối đi nhỏ hẹp và bừa bộn, tôi gặp một lão bộc tóc bạc, sắc mặt đỏ sạm màu đồng, đôi mắt lợn ti hí cáu kỉnh, trán và thái dương có những nếp hằn sâu đến mức tôi chưa từng thấy. Trên tay ông là một cái dĩa đựng một con cá trích đã gậm nham nhở còn trơ xương; vừa lấy chân đóng lại cánh cửa phòng, ông vừa gắt vào mặt tôi. “Cậu cần gì?”
“Công chúa Zasyekin có nhà không ạ?” tôi hỏi.
“Vonifaty!” một giọng nói đàn bà chát chúa từ bên trong vọng ra.
Không nói một lời, ông quay lưng lại, phô ra phần sau của bộ đồng phục đã sờn, trên đó có đính duy nhất một chiếc nút huy hiệu màu đỏ nhạt; ông để cái dĩa xuống sàn, và bỏ đi.
“Ngươi đã ra đồn cảnh sát chưa?” cùng một giọng nói cất lên. Ông ta lầm bầm điều gì đó không rõ.. “Ê…có ai tới phải không?” tôi lại nghe hỏi. “Thì ra cậu hàng xóm. Vậy mời cậu ấy vào.”
“Xin mời cậu vào phòng khách.” ông ta trở ra, nói với tôi, và cúi xuống nhặt cái dĩa thức ăn lên. Cố kiềm chế lòng xúc động, tôi bước vào.
Căn phòng nhỏ và không sạch sẽ chi mấy, bàn ghế tuềnh toàng, sắp đặt bừa bải như thể có ai đã vội vã quẳng vào. Cạnh cửa sổ, trong chiếc ghế sứt tay, một người đàn bà trạc chừng năm mươi tuổi, không đội mũ, xấu xí, mặc một chiếc áo xanh lục, với một chiếc khăn choàng bằng vải len sọc khoác quanh cổ. Đôi mắt đen, nhỏ xíu như kim nhìn tôi chòng chọc.
Tôi đến gần, cúi chào.
“Xin kính cẩn ra mắt công nương Zasyekin?”
“Ta là công chúa Zasyekin; còn cậu là con trai của ngài V.?”
“Vâng ạ. Tôi chuyển lời của mẹ tôi đến công nương.”
“Mời cậu ngồi. Vonifaty, xâu chìa khóa của ta đâu rồi, ngươi có thấy không?”
Tôi chuyển lại cho công chúa Xasyekin câu trả lời của mẹ tôi. Bà ngồi nghe tôi nói, nhịp những ngón tay béo mập màu đỏ lên thành cửa sổ, và sau khi tôi dứt lời, bà nhìn tôi một lần nữa.
“Tốt lắm; tôi sẽ đến,” cuối cùng bà nói. “Nhưng trông cậu còn trẻ quá! Cho phép ta hỏi, cậu được bao nhiêu tuổi?”
“Mười sáu,” tôi lập bập trả lời.
Công chúa lấy từ trong túi áo mấy miếng giấy nhớp nháp viết kín chữ, giơ lên gần mũi và bắt đầu đọc.
Thình lình bà bật nói, “Tuổi đẹp lắm,” cựa quậy trong chiếc ghế . “Và xin cậu cứ tự nhiên như đang ở nhà. Ta không giữ lễ nghi, kiểu cách.”
“Đúng thế,” tôi thầm nghĩ, liếc qua bộ dạng thiếu thẩm mỹ của bà với sự ghê tởm không kìm hảm nỗi.
Ngay lúc ấy, một cánh cửa mở ra đột ngột, và đứng nơi khung cửa là thiếu nữ tôi đã gặp chiều hôm qua trong vườn. Tay nàng giơ cao, và một nụ cười diễu cợt rạng rỡ trên gương mặt.
“Đây là con gái tôi,” công chúa nói, hất khủy tay về phía nàng. “Zinotchka, còn đây là con trai của người láng giếng, ngài V. Cho ta hỏi, cậu tên gì thế?”
“Vladimir,” tôi trả lời, đứng lên, và cà lăm vì phấn khởi.
“Và tên của ông thân cậu?”
“Pẹtrovitch.”
“A, ta cũng quen biết một Ủy viên cảnh sát cũng mang tên Vladimir Petrovitch. Vonifaty! không cần tìm xâu chìa khóa của ta nữa, chúng ở trong túi ta đây nè.”
Thiếu nữ vẫn nhìn tôi với cùng nụ cười cũ, mi mắt chớp nhẹ, và hơi nghiêng đầu sang một bên.
“Con đã gặp ông Voldemar,” nàng bắt đầu nói. (Giọng nói thánh thót như bạc của nàng làm cho tôi rùng mình.) “Cậu bằng lòng cho tôi gọi cậu như thế ?”
“Vâng ạ,” tôi lúng túng.
“Gặp ở đâu vậy?” bà công chúa hỏi.
Công chúa bé không trả lời mẹ.
“Cậu có bận gì không?” nàng nói, không dời mắt khỏi tôi.
“Ô, không.’
“Cậu có vui lòng giúp tôi tháo một mớ len? Vào đây, theo tôi nào.”
Nàng gật đầu ra hiệu và bước khỏi phòng khách. Tôi đi theo.
Trong căn phòng chúng tôi bước vào, bàn ghế tốt hơn một chút, và được bày biện mỹ thuật hơn. Tuy nhiên, thực tình mà nói, lúc ấy tôi không có khả năng nhận biết gì nữa; tôi đi như trong cơn mơ và cảm thấy xuyên suốt một niềm hạnh phúc mãnh liệt tới mức khờ dại.
