Đi hết rồi… đi… tất cả đi trừ côn đồ cạo mặt, chó ngoài cửa, phòng ngủ, không riêng tư, ném xuống sàn… làm thức ăn họng… ăn hay không.
Vì điên.
Vì… điên.
Giường, tay trói chân buộc… buộc như cờ-on-con vật, béo hồng… đuôi xoắn. Từ ngữ biến mất, biến mất, luôn rất… xa. Đầu gã buốt nhói khi phải theo đuổi cái tên.
Vì… điên. Gã cố nói từ ấy thật nhỏ, uốn lưỡi nặn từng âm thanh.
Gã sợ cái lối nó vang vọng lên. Không, không, không – nó sẽ vang lên như thế đó.
Không nói chuyện, từ chối.
Thịnh nộ và kinh hãi quay cuồng bất tận trong gã. Tất cả đều nói quá nhanh, là vậy đấy; họ mấp máy, họ líu ríu, họ không cho gã một cơ hội để hiểu được.
Đặt tay – TA! Vì Chúa, không có quyền. Quái vật đần độn, đấm đá, lịch tắm chết tiệt, xiềng xích vườn người lạ nhìn; giận dữ, đánh, TỦI NHỤC; ghế trói; những tên điên kinh tởm, ồn ào, huyên thuyên – bị tước khỏi bạn bè gã, ngôi nhà của chính gã, cuộc đời gã.
Gã nằm dán mắt vào những cái bóng mờ tối trên trần thạch cao đẹp đẽ, dõi theo họa tiết hình ô van tới nơi nó nhập vào với tường và bị thô bạo chia nhỏ bởi bức vách ngăn phòng giam này ra khỏi thứ hẳn từng là một gian phòng lịch lãm. Ngoài sảnh, một trong những gã điên đang rên rỉ, âm thanh đó là Christian sợ hãi từ đâu đó thẳm sâu trong cổ họng và lồng ngực gã, bởi vì nó cũng giống như âm thanh gã muốn tạo ra, nỗi tuyệt vọng mà chỉ niềm kiêu hãnh và cơn thịnh nộ lạnh lùng mới níu giữ lại nổi bên trong.
Giam ở đây đủ lâu rồi… đủ lâu… tên điên.
Đôi khi gã cố gắng nghĩ đến điều đó, để xác định xem ai giữ gã ở đây, là ai, ai mong ước đẩy gã vượt qua bờ vực điên cuồng. Gã nhớ những khuôn mặt, đôi khi gã có thể đặt tên cho chúng, khi khác gã nghĩ về đúng các khuôn mặt ấy, nhưng những cái tên không còn ở đó.
Điều đó xảy ra Vì-điên. Gã đã nhìn nàng: trắng cứng đờ… thứ… cái từ chỉ thứ mà nàng đội trên đầu chập chờn bay biến mất. Nói anh, tôi. Biết, biết.
Lắng nghe. Nghe thật kỹ, thật kỹ.
Vì-điên dường như vừa đúng vừa không đúng. Quả thật, gã càng ngẫm nghĩ, nó càng có vẻ kỳ quái, nhưng khi gã cố gắng nghĩ về nó quá nhiều, cố hết sức lôi cauu trả lời ra từ cái mê cung vừa nổi lên vừa tan biến trong đầu, gã lại cảm thấy buồn nôn.
Có tiếng bước chân cọt kẹt ngoài sảnh, giọng nói quen thuộc; cảnh giác, vì gã không bao giờ biết tiếp theo họ sẽ làm gì với mình. Ngọn đèn lắc lư, hắt những bóng người bị chấn song cắt dọc trong vệt sáng đảo qua đảo lại trên trần nhà. Gã nghe thấy tiếng khóa cửa lạch cạch, và âm thanh nặng nề khi tay hộ lý thức dậy.
Một tiếng thầm thì của phụ nữ, rồi dáng nàng trong ánh nến nom như nàng đang cúi về phía chiếc giường nhỏ trong góc. Nàng nói chuyện với khối thịt cục mịch ngồi ở đó. Hai người líu ríu những gì gã không hiểu trong một phút, rồi tên Đười Ươi đứng dậy lê bước khỏi phòng.
Nàng đặt nến lên bệ cửa, quay về phía gã. Quả không chịu đựng nổi khi bị nàng nhìn thấy trong tình trạng bị xúc phạm hèn hạ đến thế này, sự nô dịch tuyệt đối này; gã nhắm mắt vờ ngủ, xóa mọi thứ đi – thức dậy phòng ngủ; chó, tên, bản thân, TỪ NGỮ! Từ ngữ hiểu được, từ ngữ thốt ra – giấc mơ điên cuồng này sẽ qua.
“Ervoh,” nàng lẩm bẩm. “Anh con thuc khơng?”
Nàng chạm vào vai gã. Nỗi hổ thẹn khiến gã nghiến răng quay đi khỏi nàng, lòng kiêu hãnh khiến gã siết chặt nắm tay và giật mạnh đống xiềng xích.
