“Cơ tiên sinh”, hiển nhiên Hoài Nguyệt không ngờ Cơ Quân Đào lại tới, cô hơi bối rối đứng dậy, thầm nghĩ quả nhiên người bình thường có sự kính sợ tự nhiên đối với danh nhân. Từ sau khi biết anh là Cơ Quân Đào, cô đã trở nên mất tự nhiên hơn và cũng thiếu tự tin hơn vài phần.
Cơ Quân Đào cũng nhận ra vẻ bối rối của Hoài Nguyệt, nghĩ bụng chắc cô ấy sợ mình nghe thấy câu chuyện giữa hai mẹ con liền bất giác mỉm cười.
Đậu Đậu vui vẻ chạy tới kéo tay anh: “Chú Cơ, chú vẽ cô bé quàng khăn đỏ và chó sói cho cháu”.
Hoài Nguyệt ngắt lời con: “Đậu Đậu, con quên lời mẹ nói rồi à? Chú Cơ có việc quan trọng hơn phải làm, mẹ vẽ cùng con là được rồi”.
Cơ Quân Đào tiện tay cầm một chiếc bút chì lên, vẽ một quả bầu bên cạnh quả bầu Đậu Đậu vẽ, vừa vẽ vừa hỏi: “Đậu Đậu, để chú xem quả bầu cháu vẽ với quả bầu mẹ vẽ, quả nào đẹp hơn”.
Hoài Nguyệt vô thức định giấu bức tranh mình vẽ đi, từ nhỏ cô đã không có năng khiếu hội họa, từ cấp một đến cấp hai, kết quả thi môn mỹ thuật nhiều lần đều chỉ vừa đủ điểm đỗ, làm sao dám mang ra để phải xấu mặt với Cơ Quân Đào chứ.
Đậu Đậu đương nhiên đâu thèm để ý xem mẹ đang suy nghĩ gì, cậu bé lập tức lấy ra, đưa tới trước mặt Cơ Quân Đào như khoe của.
“Chú Cơ, chú xem xem mẹ cháu vẽ có đẹp không?”
Cơ Quân Đào nhìn thấy, lập tức thầm bật cười, trừ quả bầu vẽ hơi tròn một chút ra thì tranh Thương Hoài Nguyệt vẽ thật sự không đẹp hơn Đậu Đậu bao nhiêu. Đặc biệt là mấy bông hoa bầu thì chỉ có mấy cánh hoa xung quanh, hoàn toàn không có cảm giác ba chiều chút nào. Anh nghĩ thầm, nếu mình thật sự có một sinh viên như vậy thì sợ rằng có dạy cả đời cũng không tốt nghiệp được. Ngẩng đầu lên, thấy Hoài Nguyệt xấu hổ đỏ bừng mặt, trừng mắt nhìn Đậu Đậu, giống hệt một học sinh tiểu học không trả lời được câu hỏi của giáo viên, dáng vẻ xinh đẹp động lòng người, lập tức Cơ Quân Đào mềm lòng, cười nói: “Đậu Đậu và mẹ đều vẽ rất đẹp”.
Đậu Đậu lập tức bắt chước, cầm bức tranh của Cơ Quân Đào lên: “Để cháu xem chú Cơ với mẹ ai vẽ đẹp hơn!”
Hoài Nguyệt than khóc trong lòng, tại sao mình lại sinh ra một cậu con trai ngốc như thế chứ. Thấy Đậu Đậu nhìn rất chăm chú, không biết làm thế nào, cô đành phải lúng túng cười với Cơ Quân Đào. Cơ Quân Đào rất hứng thú chờ Đậu Đậu đánh giá.
Đậu Đậu lén nhìn mẹ, hình như mẹ không vui lắm, lại nhớ vừa rồi mẹ nói chú Cơ không thích mẹ nên cậu quyết định an ủi mẹ một chút, liền chui vào trong lòng Hoài Nguyệt cười nói với Cơ Quân Đào: “Mẹ cháu vẽ vẫn đẹp hơn”.
