“Con người được sinh ra để sống,
Không phải để chuẩn bị sống”.
-BORIS PASTERNAK
Chắc hẳn bạn còn nhớ ngày Sài Gòn hoàn toàn giài phóng, kết thúc cuộc chiến thảm khốc ở Việt Nam? Đó là ngày 30 thang 4 năm 1975, chỉ mới cách đây hơn hai mươi năm. và chắc hẳn bạn còn nhớ ngày nghe tin John Lennon bị ám sát? Và ngày ngọn núi Saint Helens phun lửa, san bằng cả một vùng rộng hơn 3 trăm kilo mét vuông? Đó là năm 1980 chỉ cách đây ngót hai mươi năm.
Bạn hãy suy nghĩ một lát. Lúc đó bạn đang ở đâu? Bạn đang trong tình trạng nào? Bạn bè của bạn là những ai? Bạn đã có những ước mơ hay niềm hy vọng nào? Nếu đã có ai hỏi bạn,”Mười hay hai mươi năm sau, bạn sẽ ra sao?”bạn đã trả lời họ thế nào? Hôm nay bạn có ở trong tình trạng giống như bạn đã mong ước lúc đó không? Một hay hai thập niên có thể trôi qua thật nhanh, phải không bạn?
Nhưng điều quan trọng hơn, có lẽ chúng ta phải tự hỏi mình.”Tôi sẽ phải sống mười năm sắp tới của đời tôi thế nào? Hôm nay tôi phải sống thế nào để xây dựng ngày mai như tôi mong muốn?Từ nay trở đi tôi phải là người thế nào? Điều gì là quan trọng đối với tôi ngay lúc này và điều gì sẽ là quan trọng đối với tôi trong tương lai? Hôm nay tôi phải có những hành động gì để hình thành vận mệnh tối hậu của tôi?
Chắc hẳn là mười năm nữa sẽ đến nhanh với bạn. Câu hỏi là: Ở đâu? Bạn sẽ là người như thế nào? bạn sẽ đóng góp gì? Bây giờ là lúc để bạn phác họa mười năm sắp đến của bạn chứ không phải để đợi đến lúc đó. Chúng ta phải nắm lấy thời cơ. Chúng ta vừa kết thúc thế kỷ 20 và chúng ta đã bước vào thế kỹ 21. Một thiên niên kỷ mới. Năm 2000 đã đến với chúng ta rối và mười năm nữa chúng ta sẽ nhìn lại nó và nhớ lại nó như chúng ta đã nhớ lại những năm 1980 và 1975. Lúc đó bạn sẽ thấy hài lòng hay thất vọng? Vui sướng hay ray rứt?
Hồi đầu thập niên 1980, tôi là một chàng trai 19 tuổi. Tôi cảm thấy cô đơn và chán nản. Tôi hầu như không có chút tài sản nào. Không người hướng dẫn, không bạn bè hay thầy dạy kinh nghiệm, không mục tiêu rỏ ràng. Tôi hoàn toàn ù lỳ và thân hình béo phì. Thế mà chỉ trong vòng vài năm ngắn ngủi, tôi đã khám phá ra một sức mạnh nhờ đó tôi đã biến đổi hầu như mọi lĩnh vực của cuộc đời mình. Sức mạnh này chính là dụng cụ tôi dùng để làm tăng vọt mức độ tự tin của mình và khả năng hành động cũng như tạo được kết quả đáng kể. Tôi cũng dùng nó để lấy lại quyền kiểm soát sức khoẻ thể xác và đã hoàn toàn loại bỏ được gần 20 kg mỡ. Nhờ sức mạnh này, tôi đã thu hút được người trong mộng. Cưới nàng làm vợ và tạo dựng được một gia đình mà tôi hằng khao khát. Tôi dùng sức mạnh này để tăng thu nhập của tôi từ mức tối thiểu lên tới 1 triệu đô la mỗi năm. Nhờ nó, tôi đã bỏ được căn hộ bé nhỏ(không có nhà bếp, nên tôi phải rửa chén trong bồn tắm) để chuyển sang ngôi nhà của gia đình tôi hôm nay, Del Mar Castle. Sức mạnh này chính là điểm tạo khác biệt duy nhất đã khiến tôi thay đổi từ tình trạng cảm thấy hoàn toàn cô đơn và vô nghĩa sang tình cảm biết ơn đời vì đã cho tôi cơ hội mới để cống hiến chút gì cho hàng triệu người trên khắp thế giới. Và đây chính là sức mạnh tôi luôn sử dụng từng ngày để hình thành vận mệnh bản thân tôi.
Trong cuốn Unlimited Power, sức mạnh vô biên, tôi đã minh chứng rõ ràng rằng cách thức mạnh mẽ nhất để hình thành cuộc đời chúng ta là dấn mình hành động. Các hành động của người ta tạo ra những kết quả khác nhau là do họ đã hành động theo cách thức khác nhau trong cùng một hoàn cảnh. Hành động khác nhau tạo kết quả khác nhau. Tai sao? Vì mỗi hành động đều là làm cho một nguyên nhân chuyển động và kết quả của nó được xây dựng trên những kết quả trong quá khứ để đưa đẩy chúng ta tiến tới một hướng nhất định. Mọi hướng đi đều dẫn tới một mục đích tối hậu: Vận mệnh của chúng ta.
Cơ bản, nếu chúng ta muốn định hướng cuộc đời mình, chúng ta phải kiểm soát các hành động của chúng ta cho nhất quán. Không phải những hành động chúng ta làm một cách nhất thời sẽ định hình cuộc đời chúng ta, mà là những hành động chúng ta làm một cách kiên trì và nhất quán. Cái gì đi trước mọi hành động của chúng ta? cái gì quyết định những hành động chúng ta sẽ làm và vì thế, quyết định con người của chúng ta, quyết định cùng đích của cuộc đời chúng ta? Cái gì làm phát sinh hành động?
Câu trả lời tất nhiên là: Sức mạnh của quyết định. Mọi điều xảy ra trong đời bạn đều bắt đầu với những quyết định. Tôi tin rằng vận mệnh của bạn được hình thành chính trong những lúc bạn quyết định. Những quyết định bạn đang làm ngay lúc này, hàng ngày, sẽ hình thành cách thức cảm nghĩ của bạn hôm nay cũng như hình thành con người của bạn trong tương lai.
