Cô Marple kể chuyện
Giáo sư Wanstead hỏi:
– Khi nào thì cô biết rằng hai phụ nữ ấy là người được giao trách nhiệm bảo vệ cô?
– Chỉ mới tối hôm trước thôi, cô Marple đáp. Trước lúc đó, tôi chưa chắc gì hết. Cô Cooke đã có lúc ghé Sainte – Marie – Mead, nhưng sau tôi biết là cô ấy mượn tên khác. Sau này, gặp nhau trên xe du lịch, tôi không thể biết cô ấy giữ vai trò bảo vệ, hay ngược lại, có khi lại là thù địch, cùng với cô Barrow. Tôi chỉ dám có ý kiến chắc chắn vào tối hôm trước, khi cô ấy ngăn tôi không uống tách cà phê mà Clotilde Bradbury – Scott pha cho tôi. Tiếp đó, tôi chúc cô ấy ngủ ngon, thì cô giúi vào tay tôi chiếc còi mà mấy tiếng sau tôi đã dùng đó.
– Nhưng tại sao trước khi lên giường, cô không khóa cửa phòng.
– Đó là hạ sách. Phải để Clotilde vào chứ. Tôi muốn xem cô ta nói gì hoặc làm gì, vì nhất thiết cô ta phải đến xem tôi đã uồng sữa chưa, đã ngủ li bì không ngóc dậy được chưa.
– Cô giúp cho cô Cooke trốn trong tủ áo?
– Không. Chính tôi cũng thấy bất ngờ khi cô Cooke từ đó đi ra. Chắc cô ấy đã lén vào lúc tôi đi vào … vào phòng tắm.
– Cô có biết là hai cô ấy đang ở ngay trong nhà?
– Tôi chỉ biết là họ ở quanh đâu đó, vì họ đã đưa còi để gọi khi cần. Ngay sau khi rời phòng khách, họ đã quay lại, lấy cớ tìm chiếc khăn quàng và ví tay cố tình để quên; tôi chắc lúc ra họ đã thu xếp để ngỏ một cửa chớp, để một lát sau thì trèo vào, lúc mọi người bắt đầu đi ngủ.
– Cô có hiểu là cô đã mạo hiểm không?
– Thưa giáo sư, sống ở đời không thể không có lúc phải mạo hiểm.
– Bưu kiện cô Anthea mang gửi đúng là một áo len kẻ ô vuông đen và đỏ. Nhưng sao cô đoán ra?
– Vấn đề tương đối đơn giản. Người mà Joanna và Emlyn nhìn thấy trên đỉnh núi mặc áo màu nổi bật vậy, chắc chắn là nhằm ý đồ cốt mọi người nhìn thấy. Miễn là đừng để ai tìm thấy một chiếc áo như thế quanh đây, cần phải tống nó đi xa. Cách nào tốt hơn là đem gửi tặng tổ chức từ thiện qua bưu điện? Đến lúc nhìn thấy Anthea mang cái gói đi, giả thuyết đó được chính minh. Tôi chỉ còn giả vờ đóng kịch, ra bưu điện làm bộ nhầm lẫn để tìm ra địa chỉ mới nhận.
– Đến lúc nào thì cô bắt đầu hiểu chuyện gì xảy ra cách đây mười năm.
– Lúc đầu, tôi thấy nhiệm vụ quá khó khăn, tưởng không làm nổi, và có phần trách ông Rafiel đã không cung cấp những tin tức cụ thể. Nhưng bây giờ tôi công nhận ông đã hành động khôn ngoan, thận trọng, chỉ cho tôi những chỉ dẫn từng chặng, từng lúc, cứ như là dắt tay tôi đi từng bước.
– Cô có ngờ người nào trong đoàn dính đến vụ này không?
– Không hẳn. Chính là cô Elizabett Temple tự nói ra. Thế là như ánh sáng soi vào đêm tối. Cô kể Michael Rafiel đính hôn với một người con gái bà biết, và cô ta đã chết vì tình, đúng là câu cô nói như vậy. Mới đầu tôi tưởng cô ta tự tử. Nhưng hôm sau thì hiểu là không phải rồi.
