Hàng ngàn năm trước, quyền lực chủ yếu có được và duy trì nhờ vào bạo lực. Sự tinh tế là không cần thiết – vua hay hoàng hậu phải biết nhẫn tâm. Chỉ một vài người có quyền lực nhưng phụ nữ là người phải chịu đựng nhiều nhất dưới chế độ này. Họ không có cách nào để tranh đấu, không có vũ khí nào về mặt chính trị, xã hội hay ngay trong gia đình giúp họ bắt đàn ông phải làm theo ý mình.
Dĩ nhiên đàn ông có điểm yếu: Đó là khát khao nhục dục mãnh liệt. Người phụ nữ luôn có thể nhắm vào dục vọng này của đàn ông, nhưng nếu họ lại bị lôi vào tình dục thì người đàn ông lại lập tức quay lại thế thống trị; còn nếu họ từ chối nhục dục thì người đàn ông lại đi tìm điều đó ở một nơi khác – hoặc sử dụng vũ lực. Một quyền lực tạm thời và mỏng manh như thế thì ích gì? Vậy mà người phụ nữ cũng chẳng còn sự lựa chọn nào khác ngoài cách này. Mặc dù vậy, đã có những người quá khát khao quyền lực, trải qua nhiều năm khéo léo và sáng tạo, đã nghĩ ra cách xoay ngược thế cờ, tạo ra một dạng quyền lực mới lâu dài và hiệu quả hơn.
Chính những người phụ nữ này đã sáng tạo ra nghệ thuật quyến rũ, tiêu biểu là Bathsheba trong Kinh Cựu Ước, Helen của thành Troy, mỹ nhân ngư Hsi Shi ở Trung Quốc, và đặc biệt là nhất là Cleopatra. Trước tiên họ lôi kéo người đàn ông bằng bề ngoài hấp dẫn, chế ra các đồ trang sức và phụ trang để tạo nên hình tượng một thánh nữ giáng trần. Họ để lộ một thoáng da thịt để kích thích trí tưởng tượng của đàn ông, không chỉ kích thích dục vọng mà còn cái gì đó hơn thế: Đó là cơ hội sở hữu một vị thánh. Một khi đã thu hút được chú ý của nạn nhân, những phụ nữ này sẽ dụ dỗ họ ra khỏi thế giới đàn ông chỉ có chiến tranh và chính trị, lôi cuốn họ vào thế giới của phụ nữ – một thế giới xa hoa, vui thú và ngoạn mục. Có thể họ còn dẫn dắt con mồi đi lạc hướng theo nghĩa đen, tức dẫn họ đi du hí xa, như Cleopatra đã dẫn dụ Julius Caesar đi du hí dọc sông Nile. Người đàn ông sẽ dần lún sâu vào những vui thú tinh tế và nhạy cảm này – họ sẽ yêu. Nhưng rồi khi ấy người phụ nữ lại trở nên lạnh lùng và hờ hững làm con mồi phải băn khoăn. Đến khi người đàn ông cứ muốn hơn nữa thì những niềm vui ấy lại bị rút lại. Họ buộc phải theo đuổi, cố mọi cách tìm lại niềm vui mình đã từng được nếm thử, và rồi trong quá trình đó họ sẽ bị yếu dần và trở thành người đầy tình cảm. Những người đàn ông có sức mạnh và quyền lực chính trị như Hoàng đế David, Paris của thành Troy, Julius Caesar, Mark Anthony hay Vua Phù Sai đều thấy mình trở thành nô lệ của một người phụ nữ.
Trước bạo lực và dã man, những phụ nữ này đã biến quyến rũ thành một nghệ thuật tinh tế, hình thức cao nhất của quyền lực và thuyết phục. Họ học cách đánh vào tâm trí trước, kích thích óc tưởng tượng, làm người đàn ông cứ muốn hơn nữa, tạo ra những tình cảm hy vọng rồi tuyệt vọng nối tiếp nhau – đó là bản chất của quyến rũ. Sức mạnh của họ không phải ở thể chất mà về tâm lí, không dùng vũ lực mà chỉ gián tiếp và khéo léo. Những chuyên gia quyến rũ vĩ đại đầu tiên này giống như những viên tổng tư lệnh quân sự lập kế hoạch hủy hoại kẻ thù, và thật sự những ghi chép đầu tiên về quyến rũ thường so sánh nó với chiến trường, một kiểu chiến tranh của phụ nữ. Đối với Cleopatra, đây là vũ khí củng cố đế chế của mình. Trong quyến rũ, người phụ nữ không còn chỉ là công cụ tình dục thụ động; họ trở thành nhân tố năng động, một hình tượng quyền lực.