Hoài Nguyệt suýt nữa ngất xỉu. Nếu nền nhà có một cái khe thì chắc chắn cô sẽ kéo cả thằng con ngốc nghếch này cùng chui vào.
Cơ Quân Đào cười vui vẻ: “Đậu Đậu đúng là một em bé ngoan, quả thật mẹ cháu vẽ rất đẹp”. Vừa nói anh vừa bất giác ngẩng lên nhìn Hoài Nguyệt, dáng vẻ vừa xấu hổ vừa bối rối của cô thật sự cực kỳ đáng yêu.
Hoài Nguyệt tự giễu: “Đậu Đậu đúng là nhận được gen di truyền của mẹ, có mắt mà không nhìn thấy Thái Sơn. Đã gặp nhau nhiều lần như vậy mà không hề nhận ra trước mặt chính là tiên sinh Cơ Quân Đào đại danh lừng lẫy, còn làm phiền anh phải dạy Đậu Đậu vẽ tranh nữa. Thật sự là thất lễ quá”.
Thấy cô nói rất khách sáo, Cơ Quân Đào cảm thấy hơi chạnh lòng: “Có phải Cơ Quân Đào hay không thì có gì khác nhau? Đó là vì tôi thích Đậu Đậu, dạy cháu vẽ tranh cũng là lúc thư giãn, không hề ảnh hưởng chút nào đến công việc”.
Hoài Nguyệt nhìn anh, nghĩ thầm, có phải Cơ Quân Đào hay không thì có ảnh hưởng quá lớn đến mình ấy chứ. Có một danh nhân như anh làm hàng xóm, thảo nào Trần Thụy Dương lại điều mình sang làm phóng viên. Nếu như không có mối quan hệ này thì nói không chừng mình vẫn còn đang nhàn nhã làm mảng Dân tộc như cũ ấy chứ! Bây giờ thời cơ rất tốt, có điều nhắc tới chuyện phỏng vấn với anh kiểu gì mới được đây?
Bị cô nhìn chòng chọc, Cơ Quân Đào đành phải cúi đầu nói với Đậu Đậu: “Vì sao Đậu Đậu lại thích vẽ tranh?”
Đậu Đậu nghiêng đầu suy nghĩ một chút, nói: “Như vậy, Đậu Đậu nhìn thứ gì mà thấy thích thì có thể vẽ cho mọi người xem”.
“Trước kia mẹ chú cũng hỏi chú câu này, khi đó chú cũng trả lời như Đậu Đậu, nhưng mẹ chú nói không phải”. Cơ Quân Đào tránh ánh mắt hơi kinh ngạc của Hoài Nguyệt: “Mẹ chú nói, đôi mắt luôn lừa gạt chúng ta. Lúc vui vẻ và lúc buồn bã, chúng ta nhìn cùng một vật sẽ thấy khác nhau. Chúng ta không thể tin tưởng mắt mình, mà phải dựa vào con tim.”
“Cho nên họa sĩ là người rất vất vả, anh ta sẽ phải tự thể nghiệm, tự cảm thụ tất cả những vui vẻ và đau khổ này, sau đó dùng hình thức của cái đẹp để tái hiện lại nó. Cái đẹp tầm thường trong hiện thực, anh phải làm cho nó trở nên rung động lòng người. Thậm chí, anh ta vẫn phải cố gắng vẽ ra vẻ đẹp của sự xấu xí cực hạn trong hiện thực đó. Mắt của người vẽ tranh là công cụ, còn tâm linh mới là bút vẽ”. Cơ Quân Đào nói chậm rãi, anh biết Đậu Đậu nghe không hiểu những điều này, nhưng anh nói chủ yếu là với Hoài Nguyệt.
“Ba tuổi chú đã bắt đầu học vẽ tranh rồi, thực sự là chưa biết cách cầm đũa đã cầm bút vẽ như người ta vẫn nói. Bởi vì mẹ chú toàn ăn cơm kiểu Tây, lúc đầu chú học là dùng dao nĩa chứ không phải dùng đũa”.
