Nhà chính trị Jacques Roumain đã từng nói: “Bạn không thể ăn một lần hết một quả táo mà phải cắn từng miếng một.” Thật vậy, trong công việc và cuộc sống, bạn không thể ôm đồm làm một lúc nhiều việc mà phải biết cách phân phối và bố trí hợp lý. Ghi nhớ thông tin cũng không ngoại lệ. Bạn không thể hoặc khó lòng nhớ được lượng thông tin lớn cùng lúc. Nhưng nếu bạn biết cách tách chúng ra thành những phần nhỏ hơn, việc ghi nhớ sẽ dễ dàng hơn.
Tương tự như phương pháp viết tắt và ký tự đầu, phân nhóm là phương pháp chuyển những thông tin dài thành các mẩu nhỏ để dễ nhận biết.
Từ bé, chúng ta đã bắt đầu biết phân loại những đồ vật xung quanh mình. Đi chơi biết phải vào đâu để lấy mũ, lấy kính, biết “giữ của” – đây là điện thoại của ba, kia là xe của mẹ, đồ chơi thì không ăn được còn bánh kẹo để trong tủ riêng.
Tương tự như vậy, các cuốn sách bạn học đều được phân chia thành các chương, mục, ý và luận điểm. Việc phân chia này sẽ giúp bạn phân loại và ghi nhớ theo nhóm thông tin và kiến thức từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp.
Việc phân nhóm sẽ “sắp xếp” thông tin theo từng nhóm nhỏ vào các ngăn lưu trữ khác nhau trong não bộ. Từ đó, não bộ sẽ liên kết giữa các ngăn lưu trữ với nhau để tạo thành một hệ thống thông tin đầy đủ về sự vật hoặc hiện tượng.
Nhóm số
Khi nhận được một số điện thoại mới, bạn thường có thói quen lưu nó vào điện thoại hoặc sổ tay. Nếu một lúc nào đó, bạn không mang theo di động hay không có sổ tay mà số điện thoại đó rất quan trọng, bạn sẽ làm thế nào?
Cách duy nhất là tự ghi nhớ. Với dãy 10 đến 11 chữ số, bạn sẽ khó khăn khi phải ghi nhớ chúng một lần. Nếu bạn phân chia số đó thành khoảng 3 đến 4 nhóm nhỏ thì việc ghi nhớ sẽ dễ dàng hơn.
Giả sử số điện thoại bạn cần nhớ là: 01244791059. Để ghi nhớ dãy này bạn nên chia chúng thành 0124 – 479 – 10 – 59. Bạn sẽ ghi nhớ từng nhóm số : 0124 rồi đến 479 tiếp đến 10 và 59. Tôi chắc chắn rằng bạn sẽ thấy thoải mái và dễ nhớ hơn việc phải ghi nhớ 11 số liền một lúc.
Nhóm từ
Bạn mới xem xong bộ phim Công viên kỷ Jura và hình ảnh con khủng long bạo chúa gây ấn tượng mạnh trong tâm trí bạn. Nhưng bạn lại không nhớ tên của nó là gì. Bạn tìm kiếm tài liệu và biết tên khoa học của nó là Tyrannosaurus.
Có vẻ cái tên khoa học này khá phức tạp và nhớ được nó là cả một vấn đề. Nếu phân chia chúng thành các nhóm từ nhỏ hơn, ví dụ như Tyranno – saurus, bạn có thể hình dung về nó dễ dàng hơn. Và với mỗi cụm từ, bạn có thể chia nhỏ hơn nếu chưa nhận biết được cụm từ đó.
Tôi đã nhớ được tên con khủng long bạo chúa này bằng cách chia Tyranno thành: Tyra là tên của siêu mẫu xinh đẹp nổi tiếng, người sáng lập chương trình “Next Top Model”. Bạn biết Milano là tên tiếng Ý của kinh đô thời trang thế giới Milan – vì vậy bạn có thể tưởng tượng Tyranno là tên tiếng Ý của cô người mẫu Tyra. Còn Saurus? Chúng ta biết Taurus là tên chòm sao Kim Ngưu, do đó bạn có thể tưởng tượng Saurus là “chòm sao Thằn lằn”. Như vậy Tyrannosaurus là hình ảnh siêu mẫu Tyra đang ở nước Ý ngắm nhìn chòm sao Thằn lằn.
Nhóm đặc điểm
Việc phân nhóm sự việc hiện tượng dựa trên đặc điểm của chúng là cách thức giúp chúng ta ghi nhớ thông tin một cách dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đây cũng là cách các nhà khoa học xây dựng các bài kiểm tra IQ. Nhưng nếu các bài kiểm tra IQ dựa trên những chuẩn mực riêng, thì việc bạn nhóm các sự vật hiện tượng lại hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm riêng của bạn. Cùng một loại thông tin nhưng mỗi người có cách chọn lựa nhóm đặc điểm dễ nhớ khác nhau.
Chẳng hạn, bạn cần ghi nhớ tên các quốc gia Đông Nam Á: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar, Malaysia, Indonesia, Philippin, Brunei, Singapore, Đông Timo. Bạn có thể ghi nhớ dựa trên thể chế nhà nước của các quốc gia này và phân chia chúng thành ba nhóm: Quân chủ lập hiến: Thái Lan, Campuchia, Malaysia.
Quân chủ chuyên chế: Brunei.
Cộng hòa: Việt Nam, Lào, Indonesia, Philippin, Singapore, Đông Timo.
Bài tập
Thử phân nhóm và ghi nhớ (nếu có thể) những thông tin dưới đây.
1. Bạn cần đi siêu thị mua cà chua, bí đỏ, thịt gà, sữa tươi, táo, dầu ăn, hạt nêm, muối, bột giặt, kem đánh răng, nước rửa chén, dầu gội, sữa tắm, kem dưỡng da.
2. Các số: 3.142; 6.626; 2,718; 2.998; 6.022; 9.807; 1.618; 8.314; 2.413
1914; 209; 1407; 1993; 407; 1939; 1945; 1967; 1995; 1206.
1; 2; 3; 4; 5; 8; 9; 13; 16; 21; 25; 34; 36; 49; 55; 64; 81; 89
3. Bình Ngô đại cáo, Hịch tướng sĩ, Truyện Kiều, Con rồng tre, Nhật ký trong tù, Quốc âm thi tập, Binh thư yếu lược.
4. Thơ Thơ, Việt Nam nghìn dặm, Gửi hương cho gió, Hồ Xuân Hương – bà chúa thơ Nôm, Việt Nam hồn tôi, Đọc thơ Nguyễn Khuyến.
5. Phân nhóm các vật dụng trong nhà bạn.