Bạn đã từng trải qua những cảm xúc bi thương và chán nản, bất công hay vô vọng trong thập niên qua của đời bạn? Riêng tôi thì chắc chắn là có. nếu thế, bạn đả quyết định hành động ra sao? Bạn đã cứ một mực thẳng tiến hay bạn chịu đầu hàng? Những quyết định ấy đã hình thành nếp sống của bạn ra sao?
“Con người không phải do hoàn cảnh tạo nên;
Chính con người tạo nên hoàn cảnh”.
– BENJAMIN DISRAELI
Tôi tuyệt đối tin rằng các quyết địnhcủa chúng ta chứ không phải hoàn cảnhcủa cuộc sống tạo nên vận mệnh của chúng ta. Cả bạn cũng như tôi đều biết rằng có những người được sinh ra với những thuận lợi: thuận lợi về di truyền, môi trường, gia đình, hay các mối quan hệ. Nhưng cả bạn cũng như tôi cũng biết chúng ta thường xuyên gặp, đọc và nghe về những con người từng phấn đấu chống lại những khó khăn và hạn chế của hoàn cảnh họ để thực hiện những quyết định mới mẻ cho cuộc đời họ. Họ là những mẫu gương sáng ngời cho chúng ta noi theo về sức mạnh vô biên của tinh thần con người.
Nếu có quyết tâm, cả bạn và tôi đều có thể biến cuộc đời chúng ta thành những mẫu gương rạng ngời như thế. Cách nào? Chỉ cần thực hiện những quyết định hôm nay cho đời sống tương lai của chúnh ta. Nếu bạn không thực hiện quyết định sẽ sống ra sao, tức là bạn cũng đã thực hiện quyết định rồi. Vậy sao? Đó là bạn quyết định để cho hoàn cảnh đưa đẩy bạn thay vì chính bạn định hình cho vận mệnh của mình. Cuộc đời tôi đã thay đổi chỉ trong một ngày, cái ngày tôi quyết định không chỉ về những gì tôi muốn có trong cuộc đời mình hay tôi muốn là gì, nhưng là khi tôi quyết định mình quyết tâm sẽ là gì và sẽ có gì trong cuộc đời mình. Một sự phân biệt tuy đơn giản, nhưng là trọng yếu.
Bạn hãy suy nghĩ một chút. Có khác biệt gì giữa thích một điều gì đó và quyết tâm có điều đó? Chắc chắn là có. Nhiều khi người ta nói những câu như:”trời, tôi thực sự muốn kiếm được nhiều tiền hơn”, hay”Tôi muốn gần gũi các con tôi hơn”, hay”Tôi thực tình muốn làm cho thế giới này thay đổi”. Nhưng những câu nói như thế không có chút quyết tâm nào cả. Chỉ là một sự ưa thích suông mà thôi. Đó không phải sức mạnh! Nó là một lời cầu nguyện yếu ớt không có niềm tin đi kèm.
Không những bạn phải quyết tâm đạt những kết quả nào, nhưng bạn còn phải quyết tâm sẽ trở thành loại người nào nữa. Nếu bạn không đề ra một lằn tanh tiêu chuẩn cho những gì bạn sẽ chấp nhận trong đời bạn, bạn sẽ cảm thấy dễ dàng rơi vào những cách cư xử, thái độ, hay chất lượng đời sống dưới mức mà bạn đáng được rất nhiều. Bất kể điều gì xảy đến trong đời bạn, bạn vẫn cứ phải đề ra và sống theo những tiêu chuẩn ấy. Cho dù mọi chuyện đều hỏng cả, cho dù cuộc biểu diễn gặp trời mưa, cho dù thị trường chứng khoán bị bể, cho dù người yêu bỏ bạn, cho dù không ai giúp bạn lúc cần, bạn vẫn cứ phải giữ vững quyết tâm là sống cuộc đời mình ở mức cao nhất.
Tiếc thay, nhiều người không bao giờ làm điều này vì họ luôn có sẳn cớ để chữa lỗi. Lý do khiến họ không đạt được mục tiêu hay không sống đời họ như họ mong muốn là vì cách đối xử của cha mẹ họ, hay vì thời trẻ họ không được hưởng nhựng hoàn cảnh thuận lợi, hay họ không được học hành đến nơi đến chốn, hay vì họ quá già, hay quá trẻ. Tất cả những kiểu chữa lỗi này chỉ là những tin tưởng giả hiệu! Chúng hạn chế, chúng phá hoại cuộc đời.
Tôi thường hỏi những người hay than phiền về công việc của họ.”Thế tại sao hôm nay bạn đi làm?”Câu trả lời thường vẫn là,”Phải làm thôi. Không làm lấy gì mà sống?” Chúng ta nên nhớ là trên đất nước này hầu như không có gì chúng ta phải làm. Không phải làm ở đây! Và chắc chắn là bạn không phải làm ở một nơi nhất định nào đó vào một ngày nhất định nào đó. Bạn không phải làm những cái mà bạn đã làm trong mười năm qua. Bạn có thể chọn làm một cái gì khác, một cái gì mới hôm nay. Ngay bây giờ bạn có thể có một quyết định: trở lại nhà trường, đi học hát hay khiêu vũ, điều hành tài chánh của bạn, học lái xe hơi, tập luyện thể hình, học nói tiếng Pháp, đọc chuyện cho con cái bạn, đi bách bộ trong công viên. Nếu bạn quyết định thật sự, bạn có thể làm hầu như bất cứ việc gì. Như vậy, nếu bạn không thích mối quan hệ hiện có của bạn, Bạn hãy quyết định thay đổi ngay bây giờ. Nếu bạn không thích công việc đang làm, hãy đổi việc khác. nếu bạn không thích cảm giác bạn đang có về bản thân, hãy thay đổi. Nếu bạn muốn có một thể hình hay một sức khoẻ tột hơn, bạn có thể thay đổi nó bây giờ. Trong chốc lát bạn có thể có sức mạnh đã từng làm thay đổi lịch sử.
Tôi viết cuốn sách này để đánh thức sức mạnh vô biên của quyết định và để công bố quyền tồn tại của sức mạnh vô biên, sức sống rạng ngời và niềm vui sống mà bạn có. Bạn có thể làm một quyết định ngay lúc này để thay đổi lập tức cuộc đời mình, quyết định thay đổi một thói quen hay quyết định tập một năng khiếu, cách ứng xử với tha nhân, hay gọi điện thoại cho một người mà bạn đã nhiều năm không nói chuyện. Hãy quyết định ngay bây giờ, nó sẽ đưa bạn tới một hướng mới, tích cực và mạnh mẽ để giúp bạn lớn lên và hạnh phúc.