Tiếng loảng xoảng làm nàng giật mình, nàng rụt tay lại và sợ hãi nhìn gã. Gã cảm thấy thỏa mãn trước sự cảnh giác của nàng và trừng mắt với nàng đầy ác ý.
Nàng mỉm cười ân cần. “Phuong trinh sin,” nàng nói. “Chuoi vo han.”
Nàng đưa ra một tờ giấy. Trong ánh nến, nét mực sẫm và rõ ràng.
PHẢI!
Phải, phải, phải, gã muốn hét lên. Cô nghe thấy ta, cô hiểu; ta đây!
Nhưng gã không làm gì. Đột nhiên gã sợ cử động, sợ rằng gã sẽ khiến nàng sợ mà bỏ đi sau trò dọa nạt vừa nãy. Nàng trở nên quý báu, vô giá, một viên ngọc khôn sánh; gã không thể, không thể liều lĩnh làm gì sai lúc này.
Gã nhận ra mình bắt đầu thở gấp quá. Gã điều chỉnh hơi thở, tự kìm nén bản thân. Với một nỗ lực đầy ý thức, gã thả lỏng cánh tay và mở bàn tay đang siết lại ra, đặt hai bàn tay bị xích trên giường. Gã nhìn vào mắt nàng và mạo hiểm gật đầu một cái thật nhẹ nhưng rõ ràng.
“Phuong trinh sin,” nàng nói, hơi nhấn mạnh. “Phải không?”
Phải, gã nghĩ. Phải. Gã nghĩ gã nên nói phải, và rồi lại không dám liều lĩnh. Thật thận trọng, gã lại gật đầu.
Phuong trinh sin. Phuong trinh sin. Những từ ngữ quay quanh đầu gã. Phuong sinh, phuong dinh sim, phuong trinh sinh, nháo nhào, hai súc sắc, bánh xe, chóng mặt…
“Phuong trinh sin,” nàng lại nói, quỳ xuống bên gã, vẫy vẫy tờ giấy.
Gã nhìn vào những biểu tượng. Gã biết chuỗi số này, gã hiểu ý nghĩa của nó.
Và những từ ngữ xoay vòng rơi xuống, rớt vào cốc, ổn định lại.
Phương trình sin.
Tất nhiên rồi.
Phương trình sin. Gã khúc khích cười yếu ớt, ngơ ngác. Ánh nến đang chảy, hắt những cái bóng bập bùng lên mặt nàng trong khi nàng quỳ đó, chiếc mũ giản dị, hàng mi khêu gợi, đức hạnh, cô.
Gã liếm môi. “Sin,” gã nói khàn khàn.
“Phải rồi!”
“Phải.” Từ đó tuôn ra mạnh mẽ, như thể gã phải cố đẩy nó ra, để phá vỡ một bức tường. “Sin, phải.”
Nàng mỉm cười, như ánh mai trong bóng đêm, nó cào nát trái tim gã, gã thấy mình đang yêu, đang ở trong cơn đam mê ngây ngất.
“Phư… ơng… trình… sin,” người gã yêu nói.
Trẻ con, có phải trẻ con đâu, cứng nhắc ngu ngốc, đừng nhắc lại như trẻ con thế.
“Co,” gã nghiến răng. “Cosin.”
“Không. Sin.”
“Tang. Cotang. Góc.” Dễ quá. Toán học, hình học. “Tiên đề về đường thẳng song song; đồng dư thức, đường đồng phẳng, đường vuông góc.” Chúa ơi, hình học thật dễ; vì sao trước đây gã không nhớ ra nó dễ đến thế? Gã thử một thứ khó hơn. Gã chộp lấy dây xích trên cổ tay, cố gắng gọi tên nó. “A…” Đau quá, gã biết nó, nó chỉ không hiện ra. “A… cô. Cô! Vì… điên.”
Gã yêu nàng. Gã không muốn nàng rời đi một bước và bỏ lại gã cô độc ở chốn này.
Nàng nghiêng đầu trêu chọc. “Ai?”
Những ngón tay xòe ra của gã hầu như ve vuốt ngón tay nàng. Gã giơ tay hết độ căng của xích và dịu dàng di ngón cái dọc lòng bàn tay nàng. Gã nhìn đắm đuối vào mắt nàng, cố thốt ra chữ. Chạm tới từng từ đều thật đau đớn: bám vặn trượt đi bạc cá nắm – xô qua bức tường. “Tên!” Nó buột khỏi miệng gã. “Tên! Cô?” Gã chộp lấy tay nàng, siết chặt.
Nàng lại mỉm cười. “Maddy.”
Phải, đúng rồi. Maddy. Bé Maddy. Maddy. “Ưm…,” tiếng buột ra, gã liền nghiến răng bối rối.
“Maddy,” nàng nói.
Gã gật đầu. Gã sợ thế chưa đủ, chưa đủ để nàng biết rằng gã hiểu. “Sin, phải.” Gã nhắc lại từ gã đã nói đúng. “Cosin. Tang.” Ngón tay gã ve vuốt bàn tay nàng. Gã muốn nói “đừng đi,” nhưng thay vào đó nó bật ra thành “Không… không.”