– « Rồi tôi đến Lâu đài cổ. Việc tôi đến đó cũng là do ông Rafiel thu xếp. Mọi người đón tiếp tôi tử tế, nhưng tôi nhận ngay trong ngôi nhà đó một không khí kỳ lạ. Một không khí lo âu, buồn bã, chết chóc, may mà còn có bà Glynne đỡ lại, bà này hoàn toàn không hợp với khung cảnh. Tin chắc là những nhân vật chính của tấm thảm kịch không nằm trong số khách cùng đi, tôi tự đặt câu hỏi : Phải chăng kẻ giết người ở trong ngôi nhà này. Trước hết tôi chú ý đến Clotilde, một phụ nữ có cá tính mạnh mẽ. Nhìn cô ta, tôi không thể không nghĩ tới nhân vật Clytemnestre trong kịch của Racine. Cô em thứ hai, Lavinia Glynne, là người cực kỳ mực thước, rất dễ có cảm tình. Nhưng tiếc thay, tôi đã có kinh nghiệm rằng nhiều tội phạm cũng có vẻ ngoài rất đáng yêu. Cô thứ ba, Anthea, rõ ràng là người tâm thần mất cân bằng, luôn có vẻ sợ hãi điều gì, hoặc sợ ai. Lần đầu tiên tôi đi thăm vườn là cùng với Anthea. Cuối vườn có một mô đất nhỏ, do nhà kính bị đổ, tất cả bị một cây leo tên gọi polygonum trùm kín. Anthea có vẻ rất buồn vì nhà kính đổ nát, đồng thời sợ hãi mô đất, muốn bỏ đi cho mau.
« Rồi đến cái chết của cô Elizabett Temple. Lời chứng do Joanna Crawford và Emlyn Price kể lại khiến tôi không còn nghi ngờ: đúng là một vụ mưu sát. Có lẽ từ lúc ấy mà tôi bắt đầu thấy sáng ra, và đi đến kết luận : đây là vụ ám sát thứ ba. Một lần nữa, tôi điểm lại những gì đã biết về quá khứ của Michael Rafiel. Rõ ràng anh ta là một chàng trai hư đốn, ăn cắp, cũng là một kiểu tội phạm, song không có gì chứng minh rằng cậu ta cũng là kẻ giết người, dù tòa đã xử. Phó giám mục Brabazon, là người giàu kinh nghiệm, cho biết đôi trai gái đã đến xin ông làm lễ cưới. Ông cho cuộc hôn nhân này không hay lắm, nhưng dù sao Verity và Micheal đã yêu nhau thực sự. Michael hứa sẽ tu tỉnh, chung thủy với người mình yêu. Tất nhiên, ông Brabazon chưa tin lắm, song ông nghĩ cần để họ cưới nhau, vì một khi có tình yêu thật sự sâu sắc, ta cũng nên thử nghiệm.
« Dù thế nào, có một điều tôi đã chắc : không thể có chuyện Michael đập nát mặt người mình yêu và định lấy làm vợ. Đồng thời, tôi cảm thấy Elizabett Temple đã chỉ cho tôi một hướng quan trọng khi nói tình yêu là nguyên cớ cái chết của Verity Hunt. Cô ấy nói: «Tình yêu, đó là từ cay nghiệt nhất trên đời».
« Giờ thì mọi việc đã sáng tỏ. Tình yêu của Clotilde với Verity là một tình yêu độc chiếm, không muốn nhường cho ai. Nhưng cô bé càng lớn lên, tính năng phụ nữ bắt đầu phát triển, Verity muốn thoát ra khỏi cái tình yêu đó nó làm cho cô nghẹt thở, thoát ra khỏi một cuộc sống không phù hợp với cô nữa. Nhưng cô không được phép làm như thế, cô bị ngăn cản dữ dội. Hai bạn trẻ phải đến cầu cứu phó giám mục Brabazon; Verity vốn quen biết và tin cậy ông từ lâu. Hôn lễ được chuẩn bị, ngày giờ đã định. Verity và Michael hẹn nhau cùng đến một nơi nào đó. Nhưng cô gái không đến được. Clotilde không chịu mất đứa con gái mà cô yêu hơn mọi thứ trên đời, cô phải giữ Verity bằng được. Giữ theo cách của cô.
– Các cô em không ngờ vực gì sao ???
– Bà Glynne lúc đó còn ở nước ngoài với chồng. Nhưng tôi cho là Anthea có ngờ ngợ. Tuy nhiên, Clotilde đã giết một lần, thì không ngại gì không giết lần thứ hai. Cô ta có chút ảnh hưởng với Nora Broal, thỉnh thoảng được cô cho quà. Rủ Nora đi chơi xa làng chắc không khó. Và thế là Clotilde giết lần thứ hai, cốt để đổ tội cho Micheal Rafiel.
