Ngày xưa có một ông vua có ba đứa con trai – Một hôm, vua gọi ba hoàng tử tới, nói:
– Cha đã già và cảm thấy không còn sống bao lâu nữa. Bây giờ các con đã lớn và đã tới lúc ta giao lại đất nước cho một trong các con. Vậy các con hãy chu du thế giới, và người nào thực hiện được hành vi cao thượng nhất sẽ được cha trao lại vương quyền.
Ba hoàng tử tuân lệnh, từ biệt vua cha và cùng nhau chu du thế giới. Họ đi đây đi đó, mặt trời đã mọc và lặn bốn mươi lần, và rồi chiều ngày bốn mươi mốt họ tới một thành phố xa lạ. Các hoàng tử đi tìm chỗ trú ngụ và gặp một quán trọ kế chân thành.
Hôm sau, họ thức dậy và quyết định đi xem chợ. Ở chợ có một ông già rách rưới gọi họ:
– Các đức ông sao vội thế? Mua giùm lão chiếc bình này đi! Ba hoàng tử dừng chân và ngạc nhiên thấy ông lão đưa ra một chiếc bình móp méo. Hai người anh bật cười chế giễu, nhún vai rồi tiếp tục rảo bước. Hoàng tử thứ ba vốn hiền hòa, thấy thương hại ông lão. Chàng lấy đồng tiền vàng cuối cùng đưa cho ông. Chàng vừa quay lưng bỏ đi thì ông lão gọi:
– Đừng đi như vậy, tôi không xin bố thí. Cậu hãy lấy chiếc bình này, đây không phải là một chiếc bình tầm thường.
Tôi có thể làm gì với nó? Hoàng tử hỏi.
Ông già đưa chiếc bình cho chàng và thì thầm:
– Cậu đã mua được một món hời. Đây không phải là một chiếc bình như bất cứ chiếc bình nào. Nó chứa nước hồi sinh. Nó cứu sống cả người đã chết từ lâu.
Và trước khi hoàng tử hết ngạc nhiên, ông già đã biến mất như thể chui xuống đất. Hoàng tử mân mê chiếc bình trong tay, không biết tất cả chuyện này vừa xảy ra thật hay chàng chỉ nằm mơ. Lúc đó hai người anh vừa trở lại, họ không tìm được thứ gì vừa ý trong chợ. Thế nên cả ba quyết định lại ra đi ngay tối đó. Trên đường về quán trọ, họ nghe trống đành tùng tràng. Khi tới gần họ thấy một nhóm người hiếu kỳ trước chân dung của một thiếu nữ đẹp chưa từng thấy. Họ chưa kịp hỏi người đẹp đó là ai thì truyền cáo sứ tuyên bố:
– Công chúa cho mọi người biết rằng nàng sẽ lấy làm chồng người nào tới hoàng cung trả lời đúng câu hỏi duy nhất do nàng đặt ra. Nhưng bất hạnh cho kẻ nào trả lời sai. Người đó sẽ bị chém đầu ngay tại chỗ!
Trả lời một câu hỏi duy nhất ư? Không khó lắm! Trưởng hoàng tử tuyên bố. Ta sẽ tới đó ngay, còn hai em hãy chờ ta ở quán trọ. Ta sẽ mời hai em dự hôn lễ của ta với công chúa. Nói xong chàng đi thẳng tới hoàng cung.
Nhưng tối đó hai người em không thấy chàng về, và hôm sau truyền cáo sứ lại phát lời kêu gọi, người anh thứ hai quyết định tới phiên mình thử vận may với công chúa. Chàng ra lệnh cho đứa em út chờ ở quán trọ, nói rằng chàng sẽ trả lời dễ dàng câu hỏi của công chúa đặt ra, và sau đó chàng sẽ mời em dự hôn lễ của mình.
Từ biệt đứa em út, người anh thứ tới hoàng cung. Những đống đá ảm đạm trong sân lâu đài ngổn ngang, cản trở cả lối đi tới bậc thềm. Khi hoàng tử được đưa vào khách sảnh của công chúa, nàng ra lệnh cho chàng tới ngồi bên nàng. Chỉ một mâm bánh mứt thơm phức, nàng mời chàng ăn. Hoàng tử ăn ngay, không đợi khẩn cầu. Nhưng trong khi ăn, chàng không ngừng nhìn công chúa, vì nàng đẹp quá. Khi chàng ăn xong, công chúa hỏi:
– Bây giờ tôi có thể đặt câu hỏi được chưa?
Vâng, tôi sẵn sàng trả lời nàng – hoàng tử nói.
– Koulie đã làm gì Paili? nàng hỏi giọng nghiêm khắc, mắt sáng lên vẻ tức giận. Koulie, Paili! Đó là gì vậy? Chưa bao giờ tôi nghe chuyện như vậy – hoàng tử lắp bắp, cảm thấy trán đầm đìa mồ hôi.