Ngoại trừ một số ngoại lệ – như nhà thơ người La tinh tên Ovid, một người hát rong thời trung cổ – còn hầu như đàn ông ít quan tâm đến thứ nghệ thuật nhảm nhí như nghệ thuật quyến rũ. Sau đó, có sự thay đổi lớn vào thế kỉ mười bảy: Đàn ông bắt đầu quan tâm đến quyến rũ như một cách khắc phục sự chống đối tình dục thường gặp những phụ nữ trẻ. Người quyến rũ vĩ đại là nam đầu tiên trong lịch sử – Công tước Lauzun, người đã tạo cảm hứng cho truyền thuyết Don Juan – bắt đầu dùng những phương pháp lâu nay vẫn được phụ nữ sử dụng. Họ học cách làm con mồi lóa mắt với vẻ bề ngoài của mình (thường họ có bản chất ái nam ái nữ) để kích thích trí tưởng tượng, để đóng vai người đỏm dáng. Họ còn thêm vào trò chơi một yếu tố mới mang tính nam, đó là ngôn ngữ quyến rũ, vì họ phát hiện ra một điểm yếu của phụ nữ là thích lời ngon ngọt. Hai hình thức quyến rũ này – người nữ dùng ngoại hình và người nam dùng lời nói – thường được cả hai bên bổ sung thêm vào chiến thuật của mình: Casanova cũng làm lóa mắt phụ nữ bằng quần áo; còn Ninon de l’Enclos cũng quyến rũ đàn ông bằng lời ngon tiếng ngọt của mình.
Cùng lúc với giai đoạn nam giới đang hình thành hình thức quyến rũ dành cho giới mình thì những người khác cũng bắt đầu áp dụng nghệ thuật này cho mục đích xã hội. Khi hệ thống chế độ phong kiến lùi dần vào quá khứ, các quan chức phải tìm chỗ đứng cho mình trong chính phủ mà không còn được dùng đến quyền lực. Họ học cách chiếm được quyền lực bằng cách quyến rũ cấp trên hay đối thủ bằng trò chơi tâm lí, từ ngữ nhẹ nhàng, một chút đỏm dáng. Khi xã hội ngày càng dân chủ hóa, các diễn viên, nghệ sĩ và dân ăn diện bắt đầu sử dụng các chiến thuật quyến rũ để lôi cuốn, dành khán giả và môi trường xã hội. Thế kỉ mười chín còn có một thay đổi lớn khác: Đó là các chính trị gia như Napoleon tự xem mình như kẻ quyến rũ, trên qui mô lớn. Những người này dựa trên nghệ thuật hùng biện quyến rũ, nhưng họ cũng nắm vững những chiến thuật của phụ nữ như: Dàn dựng những cảnh ấn tượng, dùng các chiến thuật sân khấu hay tạo hình tượng uy lực. Tất cả những điều họ học được đều là cái được gọi là sức lôi cuốn quần chúng – và đến ngày nay vẫn vậy. Với cách quyến rũ công chúng họ có thể quy tụ được quyền lực to lớn mà không cần đến vũ lực.
Ngày nay chúng ta đã đạt được đến đỉnh cao nhất trong cuộc cách mạng quyến rũ. Hơn bao giờ hết, hiện nay sức mạnh và tàn bạo dưới mọi hình thức đều bị bài tẩy. Mọi khía cạnh trong cuộc sống xã hội đòi hỏi khả năng quyến rũ người khác theo một cách không gây tổn thương hay áp đặt người khác. Có thể thấy các kiểu quyến rũ ở khắp nơi, pha lẫn các chiến thuật của nam và nữ. Công nghệ quảng cáo khéo luồn lách, bóng gió, kinh doanh mềm lên ngôi. Nếu muốn người khác thay đổi ý kiến – và làm người khác thay đổi ý kiến là điều cơ bản của quyến rũ – ta phải hành động tinh tế và ngấm ngầm. Ngày nay không có cuộc vận động tranh cử nào lại không sử dụng đến nghệ thuật quyến rũ. Ngay từ thời John F. Kenedy, các chính khách đã cần phải biết quyến rũ quần chúng ở một mức độ nào đó để khi xuất hiện họ đủ sức lôi cuốn sự chú ý của công chúng, được như vậy họ đã chiến thắng được một nửa. Thế giới điện ảnh và truyền thông đại chúng tạo ra một thiên hà những ngôi sao và nhân vật quyến rũ. Chúng ta đang ngập tràn trong thế giới quyến rũ. Nhưng cho dù mức độ và phạm vi có thay đổi đến đâu thì bản chất của quyến rũ vẫn không thay đổi: Đó là không bao giờ trực diện hay dùng vũ lực, ngược lại phải lấy niềm vui làm mồi nhử, đùa cợt với tình cảm của con người, khơi gợi dục vọng và băn khoăn, dẫn dắt con mồi đầu hàng về mặt tâm lí. Trong quyến rũ ngày nay người ta thường áp dụng thì những phương pháp của Cleopatra vẫn còn nguyên tác dụng.