Nàng khẽ thở dài và bắt đầu đứng dậy, nhận ra nàng chực đi, gã cuồng loạn lắc đầu. Đừng! Ở đây, đừng đi vội, không phải lúc này!
“Không, không, không, không.” Là những gì gã thấy mình gào lên rồi gã liền câm miệng, nghiêng đầu ra sau và giật mạnh xích xiềng trong phẫn nộ tột cùng.
“Xin dung ơn! Yen lang yen lang!” Nàng đặt ngón trỏ lên môi, đầu ngón tay kề dưới mũi nàng.
Gã ngây dại nhìn nàng. Nó có nghĩa gì đó, cử chỉ ấy, gã biết nó có nghĩa gì, nhưng gã không nghĩ ra. Tiếng vọng của âm thanh gã tạo ra tan dần, chỉ một chút náo loạn nho nhỏ trong ngôi nhà này cũng biến thành tiếng gầm của thú dữ.
Bàn tay nàng đặt trên vai gã. Gã xoay đầu, áp má mình lên mu bàn tay nàng. Ở đây, Maddy. Đừng rời bỏ ta.
Và tất cả những gì bật ra là, “Không. Ưmm. Không!”
Gã rên rỉ, quay đi khỏi nàng.
Nàng đón lấy khuôn mặt gã bằng những ngón tay mát lạnh. Nàng vuốt gọn tóc bết trên trán gã. Gã nhắm mắt, trong lòng rùng mình, cố kìm giữ cảm xúc dâng trào. Gã nằm yên.
“Se ơn,” nàng thầm thì. “Moi thu roi se ơn thoi.”
Xé ổn. Sẽ ổn.
Moai thư rồi se ổn thôi.
Mọi thứ rồi sẽ ổn thôi.
Gã vẫn chưa thực sự hiểu câu ấy, nó đến sau khi tâm trí gã dường như đã sàng lọc mớ âm thanh và cuối cùng xác định dựa vào trực giác.
Nhưng dù sao đi nữa, câu nói ấy cũng có nghĩa gì đó. Một thứ để giữ lại khi nàng đã quay đi lấy cây nến cùng tờ giấy. Một quả bóng thủy tinh nổi trên mặt nước để bám lấy khi gã đang chìm xuống: nàng nghĩ rằng mọi thứ sẽ ổn, và gã hầu như đã hiểu lời nàng khi nàng nói thế.
…
Maddy mím môi, cẩn thận kẹp cuốn giới thiệu về lâu đài Blythedale vào bức thư mà anh họ Edward đã đọc cho nàng viết gửi Công nương Scull, miêu tả bằng ngôn từ có cánh về liệu pháp đầy nhân ái và tình yêu mà em gái cô có thể nhận được ở Blythedale, tế nhị nhắc tới mức phí sáu ghi nê mỗi tuần và mời Công nương Scull tới thăm khi nào có thời gian. Trong cuốn giới thiệu, hình tòa dinh cơ nom tuyệt đối thanh bình với những cặp đôi đi dạo bên rặng liễu và hồ nước cùng bầy thiên nga.
Không chi tiết nào trong thư hay cuốn giới thiệu nhắc tới âm thanh nặng nề của kim loại vang dội khắp các gian phòng đã đánh thức mọi người sáng nay và kéo dài trong suốt bài giảng kiên quyết, đầy giận dữ của anh họ Edward về hành động điên rồ của Maddy, nàng đã đẩy Larkin ra ngoài bằng một lý do bịa đặt và bí mật thăm nom Công tước Jervaulx, bài giảng kéo dài suốt thời gian anh họ Edward đọc thư còn nàng phân loại thư từ, và tiếp tục trong lúc Maddy chép bức thư kia bằng những ngón tay run rẩy; âm thanh và tiếng gọi giữ dội cứ tiếp tục mãi, tiếp mãi, tiếp mãi: ruỳnh – Tang!- ruỳnh – Khoảng cách! – ruỳnh – Bình phương! – ruỳnh – Trừ! – ruỳnh – Y một! – ruỳnh – X hai! – ruỳnh – Mờ- cô! – ruỳnh – Mờ – cô! – Cô! – Cô! – Cô! – đầy oán hận, tuyệt vọng; tiếng gào cứ vọng, vọng ra mải ấy khản đặc và rin rít, van vỉ, não nùng, mòn dần thành một âm tiết ú ớ giữa mỗi tiếng rung chuyển của cánh cửa song sắt.
Tối qua nàng không nghĩ rằng gã điên, nhưng sáng nay thì có. Sự thực trong những lời cảnh báo của anh họ Edward là rõ ràng – nàng không nên làm phiền gã, không nên đi tìm gặp gã như vậy. Mọi người trong viện đều bị kích động, những bệnh nhân khác bị chọc giận, Maddy đã nghe thấy anh họ Edward chỉ thị cho Larkin giải thích với Christian rằng gã sẽ bị quản thúc, bị đưa tới phòng biệt giam nếu đến trưa mà gã vẫn không cư xử cho khá lên.