– Anh không biết ? Công chúa quát to, đắc thắng. Đao phủ, chặt đầu nó! Và trước khi hoàng tử hoàn hồn, chàng đã cụt đầu. Thêm một hòn đá lạ lăn lóc trên sân.
Khi sáng ngày thứ hai mà người anh thứ chưa về, và khi truyền cáo sứ vẫn phát lời kêu gọi cũ, người em út quyết tâm đi tìm hai người anh. Đúng lúc chàng qua cổng hoàng cung, ông già rách rưới ở chợ bỗng đứng trước mặt, nói:
– Đợi một chút, cậu bé, đừng hấp tấp lắm! Cậu có biết Koulie đã làm gì Paili không?
Koulie, Paili? Hoàng tử nhắc lại mà không hiểu gì.
– Cậu thấy chưa, cậu không biết. Đó là câu hỏi mà công chúa đặt ra cho những người cầu hôn, và người nào không trả lời được, nàng cho chặt đầu và biến thành đá. Đó là việc đã xảy ra cho hai anh của cậu và cho hàng ngàn người cầu hôn khác, những người đã để cho nhan sắc tuyệt trần của nàng quyến rũ.
Ông già ngẫm nghĩ một lúc rồi nói:
– Tôi sẽ giúp cậu. Đây là một quả táo. Đem quả táo này đi về hướng đông. Hết tuần trăng thứ tư cậu sẽ tới một hòn núi thủy tinh mà trên đỉnh có con Chim Lửa làm tổ. Cho con chim trái táo này và xin nó giúp đỡ.
Hoàng tử lấy trái táo từ tay ông già, và trước khi chàng có thì giờ cám ơn, ông đã tan biến ra khói. Nghe theo lời chỉ dẫn của ông già, hoàng tử đi về hướng đông. Khi tuần trăng thứ tư sắp hết, một hòn núi thủy tinh bỗng xuất hiện chân trời. Hoàng tử càng lên gần tới đỉnh, ánh sáng từ đó phát ra càng chói lọi, đến nỗi chàng phải lấy tay che mặt. Khi lên tới đỉnh, chàng thấy con Chim Lửa, nó đang rỉa bộ lông sáng chói.
Theo lời khuyên của ông già, hoàng tử đưa trái táo cho con Chim Lửa, và xin nó giúp đỡ.
Chàng hãy bám chặt vào cánh của tôi – con chim bảo rồi bay lên, mang hoàng tử theo. Nó bay lâu lắm, đêm và ngày đã nhiều lần thay thế cho nhau, cuối cùng nó đáp xuống một cái sân dát vàng trong một cung điện đẹp như cảnh thần tiên. Một vị vương giả râu bạc như bông đang đi thơ thẩn.
– Cậu từ đâu tới ? Vị vương giả ngạc nhiên hỏi.
Hoàng tử giải thích tại sao chàng đã từ trần gian tới đó, và công chúa giết chết hai người anh vì họ không trả lời được câu hỏi của nàng như thế nào.
Vương giả trầm ngâm một lúc rồi thở dài, nói:
Nàng công chúa đặt câu hỏi cho tất cả những người cầu hôn không phải ai khác mà chính là Koulie, còn Paili là ta. Chúng ta đã chung sống nhiều năm hạnh phúc, cho tới khi xảy ra một chuyện lạ lùng. Một buổi sáng, ta ra vườn hoa. Trên đường đi, ta qua chuồng ngựa, và ta thấy con ngựa ta quý nhất mồ hôi đầm đìa, mép sùi bọt. Ai cỡi ngựa của ta trong đêm? Ta tự hỏi và quyết định phải bắt tại trận kẻ táo tợn đó. Tối đó ta cài gươm, nấp trong góc chuồng ngựa và rình. Sắp tới nửa đêm, ta bỗng nghe tiếng bước nhanh và bóng của vợ ta, Koulie, xuất hiện ở cửa chuồng. Nàng tháo con ngựa qúy nhất của ta ra, nhảy lên lưng và, trước khi ta hết ngạc nhiên, nàng đã biến mất trong đêm tối. Vợ ta, chính vợ của ta, nàng có thể cỡi ngựa đi đâu trong đêm tối? Ta ngơ ngác tự hỏi. Không lưỡng lự một phút, ta cũng nhảy lên yên một con ngựa khác và đuổi theo nàng. Đó là một con đường khủng khiếp, qua thung, qua lũng, ghềnh đá cheo leo, vực sâu thăm thẳm rồi đi vào lòng núi, và vợ ta thình lình mất dạng. Ta tới trước một hang đá có ánh lửa hắt ra. Ta xuống ngựa, vào hang. Đó