Ngày xửa ngày xưa, xưa lắm, trong một làng hẻo lánh nọ, có ba anh em trai cùng sống chung một nhà. Họ cùng nhau cày cấy mảnh ruộng cha mẹ để lại, hoa màu làm ra không nuôi sống đủ ba thanh niên lực lưỡng, cho nên họ phải đan thêm giỏ lác, giỏ rơm để đem ra chợ bán. Nhưng dù có làm việc cật lực và sống đạm bạc mấy đi nữa, họ cũng không còn lại trong nhà đồng nào để chi dùng khi có việc. Thường cứ khi trong nhà không còn đồng xu nào, thì lại thiếu muối hay cái ấm nấu nước không xài được. Nhưng tệ hại nhất là lúc năm hết tết đến, vì đây là lúc phải trả thuế.
Một hôm, người anh cả, Xaburo(Sabouro), quyết định ra đi, anh ta nói với hai em:
Không thể sống tiếp tục như thế này được. Anh phải đi đến nơi khác để kiếm việc làm. Hai chú hãy thu xếp công việc với nhau, và khi nào có đủ tiền để trả thuế, anh sẽ về.
Hai người em đồng ý để cho Xaburo đi xa làm thuê kiếm tiền. Anh đến một thành phố gần đấy, một thương gia nhận anh vào làm công việc đánh xe bò. Suốt sáu tháng trời, Xaburô dẫn xe bò đi chở trà, muối và các thứ hàng khác, đi từ chợ này sang chợ khác. Người thương gia rất hài lòng về anh và muốn thuê anh làm việc lâu dài.
Nhưng Xaburô lễ phép từ chối lời đề nghị của người thương gia, anh nói :
Tôi rất sung sướng được ông tín nhiệm, nhưng tôi phải về thôi. Năm mới sắp đến rồi, các em tôi đang đợi tôi đem tiền về để trả thuế.
Người thương gia đành phải trả lương cho anh. Xaburo buộc số tiền đồng vào trong miếng vải, lên đường về quê nhà. Anh đi nhanh, nhưng trời đã tối, mà muốn về đến làng, anh phải đi qua một cánh rừng sâu nữa. Mặt dù có phần sợ, nhưng Xaburô phải đi vì biết các em đang đợi, mai là ngày cuối năm rồi. Cứ nghĩ đến cảnh khi anh để tiền ra giữa bàn, hai em sẽ trố mắt ra mà nhìn! Mà dù cho các em không đợi đi nữa, thì anh cũng phải đi tiếp thôi, vì xung quanh không có một cái nhà nào để có thể ghé vào xin ngủ qua đêm cả. Chỉ còn cách duy nhất là phải quên sợ mà băng qua rừng thôi. Anh cố đi nhanh, không nhìn qua phải, không nhìn qua trái, mà chỉ nhắm thẳng mảnh trời nhỏ hẹp nổi bật trên con đường nằm lọt giữa hai hàng cây. Rừng yên lặng, và từ từ Xaburô lấy lại can đảm.
– Mình đi được hơn nửa đường rồi, bây giờ còn gì có thể xảy ra nữa mà sợ. Tất cả
quanh mình đều im lặng hết, mình không có lý do gì mà phải sợ, – anh nhủ thầm.
Nhưng bỗng nhiên, trước mặt anh có một điểm sáng bay chập chờn trên mặt đường.
Cái gì vậy kìa? -Anh cảm thấy sợ. Nhưng anh cố lấy lại can đảm. – Ta đừng tin vào chuyện ma quỷ chứ. Tưởng tượng quá đâm ra sợ ma đấy thôi.
Thế nhưng, anh đi chậm lại và nhìn chăm chú con đường chạy dài trước mắt và nhìn những đốm sáng nho nhỏ nhảy múa trên con đường.
Những đốm sáng le lói quay vòng tròn phía trên con đường nằm giữa hai hàng cây, rồi chúng xích dần vào nhau, từ từ, lặng lẽ. Lát sau, Xaburô nghe như có tiếng kêu vo vo nho nhỏ phát ra từ những đốm sáng, rồi càng lúc tiếng kêu càng to ra thành tiếng rì rào kỳ lạ.
