Ngày xưa, trong gia đình kia có ba chị em, ba thiếu nữ mà người ta gọi là Kim, Ngân và Xà Cừ. Cả ba chị em đều rất đẹp và không một thanh niên nào trong vùng không mong ước lấy được một trong ba người làm vợ. Nhưng Kim và Ngân có tham vọng lớn và chỉ nghĩ tới một vị hôn phu giàu có và danh giá, trong khi Xà Cừ chỉ mong ước rằng người chồng tương lại có lòng nhân từ và lương thiện.
Một buổi sáng, Kim lấy chiếc thùng vàng đi múc nước. Cô mở cửa và kinh hãi nhảy lùi lại. Một người ăn mày rách rưới nằm ngay của, mặt mày nhem nhuốc trông không ra hình thù gì.
– Ngươi làm gì đó, đồ vô đạo ? Tiểu thư Kim quát. Tránh đường cho ta ?
– Xin tiểu thư giúp tôi một chút – Người ăn mày trả lời giọng khìn khịt. Với xương cốt già nua của tôi, đứng dậy khó khăn lắm.
– Tự giúp mình đi, không ai yêu cầu ngươi nằm ở đó! Cô nàng ba hoa khờ khạo vênh váo tuyên bố. Cha ta muốn có nước pha rượu, mẹ ta cần nước pha trà, còn ta muốn cớ nước gội đầu. Hoặc ta bước qua người lão, hoặc ta giẫm lên mình lão, nhưng ta không đụng tới lão đâu. Và ta luôn luôn làm việc ta muốn ?
Cô làm như đã nói. Cô bước qua người ăn mày, nhưng khi làm thế, cô giẫm lên bàn tay ông ta. Người ăn mày ngước nhìn. Đôi mắt ủ rũ của ông lóe sáng, nhìn cô gái với vẻ nghiêm khắc.
Khi tiểu thư Kim trở lại nhà, người ăn mày đã đi mất. Sáng hôm sau, tiểu thư Ngân xách chiếc thùng bạc ra khỏi nhà, đi lấy nước. Cũng người ăn mày đó nằm gục trước cửa. Cô gái lùi lại.
– Đồ rách rưới hôi hám, ngươi làm gì trước nhà ta vậy ?
Tránh đường cho ta!
Không thể nhanh được, cháu ơi người ăn mày trả lời giọng ân hận. Xương cốt của tôi đau đớn lắm. Xin tiểu thư vui lòng giúp tôi đứng dậy.
Lão không điên chớ? Cô gái vừa hỏi vừa lui lại với vẻ kinh tởm. Đưa tay đỡ lão à, không có đâu ? Tránh ra, ta bảo cho lão biết, nếu không ta sẽ đạp lên người lão đấy!
Và cô bước qua người lão ăn mày, không cần chờ đợi. Nhưng khi làm thế, chiếc thùng bạc của cô va phải đầu ông ta. Cặp mắt như than hồng nhìn cô gái đăm đăm, rồi người ăn mày biến mất.
Sáng ngày thứ ba, đến lượt Xà Cừ đi lấy nước. Cô mang một chiếc thùng xà cừ nhỏ, nó phát ra bảy sắc cầu vồng dưới ánh nắng. Thấy người ăn mày nằm co trước cửa cô ngạc nhiên.
– Ông ơi, ông có thể vui lòng tránh một chút cho cháu đi qua không ? Cô rụt rè hỏi.
Rất sẵn lòng, nhưng không dễ lắm đâu. Xương cốt của tôi đau lắm. Tôi không đứng dậy nổi một mình.
– Cháu sẽ giúp ông – Xà Cừ nhã nhặn nói.
Nàng đưa tay đỡ người ăn mày, nhưng nâng một người nặng như vậy không phải dễ. Chỉ một tí nữa có lẽ nàng đã ngã. Nàng bảo thầm nàng không thể cho người bất hạnh này biết ông ta nặng lắm đối với sức của nàng, để khỏi làm ông ta phật lòng.
Thế nên nàng mỉm cười và nói;
Ông thấy không, ông đã nằm trên nền đá hơi lâu nên người ông tê dại, nhưng rồi ông sẽ cảm thấy tươi tỉnh và khỏe khoắn ngay thôi.
Chỉ cần nghe cô nói, tôi cũng đủ tin người ăn mày gật đầu trả lời. Để đền đáp lòng tốt của cô, tôi chúc cô gặp được người chồng giàu có nhất vùng.
Giàu hay không giàu, điều quan trọng là phải có lòng tốt Xà Cừ cười nói.
– Có những người như vậy – người ăn mày ấp úng nói trong khi đi khập khễnh bên cô gái tới giếng nước. Xà Cừ lấy nước, và khi cái thùng đầy cô muốn vác lên vai.
Khoan đã, tôi sẽ giúp cô nâng nó lên – người ăn mày vừa nói vừa hấp tấp bước tới và ào! Ông ta lật đổ cái thùng, nước chảy lênh láng.