“Không gì có thể chống lại ý chí con người
Khi nó dám liều mình vì một mục đích rõ ràng”
-BENJAMIN DISRAELI
Đời bạn thay đổi vào lúc bạn có một quyết định mới, hợp lý và dứt khóat. Có ai dám nghĩ rằng sự quyết tâm và xác tín của một con người thâm trầm, khiêm tốn, một luật sư và một nhà hòa bình, đã có sức mạnh lật đổ cả một đế quốc to lớn? Thế mà Mahatma Gandhi đã có cái quyết định bất khuất để giải phóng quyền thống trị của nước Anh trên Ấn Độ và quyết định này đã là một thùng thuốc nổ kéo theo một chuỗi sự kiện đã mãi mãi làm thay đổi cán cân quyền lực trên thế giới. Người ta không thấy được ông có thể đạt mục tiêu của mình như thế nào, nhưng ông đã không để mình theo một chọn lựa nào khác ngoài việc hành động theo lương tâm của mình. Đơn giản là ông không chấp nhận bất cứ khả năng nào khác.
Quyết định chính là nguồn sức mạnh của Martin Luther King khi ông hùng hồn gióng lên tiếng nói cho những mối thất vọng và khát khao của một dân tộc không muốn bị từ chối và ông đã bắt buộc thế gới phải để ý đến. Các quyết định đích thực là những chất xúc tác để biến đổi các ước mơ của chúng ta thành hiện thực.
Điều vô cùng phấn khởi là sức mạnh này đã có sẳn nơi bạn. Động cơ bùng nổ của quyết định không phải chỉ có nơi một thiểu số giàu tiền lắm của hay những gia đình có thế lực. Nó có sẳn nơi người dân bình thường cũng như nơi vua chúa. Bất cứ lúc nào bạn cũng có thể sử dụng được cái sức mạnh toàn năng hiện đang tiềm ẩn nơi bạn và chỉ chờ bạn có can đảm đòi hỏi nó.
Chúng ta còn nhớ chuyện của Rosa Parks, một phụ nữ kiêu hãnh. Ngang tàng, nhưng đầy cá tính. Năm 1955, một hôm chị đang ngồi trên xe buýt ở Montgomery, Alabama, một người da trắng dùng luật pháp đòi chị nhường chỗ, chị đã cương quyết không chịu nhường. Chỉ một hành động thản nhiên bất tuân luật pháp của chị đã làm nổi lên một cơn bão tranh luận nóng bỏng và đã trở thành biểu tượng cho những thế hệ sau này. Hành động cương quyết của chị đã mở đầu cho phong trào nhân quyền, một sự thức tỉnh ý thức mà cho tới hôm nay chúng ta vẫn còn phải để ý tới khi muốn xác định lại ý nghĩa của bình đẳng, công lý và cơ hội cho mọi người Mỹ bất kể là thuộc chủng tộc, tín ngưỡng, hay giới tính nào. Phải chăng Rosa Parks đã nghĩ đến tương lai khi chị nhất định không nhường chỗ trên chuyến xe buýt đó? Phải chăng chị được an bài một sứ mệnh thay đổi cơ chế xã hội? Có lẽ thế. Nhưng điều chắc chắn hơn nhiều, đó là chị được thúc đẩy hành động bởi quyết định của chị là đòi hỏi cho bằng được một phẩm giá cao hơn. Và quyết định của chị đã dẫn đến những hiệu quả xa rộng biết bao!
Có thể bạn sẽ nghĩ,”Tôi cũng muốn có những quyết định như thế, nhưng tôi đã từng khinh nghiệm những thảm kịch thật sự”. Bạn hãy nhớ tới chuyện của Ed Roberts, một người đàn ông”bình thường” bị gắn chặt với chiếc xe lăn, nhưng đã trở nên phi thường nhờ quyết định hành động để vượt qua những giới hạn về thể chất của mình. Ngay từ năm 14 tuổi, Ed đã mắc chứng liệt toàn thân. Ngày cũng như đêm anh sống nhờ chiếc máy thở, nhưng anh đã vượt qua những nỗi khó chịu triền miên đó ngày này qua ngày khác để có một cuộc sống rất “bình thường”. Phải chống trả chứng bệnh bại liệt suốt cuộc đời, nhiều khi suýt chết, lẽ ra tình trạng này có thể làm anh chỉ biết nghĩ đến những đau đớn của mình. Nhưng không, anh đã chọn một quyết định khác hẳn để thay đổi cuộc đời mình và giúp thay đổi cuộc đời của biết bao nhiêu người khác.
Anh đã làm gi? Trong 15 năm cuối đời, anh đã chiến đấu chống lại một thế giới mà anh cảm thấy chỉ biết an phận. Anh đã tìm ra nhiều niềm cảm hứng và khích lệ để nâng cao phẩm chất đời sống cho những người khuyết tật. Đối diện với vô số huyền thoại về tiềm năng của những người thể chất yếu kém. Ed đã giáo dục cho cộng đồng và bắt đầu mọi cử động, từ việc sử dụng xe lăn và chổ đậu xe đặc biệt đến việc bám vào các thanh đõ. Anh trở thành người đi xe lăn đầu tiên tốt nghiệp Đại Học California, Berkeley và cuối cùng đã giữ chức vụ giám đốc Sở Phục Hồi Sức Khoẻ của bang California và trở thành người đi tiên phong cho chức vụ này đối với những người khuyết tật.
Ed Roberts là bằng chứng hùng hồn cho thấy điều quan trọng không phải là hoàn cảnh của ta lúc bắt đầu, mà là những quyết định ta làm để đi tới chổ mà ta định tới. Mọi hành động của anh đặt nền trên một phút chốc quyết định duy nhất, quyết liệt và dứt khoát. Bạn có thể làm gì cho đời mình nếu bạn thực sự quyết định về nó?