Cơ Quân Đào nhìn về phía con đường nhỏ ngoài vườn hoa, cây cối xanh tốt nhưng lại cô quạnh vô cùng: “Chú nhớ lần đầu tiên vẽ một quả trứng gà, đó vốn là quả trứng được chuẩn bị cho bữa sáng của bố chú nhưng bố chú chưa ăn đã đi rồi. Mẹ chú ngồi yên lặng nhìn bố, chú muốn làm mẹ vui nên mới nói sẽ vẽ một quả trứng cho mẹ. Đó là một quả trứng ốp, chú vẽ nó rất giống mặt trời, mẹ bế chú và rơi nước mắt. Rất nhiều năm sau chú mới hiểu rõ tâm tình của mẹ lúc đó. Trong mắt mẹ chú, quả trứng ốp đó rất cô độc, nhưng trong mắt con trai bà, không ngờ nó lại tươi sáng như mặt trời, vì vậy mẹ chú rất vui, niềm vui nhỏ đó đã át được sự cô quạnh của mẹ chú khi đó”.
Hoài Nguyệt kinh hãi nhìn anh, mặc dù mọi người vẫn đồn ngài Cơ Trọng Minh là tài tử phong lưu nhưng ánh sáng chói lòa của ông đã che lấp mọi tì vết ở khía cạnh nhân cách. Kể cả có nhắc tới thì mọi người cũng tỏ ra rất khoan dung. Cô không ngờ Cơ Quân Đào lại nói những chuyện riêng tư như vậy với mình.
Hình như Cơ Quân Đào không chú ý tới phản ứng của Hoài Nguyệt, anh vẫn tiếp tục nói: “Mẹ chú có trình độ quốc họa rất cao, bố chú đã học tranh sơn dầu rất nhiều năm nhưng sau đó lại nghiên cứu quốc họa từ đầu cũng vì chịu ảnh hưởng của mẹ chú. Đương nhiên các họa sĩ không có danh tiếng đều rất nghèo, khi đó bố chú vừa mới có chút thành tựu trong giới hội họa. Một nguyên nhân khiến ông ấy có thể dũng cảm thay đổi như vậy là vì nhà ông ngoại chú rất mạnh, của hồi môn của mẹ chú đủ để nuôi sống gia đình nên bố chú không phải lo lắng về vấn đề này”.
Trên mặt Cơ Quân Đào hiện lên vẻ giễu cợt: “Ông ấy đã thành công, ông ấy biết ơn mẹ chú, nhưng ông ấy lại không thể chung thủy với mẹ chú. Mẹ chú đã chịu đựng tất cả để làm một người vợ tốt, một người mẹ tốt”.
Anh dừng lại một chút rồi tiếp tục: “Nhưng điều này lại làm chú đau khổ, thế nên chú đã dần vứt bỏ lối vẽ của ông ấy, chú muốn đi một con đường hoàn toàn khác ông ấy. Mọi người đều nói ông ấy chuyển từ tranh sơn dầu sang quốc họa, chú bắt đầu từ quốc họa và chủ động tham khảo tranh sơn dầu, đó là hậu sinh khả úy, con giỏi hơn cha. Thực ra không phải vậy, chẳng qua là chú không muốn làm con của ông ấy, không muốn có dính líu gì với ông ấy”.
Anh thở dài: “Nhưng hình như điều đó rất khó, từ bé chú đã bị ảnh hưởng quá nhiều rồi, ngay cả khi dạy chú, mẹ chú cũng dạy phong cách vẽ của ông ấy”.
“Có những thứ giống như gen di truyền hay huyết thống, dù thế nào người ta cũng không thể vứt bỏ nó được”, Cơ Quân Đào cười khổ: “Sau khi mẹ chú qua đời, chú đã bị bệnh trầm cảm, có một thời gian bệnh rất nặng, hầu như không thể làm bất cứ chuyện gì, không thể gặp người lạ, không thể hoàn thành bất cứ tác phẩm nào. Cho nên trong phòng vẽ của chú có hàng đống tác phẩm dang dở. Có lúc nửa đêm chú dậy vẽ tranh, đến lúc nắng mai chiếu qua cửa sổ, chú chợt nhớ tới bài Đoản ca hành của Tào Tháo: Rượu đây ta ca hát, ngày tháng tựa thoi đưa… Nghĩ đến đây chú lại cảm thấy chán nản”.