Xaburô sợ tái mặt, anh dừng lại, nghe rõ tiếng nói xuất phát từ vòng tròn sáng lấp lánh, nhảy nhót:
Nếu anh cần tôi, thì anh hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần thì cút đi! Nếu anh cần thì hãy lấy tôi đi; nếu không cần, thì hãy cút đi. Và ánh sáng càng lúc nhích lại càng gần anh.
Ngươi muốn ta làm gì cho ngươi! Hãy thả ta ra, nghe chưa? – Xaburô sợ quá la lên rồi đâm đầu chạy rất nhanh.
Cuối cùng anh chạy được về đến nhà, hụt hơi, tóc tai dựng đứng lên. Và như thể con ma đang đuổi bén gót phía sau, anh chạy tuôn vào nhà, không kịp tháo dép và nằm lăn ra chiếu, mệt phờ người.
Hai người em đang ngồi ăn cơm tối, trước cái bàn nhỏ thấy vậy vội hỏi:
-Cái gì xảy ra đến nỗi anh phải đâm đầu vào nhà như thế, thậm chí không chào hỏi ai hết. Mà nhìn kìa, anh làm bẩn cả chiếu rồi kìa.
Xaburô vội tháo dép ra rồi cẩn thận đóng cửa lại. Một lát sau, anh bình tĩnh trở lại và nói với các em :
Này các chú, các chú không thể tường tượng ra được cảnh nguy hiểm mà tôi vừa thoát được như thế nào đâu. Khi đi được nửa đường trong rừng, bọn ma le đã tấn công tôi. Tôi chỉ có một mình và trong rừng không có chỗ nào để trốn cho được. Chúng nhảy nhót quanh tôi, không ngớt la lên rằng:
“Hãy lấy tôi! Hãy lấy tôi đi” – Tôi mà chạy thoát được cũng nhờ cặp giò chạy nhanh này thôi.
Bọn ma không nói gì khác với anh nữa à? – Hátsurô hỏi, là người em út nhưng anh ta có sức vóc mạnh khỏe và nổi tiếng can đảm nhất làng.
Tôi không nghe chúng nói gì nữa. Tôi quá sung sướng vì không bị chúng bắt lại! – Xaburô đáp.
Người em thứ hai là Rôkurô nghe nói, có vẻ trầm tư, một lát sau anh lên tiếng:
Chắc đây là bọn ma kỳ lạ rồi. Đáng ra anh phải giữ lấy chúng mới được; có lẽ làm thế chúng mới hết tác oai tác quái trong rừng. Chắc anh đã quá sợ bị chúng bắt lại. Có phải anh nói chỗ chúng hiện ra nằm giữa đường từ đây đến phố phải không? Được rồi, để em đi đến đấy xem sao!
Người em thứ ra đi. Trời đã hoàn toàn tối, trong bóng đêm, khó khăn lắm anh mới nhận ra được đường đi, khi được chừng nửa đường, bỗng anh thấy có vật gì sáng lóng lánh trong bầu trời đêm ở giữa rừng. Rôkurô dừng lại, nhưng mặc dù đã hết sức cố gắng căng mắt để nhìn vào bóng đêm, anh vẫn không thấy gì khác hơn những vòng sáng le lói mà thôi. Anh tiến đến gần, rõ ràng anh nghe có tiếng rì rào, rồi khi đến gần thêm ít bước nữa, anh nghe giọng nói phát ra rất rõ :
Nếu anh cần tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần tôi, thì cút đi. Nếu anh cần tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần tôi, thì cút đi! ánh sáng cứ đến gần dần, chúng nhảy nhót quanh anh.
Bỗng Rôkurô thấy sợ. Anh có cảm tưởng những vùng ánh sáng kia sẽ nhảy chồm vào mình. Anh quay người và vắt giò lên cổ mà chạy.
Hátxirô thấy mặt anh trai tái mét, liền nói:
Cả hai anh đều nhát gan quá. Các anh run sợ khi nghe giọng nói, nhưng ánh sáng không chạm đến người các anh mà. Bây giờ để em đi xem bọn ma này ra sao!