– Không sao, ông đừng buồn – cô gái cười. Chính cháu cũng nhiều lần lật đổ thùng nước? Nàng lại lấy đầy nước và người ăn mày nâng nó lên.
– Nếu không nặng quá, xin ông nâng cao một chút nữa – nàng yêu cầu.
– Được, dễ mà – người ăn mày nói nhưng ông ta nâng quá cao nên cô gái không thể với tới để đặt lên vai.
– Ông đừng giận, nhưng thùng cao thế này cháu không với tới nàng nói như để xin lỗi.
Không sao, ta cố gắng chút nữa – người ăn mày nghiêng cái thùng làm nước đổ đầy lưng cô. Tôi rất tiếc đã quá vụng về.
Không phải ông vụng về đâu – nàng nói để an ủi. Ai cũng có khi làm hỏng một việc gì đó.
Người ăn mày nhìn cô, tư lự. Ông nâng cái thùng một lần nữa và nó tuột khỏi tay ông, rơi xuống đất, vỡ tan tành. Lần này cô gái không kiềm chế được, khóc nức nở. Người ăn mày chăm chú nhìn cô.
Không phải lỗi của ông – nàng vừa khóc vừa nói. Ông muốn giúp cháu, nhưng bây giờ cả nhà sẽ nổi giận. Một cái thùng xà cừ như vầy không tìm đâu ra !
Trong bộ đồ rách rưới, ánh mắt sâu thẳm toát ra vẻ âu yếm.
Có lẽ tôi chữa cái thùng lại đuốc – người ăn mày dịu dàng nói. Ông ta nhanh nhẹn lượm tất cả những mảnh xà cừ ráp lại, trong nháy mắt, cái thùng đã trước mắt cô gái, đựng đầy nước trong. Người ăn mày cũng đột nhiên đổi khác. Ông ta uyển chuyển đứng lên, nâng cái thùng dễ dàng và nhẹ nhàng đặt lên vai cô gái, vừa nói với giọng rắn rỏi và du dương khiến cô phải rùng mình.
– Cô có thể làm một việc gì đó cho tôi không?
– Bất cứ việc gì mà tôi có thể làm được – Xà Cừ trả lời nhã nhặn. Nếu không có ông giúp, tôi không biết tôi sẽ làm gì. Mẹ tôi sẽ không ngừng rầy la về cái thùng vỡ này.
Xin cô vui bòng yêu cầu gia đình cô cho tôi ngủ lại đêm nay trong nhà bếp.
– Chuyện đó, tôi không biết mẹ tôi có cho phép không – cô gái hơi bối rối. Bà không chịu được những người hành khất.
Nhưng tôi sẽ năn nỉ.
Để đền bù, tôi sẽ để lại cho bà cái mà bà sẽ thấy dưới đáy chậu – người ăn mày cười nói trong khi cô gái rất ngạc nhiên.
Có thể có cái gì dưới đáy chậu mới được chứ ? Người này không phải là một người ăn mày bình thường. Cái thùng xà cừ đã không thể chữa được, thế mà chỉ trong nháy mắt nó trông như mới. Biết đâu đây chẳng phải là thiên thần?
Cô gái mang thùng nước về tới nhà. Nàng hỏi mẹ có thể để cho một ông lão ăn mày ngủ đêm ấm áp trong nhà bếp được không.
– Chắc không phải lão già nghèo nàn ghê tởm nằm trước cửa từ ba đêm nay đó chớ ? Bà mẹ hỏi mà đã bực mình rồi. Xà Cừ cúi đầu, đem thùng nước đổ vào một cái chậu đồng lớn. Một vật gì đó kêu lanh canh và người ta thấy vàng lấp lánh ở đáy chậu. Họ yên lặng nhìn nhau.Bà mẹ thò tay vào nước, lấy ra một chiếc nhẫn vàng nặng. Xà Cừ nhớ lại lời của người ăn mày.
– Đó là của người ăn mày trả cho mẹ để ở đêm nay trong nhà bếp – nàng nói ngay.
– Một người ăn mày trả bằng vàng? Bà mẹ ngạc nhiên. Được, đêm nay ông ta sẽ ngủ trong nhà bếp!
Buổi tối cả gia đình họp mặt như thường lệ. Người cha uống trà, người mẹ xe len, còn các cô con gái thì nói đủ thứ chuyện và những chuyện không đâu. Được một lúc, câu chuyện xoay về các anh chồng tương lai.
– Tôi ấy à, tôi muốn một ông hoàng Ấn Độ, nếu không tôi sẽ không lấy chồng – tiểu thư Kim tuyên bố.
Không cần phải đúng là Ấn Độ, hoàng tử của chúng ta cũng đủ cho tôi rồi – tiểu thư Ngân đánh giá. Còn em, em gái kết hôn với ai ? Nàng hỏi cô em gái thứ ba. Xà Cừ im lặng.