Nhiều người lại nói,”Thực tình tôi cũng muốn làm một quyết định như thế, nhưng tôi không biết sẽ có thể thay đổi đời sống tôi như thế nào?”. Những người như thế bị tê liệt vì sợ rằng họ không biết cụ thể phải làm thế nào để biến đổi các ước mơ của mình thành hiên thực. Kết cục là họ không bao giờ làm được những quyết định để biến cuộc sống của họ thành những kiệt tác mà họ đáng có. Ở đây tôi muốn mách cho bạn điều này: Cái quan trọng không phải là biết ngay từ đầu phải làm cách nào để đi đến kết quả. Cái quan trọng là bạn quyết định tìm cho bằng được một đường lối, bất kể là đường lối nào. Bạn có thể thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được điều mình muốn. Một khi bạn quyết tâm đạt bằng được một điều gì, tức khắc bạn sẽ thấy”cách phải làm như thế nào”.
“Cứ tự giúp mình, rồi trời sẽ giúp”
-NGẠN NGỮ
Nếu làm quyết định là chuyện đơn giản và hiệu quả như thế, tại sao không có mấy người áp dụng? Tôi nghĩ một trong các lý do đơn giản nhất là hầu hết chúng ta không nhận ra sức mạnh biến đổi mà một quyết định hợp lý và dứt khoát có thể tạo ra. Một phần của vấn đề là chúng ta đã quá quen sử dụng từ”quyết định” theo một nghĩa quá lỏng lẻo khiến nó gần như đồng nghĩa với một danh sách các điều ước. Thay vì làm quyết định, chúng ta làm những lời ao ước. Quyết định đích thực thì không giống như nói,”Tôi muốn bỏ hút thuốc”, mà là loại bỏ mọi khả năng khác. Làm một quyết định đích thực là quyết tâm đạt được một kết quả và gạt ra ngoài bất kỳ khả năng nào khác.
Khi bạn thực sự quyết định bỏ hút thuốc, là bạn sẽ không bao giờ hút thuốc nữa. Mọi sự đã xong rồi. Bạn thậm chí sẽ không bao giờ nghĩ đến việc có thể hút. Một người nghiện rượu biết rằng cho dù mình đã kiêng rượu trong nhiều năm, nhưng nếu người ấy tự lừa dối mình để chỉ uống một lần nữa thôi, thì mọi sự kể như là vô ích: lại phải bắt đầu lại từ đầu.
Làm thế nào để quen có những quyết định vững vàng? Hãy thường xuyên làm các quyết định, càng nhiều càng tốt. Hãy nhớ câu tục ngữ,”Trăm hay không bằng tay quen”.
“Vận mệnh của bạn được hình thành
Chính lúc bạn làm những quyết định”
ANTHONY ROBBINS
Ba quyết định bạn làm mọi lúc trong đời sống sẽ điều khiển vận mệnh của bạn. Ba quyết định này xác định bạn sẽ lưu tâm đến gì, bạn sẽ cảm nghĩ ra sao, bạn sẽ làm điều gì, bạn sẽ cống hiến gì và bạn sẽ trở thành con người nào. Nếu không kiểm soát ba loại quyết định này, bạn sẽ không thể nào kiểm soát được đời sống của mình. Còn nếu kiểm soát chúng, bạn sẽ bắt đầu tích lũy được kinh nghiệm sống.
Ba quyết định điều khiển vận mệnh của bạn là:
1. Các quyết định về những gì bạn phải chú tâm vào.
2. Các quyết định về ý nghĩa của sự vật đối với bạn.
3. Các quyết định về những gì bạn phải làm để đạt những kết quả bạn mong muốn.
Bạn thấy đó, không phải những gì đang xảy ra cho bạn lúc này hay đã xãy ra cho bạn trong quá khứ hình thành nên con người bạn. Đúng hơn, chính là những quyết định của bạn về những gí phải chú tâm vào, những gì có ý nghĩa đối với bạn và những gì bạn đang dự định làm sẽ xác định vận mệnh tối hậu của bạn. Nên nhớ rằng nếu có ai đạt thành công lớn hơn trong một lãnh vực nào, chính là vì họ đã làm những quyết định khác hẳn với bạn trong một môi trường hay hoàn cảnh nào đó. Rõ ràng, Ed Roberts đã quyết định tập trung chú ý về một điều khác hẳn phần lớn những người cùng ở trong hoàn cảnh như anh ta. Anh đã tập trung vào cách anh có thể thay đổi đời mình. Những khó khăn thể chất chính là những”thách đố” cho anh. Rõ ràng điều anh đã quyết định làm, đó là bất cứ cái gì có thể làm cho chất lượng đời sống của những người có cùng hoàn cảnh như anh được trở nên dễ chịu hơn. Anh đã dứt khoát quyết tâm biến đổi môi trường sao cho phẩm chất đời sống của mọi người có khuyết tật được cải thiện nhiều hơn.
“Tôi biết không có sự kiện nào phấn khởi hơn là
Sự kiện con người có khả năng tuyệt đối vươn lên
trong cuộc đời bằng một nổ lực có ý thức”.
-HENRI DAVID THOREAU
Quá nhiều người chúng ta không làm phần lớn các quyết định của mình một cách ý thức, nhất là 3 loại quyết định tuyệt đối quan trọng trên đây: vì vậy chúng ta phải trả giá đắt. Trong thực tế, nhiều người sống theo kiểu mà tôi gọi là”Hội chứng thác Niagara“. Tôi tin cuộc đời là như dòng sông và nhiều người chỉ nhảy đại vào dòng đời mà không thực sự quyết định sẽ đi đến đâu. Họ để mình bị cuốn hút bởi dòng đời: dòng các biến cố, các nổi sợ hãi, các thách đố. Khi họ đến chổ dòng sông chia nhánh, họ không thực sụ quyết định sẽ đi đến đâu hay đi theo ngã nào. Họ chỉ đơn giản trôi theo dòng. Họ trở nên thành phần của đám đông bị hoàn cảnh chi phối thay vì được hướng dẫn bởi những giá trị của bản thân họ. Kết quả là họ cảm thấy mất quyền kiểm soát. Họ cứ sống trong tình trạng vô thức này cho tới một ngày họ chợt bị đánh thức bởi tiếng thác đổ ầm ầm. Lúc này thì đã quá muộn. Họ chơi vơi giữa dòng thác mà không có một mái chèo để điều khiển. Họ chỉ còn chờ cuốn trôi xuống vực thẳm. Có khi đây là vực thẳm tâm lý. Có khi là vực thẳm thể lý. Có khi là vực thẳm tài chánh. Điều khá chắc chắn là bạn có thể tránh được những thách đố hiện tại trong đời mình nếu bạn đã có những quyết định lội ngược giòng.