Anh không còn nhìn xa xăm nữa, mà nhìn Hoài Nguyệt nói: “Có thể cô không biết, đại đa số các tác phẩm của tôi trong lần triển lãm tranh này đều được sáng tác trong lúc mắc bệnh trầm cảm nghiêm trọng, bây giờ chỉ cần hoàn thiện nữa thôi. Trong những lúc như vậy thì mẫn cảm nghệ thuật càng tinh nhạy, chỉ có điều quá trình đó không phải là thứ người thường có thể chịu đựng được”.
“Cơ tiên sinh”, Hoài Nguyệt hốt hoảng, cô nhớ đến lọ Bách Ưu Giải, bây giờ tự nhiên anh lại thẳng thắn nói ra bí mật người đời không ai biết đó làm cô trở tay không kịp.
“Tranh của tôi chú trọng vào màu sắc, đó cũng là do ảnh hưởng của mẹ tôi. Bà luôn nói màu sắc cũng có tính mạng, màu sắc chính là tính mạng. Con phải dùng tâm linh để lọc các màu sắc mà mắt con nhìn thấy, khiến nó càng trở nên tinh khiết, chỉ có như vậy thì tranh của con mới có thể làm người khác cảm động”, Cơ Quân Đào nói: “Bây giờ, chiều thứ Hai nào tôi cũng giảng bài ở Viện Mỹ thuật, tôi luôn nói với các sinh viên, phải rời khỏi ghế nhà trường để thể nghiệm những ngọt bùi cay đắng của cuộc đời, nếu không các em sẽ vĩnh viễn dừng lại ở trạng thái quan sát bằng mắt chứ không thể quan sát bằng tâm linh”.
Hoài Nguyệt gật đầu, ngôn ngữ như vậy thực sự có thể mê hoặc lòng người. Cô nghĩ, nếu viết trong nội dung bài phỏng vấn cũng rất hợp.
Cơ Quân Đào chậm rãi nói chuyện của anh còn cô thì nghe đến mức mê mẩn. Không biết Đậu Đậu đã thiếp đi trong lòng cô từ lúc nào.
Chính Cơ Quân Đào cũng ngạc nhiên khi thấy hôm nay mình có thể kể chuyện cho cô nghe với giọng bình tĩnh như vậy, ngay cả khi nhắc đến mẹ mình. Mặc dù lúc đầu anh đã có chuẩn bị tư tưởng nhưng vẫn cảm thấy bất ngờ. Xem ra thời gian thực sự đang từ từ chữa lành vết thương trong lòng anh. “Như thế đã đủ chưa?” Anh thôi không kể nữa, mỉm cười hỏi người phụ nữ đối diện.
“Ơ”, Hoài Nguyệt không biết anh hỏi gì, ngẩn ngơ nhìn anh.
“Những gì anh vừa nói và những tư liệu em tra được đã đủ để em viết một bài báo chưa?” Thấy cô vẫn ngơ ngác, Cơ Quân Đào thở dài, nói nhỏ: “Còn muốn biết gì nữa không?”
“Đủ rồi, đủ rồi”, Hoài Nguyệt lập tức đỏ mặt, tại sao anh ấy biết mình muốn phỏng vấn? Ngay đến Cơ Quân Dã cô cũng chưa nói mà. “Cơ tiên sinh, tôi thật sự xin lỗi. Xin lỗi đã làm khó anh”.
Cơ Quân Đào lắc đầu: “Em không ép buộc anh, là tự anh chủ động nói ra mà. Bảo phóng viên ảnh của bọn em mười một giờ trưa thứ Hai đến phòng triển lãm Tố, anh sẽ đợi, chỉ hy vọng người ta đừng chụp lâu quá”.