Maddy biết về phòng biệt giam từ trước. Đó là một phần thiết yếu trong liệu pháp hợp đạo đức được thực thi tại Blythedale, quản lý hành vi của bệnh nhân bằng cách kêu gọi nhân phẩm của họ, một sự cân bằng tinh tế giữa khuyến khích và đe dọa khi hoàn cảnh đòi hỏi. Anh họ Edward đã đưa nàng một bản sao Mô tả về trại tâm thần York của ngài Turke, đây là dưỡng trí viện Giáo hữu nổi tiếng ở York đã tiên phong trong những liệu pháp nhân đạo và hợp đạo đức với bệnh điên. Nàng mới có thời gian đọc vài đoạn trong đó, nhưng mọi người đều nghe nói tới trại này. Cuốn giới thiệu về Blythedale nhấn mạnh về sự huấn luyện tổng thể và những kinh nghiệm vô giá mà Edward đã có được trong tám năm làm việc tại đó dưới quyền bác sĩ Jepson. Người bệnh luôn được truyện trò cùng như thể họ là những người tỉnh táo bình thường để nuôi dưỡng mầm lương tri. Họ được đối xử dịu dàng và tử tế, nhưng cũng được giác ngộ rằng tình cảnh và tự do của họ phụ thuộc phần lớn vào khả năng tự kiềm chế bản thân. Giống như con trẻ, họ cần bị nhốt riêng một chỗ nếu không cư xử biết điều sau khi đã tạo cơ hội rộng rãi để làm thế.
Mười một rưỡi trưa, khi anh họ Edward tạm gác công việc để đi thăm vợ, khắp các gian phòng vẫn inh ỏi tiếng ruỳnh ruỳnh và tiếng gào man dại giờ đã hoàn toàn vô nghĩa, chỉ còn là tiếng gầm vỡ nát của thú dữ giữa tiếng vang rền của các chấn song sắt. Maddy thấy mình không nghe nổi nữa. Đó là lỗi của nàng, nếu gã có bị trừng trị, nàng đừng mong ngồi đó thờ ơ với những gì mình đã gây ra. Chẳng có mục đích rõ rệt nào ngoài việc trừng phạt bản thân vì sự chõ mũi ngu ngốc của mình, nàng hỏi một chị hầu gái về phòng biệt giam. Cô gái dẫn nàng xuống hầm.
“Cửa thứ ba bên tay phải, thưa cô. Ngay sau phòng tắm mới.”
Maddy xuống cầu thang. Mỗi khi nàng rẽ xuống, chuỗi âm thanh kinh hoàng trên kia lại nhỏ dần đi, cho tới khi nàng bước vào một hành lang tĩnh lặng. Không khí rất lạnh, nhưng hành lang đã được quét vôi và một nguồn sáng dư dả tỏa ra từ ngọn đèn xa xa cuối hành lang. Cửa thứ ba bên phải mở vào một gian phòng nhỏ, sàn bằng gỗ, không cửa sổ, một ghế băng được gắn liền vào tường.
Đây không phải gian phòng khủng khiếp như nàng tưởng tượng ban nãy. Nó chỉ là một căn phòng, rất sạch sẽ, khô ráo, lạnh lẽo nhưng không giá buốt. Một cuốn Kinh Thánh nằm trên ghế như thể mời gọi người ta đọc và suy ngẫm trong thinh lặng. Ngay tại gian phòng nhỏ này, Maddy bỗng thấy dáng nét Giáo hữu trong ông anh họ Edward, cái truyền thống gia đình mà dường như anh đã dạt khỏi rất xa trong cuộc sống thường ngày.
Gian phòng này thật giống với phòng Suy niệm. Một nơi để yên lặng và lắng nghe tiếng nói nhỏ nhẹ, vô thanh, Linh quang Nội tại. Khi nàng đứng giữa phòng, nàng nghĩ rằng ở đây Jervaulx sẽ không sao.
Và rồi, sự yên tĩnh của nó làm phiền nàng. Nàng đã dành phần lớn cuộc đời trong bầu yên lặng của những buổi Suy niệm và không bao giờ cảm thấy khó chịu. Nàng đã lắng nghe và chờ đợi, đôi lúc còn cảm nhận được những thứ mà nàng tin rằng chính là Linh quang Nội tại – mặc dù nàng chưa bao giờ được nó thúc đẩy để đứng lên phát biểu hoặc thuyết giảng. Và mặc dù tự tin tiên đoán những thứ như thế này là báng bổ, nàng vẫn thật khó tưởng tượng rằng có khi nào đó mình sẽ bị lay động mãnh liệt. Nàng không tự chủ và tự tin như Công tước.
Tự chủ như Jervaulx trước đây.
Nàng nghĩ tới gã hiện nay. Xiềng xích, cơn thịnh nộ trên gương mặt gã. Chuỗi âm thanh vỡ nát còn lại trong giọng gã.
Đêm qua, nàng không hề chợp mắt. Nàng nằm đó thức chơng chơng, như nàng nằm thức chơng chơng vào cái đêm mẹ nàng qua đời, cố chấp nhận thứ cơ hồ không thể chấp nhận nổi.