Làm cách nào thay đổi hoàn cảnh chung quanh khi chúng ta đang bị cuốn vào sức mạnh cuồng nộ của dòng sông? Hoặc là chúng ta cứ thả cả hai mái chèo xuống nước rồi bắt đầu chèo như như điên dại về một hướng khác, hay chúng ta quyết định có một kế hoạch ngay từ đầu. Hãy vạch ra lộ trình đến nơi chúng ta thực sự muốn đến và có một chương trình hay bản đồ để bạn có thể có những quyết định tốt trên đường đi.
Một điều kỳ diệu mà ít người chúng ta để ý tới, đó là bộ não của chúng ta đã có sẳn một cấu trúc nội tại để làm các quyết định. Cấu trúc này hoạt động như một sức mạnh vô hình, hướng dẫn mọi tư tưởng, hành động, cảm nghĩ, tốt cũng như xấu, trong mọi lúc của cuộc đời. Nó chi phối cách chúng ta đánh giá mọi sự trong đời và phần lớn nó được điều khiển bởi tiềm thức của chúng ta. Điều đáng buồn là phần lớn chúng ta không bao giờ đánh thức hệ thống này để nó hoạt động. Hệ thống này gồm 5 yếu tố:
1. Các niềm tin cơ bản và các quy luật thuộc tiềm thức của bạn.
2. Cái giá trị đời sống của bạn.
3. Các điểm qui chiếu của bạn.
4. Các câu hỏi thường xuyên bạn tự đặt ra cho mình.
5. Các tâm trạng bạn cảm nghiệm từng giây từng phút.
Bằng cách thay đổi bất cứ yếu tố nào trong năm yếu tố kể trên, bạn có thể ngay lập tức tạo được sự thay đổi mãnh liệt và đo lường được trong đời sống của bạn. Điều đáng mừng là chúng ta có thể điều khiển hệ thống này bằng cách làm những quyết định có ý thức vào bất kỳ lúc nào trong cuộc đời. Chúng ta không cần cho phép những đường lối của đời sống quá khứ điều khiển đời sống hiện tai và tương lai của chúng ta. Cuốn sách này sẽ giúp bạn tự sáng tạo chính mình bằng hệ thống hóa các niềm tin và giá trị của bạn để chúng lôi kéo bạn theo hướng kế hoạch đời sống của bạn.
“Tôi không nản lòng, vì sau mỗi lần thử bị hỏng.
tôi đều tiến thêm được một bước”
-THOMAS EDISON
Còn một cản trở cuối cùng trong việc sử dụng sức mạnh quyết định của chúng ta. Đó là chúng ta phải khắc phục những nỗi sợ là chúng ta sẽ có những quyết định sai. Đương nhiên, chúng ta sẽ có những quyết định sai trong cuộc đời. Nhưng chúng ta không được thất vọng. tôi đã từng có những quyết định sai, nhiều nữa là đằng khác và không chắc là tôi sẽ luôn luôn có những quyết định đúng trong tương lai. Nhưng tôi đã xác định cho mình là bất kể tôi làm quyết định gì, tôi cũng sẽ luôn luôn linh động, nhìn vào hậu quả, học hỏi từ đó và sử dụng những bài học này cho các quyết định trong tương lai được khá hơn. Bạn nên nhớ: Thành công đích thực là kết quả của phán đoán tốt. Phán đoán tốt là kết quả của kinh nghiệm, và kinh nghiệm thường lại là kết quả của phán đoán dở! Những kinh nghiệm có vẻ xấu và đáng buồn đôi khi lại là nhựng kinh nghiệm quan trọng nhất. Khi người ta thành công, họ có khuynh hướng ăn mừng. Khi họ thất bại, họ có khuynh hướng đăm chiêu suy nghĩ và họ bắt đầu nhìn ra những sự khác biệt để giúp họ cải thiện phẩm chất cuộc đời họ. Chúng ta phải dấn mình học hỏi từ những lỗi lầm, thay vì tự giày vò mình, bằng không chúng ta sẽ lại phạm phải những sai lầm như thế trong tương lai.
Kinh nghiệm cá nhân quả là quan trọng, nhưng kinh nghiệm của người khác cũng vô cùng quý báu. bạn hãy học hỏi mẫu mực của những người đã từng vượt thác trước bạn và có những bài học đáng giá cho bạn noi theo. Bạn có thể có những mẫu gương cho việc điều hành tài chánh, các mối quan hệ, sức khoẻ, nghề nghiệp, hay cho bất kỳ lãnh vực nào của đời sống mà bạn đang muốn nắm vững. Họ có thể giúp bạn tránh được nhiều năm trời đau khổ và giúp bạn vượt qua những ghềnh thác.
Có những lúc bạn đi trên dòng đời một mình và phải tự mình có những quyết định riêng cho mình. Điều đáng mừng là nếu bạn muốn học hỏi kinh nghiệm của bản thân, thì cả những khi bạn cảm thấy có thể là rất khó khăn cũng sẽ trở thành tuyệt vời vì chúng cống hiến bạn nhiều thông tin quí báu, những sự phân biệt cơ bản, mà bạn có thể sử dụng để làm những quyết định tốt hơn trong tương lai. Thật vậy, bất cứ con người thành đạt siêu vời nào mà bạn gặp cũng có thể nói cho bạn biết rằng lý do sự thành công của họ chính là họ đã làm nhiều quyết định dở hơn bạn đã từng làm. Những người dự các buổi thuyết trình của tôi thường hỏi,”Ông nghĩ tôi phải mất bao lâu mới thành thạo được kỹ năng đặc biệt này?” Tôi thường trả lời ngay cho họ,”Bạn muốn thời gian bao lâu?” nếu bạn hành động 10 lần 1 ngày để học kinh nghiệm trong khi người khác chỉ hành động mỗi tháng 1 lần, chắc chắn bạn sẽ có 10 tháng kinh nghiệm trong 1 ngày, bạn sẽ sớm nắm vững kỹ năng và nực cười thay, bạn có thể được người ta coi bạn là”người có tài và may mắn”.
