– Lễ giáng sinh cuối cùng của ta ở trong trường dòng đây! – Iđo thầm nghĩ khi đã bước vào học lớp tám.
Buổi tối hôm đó, cũng có vài học sinh mồ côi còn ở lại trường ngồi ăn bữa tối cùng với các nữ tu và các nữ giáo sĩ. Tổng cộng là hai mươi chín người. các học sinh ngồi xem với các nữ tu, nữ giáo sĩ. Giữa bàn có một cây thông cao hai mét, cây thông được tô điểm đẹp bằng các đồ vật lấp lánh. Dưới gốc thông có xếp các hộp nhỏ màu xanh da trời. Trong mỗi hộp đó có những thứ khác nhau, quà của bà giám đốc. Có khi trong hôọ là những chiếc kẹo, mà cũng có khi là một cuốn sách kinh hoặc là một tấm ảnh thánh tuyệt đẹp. Buổi tối hôm đó, bà giám đốc muốn cho mọi người ai cũng được một món quà đẹp nhất trong năm, Mỗi cái hộp nhỏ đều có ghi một số. Sau bữa ăn tối, mỗi người sẽ được nhận một cái hộp tùy theo số của mình,
Cô nữ giáo sĩ người Pháp tên là Ôttilio vẫy Iđo đến ngồi cạnh, bởi vì trong giờ học tiếng Đức của nữ giáo sĩ đó, Iđo đã đọc sai một từ. Người nữ giáo sĩ đã bất thần nói to lên trong lớp khiến Iđo rất xấu hổ.
– Một học sinh xuất sắc mà còn đọc sai từ đó thì…tôi còn mong chờ gì ở những học sinh khác nữa?!
Giọng nữ giáo sĩ đó to sang sảng, cô mà nói to thì đến ngoài đường cũng nghe thấy. Iđo khóc. Cô giáo sĩ lập tức hạ giọng an ủi Iđo đừng có coi lời cô nói là lời la mắng. Mặc dù vậy, trái tim Iđo đã bị thương tổn, rớm máu, Buổi tối lễ Nôen đó cô giáo sĩ an ủi nàng bằng cách vẫy Iđo đến ngồi cạnh, và âu yếm gọi: Iđo thân yêu của cô. Bên tay phải nàng là một nữ tu bị bệnh phổi có nét mặt đăm chiêu trầm tĩnh, người nữ tu này không chuyện trò cùng ai, chỉ thỉnh thoảng thở dài.
Bữa ăn tối diễn ra vui vẻ, thân mật. Trên bàn có hai chai rượu đỏ lấp lánh. Trên nhãn chai rượu có hàng chữ vàng: Rượu ngon nhất của nhà hàng Ô. Peter. Buổi tối ngày lễ lớn này, tất cả các nữ tu sĩ đều được phép uống thứ rượu vang ngọt ngào, màu hồng ngọc đó. Tất nhiên họ chỉ uống rượu trong cái cốc nhỏ bằng vỏ quả trứng, bởi vì trong trường dòng các nữ tu không có cốc uống rượu. Các cô học sinh cũng được uống chút ít, mọi người tỏ ra thích thú và ngợi ca món rượu đặc biệt đó:
– Ôi thật tuyệt!…
Iđo hãnh diện ngồi nghe.
Tất cả mọi người đều đưa mắt nhìn theo tay bà giám đốc, để xem cách bà lấy đĩa như thế nào? Bà cầm thìa ra sao? Bà cầm dao cầm dĩa có khác gì không? Các cô học sinh nhỏ tuổi hết sức kinh ngạc về đôi tay trắng muốt của bà giám đốc. Thực ra đôi tay bà cũng có to quá khổ so với đôi tay của một người có tầm vóc như bà, nhưng để bù lại, làn da mịn màng vô cùng. Các cô kín đáo liếc nhìn khuôn mặt bà, để rồi trong phòng học, họ thì thầm bình luận với nhau về khuôn mặt trông quí tộc đó. Đối với các cô gái lãng mạn nhỏ tuổi này, không làm sao giải thích cho các cô bằng những kiến thức khoa học rằng con người trên thế giới không có kiểu mặt riêng đặc trưng cho quí tộc, các cô cứ cho rằng đã là một ông bá tước hoặc là một bà bá tước thì có thể nhìn thấy trên nét mặt sự quí phái, vì thế các cô gái kín đáo chiêm ngưỡng bà giám đốc.
Những cô gái đặc biệt kinh ngạc khi nhìn thấy nụ cười hiếm hoi của bà. Những lúc khác, không bao giờ họ có thể thấy nụ cười trên môi bà. Trên nét mặt bà không chỉ là sự nghiêm túc ngự trị, mà còn có vẻ gì đó khắc nghiệt quanh đôi môi của người gặp nhiều đau khổ. Hai bên mép bà hằn lên hai nếp nahưn sâu. Chỉ có các nữ giáo sĩ là biết bà giám đốc bị đau răng thường xuyên, vì thế nét mặt bà nom buồn rười rượi. Bác sĩ nha khoa cũng đã vào tận trường khám cho bà, nhưng bà giám đốc lại là người rất sợ các dụng cụ của bác sĩ.