Yên lặng. Có đủ loại yên lặng: sự yên lặng mở lòng, chờ đợi trong buổi Suy niệm; sự yên lặng ấm áp của ngôi nhà và gia đình nơi từ ngữ không còn cần thiết; sự yên lặng của khu vườn không người đầy chim chóc và cỏ hoa.
Nhiều tháng liền, gã chưa từng mở miệng. Không một từ. Bản ghi chép kỹ càng của Edward lặp lại mỗi ngày: câm lặng, cau có, bất hợp tác, hung bạo.
Anh họ Edward gọi đó là chứng hưng cảm. Rối loạn về đạo đức, hạ cấp xuống bản năng của động vật.
Nàng nhìn cuốn Kinh Thánh nhưng không chạm vào. Nàng đã được nuôi dạy với tư tưởng rằng Thánh kinh là một từ thần thánh, một từ hữu dụng và cần thiết, nhưng không bao giờ vĩ đại hơn vị Chúa dẫn dắt trong trái tim mình. Trong sự tĩnh mịch của căn phòng này, nàng cảm thấy gai nhọn của sự thật lớn dần trong nàng, một nhận thức đang dần ló rạng rằng một trách nhiệm đã được đặt lên vai nàng, rằng người đàn ông trên gác đang cố phá lồng giam kia đang kêu gọi nàng, rằng với gã, gian phòng này sẽ không phải nơi tĩnh trí mà là nhà tù, một mối đe dọa để chống lại gã. Gã không hiểu sự câm lặng, gã không quen với nó như nàng quen.
Nàng ngẩng đầu. Gã không phải đứa trẻ hai tuổi. Gã không đánh mất lương tri.
Gã không điên, gã đã bị làm cho phát điên.
Ý nghĩ đó đến quá rõ ràng khiến nàng có cảm giác ai đó vừa nói to lên.
Nàng cảm thấy có gì vừa rời bỏ nàng, một sự tồn tại mà nàng chưa từng biết tới cho đến khi nó ra đi. Căn phòng dường như âm u hơn, ít gợi nhơ hơn đến phòng Suy niệm sạch sẽ mà thành ra giống một phòng biệt giam nhỏ trống rỗng trong hầm sâu lạnh lẽo.
Jervaulx không mất lương tri. Ngôn từ của gã bị lấy mất. Gã không nói được và gã không hiểu điều người ta nói với gã.
Tiếng gào thét giữ dội của gã, cơn thịnh nộ và nỗi tuyệt vọng của gã, tất cả trở nên có lý kinh hoàng: đó không phải hành động của một kẻ hưng cảm bị suy sụp thành mất trí bởi sự đồi bại chất chồng của mình, mà là của một người đàn ông khỏe mạnh bị điên cuồng vì thất vọng. Gã không tìm được cách nào khác để vươn ra thế giới ngoài bạo lực, vị công tước liều lĩnh này, người biết các hàm tuần hoàn và chuỗi vô hạn của Fourier, người có thể tạo ra lý thuyết hình học của riêng mình, người từng được tự do, có tài hùng biện và thậm chí hào phóng theo lối quý tộc của gã, mà giờ bị giam cầm, bị làm cho phát điên.
Maddy cảm thấy mình thật bé mọn. Chúa chưa bao giờ hiển linh nói với nàng điều gì thật rõ ràng. Nàng không phải nhà truyền đạo, không phải một trong những người nam hay nữ có tài năng diễn thuyết trong các buổi Suy niệm và ở ngoài chợ; nàng chỉ tiếp tục cuộc sống theo cách dường như nàng phải làm từ ngày này qua ngày khác.
Nhưng đây là một nhiệm vụ rõ ràng đặt lên vai nàng. Chúa muốn chứng tỏ điều gì khi sắp đặt cho nàng gặp Jervaulx giữa tai ách này, nàng không biết – mặc dù việc mạo muội đưa ra một lời đoán cũng chẳng phạm nhiều lắm đến ánh sáng thần thánh trong lòng. Nàng không được yêu cầu truyền giáo cho gã hay phán xét gã trong cơn bĩ cực này.
Điều cần đến ở nàng chỉ là như vầy: rằng nàng không bỏ rơi gã khi gã còn phải chịu đựng cái đận kia.
Anh họ Edward, Maddy biết rõ, sẽ không thích. Anh ta đã cấm nàng tới khu của bệnh nhân nguy hiểm. Sẽ có đủ loại phản biện hợp lý để chống lại điều nàng muốn làm.
Đầu óc nàng quay cuồng vô số ý nghĩ khi nàng đi lên cầu thang, lại gần phòng của Jervaulx, nghe tiếng ruỳnh mỗi lúc một to. Nàng đã nhầm lẫn. Nàng không xứng. Nàng không phù hợp cho nhiệm vụ này. Nàng biết gì về bệnh điên và thuốc men kia chứ? Giờ thì không còn tiếng người nào giữa những tiếng ruỳnh kia. Phần còn lại của nhà thương dường như im lặng một cách kỳ lạ, tiếng lầm bầm và càu nhàu hôm qua biến mất như thể những người khác đều đang chú tâm tới tiếng kim loại va đập vào nhau đến lộng óc, họ đang mê mẩn lắng nghe.