Tôi đã trở thành một người diễn thuyết xuất sắc là vì, thay vì tập nói mỗi tuần 1 lần, tôi đã quyết tâm nói 3 lần 1 ngày cho bất cứ ai muốn nghe tôi nói. Trong khi các nhân viên khác trong công ty của tôi có 48 cuộc thuyết trình hằng năm, thì tôi cũng có cùng số lượng đó nhưng chỉ trong hai tuần. Trong một tháng, tôi có thể có kinh nghiệm của hai năm. Và trong một năm, tôi có thể đạt sự tiến bộ của mười năm. Các đồng nghiệp của tôi thường bảo rằng tôi”may phước”có tài ăn nói bẳm sinh như thế. Tôi đã cố gắng giải thích cho họ điều mà tôi đang muốn nói với bạn lúc này: Sự thành thạo cần lượng thời gian tùy theo bạn muốn. Vả lại, các bài thuyết trình của tôi đều tuyệt vời cả sao? Còn lâu. Nhưng tôi luôn tự đòi hỏi mình phải học từ mỗi kinh nghiệm và tôi tìm cách cải thiện rồi chọn dịp gần nhất để sẳn sàng bước vào nói trong bất kỳ loại phòng hội nào và với các cử tọa thuộc hầu như mọi lãnh vực của đời sống.
Tôi có thể đoán chắc với bạn điều này: Cho dù bạn có chuẩn bị chu đáo đến đâu, thì trên dòng đời, thế nào bạn cũng gặp phải ít nhiều trắc trở. Thế nhưng điều này không có gì là tiêu cực, mà chỉ là thực tế của đời sống. Điều chủ yếu là khi gặp trắc trở, bạn đừng nên giày vò mình vì sự”thất bại”. Hãy nhớ rằng không hề có thất bại trong cuộc đời. Chỉ có những kết quả. Nếu bạn không đạt được nhựng kết quả mong đợi, hãy học từ kinh nghiệm đó để bạn có thể rút tỉa những bài học giúp bạn làm những quyết định tốt hơn trong tương lai.
” Chúng ta sẽ tìm thấy một con đường,
hoặc chúng ta sẽ tạo ra nó.”
-HANNIBAL
Một trong những quyết định quan trọng nhất bạn có thể làm để bảo đảm hạnh phúc lâu dài của mình là quyết định tận dụng mọi cái mà cuộc đời cống hiến cho bạn trong giây phút hiện tại. Chân lý ở đây là không có gì mà bạn không thể hoàn thành nếu:
1. Bạn quyết định rõ mình sẽ quyết tâm tuyệt đối đạt cho bằng được điều gì.
2. Bạn quyết tâm hành động toàn tâm toàn lực.
3. Bạn nhận ra điều gì có tác dụng hay không.
4. Bạn tiếp tục thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được mục đích mong muốn và tận dụng mọi điều mà cuộc đời cống hiến cho bạn.
Tất cà những người thành công vang dội đều đã sử dụng 4 bước nói trên. Một trong những câu chuyện thành đạt tôi ưa thích là về ông Soichiro Honda, người sáng lập công ty mang tên ông. Giống như mọi công ty lớn nhỏ nào khác, công ty Honda đã bắt đầu bằng một quyết định và mọi niềm say mê để sản xuất ra một kết quả.
Năm 1938, khi còn đang đi học, Honda bán tất cả những gì ông có và đầu tư vào một xưởng chế tạo nho nhỏ và ở đây ông bắt đầu khai triển ý tưởng của mình về bạc của Pit-tông. Ông muốn bán công trình của mình cho công ty Toyota, vì thế ông vùi đầu làm việc ngày đêm, ngủ ngay trong xưởng chế tạo và luôn tin chắc mình sẽ thành công. Ông thậm chí còn đem bán đồ trang sức của vợ để tiếp tục nghề nghiệp. Nhưng khi ông chế tạo xong chiếc bạc pit-tông và đem giới thiệu cho Toyota, hãng này trả lời là những chiếc bạc ông chế tạo không đáp ứng tiêu chuẩn của họ. Ông quay về nhà trường trong hai năm, ở đây ông phải hứng chịu những lời nhạo cười của các giảng viên và bạn học vì họ cho rằng những thiết kế của ông quá vô lý.
Nhưng thay vì để tâm đến kinh nghiệm đau đớn này, ông quyết định tiếp tục nhắm tới mục tiêu của mình. Rốt cuộc, hai năm sau đó, Toyota đã chấp nhận ký hợp đồng với Honda. Niềm say mê và tin tưởng của ông đã được tưởng thưởng, vì ông biết điều mình muốn, hành động, nhận ra điều gì có tác dụng và liên tục thay đổi phương pháp cho tới khi đạt được mục tiêu mong muốn. Thế rồi một vấn đề mới lại phát sinh.
Chính phủ Nhật đang lâm chiến và họ từ chối cung cấp cho ông vật liệu để xây dựng nhà máy. Ông bỏ cuộc ư? Không. Ông để bụng suy nghĩ về sự bất công ư? Ông thấy giấc mơ của ông đã chết rồi ư? Hoàn toàn không. Một lần nữa, ông quyết định rút tỉa kinh nghiệm và khai triển một chiến lược mới. Lần này ông cùng đồng nghiệp sáng chế ra qui trình để chế tạo vật liệu của mình để xây dựng nhà máy. Trong thời kỳ chiến tranh, nhà máy 2 lần bị trúng bom, khiến phần lớn cơ sở chế tạo bị phá hủy. Phản ứng của Honda? ông lập tức tập hợp lại các bạn, họ cùng nhau đi thu nhặt các thùng xăng mà máy bay Mỹ đã đổ bỏ. Ông gọi chúng là” Quà tặng của Tổng thống Truma” vì chúng cung cấp nguyên vật liệu cho qui trình chế tạo của ông. Cuối cùng sau khi đã thoát được tất cả những rắc rối đó, một trận động đất đã san bằng nhà máy. Honda quyết định bán qui trình chế tạo pit-tông cho Toyota.
Sau chiến tranh, nước Nhật bị thiếu nhiên liệu trầm trọng và Honda thậm chí không có xăng để chạy xe hơi của mình đi mua thức ăn cho gia đình. Bí quá, ông đành gắn một mô-tơ nhỏ vào chiếc xe đạp. Thế là ngay sau đó, những người hàng xóm chạy đến xin ông cũng làm những chiếc”xe đạp gắn máy” chọ họ. Ông gắn hết chiếc mô-tơ này đến chiếc mô-tơ khác, cho đến khi hết sạch số mô-tơ ông có. thế là ông quyết định xây dựng một nhà máy để chế tạo loại mô-tơ cho sáng chế mới của ông, nhưng tiếc thay ông không có vốn.