Anh vào phòng tìm lấy một sợi dây rồi nói:
Để xem khi em cột ánh sáng trong dây này, chúng có còn nói được “hãy lấy tôi đi” nữa không
Đêm càng về khuya càng tối dày đặc. Nhưng Hátxirô đã quá quen đi lại trên đường này vào những đêm tối trời mà không hề sợ lạc. Khi đi được khoảng nửa đường từ nhà ra phố, anh thấy những ánh sáng le lói quay cuồng nhảy nhót quanh mình. Vì không sợ, nên anh cứ tiến tới cho đến khi lọt vào giữa đám ánh sáng ấy. Anh nghe quanh mình tiếng kêu vo vo vang lên câu:
Nếu anh muốn tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không muốn tôi, thì hãy cút đi! Cả rừng đều vang lên tiếng rì rầm kì lạ:
Nếu anh muốn tôi …
Dĩ nhiên là ta muốn ngươi? – Hátxirô la lên rồi cúi người nói tiếp? – Hốp, nhảy lên lưng ta xem nào, để ta xem ngươi là ai!
Lập tức ánh sáng biến mất và tiếng rì rào cũng im luôn. Nhưng Hátxirô cảm thấy khối nặng đè lên lưng mình. Là một thanh niên khỏe mạnh, thế mà khi con ma nhảy lên lưng mình, anh gần muốn khụy xuống đất.
Anh cố thu hết sức lực để đứng lên rồi la lớn:
-Ma ơi, ngươi lầm rồi! Ta khỏe lắm mà. Không dễ gì mà đọ sức với ta đâu.
Anh tháo sợi dây quấn quanh người ra, ném lên vật lạ nằm trên lưng mình và luộc quanh thật chặt. Rồi anh quay lại cẩn thận bước đi về làng, vừa đi vừa thở hổn hển. Trời đêm tối thui tối mò, nhưng con ma trên lưng anh đã phát ra ánh sáng đủ để thấy đường đi như ban ngày vậy.
Mỗi bước đi, khối nặng trên lưng anh lại càng trì xuống thêm, nếu anh, không đem hết sức lực ra mà vác đi, thì khó mà về được nhà. Thế mà anh là chàng trai khỏe mạnh nhất trong vùng đấy! Cuối cùng anh cũng về đến được sân nhà, anh thở phào nhẹ nhõm, và muốn tống khứ gánh nặng trên lưng đi. Nhưng, dù đã nghiêng qua nghiêng lại để hất xuống, nhưng gánh nặng kỳ lạ này như đã hàn dính cứng trên lưng anh.
Hátxirô giận dữ la lên:
Đâu có chuyện chúng ta thỏa thuận với nhau như thế này. Quả thật là ta muốn có ngươi, nhưng không phải cõng mãi ngươi trên lưng như thế này. Bộ ngươi nghĩ ta sẽ cõng ngươi mãi hay sao.
Anh chạy vào nhà bếp, đưa lưng đập mạnh vào vách. Có tiếng cười trong trẻo vang ra, nhưng khối nặng vẫn không rơi xuống.
“Cười người hôm trước hôm sau người cười” đấy nhé! – Hátxirô nói lớn rồi anh đi thụt lùi trong phòng. Anh lấy đà, tông cái khối nặng trên lưng vào chiếc cột chống đỡ trần nhà, anh tông mạnh đến nỗi mất thăng bằng và bổ nhào xuống đất. Nhưng bỗng anh nghe có tiếng kêu leng keng vui tai vang lên, rồi anh thấy những đồng tiến vàng lăn lông lốc khắp phòng. Tiền vàng nhiều quá đến nỗi lăn ra cả ra ngoài sân, và sau này rất lâu, các anh em họ vẫn còn tìm thấy những đồng tiền vàng nằm lọt trong các khe cửa ván lát nhà. Hai người anh vội vàng trong tay mà chơi và hết sức khen ngợi sự can đảm của người em út.
Cả mấy anh em vui vẻ reo lên:
– Ha ha, con ma tuyệt vời biết bao. Ma đây là vàng muốn đến sống với người.
Từ hôm ấy, không bao giờ họ thấy cảnh nghèo nữa, và họ sống hạnh phúc sung sướng cho đến mãn đời.