Nàng rẽ ở khúc quanh. ở khoảng giữa hành lang, Larkin ngồi nghiêng ghế ra sau, áp vào tường, da đầu lấp ló dưới bộ tóc cụt lởm chởm. Y lấy chiếc đồng hồ quả quýt ra thả xuống đùi, lười nhác búng vào dây đeo nhịp với tiếng chấn song rung.
“Còn ba phút,” y lớn tiếng tuyên bố, không đặc biệt nhắm tới ai. Tiếng ruỳnh vẫn tiếp diễn không ngừng. Khi y liếc thấy Maddy, hai chân ghế trước liền hạ rầm xuống sàn, lẫn vào chuỗi âm thanh ầm ĩ kia.
“Ái hữu Larkin.” Nàng nói to để gã nghe thấy được. “Tôi đến để nói chuyện với Jervaulx.”
Tiếng ruỳnh ruỳnh tắt lịm.
Tiếng ồn dừng khựng lại ấy dường như văng vẳng bên tai nàng. Larkin nhìn cửa phòng Jervaulx rồi ngó lại Maddy. Y cáu kỉnh. “Cô không được ở đây, thưa cô.”
“Nhưng tôi đang ở đây rồi.”
“Tối qua cô đã chuốc cho tôi một rắc rối to tướng rồi. Tôi không định chịu thêm nữa đâu.”
“Anh cứ đi mách với anh họ tôi nếu muốn. Chắc chắn là tôi không mong có thêm rắc rối cho anh.”
“Tôi không thể làm thế, thưa cô. Trong một phút nữa, tôi sẽ đưa ngài ấy xuống phòng biệt giam. Còn cô phải rời chỗ này.”
“Anh chỉ phải đưa anh ta xuống đó nếu đến trưa anh ta không chịu yên, đúng không?” Nàng khẽ ra hiệu về phía cửa. “Anh ta đã yên rồi.”
Như để chứng thực lời nàng, chuông đồng hồ trong phòng bắt đầu điểm, phát ra những âm thanh chầm chậm vang vọng khắp các tầng.
Larkin không hề có vẻ hài lòng với chuyển biến của tình thế. Maddy tiến về phía trước, y liền giơ cao tay. “Không, thưa cô. Hãy làm phước cho tất cả chúng ta và đừng kích động ngài ấy thêm lần nào nữa! À, thưa cô, nếu cô vui lòng…”
Jervaulx đang đứng ngay sau chấn song cửa, tay gã ghì chặt song sắt. Giây phút mà gã thấy nàng, ngón tay và hàm gã liền nới lỏng. Môi gã hé mở như thể muốn nói và rồi lại đóng chặt lại. Gã đứng sau cánh cửa trong phòng giam u tối, cúi người rất đúng kiểu, đưa tay ra qua chấn song như thể nàng là một công nương và không có cánh cửa kim loại nào ngăn cách họ.
“Đừng!” Larkin bước tới. “Ngài ấy có thể giết cô, thưa cô! Ngài ấy có thể siết cô chết trong một phút, nếu ngài ấy tóm được cô qua tấm song như thế.”
Maddy có thể thấy rất rõ đúng như vậy. Và trong một khắc chần chừ, nàng thấy Jervaulx nhận ra nỗi sợ hãi của nàng. Bàn tay đang xòe ra của gã đóng lại. Gã rút tay và quay khỏi cửa, di chuyển như một bóng ma, một khối hình lặng lẽ trôi tới bên cửa sổ và đứng lặng đó, trân trối nhìn ra ngoài.
Và Maddy nhận ra rằng nàng đã thât bại. Lời của Larkin là lời của Lý trí, của quỷ dữ thầm thì những lý lẽ, bằng chứng, nó khiến nàng ngần ngừ với Chân lý của chính mình. Phép thử đầu tiên, và nàng đã trượt.
Maddy nhìn gã một lát, rồi quay lại phía Larkin. “Xin anh hãy đi mời anh họ tôi tới đây. Anh hãy nói với anh ấy rằng tôi có một Thiên khải, và cần phải nói với anh ấy.”
“Một thiên khải?” tay hộ lý nhìn nàng bực bội. “Tôi không biết cô muốn nói gì, thưa cô, nhưng tôi sẽ không rời đây mà để cô làm những chuyện ngu ngốc đâu.”
“Tôi sẽ ngồi đây,” nàng vừa nói vừa hất đầu về phía ghế của y. “Tôi hứa với anh, không làm gì hơn.”
“Thế nếu ngài ấy lại bắt đầu trở chứng? Giờ ngài ấy đã yên, cô sẽ lại làm ngài ấy kích động.”
“Jervaulx.” Maddy tới bên cửa và đưa tay qua chấn song mặc cho sự phản đối giận dữ của Larkin. “Nếu tôi ở đây, tôi có làm phiền anh không?”
Gã ngoái lại nhìn nàng.