« Tôi nghĩ cô ta chắc phải đau khổ trong suốt mười năm qua. Và tôi dần dần càng hiểu ý nghĩa những lời của Elizabett Temple. Vâng, tình yêu là một điều cay nghiệt.
– Tôi chắc mọi người đã nói cô biết cái gì xảy ra trong đêm ấy, sau khi các « thần hộ mệnh » của cô xuất hiện.
– Có, Cô ta đã uống, cô Barrow và cô Cooke không kịp ngăn. Các vị lấy làm lạ ư ?
– Không. Đã đến lúc cô ta tự giải thoát khỏi những kỷ niệm khủng khiếp ám ảnh trong đầu. Thương thay cho Verity vì tất cả những gì chưa được hưởng: Cuộc sống đầy yêu thương với người cô đã chọn. Tuy nhiên, cô đã không bị đau đớn, dằn vặt như Clotilde đã chịu suốt trong mười năm sống trong sự nghi ngờ của em gái.
Cô Marple Kể Chuyện (2)
Giáo sư Wanstead nói:
– Michael, tôi phải giới thiệu với anh cô Marple, người đã hết lòng vì anh, nhờ cô mà anh được trả tự do.
Chàng trai, giờ đã ba mươi hai tuổi, nhìn bà già tóc bạc với vẻ hơi dè dặt:
– Vâng! Cháu …Cháu có nghe nói. Cô Marple, cháu rất biết ơn cô.
– Anh không cần cảm ơn tôi, mà nên cảm ơn cha anh thì hơn.
– Cha của cháu? Hình như ông ấy có quan tâm gì cháu.
– Anh lầm. Ông yêu công lý thiết tha, bản thân ông rất công bằng. Viết thư cho tôi, ông kết bằng mấy câu thơ trích dẫn: “Công lý hỡi, hãy ào lên như sóng biển.
“Và Đức hạnh ơi, hãy chảy như dòng thác không ngừng”. – Ồ! Thơ của Shakespeare?
– Không. Trích dẫn từ Kinh Thánh.
Cô Marple mở gói giấy nhỏ đang cầm trong tay, nói:
– Người ta đưa tôi cái này, chắc muốn tôi giữ làm kỷ niệm. Song tôi nghĩ người được quyền giữ nó trước hết phải là cậu. Hay cậu không muốn …
Và cô đưa tấm ảnh Verity Hunt, chính tấm ảnh mà Clotilde đã đưa cho cô lúc ở phòng khách Lâu đài Cổ.
Chàng trai cầm tấm ảnh, nhìn rất lâu. Nét mặt cậu đột nhiên biến đổi, dịu lại một cách lạ kỳ, nhưng cứng rắn lại ngay. Cô Marple im lặng quan sát. Giáo sư Wanstead thì nghĩ chàng trai đang ở vào thời điểm khủng hoảng, ảnh hưởng lớn tới cuộc sống sau này.
Michael thở dài, trả tấm ảnh cho cô Marple, nói:
– Cô nói đúng. Cháu không muốn. Tất cả đã thuộc về quá khứ. Verity đã mất, cháu không thể giữ cô ấy bên mình. Điều cháu cần làm từ nay phải thật … mới. Cháu phải bắt đầu một cuộc sống khác. Cô ….thông cảm chứ?
– Cô thông cảm, và chúc cháu may mắn.
Chàng trai cáo từ, bước nhanh ra khỏi phòng.
– Cậu ta có vẻ không phấn khởi lắm – Giáo sư nhận xét. lẽ ra cậu ta phải cảm ơn cô nồng nhiệt hơn.
– Tôi không chờ điều ấy. Cậu ta sẽ càng thêm ngượng ngập. Thật lúng túng phải cảm ơn mọi người trước khi bước vào cuộc sống mới. Tôi tin cậu ta sẽ thành công. Nay tôi rất hiểu tại sao cậu ta được Verity yêu.
– Phải, có thể từ nay cậu ta sẽ đứng thẳng.
– Cũng phải còn chờ xem, và tôi chưa dám bảo đảm là cậu ta sẽ bước đi suôn sẽ, trừ khi …. trừ khi gặp được một cô gái hiền dịu. Hy vọng và mong cho việc đó sẽ tới.
Giáo sư Wanstead gật gù:
– Điều tôi thích nhất ở cô, là cô có đầu óc rất thực tế.