Ngày xửa ngày xưa, xưa lắm, trong một làng hẻo lánh nọ, có ba anh em trai cùng sống chung một nhà. Họ cùng nhau cày cấy mảnh ruộng cha mẹ để lại, hoa màu làm ra không nuôi sống đủ ba thanh niên lực lưỡng, cho nên họ phải đan thêm giỏ lác, giỏ rơm để đem ra chợ bán. Nhưng dù có làm việc cật lực và sống đạm bạc mấy đi nữa, họ cũng không còn lại trong nhà đồng nào để chi dùng khi có việc. Thường cứ khi trong nhà không còn đồng xu nào, thì lại thiếu muối hay cái ấm nấu nước không xài được. Nhưng tệ hại nhất là lúc năm hết tết đến, vì đây là lúc phải trả thuế.
Một hôm, người anh cả, Xaburo(Sabouro), quyết định ra đi, anh ta nói với hai em:
Không thể sống tiếp tục như thế này được. Anh phải đi đến nơi khác để kiếm việc làm. Hai chú hãy thu xếp công việc với nhau, và khi nào có đủ tiền để trả thuế, anh sẽ về.
Hai người em đồng ý để cho Xaburo đi xa làm thuê kiếm tiền. Anh đến một thành phố gần đấy, một thương gia nhận anh vào làm công việc đánh xe bò. Suốt sáu tháng trời, Xaburô dẫn xe bò đi chở trà, muối và các thứ hàng khác, đi từ chợ này sang chợ khác. Người thương gia rất hài lòng về anh và muốn thuê anh làm việc lâu dài.
Nhưng Xaburô lễ phép từ chối lời đề nghị của người thương gia, anh nói :
Tôi rất sung sướng được ông tín nhiệm, nhưng tôi phải về thôi. Năm mới sắp đến rồi, các em tôi đang đợi tôi đem tiền về để trả thuế.
Người thương gia đành phải trả lương cho anh. Xaburo buộc số tiền đồng vào trong miếng vải, lên đường về quê nhà. Anh đi nhanh, nhưng trời đã tối, mà muốn về đến làng, anh phải đi qua một cánh rừng sâu nữa. Mặt dù có phần sợ, nhưng Xaburô phải đi vì biết các em đang đợi, mai là ngày cuối năm rồi. Cứ nghĩ đến cảnh khi anh để tiền ra giữa bàn, hai em sẽ trố mắt ra mà nhìn! Mà dù cho các em không đợi đi nữa, thì anh cũng phải đi tiếp thôi, vì xung quanh không có một cái nhà nào để có thể ghé vào xin ngủ qua đêm cả. Chỉ còn cách duy nhất là phải quên sợ mà băng qua rừng thôi. Anh cố đi nhanh, không nhìn qua phải, không nhìn qua trái, mà chỉ nhắm thẳng mảnh trời nhỏ hẹp nổi bật trên con đường nằm lọt giữa hai hàng cây. Rừng yên lặng, và từ từ Xaburô lấy lại can đảm.
– Mình đi được hơn nửa đường rồi, bây giờ còn gì có thể xảy ra nữa mà sợ. Tất cả
quanh mình đều im lặng hết, mình không có lý do gì mà phải sợ, – anh nhủ thầm.
Nhưng bỗng nhiên, trước mặt anh có một điểm sáng bay chập chờn trên mặt đường.
Cái gì vậy kìa? -Anh cảm thấy sợ. Nhưng anh cố lấy lại can đảm. – Ta đừng tin vào chuyện ma quỷ chứ. Tưởng tượng quá đâm ra sợ ma đấy thôi.
Thế nhưng, anh đi chậm lại và nhìn chăm chú con đường chạy dài trước mắt và nhìn những đốm sáng nho nhỏ nhảy múa trên con đường.
Những đốm sáng le lói quay vòng tròn phía trên con đường nằm giữa hai hàng cây, rồi chúng xích dần vào nhau, từ từ, lặng lẽ. Lát sau, Xaburô nghe như có tiếng kêu vo vo nho nhỏ phát ra từ những đốm sáng, rồi càng lúc tiếng kêu càng to ra thành tiếng rì rào kỳ lạ.