Giống như trước kia, ông quyết định phải kiếm cách! Giải pháp của ông là viết thư cho từng người trong 18,000 chủ hiệu xe đạp khắp nước Nhật và kêu gọi họ giúp vốn. Ông nói họ có thể góp phần trong việc khôi phục lại nước Nhật nhờ phát minh linh động của ông và thuyết phục được 5,000 chủ hiệu ứng trước số vốn ông cần. Thế nhưng , bộ máy của ông để gắn vào xe đạp còn quá to và cồng kềnh. Vì vậy ông điều chỉnh lại kích cỡ và làm ra một động cơ nhẹ và gọn hơn cho chiếc xe gắn máy. ông đặt tên cho nó là “Super Cup” và thứ xe mới này đã thành công trong nháy mắt. Ông được trao giải thưởng của Nhật hoàng. Về sau, Ông bắt đầu xuất khẩu xe gắn máy của ông sang Châu Âu và Hoa Kỳ và tiếp theo là đến thập niên 70, ông xuất khẩu xe hơi của ông và chúng cũng đã trở nên nổi tiếng.
Ngày nay, Công ty Honda sử dụng hơn 100,000 nhân viên ở cả Mỹ và Nhật và được coi là một trong những hãng chế tạo xe hơi lớn nhất ở Nhật, bán chạy nhất ở Mỹ, chỉ thua Toyota. Sự thành công này là nhờ ở một con người đã thấu hiểu được sức mạnh của một quyết định dứt khoát để đi đến hành động, bất chấp mọi hoàn cảnh.
Để thành công, bạn phải có mục tiêu dài hạn. Hầu hết các thách đố chúng ta gặp trong cuộc đời là do chúng ta chỉ để ý đến mục tiêu trước mắt. Thành công hay thất bại không phải là những kinh nghiệm có được một sớm một chiều. Chúng ta thất bại ở từng quyết định nho nhỏ trên đường đời gộp lại. Thất bại vì không đi đến cùng. Thất bại vì không hành động. Thất bại vì cố chấp. Thất bại trong việc xử lý các tình huống tâm linh và cảm xúc. Thất bại trong việc kiểm soát các mục tiêu. Ngược lại, thành công là kết quả của những quyết định nho nhỏ: quyết định nhắm một chuẩn mực cao hơn, quyết định cống hiến, quyết định nuôi dưỡng tâm trí thay vì để cho môi trường chi phối, những quyết định nho nhỏ này làm nên kinh nghiệm cuộc đời mà chúng ta gọi là thành công. Không một cá nhân hay một tập thể nào thành công mà do những mục tiêu ngắn hạn cả.
Có thể bạn đã nghe nói về một chàng thanh niên bỏ học vì anh ta đã quyết định không thể chờ đợi lâu hơn để thực hiện giấc mơ trở thành một nhạc sĩ nổi tiếng. Nhưng giấc mơ này đã không trở thành hiện thực nhanh như anh tưởng. Thực vậy, khi ở tuổi 22, anh sợ rằng mình đã làm một quyết định sai và không ai sẽ còn bao giờ yêu nhạc của anh nữa. Anh đã chơi trong những quán ca nhạc và anh đã thất bại thê thảm, phải ngủ trong những nhà giặt bởi vì anh không còn nhà để ở. Anh chỉ còn giữ được một điều duy nhất với mình, đó là cô bạn gái thơ mộng. Nhưng rồi nàng cũng bỏ anh và thế là anh đứng trên bờ vực thẳm. Thế là anh chỉ nghĩ là trên đời này anh không thể nào còn tìm được một người phụ nữ xinh đẹp như cô bạn gái cũ. Tuyệt vọng, anh quyết định tự tìm đến cái chết. May mắn thay, trước khi tự tử, anh suy xét lại những chọn lựa của mình và đã quyết định đi kiểm tra sức khoẻ tại một bệnh viện tâm thần. Trong thời gian ở tại bệnh viện, anh đã có dịp phân tích đâu là những vấn đề thực sự của mình. Và anh thốt lên,”Ồ, mình sẽ không bao giờ xuống tinh thần đến thế nữa”. Ngày nay, anh tuyên bố,”Đó là một trong những hành động tốt nhất tôi đã làm, vì từ đó tôi không bao giờ cảm thấy chán nản dù cho điều gì xảy đến với mình. Tôi thấy chẳng có vấn đề gì là đáng kể nếu sánh với những gì mà tôi thấy biết bao người khác phải gánh chịu”. Nhờ đổi mới quyết tâm và theo đuổi giấc mơ dài hạn của mình, rốt cuộc anh đã có đủ mọi thứ anh muốn. Anh đã được hàng triệu người hâm mộ và anh đã cưới siêu người mẫu Christie Brinkley. Tên anh là Billy Joel.
Bí quyết chúng ta tìm thấy ở đây chính là: điều trước mắt xem ra không thực hiện nổi đã trở thành một hiện tượng đặc trưng về thành công và hạnh phúc trong mục tiêu dài hạn. Billy Joel đã có thể tự gỡ mình ra khỏi tình trạng thất vọng bằng cách đi theo 3 quyết định mà chúng ta kiểm soát mọi lúc trong cuộc sống: điều chúng ta nhắm tới, sự vật có ý nghĩa thế nào và phải làm gì cho dù các thách đố có vẻ như hạn chế chúng ta. Anh đã nâng cao tiêu chuẩn của mình, củng cố chúng bằng những niềm tin mới và thực hiện những chiến lược mà anh biết mình bắt buộc phải làm.
Trang Bị bằng
sức mạnh của quyết định
Tôi xin tóm lược ở đây 6 bước thực hiện nhanh để giúp bạn trang bị sức mạnh quyết định cho mình. Sức mạnh này sẽ hình thành kinh nghiệm sống vào mỗi giây phút bạn sống cuộc đời mình:
1. Nhớ đến sức mạnh đích thực của quyết định.
Đây là công cụ bạn có thể dùng bất cứ lúc nào để thay đổi cuộc đời của mình. Lúc bạn có một quyết định mới, bạn khởi động một nguyên nhân, một hậu quả, một hướng đi, và một đích điểm mới cho đời mình. Hãy nhớ rằng, quyết định thực sự là quyết định được đo lường bởi việc bạn có một hành động mới. Nếu không có hành động, thực ra bạn chẳng quyết định gì cả.