là một hang đá rộng, có bốn mươi con quỷ ngồi giữa, quây quần xung quanh… ta thật khó nói… xung quanh vợ ta và một con quỷ đen kịt bảy đầu đang ôm nhau nhảy nhót! Ta nhảy xổ vào, tuốt gươm ra, đâm chém loạn xạ, chặt đầu tất cả lũ quỷ đó, trừ con quỷ bảy đầu gớm ghiếc. Ta tấn công nó, một, hai rồi bốn đầu đã rụng; ta vẫn chém, cái đầu thứ năm rời khỏi thân mình. Gắng một chút nữa, ta tự bảo, nhưng tay ta đã mỏi, ta vẫn chém, cái đầu thứ sáu rơi và lăn long lóc. Ta định thở một hồi, nhưng con quỷ còn một đầu đã lợi dụng khoảnh khắc đó ôm Koulie chạy mất trong đêm tối. Nhiều năm đã trôi qua kể từ đêm kinh hoàng đó, và ta chưa bao giờ gặp lại Koulie. Người ta nói rằng nàng cai trị giang sơn của Quỷ và nàng giấu con quỷ đen với cái đầu cuối cùng sau chiếc ngai nàng ngồi! Người ta cũng kể rằng, khi nàng dẫn dụ tới người thanh niên dòng dõi cao sang cuối cùng vào cạm bẫy của nàng, và khi tưới thân thể con quỷ bằng máu của họ, những cái đầu còn thiếu của nó sẽ sống lại. Hoàng tử, chỉ có chàng mới giết được con quỷ đen, và lúc đó thế gian sẽ trở lại yên ổn!
Nói xong, vương giả trao cho hoàng tử thanh gươm thần rồi sai người hầu săn sóc con Chim Lửa cho nó lại sức. Con chim giương cánh sáng rực như vàng nóng chảy, lên cao rồi bay đi. Mặt trời mọc và lặn nhiều lần cho tới khi con Chim Lửa đặt hoàng tử xuống trước cửa lâu đài đen.
Hoàng tử vào sân, đi qua những hòn đá kỳ dị, vào đại sảnh, thấy công chúa ngồi trên chiếc ngai đen, có vẻ như đang đợi. Thấy khách tới, nàng vỗ tay ra lệnh cho người hầu sửa soạn một bữa tiệc thịnh soạn. Sau khi chia sẻ bữa ăn với khách, công chúa hỏi:
– Xin hoàng tử cho biết, Koulie đã làm gì Paili?
Koulie đã liên minh với ma quỷ và làm hoen ố thanh danh của vua Paili. Nàng là Koulie, phía sau ngai của nàng có con quỷ đen mà nàng chữa trị bằng cách bôi máu của các thanh niên!
Mặt công chúa tái xanh như xác chết và kinh hãi thét to. Sáu cái đầu gớm ghiếc ló lên sau ngai, và cái đầu thứ bảy sống lại với ánh mắt xanh rờn. Hoàng tử không lượng một giây. Chàng rút gươm, đâm bên phải, chém bên trái, cho tới khi tất cả những cái đầu quỷ rơi rụng. Con quỷ gào rú khủng khiếp rồi lăn ra bất động.
Cùng lúc đó Koulie thở dài nhẹ nhõm, mặt lộ vẻ vui mừng sâu sắc. Nàng nói:
– Cám ơn hoàng tử đã cứu ta khỏi thế lực của ma quỷ. Trước đây con quỷ này đã phù phép để buộc ta phục vụ nó. Bây giờ ảnh hưởng của ma quỷ đã hết, ta có thể trở về với chồng ta là Paili!
Hoàng tử từ biệt công chúa và nhảy xuống sân có những hòn đá lạ. Chàng lấy chiếc bình méo mó trong áo ra và tưới nước hết hòn đá này tới hòn đá khác. Các hòn đá sống lại ngay và biến thành những thanh niên khỏe mạnh. Sau hết, hoàng tử tưới hai giọt nước cuối cùng lên hai hòn đá cuối cùng, là hai người anh của hoàng tử. Gặp lại nhau, họ vui mừng khôn tả và quyết định trở về nhà ngay.
Sau bốn mươi ngày đi đường, họ về tới và thấy vua cha nằm liệt giường. Vua rơi nước mắt vui mừng, bảo các con mình thuật lại những nỗi gian nan khi chu du thiên hạ. Nhất là mỗi hoàng tử phải cho vua cha biết mình đã làm gì.
Đức vua vô cùng kinh ngạc khi nghe đứa con út kể lại câu chuyện về Koulie, Paili và con quỷ bảy đầu. Thế là ông quyết định truyền ngôi cho đứa con út.