Xaburô sợ tái mặt, anh dừng lại, nghe rõ tiếng nói xuất phát từ vòng tròn sáng lấp lánh, nhảy nhót:
Nếu anh cần tôi, thì anh hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần thì cút đi! Nếu anh cần thì hãy lấy tôi đi; nếu không cần, thì hãy cút đi. Và ánh sáng càng lúc nhích lại càng gần anh.
Ngươi muốn ta làm gì cho ngươi! Hãy thả ta ra, nghe chưa? – Xaburô sợ quá la lên rồi đâm đầu chạy rất nhanh.
Cuối cùng anh chạy được về đến nhà, hụt hơi, tóc tai dựng đứng lên. Và như thể con ma đang đuổi bén gót phía sau, anh chạy tuôn vào nhà, không kịp tháo dép và nằm lăn ra chiếu, mệt phờ người.
Hai người em đang ngồi ăn cơm tối, trước cái bàn nhỏ thấy vậy vội hỏi:
-Cái gì xảy ra đến nỗi anh phải đâm đầu vào nhà như thế, thậm chí không chào hỏi ai hết. Mà nhìn kìa, anh làm bẩn cả chiếu rồi kìa.
Xaburô vội tháo dép ra rồi cẩn thận đóng cửa lại. Một lát sau, anh bình tĩnh trở lại và nói với các em :
Này các chú, các chú không thể tường tượng ra được cảnh nguy hiểm mà tôi vừa thoát được như thế nào đâu. Khi đi được nửa đường trong rừng, bọn ma le đã tấn công tôi. Tôi chỉ có một mình và trong rừng không có chỗ nào để trốn cho được. Chúng nhảy nhót quanh tôi, không ngớt la lên rằng:
“Hãy lấy tôi! Hãy lấy tôi đi” – Tôi mà chạy thoát được cũng nhờ cặp giò chạy nhanh này thôi.
Bọn ma không nói gì khác với anh nữa à? – Hátsurô hỏi, là người em út nhưng anh ta có sức vóc mạnh khỏe và nổi tiếng can đảm nhất làng.
Tôi không nghe chúng nói gì nữa. Tôi quá sung sướng vì không bị chúng bắt lại! – Xaburô đáp.
Người em thứ hai là Rôkurô nghe nói, có vẻ trầm tư, một lát sau anh lên tiếng:
Chắc đây là bọn ma kỳ lạ rồi. Đáng ra anh phải giữ lấy chúng mới được; có lẽ làm thế chúng mới hết tác oai tác quái trong rừng. Chắc anh đã quá sợ bị chúng bắt lại. Có phải anh nói chỗ chúng hiện ra nằm giữa đường từ đây đến phố phải không? Được rồi, để em đi đến đấy xem sao!
Người em thứ ra đi. Trời đã hoàn toàn tối, trong bóng đêm, khó khăn lắm anh mới nhận ra được đường đi, khi được chừng nửa đường, bỗng anh thấy có vật gì sáng lóng lánh trong bầu trời đêm ở giữa rừng. Rôkurô dừng lại, nhưng mặc dù đã hết sức cố gắng căng mắt để nhìn vào bóng đêm, anh vẫn không thấy gì khác hơn những vòng sáng le lói mà thôi. Anh tiến đến gần, rõ ràng anh nghe có tiếng rì rào, rồi khi đến gần thêm ít bước nữa, anh nghe giọng nói phát ra rất rõ :
Nếu anh cần tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần tôi, thì cút đi. Nếu anh cần tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không cần tôi, thì cút đi! ánh sáng cứ đến gần dần, chúng nhảy nhót quanh anh.
Bỗng Rôkurô thấy sợ. Anh có cảm tưởng những vùng ánh sáng kia sẽ nhảy chồm vào mình. Anh quay người và vắt giò lên cổ mà chạy.
Hátxirô thấy mặt anh trai tái mét, liền nói:
Cả hai anh đều nhát gan quá. Các anh run sợ khi nghe giọng nói, nhưng ánh sáng không chạm đến người các anh mà. Bây giờ để em đi xem bọn ma này ra sao!