Buổi tối hôm đó, các cô học trò đã nhìn thấy bà giám đốc mỉm cười: nụ cười mới quí tộc làm sao ?! ( hôm sau các cô đã nhìn vào gương thử mỉm cười bắt chước bà giám đốc ?
Sau bữa tối, người ta bắt đầu chơi trò bắt thăm để lĩnh những cái hộp quà Nôen mà bà giám đốc đã chuẩn bị. Tất cả mọi người đều đến rút lấy ra một cái số ở dưới chân cây thông Nôen, dưới khăn trải bàn, Các cô học sinh cũng được rút thăm, Sau đó nữ tu sĩ trẻ nhất trong các nữ tu sĩ tên là Morgit cầm từng hộp lên và bắt đầu gọi.
– Số 1 đây! Ai được số 1 nào?
Những người có số tiếp theo cũng lần lượt được gọi lên, mọi người đều hồi hộp nhìn vào tay người được nhận xem họ được cái gì? Có đẹp không?
Morgit bắt đầu chọn trong đám hộp nhỏ, lấy ra những cái hộp to hơn và gọi tiếp.
Số của Iđo là 29. Lúc đó Morgit đã gọi đến số 23. Vậy mà Iđo nhìn thấy chỉ còn có năm cái hộp nữa ở trên bàn. Ba hộp to và hai hộp nhỏ.
– Số 24! – Morgit gọi to.
Nữ tu sĩ bị bệnh phổi, mặt đăm chiêu chìa số ra.
Iđo nhìn thấy chỉ còn có bốn hộp nữa, vậy thì ai sẽ là người không được quà. Trái tim nàng se lại.
– Số 25! Ai số 25 nào?
Đó là số của bà giám đốc.
Iđo đứng lên, chạy vòng quanh bàn đến gần cây Nôen để nhìn cho roc hơn xem số nào thiếu hộp? Có thể là nàng, bởi vì lại có thêm một số nữa mà người được nhận mở hộp ra có ảnh thánh, các cô gái đã có quà đều cảm thấy sự may mắn. Sự may mắn này không phải chỉ gói tròn trong ngày lễ mà nó còn kéo dài suốt năm, suốt đời nữa. Ngày lễ giáng sinh là ngày bầu trời gặp trái đất.
Iđo người nhợt nhạt ngồi xuống ghế khi nghe gọi.
– Số 28, hộp cuối cùng đây!
Và ngay phút đó, tiếng nhạc oóc vang lên trong phòng ăn. Nữ giáo sĩ Hôrtenzia, giáo viên âm nhạc bắt đầu câu hát vui vẻ:
” Hỡi các mục đồng hãy vui lên!
Các người có nghe tin vui hạnh phúc.”
Tất cả mọi người đều hát, ánh mắt long lanh sung sượng
Chỉ có Iđo là không vụi Khi chưa kết thúc đoạn một của bài hát, nàng đã đứng lên và chạy ra cánh cựa
Nàng đi vội vã, nhưng cũng có người nhìn thấy nàng xanh nhơt. Phụ nữ bao giờ cũng dễ bị ốm, dễ xanh xao, nhưng cũng dễ hồi phục.
Sáng hôm sau, đôi mắt Iđo đỏ sưng húp và gối nàng ướt đẫm lê.
– Chị làm sao thể vì sao chị khóc nhiều đến thể – các cô bạn gái quan tâm hỏi.
– Em buồn gì đấy Iđo – nữ tu sĩ Morgit hỏi vẻ thân mật – chị cho mời bác sĩ nhẻ?
– Ồ không đâu ạ, Iđo run rẩy nói – em không sao hết, chỉ vì giấc mơ kinh khủng quá mà thôi.
Một cô bạn gái mà tối qua cùng khóc với Iđo, bởi vì món quà cô nhận được lại là một đôi giày mới nhưng quá rộng so với chân cô, cô đã phàn nàn với Iđo điều đó.
– Chị có thể tưởng tượng được không, em đi thế nào được với đôi giày này.
Nói được với Iđo điều đó, cô gái như vợi bớt đau khổ và được an ủi, nhưng Iđo lại càng đau lòng hơn. Sau khi thấy Iđo bỏ chạy ra, các nữ giáo sĩ, nữ tu sĩ đã biết nguyên nhân, và tất cả mọi người đổ đi tìm xem một cái hộp nữa ở đâu? Rốt cuộc tìm ra thủ phạm, đó là một bà phục vụ trong trường, một bà nấu ăn đã rình lén lấy từ trước bữa tối, bà ta bỏ vào tạp dề để mang đi. Mặc cho bà ta từ chối thề thốt đủ kiể, nhưng không còn ai ngoài bà ta vào phòng nữa, vì thế, cuối cùng và ta vừa khóc vừa van vỉ xin hãy tha thứ cho bà. Ở nhà bà cũng có một cô con gái đợ quà đêm Nôen.
Tất nhiên Iđo đã được đền bù, đền bù gấp ba. Những giáo sĩ Ôttilia và cả nữ tu sĩ bị bệnh phổi cũng cho nàng phần của họ. Nàng được các nữ giáo sĩ an ủi, vuốt ve, thương cảm, nhưng không dịu được lòng nàng…
Buổi tối hôm đó đã làm cho Iđo già đi đến mười năm.