Người khác luôn cố gây ảnh hưởng đến chúng ta, muốn ta làm theo ý họ, và thường thì ta cũng cố loại họ ra khỏi quan tâm của mình, chống đối lại sự dụ dỗ của họ. Tuy nhiên có một phút nào đó trong cuộc đời, khi ta hành động hoàn toàn khác – đó là khi ta đang yêu. Ta rơi vào một dạng bùa mê. Tâm trí ta trước kia chỉ có những quan tâm thường nhật; nay lại bị xâm chiếm bởi toàn những suy nghĩ về người ta yêu. Ta trở nên nhiều cảm xúc, mất khả năng suy nghĩ sáng suốt, hành động thì ngu ngốc mà nếu không yêu ta chẳng bao giờ làm vậy. Nếu điều này diễn ra đủ lâu, có gì đó trong ta phải nhượng bộ: Ta đầu hàng ý chí của đối phương, khao khát được sở hữu họ.
Người quyến rũ là người hiểu được sức mạnh ghê gớm của giây phút đầu hàng ấy. Họ phân tích điều xảy ra khi người ta đang yêu, nghiên cứu các cấu thành tâm lí của quá trình ấy – điều gì kích thích trí tưởng tượng, điều gì tạo ra sự say mê. Bằng bản năng và qua luyện tập họ nắm được nghệ thuật làm người khác phải lòng. Ngay người quyến rũ đầu tiên cũng biết, sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu tạo được tình yêu hơn chỉ là nhục dục. Một người đang yêu thường tình cảm, dễ bảo, dễ dẫn dụ. (Nguồn gốc từ ‘quyến rũ’ trong tiếng La tinh có nghĩa là ‘dẫn lệch đường’.) Một người thèm khát dục vọng thường khó điều khiển hơn, và một khi được thỏa mãn sẽ dễ dàng bỏ rơi bạn. Người quyến rũ tìm cách tạo ra sự say mê và sợi dây tình yêu để khi có được nhục dục thì nạn nhân lại càng bị nô lệ hơn. Tạo ra tình yêu và sự say mê trở thành phương thức cho mọi kiểu quyến rũ – dù là nhục dục, xã hội, hay chính trị. Một người đang yêu phải chịu nhượng bộ.
Chẳng ích gì nếu cố chỉ trích sức mạnh của quyến rũ hay tưởng tượng rằng mình chẳng quan tâm đến nó, rằng đó là điều ghê tởm, xấu xa. Càng cố gắng chống lại sức lôi cuốn của quyến rũ – như một ý tưởng, như một dạng quyền lực – bạn sẽ càng thấy mình thích thú nó. Lý do rất đơn giản: Hầu hết chúng ta ai cũng biết sức mạnh có được khi ai đó phải lòng mình. Mỗi hành động, cử chỉ, lời nói của ta đều có ảnh hưởng tích cực đối với người ấy; ta có thể không hoàn toàn hiểu được mình hay như thế nào nhưng cảm giác quyền lực này thật thích thú. Nó cho ta tự tin, làm ta lại càng thêm quyến rũ. Ta có thể cũng đã có cảm giác như vậy ở môi trường làm việc hay ngoài xã hội – một ngày ta có tâm trạng phấn chấn và mọi người dường như sẵn lòng với ta hơn và bị ta lôi cuốn nhiều hơn. Những giây phút quyền lực như thế thường sớm qua mau nhưng luôn vang mãi trong tâm trí ta. Ta muốn lại có được điều đó. Không ai thích cảm thấy vụng về, nhút nhát, hay không thể tiếp cận người khác. Tiếng gọi của quyến rũ rất khó cưỡng lại vì khó mà cưỡng lại được quyền lực, và không gì có thể đem lại cho bạn quyền lực trong xã hội hiện đại được như là khả năng quyến rũ. Đè nén khát khao quyến rũ là một dạng phản ứng cuồng loạn, để lộ niềm đam mê sâu thẳm trong bạn đối với nghệ thuật này; bạn chỉ làm khát khao của mình mạnh mẽ hơn. Một ngày nào đó nó cũng sẽ phơi bày ra bên ngoài.