Anh vào phòng tìm lấy một sợi dây rồi nói:
Để xem khi em cột ánh sáng trong dây này, chúng có còn nói được “hãy lấy tôi đi” nữa không
Đêm càng về khuya càng tối dày đặc. Nhưng Hátxirô đã quá quen đi lại trên đường này vào những đêm tối trời mà không hề sợ lạc. Khi đi được khoảng nửa đường từ nhà ra phố, anh thấy những ánh sáng le lói quay cuồng nhảy nhót quanh mình. Vì không sợ, nên anh cứ tiến tới cho đến khi lọt vào giữa đám ánh sáng ấy. Anh nghe quanh mình tiếng kêu vo vo vang lên câu:
Nếu anh muốn tôi, hãy lấy tôi đi; nếu anh không muốn tôi, thì hãy cút đi! Cả rừng đều vang lên tiếng rì rầm kì lạ:
Nếu anh muốn tôi …
Dĩ nhiên là ta muốn ngươi? – Hátxirô la lên rồi cúi người nói tiếp? – Hốp, nhảy lên lưng ta xem nào, để ta xem ngươi là ai!
Lập tức ánh sáng biến mất và tiếng rì rào cũng im luôn. Nhưng Hátxirô cảm thấy khối nặng đè lên lưng mình. Là một thanh niên khỏe mạnh, thế mà khi con ma nhảy lên lưng mình, anh gần muốn khụy xuống đất.
Anh cố thu hết sức lực để đứng lên rồi la lớn:
-Ma ơi, ngươi lầm rồi! Ta khỏe lắm mà. Không dễ gì mà đọ sức với ta đâu.
Anh tháo sợi dây quấn quanh người ra, ném lên vật lạ nằm trên lưng mình và luộc quanh thật chặt. Rồi anh quay lại cẩn thận bước đi về làng, vừa đi vừa thở hổn hển. Trời đêm tối thui tối mò, nhưng con ma trên lưng anh đã phát ra ánh sáng đủ để thấy đường đi như ban ngày vậy.
Mỗi bước đi, khối nặng trên lưng anh lại càng trì xuống thêm, nếu anh, không đem hết sức lực ra mà vác đi, thì khó mà về được nhà. Thế mà anh là chàng trai khỏe mạnh nhất trong vùng đấy! Cuối cùng anh cũng về đến được sân nhà, anh thở phào nhẹ nhõm, và muốn tống khứ gánh nặng trên lưng đi. Nhưng, dù đã nghiêng qua nghiêng lại để hất xuống, nhưng gánh nặng kỳ lạ này như đã hàn dính cứng trên lưng anh.
Hátxirô giận dữ la lên:
Đâu có chuyện chúng ta thỏa thuận với nhau như thế này. Quả thật là ta muốn có ngươi, nhưng không phải cõng mãi ngươi trên lưng như thế này. Bộ ngươi nghĩ ta sẽ cõng ngươi mãi hay sao.
Anh chạy vào nhà bếp, đưa lưng đập mạnh vào vách. Có tiếng cười trong trẻo vang ra, nhưng khối nặng vẫn không rơi xuống.
“Cười người hôm trước hôm sau người cười” đấy nhé! – Hátxirô nói lớn rồi anh đi thụt lùi trong phòng. Anh lấy đà, tông cái khối nặng trên lưng vào chiếc cột chống đỡ trần nhà, anh tông mạnh đến nỗi mất thăng bằng và bổ nhào xuống đất. Nhưng bỗng anh nghe có tiếng kêu leng keng vui tai vang lên, rồi anh thấy những đồng tiến vàng lăn lông lốc khắp phòng. Tiền vàng nhiều quá đến nỗi lăn ra cả ra ngoài sân, và sau này rất lâu, các anh em họ vẫn còn tìm thấy những đồng tiền vàng nằm lọt trong các khe cửa ván lát nhà. Hai người anh vội vàng trong tay mà chơi và hết sức khen ngợi sự can đảm của người em út.
Cả mấy anh em vui vẻ reo lên:
– Ha ha, con ma tuyệt vời biết bao. Ma đây là vàng muốn đến sống với người.
Từ hôm ấy, không bao giờ họ thấy cảnh nghèo nữa, và họ sống hạnh phúc sung sướng cho đến mãn đời.
