Ngày xưa có một lạt ma nghèo, nghèo đến nỗi các vị lạt! ma khác hếch mũi lên khi ông tới một tu viện, và có lẽ không ai biết con người bần cùng này là lạt ma nếu không có chiếc áo cà sa bạc màu. Và về chuyện tụng kinh giảng đạo ông cũng không giỏi hơn; ngược lại đi tới đâu ông cũng luôn luôn làm hết sức để giúp đỡ người nghèo và bảo vệ họ.
Một hôm, trời lạnh nứt đá, gió buốt tới xương, ông gặp vài dân quê khi đi qua một cánh đồng. Những người nghèo nàn này rét cóng, thổi vào hai tay lạnh giá nhưng cũng không làm cho tay ấm nổi. Lạt ma thương hại, hỏi họ:
– Sao các ông không uống một cốc rượu cho ấm?
Tất nhiên chúng tôi muốn uống rượu lắm! Mấy người dân quê thở dài trả lời. Nhưng tục ngữ nói rằng tủi rỗng thì đừng vào quán rượu! Chúng tôi lấy tiền đâu mà uống?
– Các ông hãy đợi tôi ở tu viện trong làng – lạt ma đề nghị. Tôi sẽ gặp lại các ông ngay.
Rồi ông đi tới một quán rượu gần đó.
– Hoan nghinh quý khách – chủ quán cười vui hớn hở. Lạt ma cần phục vụ món gì?
– Mời lạt ma uống với chúng tôi một cốc! vài điền chủ giàu có đang nhàn nhã vui thú bên một vò rượu lên tiếng mời ông.
– Xin các bạn tha lỗi, nhưng hôm nay tôi đang gấp gáp, không thể kề cà được. Nhưng tôi sẵn sàng mua về một ít rượu – lạt ma vừa nói vừa lấy trong áo ra một chiếc chai rỗng.
Chủ quán rót rượu đầy chai. Lạt ma nhét chai rượu và áo, quay lưng đi ra cửa.
– Rồi sao ? Không trả tiền à ? Chủ quán gọi.
– Tôi không có tiền, tôi là du tăng khất sĩ nghèo – Lạt ma đã ra tới cửa trả lời.
– Nếu ông là Lạt ma nghèo, ông chỉ phải uống nước lã! Chủ quán bực mình quát tháo. Đổ trả rượu vào thùng và cút nhanh đi!
Lạt ma tuân lệnh, quay lại và đổ vào thùng rượu tất cả những gì có trong một cái chai mà ông lấy trong áo ra. Các điền chủ giàu có đang ăn uống cười ha hả. Lạt ma cúi đầu, chào qua quít, quay lưng và ra khỏi quản, không nói một lời.
Các dân quê nghèo đã nóng lòng chờ ông ở tu viện. Lạt ma rút chai rượu trong áo ra tặng cho họ chia nhau.
Kính thưa lạt ma, thầy lấy đâu ra tiền để trả tiền rượu? Một người dân quê hỏi.
Lạt ma cười và lấy trong tay áo ra một cái chai nữa, nhưng chai nầy rỗng không. Ông nói:
– Khi tôi vào quán, trong túi tôi có hai chai, một chai rỗng và một chai đầy nước. Chủ quán đong đầy rượu vào chai rỗng.
Khi chủ quán biết tôi không có tiền trả, ông ta muốn tôi đổ trả rượu vào thùng. Ông ta giận lắm. Lúc đó tôi thầm bảo rằng bắt những người giàu có uống rượu pha thêm một chút nước cũng không hại gì cho họ lắm… Các bạn uống đi để sưởi ấm và có chút sức lực, các bạn cứ tự bảo rằng lừa gạt người giàu không phải là tội lỗi. Đức Phật cũng đồng ý với đạo lý đó. Nếu tôi không lừa gạt chủ quán một chút, có lẽ các bạn đã chết cóng, và nếu các bạn chết cóng, chẳng bao giờ các bạn biết được rượu ngon như thế nào!
Nói xong lạt ma chạy lại cung kính vái trước tượng Phật.