“Không lâu, không lâu đâu”. Hoài Nguyệt vội nói, trong lòng cảm kích. Ai bảo Cơ Quân Đào cao ngạo? Phải nói là anh ấy rất quan tâm, rất hiểu ý người khác, rất sẵn lòng giúp đỡ người khác mới đúng. Quả thực là cô rất may mắn. Cô do dự một chút rồi nói: “Cơ tiên sinh, tôi sẽ cố gắng viết bài này một cách chân thực nhất, anh yên tâm, có một số việc anh vừa nói tôi sẽ không tiết lộ trong bài báo này đâu”.
Cơ Quân Đào nhìn cô thật kĩ: “Anh sẵn lòng cho em biết, còn em viết thế nào thì tùy em. Anh tin em”.
Bị Cơ Quân Đào nhìn chằm chằm, Hoài Nguyệt cảm thấy cực kì căng thẳng, cô miễn cưỡng cười nói: “Vậy chắc là tôi phải xin lỗi lãnh đạo tòa soạn rồi. Đây có thể đã là một cơ hội rất tốt để lôi kéo người đọc”.
“Anh ta làm khó em à?” Trong đầu Cơ Quân Đào lại hiện lên hình ảnh Trần Thụy Dương cho Đậu Đậu ngồi trên vai.
“Không, không, Giám đốc Trần là một người rất tốt, rất ga lăng, tuyệt đối không làm khó cấp dưới. Hơn nữa, tôi đã hoàn thành nhiệm vụ anh ấy giao rồi mà”. Hoài Nguyệt nói thoải mái.
Lông mày Cơ Quân Đào hơi nhíu lại, gần như không thể phát hiện được.
Sáng nay Đậu Đậu dậy sớm, vừa rồi nghe chuyện thấy vô vị quá nên ngủ quên trong lòng mẹ. Hoài Nguyệt muốn bế con về phòng, cô thử đứng lên, nhưng cậu bé quả thực hơi nặng.
Cơ Quân Đào đứng dậy bế Đậu Đậu từ trong lòng cô lên: “Để anh”. Nói rồi liền đi thẳng vào phòng.
Hoài Nguyệt chỉnh lại tư thế nằm của Đậu Đậu rồi nhìn đồng hồ trên tường, hỏi Cơ Quân Đào: “Tiểu Dã đến chưa? Trưa nay qua nhà tôi ăn cơm, hôm nay tôi đã mua rất nhiều thức ăn”. Thấy Cơ Quân Đào không trả lời, cô lại giải thích: “Thật sự là đã mua rất nhiều, vốn tôi muốn hối lộ Tiểu Dã một chút, nhờ cô ấy nói giúp với anh chuyện phỏng vấn. Không hoàn thành nhiệm vụ lãnh đạo giao, mấy hôm nay tôi đang lo lắng gần chết đây”.
Cơ Quân Đào thoáng nhìn cô như cười như không: “Vì sao không tự mình nói?”
Hoài Nguyệt đỏ mặt, thành thật nói: “Tôi sợ anh từ chối thẳng thừng, mọi người đều nói anh không bao giờ đồng ý phỏng vấn cả. Nếu có bị Tiểu Dã từ chối thì dù sao cũng cảm thấy đỡ hơn”.
Cơ Quân Đào nói: “Sáng nay Tiểu Dã nói chuyện này với anh, vốn anh không biết tạp chí lại giao nhiệm vụ này cho em. Lần sau còn có chuyện gì thì nhớ nói với anh, đừng tự mình nghĩ cách giải quyết như thế nữa!”
Trong lòng đột nhiên cảm thấy ấm áp, Hoài Nguyệt nhẹ giọng nói: “Cảm ơn Cơ tiên sinh. Anh thích ăn gì, để lát nữa tôi còn nấu mấy món thật ngon, xem như cảm ơn anh”.
Cơ Quân Đào nhìn cô, hình như trong lòng có rất nhiều lời muốn nói, nhưng làm thế nào cũng không nói ra được. Một lúc lâu sau anh mới nói: “Làm món gì Đậu Đậu thích ấy. Lần sau Đậu Đậu về nhà bà nội thì hãy làm món anh thích”.
Hoài Nguyệt gật đầu. Đột nhiên cô cảm thấy có điều gì đó không thuận lắm, nhưng cô lại không thể xác định được đó là điều gì.