Lúc đó cửa mở ra và người ăn mày bước vào. Ông ta nói: Tôi biết một vị hôn phu xứng đáng với tiểu thư Xà Cừ. Chính vương công Mipam cũng sẽ rất may mắn nếu được kết hôn với một thiếu nữ nhân từ và xinh đẹp như cô.
Vương công Mipam là ai? Hai cô chị hỏi. Ông ta có thế lực và giàu sang như ông hoàng Ấn Độ không?
Có lẽ ông ta còn giàu sang và thế lực hơn – người ăn mày nói với vẻ bí ẩn vừa hương ánh mắt sâu thẳm vào Xà Cừ. Và ông tiếp tục, chỉ nói riêng với nàng:
– Mipam sẽ rất sung sướng được kết hôn với cô và cô sẽ được hạnh phúc với ông ta hơn bất cứ người nào khác. Tiểu thư Xà Cừ, xin tin tôi. Khi tôi đi khỏi nơi đây, cô cứ theo dấu gậy của tôi và tôi sẽ đưa cô tới gặp ông ta. Tiểu thư Xà Cừ, cô muốn lấy ông ta làm chồng không?
Nhớ lại chuyện cái thùng xà cừ được sửa chữa một cách kỳ diệu, cô gái gật đầu ưng thuận. Người ăn mày quay lưng đi qua cửa Xà Cừ vội vàng đi theo.
Mày đi đâu vậy? Mày điên rồi hả? Bà mẹ quát mắng. Một tên ăn mày chỉ có thể kiếm một tên ăn mày khác cho mày lấy làm chồng!
Nhưng Xà Cừ đã ở trên ngưỡng cửa. Người ăn mày đã mất dạng. Chỉ thấy trong ánh trăng một hàng những cái lỗ in sâu dưới đất. Cô chạy theo con đường đó.
– Được, đi đi nếu mày thích – bà mẹ tức giận quát mắng từ phía sau. Nhưng nếu đã vậy thì đừng bao giờ trở về nhà nữa!
Xà Cừ theo dấu gậy của người ăn mày suốt đêm. Ánh trăng nhạt dần và ánh sáng bình minh xuất hiện ở chân trời. Cô gái thấy mình tới một đồng cỏ rộng. Một mục phu đang chăn hàng ngàn con cừu.
Có phải một ông Lão ăn mày đã đi qua đây không ? Xà Cừ hỏi.
– Không có, nhưng đức ông Mipam đã đi qua. Tất cả những con cừu này là của ông.
Cô đi tiếp và một lúc sau gặp một bầy trâu đông đảo.
– Anh có thấy một ông lão ăn mày đi qua đây không ? Cô hỏi người chăn trâu.
– Tôi không thấy ai ngoài đức ông Mipam vừa đi qua đây. Những con trâu này là của ông.
“Người ăn mày đă đi đâu ?” cô gái tự hỏi. “Có phải chính ông ta là đức ông Mipam không ? Thế thì có lẽ mình sẽ lấy một ông già ăn mày chăng ?”. Nàng đi tiếp và gặp một bầy ngựa.
– Anh có thấy một ông già ăn mày đi qua đây không ? nàng hỏi người giữ ngựa.
– Không, không phải người ăn mày mà là đức ông Mipam vừa đi qua đây được một lúc. Những con ngựa này là của ông.
Trong lúc đó, mặt trời đã ló ra khỏi đám sương mai và soi sáng cả cảnh vật. Cô gái dừng lại, ngạc nhiên. Trước mắt cô sừng sững một lâu đài bằng vàng rực rỡ trong ánh nắng. Một ông già tóc bạc như bông tươi cười đứng chờ cô trước cổng.
– Đây là chùa Phật? Cô gái rụt rè hỏi..
Không phải – ông già nhã nhặn trả lời. Đây là dinh thự của đức ông Mipam. Đức ông đang chờ cô.
Cô gái bước tới. Chỗ lào chân cô chạm đất, chỗ đó lập tức mọc một chùm hoa, nở ra và thơm ngát. Khi cô vào lâu đài, một tấm thảm hoa mênh mông rực rỡ trải ra trước chân cô, và một thanh niên khôi ngô đi thẳng tới đón cô. Đôi mắt sâu thẳm của anh sáng ngời hạnh phúc, một đoàn người hầu theo sau bưng nhiều tặng phẩm, món nào cũng đẹp rực rỡ. Anh thanh niên dịu dàng cầm tay cô, nói:
– Tôi là Mipam. Tôi là ông già ăn mày đó. Nàng sẽ lấy tôi làm chồng như đã hứa chớ?
.Xà Cừ nhìn chàng trai khôi ngô trân trối. Nàng tưởng tim nàng sắp vỡ vì hạnh phúc. Như trong giấc mơ, nàng ra hiệu ưng thuận, và Mipam, vẫn cầm tay nàng, đưa nàng vào lâu đài.
Rồi sau đó ? Sau đó họ sống hạnh phúc rất lâu vì họ rất yêu nhau.