2. Ý thức rõ ràng bước khó nhất để thành đạt một điều gì là có một quyết tâm thực sự ,một quyết định thực sự. Nhiều khi việc thực hiện một quyết tâm thì dễ hơn là làm một quyết định, vì thế bạn hãy quyết định một cách thông minh, nhưng phải quyết định nhanh. Đừng chần chờ đắn đo xem mình sẽ phải làm thế nào hay có thể làm thế nào. Các nghiên cứu cho thấy những người thành đạt nhất là những người có những quyết định nhanh vì họ rất sáng tỏ về những giá trị và mục tiêu đích thực của đời họ. Nếu phải thay đổi quyết định, họ thay đổi khá chậm. Ngược lại, những người thất bại thường quyết định chậm chạp và thay đổi quyết định rất nhanh, lập trường của họ liên tục chao đảo. Hãy quyết định dứt khoát!
Bạn nên nhớ rằng quyết định đích thực là quyết định có hành động theo sau. Đừng bao giờ quyết định rồi để đó, nhưng hãy có ngay một hành động tiêu biểu để thể hiện quyết định đó.
3. Thường xuyên làm quyết định. Bạn càng thường xuyên làm quyết định, bạn càng có những quyết định tốt hơn. Càng vận động nhiều, cơ bắp của chúng ta càng khoẻ. Với cơ bắp quyết định của chúng ta cũng thế. Bạn cứ thử giải phóng ngay bây giờ nguồn sức mạnh vẫn bị bạn bỏ quên, bạn sẽ thấy đời sống bạn tràn trề năng lượng và sự thích thú như thế nào.
4. Rút tỉa kinh nghiệm từ các quyết định của bạn. Không có cách nào cố định cả. Đôi khi công việc bạn làm hỏng hết, cho dù bạn làm việc gì. Và khi điều không thể tránh đó xảy đến, đừng tự trách mình, nhưng hãy cố học lấy điều gì đó. Hãy tự hỏi,”Có điều gì tốt ở đây không? Tôi có thể học được gì ở đây?” sự”thất bại” này có thể che đậy một món quà vô giá nếu bạn biết sử dụng nó để có những quyết định tốt hơn trong tương lai.
5. Hãy trung thành với quyết định của bạn, nhưng biết mềm dẻo trong các phương pháp. Một khi bạn đã quyết định mình muốn trở thành người như thế nào, đừng tập trung một cách cứng nhắc vào các phương tiện. Điều bạn theo đuổi là mục đích chứ không phải phương tiện. Bạn hãy cố gắng chọn những phương thế tốt nhất để đạt mục đích, nhưng cũng cần biết linh động thay đổi các phương pháp nếu cần. Hãy vun trồng nghệ thuật linh động.
6. Cảm thấy thích thú khi làm quyết định. Bạn nên biết rằng, một quyết định bạn làm bất cứ lúc nào cũng có thể thay đổi dòng đời bạn mãi mãi: người đứng ngay sát phía trước hàng của bạn hay người ngồi kế bên bạn trên máy bay, cú điện thoại gần nhất bạn gọi hay nhận, cuốn phim bạn sắp đi xem, cuốn sách bạn sắp đọc, hay trang giấy bạn sắp lật qua, tất cả đều có thể là một sức mạnh mở tung cách cửa cuộc đời bạn, hay là những điều bạn trông chờ được ổn định.
Nếu bạn muốn đời sống bạn tràn ngập niềm say mê, bạn cần sống với thái độ chờ đợi này. Nhiều năm trước tôi đã làm một điều tưởng chừng chỉ là một quyết định nhỏ, thế mà nó đã mãnh liệt thay đổi đời tôi. Tôi quyết định làm một cuộc thuyết trình ở Denver, Colorado. quyết định đó đã cho tôi gặp một phụ nữ tên Becky. tên nàng giờ đây là Robbins và nàng đã dứt khoát là một món quà tuyệt vời nhất cho đời tôi. Cũng trong chuyến đi đó, tôi đã quyết định viết cuốn sách đầu tiên và nay cuốn sách ấy đã được xuất bản bằng 11 thứ tiếng trên khắp thế giới.
Có lần tôi cũng đã quyết định chọn một đối tác kinh doanh. Cái dở trong quyết định này của tôi là tôi đã không điều tra kỹ lý lịch của người đối tác này, Chỉ trong một năm, anh ta đã biển thủ 250 ngàn đô la và đã để công ty của tôi nợ đến 758,000 đô la, trong khi tôi đang mải miết đi thuyết trình khắp nơi. May thay, tôi đã học được bài học từ quyết định kém cỏi này của mình và thay vì theo lời khuyên của các chuyên viên là tuyên bố phá sản, tôi quyết định tìm cách lật ngược thế cờ và đã đạt được một trong những thành công to lớn trong đời tôi. Tôi đã thành công nâng công ty của mình lên một bậc hoàn toàn mới và đã rút tỉa được kinh nghiệm để tạo cho công ty một sự thành công lâu dài.
“Cuộc đời hoặc là một cuộc phiêu lưu
can trường, hoặc chẳng là gì hết.”
-HELLEN KELLER
Điều cốt yếu duy nhất trong chương này là gì?
Bạn hãy nhớ, cái xác định số phận của bạn không phải là hoàn cảnh, mà là những quyết định của bạn. Trước khi học phương pháp để thay đổi tư duy và cảm nghĩ của bạn trong đời sống mỗi ngày, tôi muốn bạn nhớ rằng tất cả những gì bạn đọc trong cuốn sách này đều Vô giá trị,… mọi cuốn sách khác bạn đọc hay băng casset bạn nghe hay những cuộc thuyết trình bạn dự đều vô giá trị…nếu bạn không quyết định sử dụng nó. Bạn hãy nhớ là một quyết định với quyết tâm thực hiện là một sức mạnh làm thay đổi đời bạn. Nó là sức mạnh luôn có sẳn nơi bạn bất cứ lúc nào bạn quyết định dùng đến nó.