“Cô tự gieo thì tự gánh đấy nhé, thưa cô!” Larkin cảnh cáo. “Tự gieo tự gánh! Sau những gì ngài ấy làm hôm qua…”
Jervaulx khinh bỉ nhìn tay hộ lý. Gã đăm đăm nhìn Maddy một khắc, và rồi gã ngoảnh đi, quay lưng vào bàn tay nàng đang chìa ra một sự chối từ lỗ mãng và khinh khỉnh.
Một cú tát vào má cũng khó mà đau hơn. Tay Maddy thõng xuống. “Xin anh hãy đi tìm anh họ tôi lại đây,” nàng kiên quyết nói với Larkin.
“Cô sẽ không giở trò gì khi tôi rời đây chứ?”
Maddy ngồi xuống. “Không.”
“Tôi không tin là cô sẽ trụ lại ở đây được lâu đâu, thưa cô.” Tay hộ lý lầm bầm, vừa lắc đầu vừa quay đi, rảo bước rồi biến mất ở khúc rẽ.
Im lặng ngập tràn.
Jervaulx vẫn ngó đăm đăm ra cửa sổ.
“Đười Ươi,” gã nói, với cách bật hơi đó, cảm giác thù ghét và ghê tởm tuyệt đối tuôn trào.
Rồi không quay người lại, gã liếc nhìn Maddy, đoán định, một bên lông mày nhướng lên trong thử thách tinh tế.
“Phải,” nàng đáp, gật đầu dứt khoát. “Đười Ươi trăm phần trăm.”
Gã khoanh tay, ngã vai vào chấn song cửa sổ va dáng vẻ đầy ngông ngạo, một kẻ phóng túng nhợt nhạt bị giam hãm trong câm lặng và bóng tối. Khóe miệng gã chậm rãi cong lên một nụ cười.
Nếu gã điên, nàng không thể tin tưởng gã. Hôm qua gã cũng tựa đầu vào chấn song nhìn nàng với dáng vẻ thư thái và ngạo mạn ấy, rồi chỉ một phút sau đã gí dao vào cổ họng nàng.
Hãy cẩn thận, Lý trí lên tiếng. Gã khỏe, gã đáng sợ, gã không tỉnh táo.
Maddy nhìn lại Jervaulx. Nàng chỉ khẽ mấp máy câu trả lời nơi khóe môi. “Đười Ươi,” nàng nhắc lại dứt khoát.
Nụ cười nửa miệng của gã như ánh sáng trong gian phòng nhỏ thâm u.
“Đười Ươi,” gã nhắc lại với ý vị hằn học.
Maddy đan tay vào nhau. “Có vẻ như chúng ta đang đồng tình về một chuyện.”
Gã không nói thêm gì nữa nhưng ngắm nhìn nàng qua chấn song sắt với nụ cười lặng lẽ và châm biếm.
“Anh e rằng điều này là không thể,” anh họ Edward nói với Maddy. “Chưa nói đến việc cô thiếu kinh nghiệm và không thích hợp làm hộ lý riêng cho Công tước thì việc này… đã ngu xuẩn lắm rồi. Hãy nghĩ đến những nguy hiểm với bản thân, em họ Maddy. Cô không thể quên tai nạn ngày hôm qua.”
“Em không quên. Em có một Thiên khải.”
“Phải, rất tốt, anh hiểu điều đó, nhưng đây không phải là buổi Suy niệm, em họ ạ. Đây là dưỡng trí viện.”
Nàng nghiêm nghị nhìn ông anh. “Vậy Chúa không có ở đây sao?”
Larkin khịt mũi. Edward hơi đỏ mặt và nhíu mày với tay hộ lý. “Chắc chắn là Chúa có ở đây.”
“Em có một Thiên Khải,” nàng nhắc lại bằng giọng điềm đạm. “Em được dẫn lối.”
Anh họ Edward mím môi. “Anh tưởng cô không thích việc này, nhưng nếu cô thực sự muốn tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân, anh có thể để cô hỗ trợ y tá trưởng của các quý bà quý cô vào buổi chiều.”
Đó, Lý trí thầm thì. Hãy làm việc đó.
Như thế an toàn hơn. Dễ dàng hơn. Đúng đắn hơn.
“Lúc khác em sẽ rất vui lòng được hỗ trợ y tá trưởng,” nàng nói, “nhưng em được yêu cầu giúp Jervaulx.”
Mặt vị bác sĩ ửng đỏ. “Em thậm chí còn nghĩ đến một tình huống bất hợp lẽ như vậy sao, sững sờ quá em họ Maddy ạ. Việc đó không hợp với em đâu.”
“Em đã làm công việc y tá trong hầu hết cuộc đời mình. Em có kinh nghiệm với những bệnh nhân thuộc cả hai giới.” Maddy giữ cho giọng mình nhỏ nhẹ. “Nhưng dù có không phải vậy thì cũng chẳng khác biệt gì. Thiên khải của em liên quan đến bản thân Jervaulx.”
“Nào.” Anh họ Edward lắc đầu mỉm cười. “Ở đâu mà cô nảy ra cái ý niệm hoang đường đó vậy?”