Để có được quyền lực như vậy không đòi hỏi bạn phải thay đổi hoàn toàn tính cách của mình hay phải tìm cách chăm chút vẻ bề ngoài. Quyến rũ là một trò chơi tâm lí, chứ không phải vẻ đẹp bề ngoài, và trở thành một chuyên gia quyến rũ hoàn toàn nằm trong tầm tay của bất kì ai. Điều quan trọng nhất là phải nhìn thế giới bằng con mắt khác, con mắt của người quyến rũ.
Một người quyến rũ nên lúc nào cũng sử dụng năng lực quyến rũ của mình – mỗi một tiếp xúc xã hội và cá nhân đều là một dịp quyến rũ tiềm tàng. Không được lãng phí một giây phút nào, vì nhiều nguyên do. Quyền lực người quyến rũ có đối với con mồi của họ vẫn có hiệu nghiệm trong môi trường xã hội vì họ biết cách gia giảm bớt yếu tố nhục dục chứ không loại bỏ hẳn. Có thể ta nghĩ mình đi guốc trong bụng họ, nhưng điều đó cũng chẳng hề gì vì thật dễ chịu khi ở gần họ. Cố gắng chia đời mình thành những giây phút quyến rũ người khác và những giây phút thu mình lại chỉ làm mình rối trí và dồn nén. Con người ai cũng giống nhau ở chỗ khát khao nhục dục và tình yêu thương thầm kín; tốt hơn nên thả lỏng những khả năng ấy của mình hơn là chỉ sử dụng nó trong phòng ngủ. (Thật ra người quyến rũ xem thế giới như phòng ngủ của mình.) Cách nhìn này tạo được động lực quyến rũ rất lớn, và sau mỗi lần quyến rũ bạn lại có thêm kinh nghiệm và rèn luyện. Một lần quyến rũ tình cảm hay xã hội đều giúp lần sau được dễ dàng hơn, giúp bạn tự tin và quyến rũ hơn. Càng ngày sẽ càng có nhiều người bị bạn thu hút nhờ vẻ quyến rũ toát ra từ con người bạn.
Người quyến rũ có nhân sinh quan giống một chiến binh. Họ xem mỗi một người như một dạng pháo đài có thành lũy mà họ đang bao vây. Quyến rũ là quá trình xâm nhập: Đầu tiên xâm nhập vào tâm trí người đó, thành lũy đầu tiên của họ. Một khi đã xâm nhập được vào tâm trí con mồi làm họ có cái nhìn phấn khích về bạn, bạn sẽ dễ dàng làm họ bớt chống cự và đầu hàng về mặt tâm lí. Người quyến rũ không làm việc nhất thời; họ không phó mặc quá trình này cho yếu tố tình cờ. Giống bất kì vị tướng tài nào, họ lập kế hoạch và lên chiến lược, nhắm thẳng vào điểm yếu của con mồi.
Cản trở chính để trở thành người quyến rũ là định kiến ngu ngốc cho rằng tình yêu và lãng mạn là điều gì đó thiêng liêng, kì lạ mà con người tuân theo định mệnh đã được sắp đặt sẵn. Điều này có vẻ như lãng mạn và hay hay nhưng thật ra nó chỉ biện hộ cho tính lười biếng của chúng ta. Điều hấp dẫn một người là nỗ lực ta làm vì họ, chứng tỏ ta quan tâm họ đến mức nào và họ quí giá đến thế nào. Phó mặc mọi chuyện cho tình cờ là công thức dẫn đến tai họa và chứng tỏ ta không xem chuyện tình yêu là nghiêm túc. Chính nổ lực Casanova đã bỏ ra, sự điệu nghệ ông áp dụng vào mỗi chuyện tình đã làm ông trở nên quyến rũ một cách ma quái. Phải lòng một ai đó không phải là chuyện ảo thuật mà là vấn đề tâm lí. Một khi bạn hiểu tâm lí con mồi và lên kế hoạch cho phù hợp thì sẽ dễ dàng làm họ say mê hơn. Người quyến rũ không xem tình yêu là thiêng liêng mà như chiến tranh, ở đó mọi cái đều bình đẳng.