“Trong phòng biệt giam,” nàng trả lời giản dị. “Ánh sáng và Chân lý đã chỉ cho em.”
“Tôi sẽ nói cho cô nghe về ánh sáng và chân lý, thưa cô,” Larkin kêu lên. “Khi ngài ấy bẻ gãy cổ cô, tôi sẽ nói cho cô nghe!”
“Anh ta sẽ không làm tổn thương tôi,” Maddy khẳng định.
“Cô còn biết ít lắm, thưa cô! Ngài ấy lên cơn thường xuyên, hơn một lần suýt cắn đứt tay tôi, mà tôi to khỏe thế nào cô thấy rồi đấy. Que củi mục như cô, ngài ấy có thể bóp vụn trong một giây.”
Tốt nhất là hãy nghe anh ta, Lý trí cảnh báo. Anh ta biết mình đang nói gì.
“Tuy thế,” nàng đáp, “khi anh ta thấy tôi đến nói chuyện với mình, anh ta đã yên lại.”
Larkin lớn tiếng. “Điều đó chẳng có nghĩa gì, thưa cô. Cô không biết ngài ấy thuộc dạng nào đâu. Cô mới ở đây có một ngày. Cô đừng bao giờ thiếu cảnh giác với một tên điên!”
“Anh rất tiếc phải nói rằng điều đó là sự thật, em họ Maddy. Cô không được để bị lừa phỉnh bởi một màn giả vờ rõ ràng của bệnh nhân dạng này. Chúng ta cố hết sức để khuyến khích lương tri và các hành vi văn minh, nhưng sự thật nghiệt ngã là Công tước không ở trong tình trạng chúng ta có thể tin tưởng hay nhìn nhận như một con người.”
Trong buổi Suy niệm của Maddy, có một nữ mục sư đã kể cho nàng nghe về Lý trí và rằng những lý lẽ của Lý trí thường thuyết phục, tinh tế đến chừng nào, người ấy sở hữu quà tặng của Chúa và cái nhìn chăm chăm kiên định, co tác động mạnh vào đôi mắt của những con chiên lạc lối. Maddy nhìn đúng như vậy vào anh họ Edward, không chớp mắt.
“Phải nói là…” Anh ta hắng giọng. “Có lẽ ta đã lỡ lời. Ngài ấy là một con người, tất nhiên, một trong những con chiên của Chúa, cũng như tất cả chúng ta. Nhưng anh có trách nhiệm với sự an nguy của cô.”
“Anh có trách nhiệm với sự an nguy của anh ta.”
“Em họ, cô không thể chăm sóc ngài ấy. Điều này quá phi lý. Anh không thể chấp nhận.”
Nàng không phản đối. Lý lẽ và tranh luận sẽ không thuyết phục ông anh họ. Nàng không tính trước những gì mình sẽ nói, nếu đó là ý Chúa, những lời phù hợp sẽ tự tuôn ra.
Trước ánh mắt trống rỗng của nàng, Edward thu vai lại và đung đưa hai chân, như thể nàng khiến anh ta thấy không thoải mái. “Điều này không thể. Anh sợ là cô hoàn toàn không hiểu.”
“Anh họ Edward,” nàng nói, “anh mới là người không hiểu.”
Anh ta bặm môi và cau mày với nàng.
“Hãy để tâm đến Linh quang Nội tại,” nàng dịu dàng nói. “Anh đã bao giờ bỏ rơi nó chưa?”
Ông anh họ tiếp tục cau mày với nàng. Nhưng anh không nhìn thẳng vào Maddy, không hẳn.
“Tôi không biết gì về tất cả những ‘linh quang’ vớ vẩn đó,” Larkin hung hăng nói, “nhưng tôi chưa bao giờ nghe thứ gì ngu ngốc hơn, bác sĩ ạ. Tôi xin lỗi vì đã làm mất thời gian của ngài vì việc này, nhưng cô ta nhất định không chịu nghe gì trừ khi ngài cất công tới tận đây nói chuyện với cô ta về cái ‘thiên khải’ đó của cô ta.”
Anh họ Edward liếc nhìn tay hộ lý. Rồi anh ta nhìn lại Maddy, nàng đáp lại kiên định. Larkin vừa càu nhàu về linh quang, thiên khải và những thứ vớ vẩn ngu dốt, mỗi từ đều sỉ nhục đến căn cốt giáo lý phái Giáo hữu.
Edward đứng bất động ở hành lang. Nàng thấy trong khoảnh khắc anh họ mình không còn là một tín đồ phái Giáo hữu sa ngã thấy khó chịu về sự xúc phạm ngẫu nhiên với nền tảng của mình mà bắt đầu ngước nhìn, và lắng nghe, đâu đó.
Những câu bình luận của Larkin cuối cùng cũng lan man thành tiếng càu nhàu bực bội. Trong gian phòng, Jervaulx là một cái bóng quan sát họ qua chấn song, trắng toát và bất động. Yên lặng bao trùm ngôi nhà, một bầu yên lặng nặng nề, trì trệ.
Edward quay về phía Larkin yêu cầu y giao chìa khóa.