Người quyến rũ không thể mải mê với bản thân mình. Cái nhìn của họ phải hướng ra bên ngoài chứ không hướng vào trong. Khi gặp một người, động thái đầu tiên là xâm nhập vào bên trong lớp da người đó, nhìn thế giới qua đôi mắt của họ. Có nhiều nguyên nhân. Đầu tiên, tự mải mê với mình là dấu hiệu của cảm giác bất an; điều đó không quyến rũ. Ai cũng có những điều bất an nhưng người quyến rũ cố lảng tránh chúng, tìm liệu pháp cho những giây phút hoài nghi bằng cách mải mê với thế giới bên ngoài. Điều này giúp họ có một tâm hồn vui vẻ – làm chúng ta muốn ở cạnh họ. Thứ hai, việc xâm nhập vào bên trong lớp da con người đó, tưởng tượng mình là họ thì sẽ như thế nào, sẽ giúp người quyến rũ biết được nhiều thông tin quí giá, biết được điều người ấy quan tâm và điều gì làm họ mất khả năng suy nghĩ sáng suốt và rơi vào bẫy. Được vũ trang những thông tin này, người quyến rũ có thể gây chú ý một cách thích hợp, có trọng điểm – một điều hiếm có trong một thế giới mà hầu hết mọi người chỉ nhìn ta từ tấm màn định kiến của chính bản thân họ. Xâm nhập được vào trong lớp da của họ là động thái chiến lược quan trọng đầu tiên trong cuộc chiến xâm nhập.
Người quyến rũ xem họ là người ban phát niềm vui, như những con ong lấy phấn hoa từ cây này sang cây khác. Khi còn nhỏ ai cũng dành thời gian chơi bời nhưng khi lớn, ta thường có cảm giác bị kéo ra khỏi thiên đường này và bị đè nặng bởi những trách nhiệm. Người quyến rũ biết rằng con người luôn chờ đợi những niềm vui – họ không thể nào có đủ niềm vui từ bạn bè hay người họ thương yêu, mà họ lại không thể tự mình có được điều đó. Một người đi vào đời họ, cho họ phiêu lưu và lãng mạn thì không thể nào cưỡng lại được. Vui thú là cảm giác được dẫn vượt qua giới hạn, được tràn ngập – bởi một người khác, một trải nghiệm khác. Ai cũng muốn được ngập tràn một cảm giác khác, được thoát khỏi chứng cứng đầu thường ngày của họ. Đôi khi sự chống đối là cách họ nói với ta, “Hãy quyến rũ tôi đi.” Người quyến rũ biết rằng khả năng sẽ có gì đó vui vẻ sẽ khiến một người đi theo họ, và khi được trải nghiệm con mồi sẽ cởi mở, nhân nhượng họ. Họ còn tự luyện cho mình trở nên nhạy cảm với niềm vui vì biết rằng tự mình cảm thấy vui thú sẽ giúp họ dễ dàng hơn nhiều khi làm người khác vui lây.
Một người quyến rũ xem cuộc đời như sân khấu, mọi người đều là diễn viên. Ai cũng thấy mình có những vai diễn không được như ý trong cuộc sống làm họ cảm thấy không được vui. Trái lại, người quyến rũ có thể là bất kì ai và có thể đảm trách được nhiều vai trò. (Nguyên thủy ở đây là thần Zeus, một kẻ quyến rũ tham lam trước những trinh nữ; vũ khí chính của ông là khả năng biến thành bất cứ người hay con vật nào có vẻ là quyến rũ nhất đối với con mồi.) Người quyến rũ cảm thấy vui khi diễn xuất và không bị đè nặng bởi nhân thân, bởi nhu cầu được làm chính mình hay phải tỏ ra tự nhiên. Sự tự do này, sự biến hóa này trong con người và tâm hồn khiến họ trở nên quyến rũ hơn. Điều con người thiếu thốn trong cuộc sống này không phải là thực tế mà là những ảo ảnh, lạc thú, chơi bời. Quần áo người quyến rũ mặc, nơi họ dẫn bạn đến, lời nói và hành động của họ cứ như được nâng lên một chút – không quá kịch nhưng có một chút phi thực tế, như thể hai bạn đang sống trong một đoạn tiểu thuyết hay đóng vai chính trong một bộ phim. Quyến rũ là một dạng sân khấu ngoài đời, nơi gặp gỡ giữa ảo ảnh và hiện thực.
Cuối cùng, người quyến rũ hoàn toàn vô đạo đức trong lối sống. Tất cả chỉ là một trò chơi, một trường đấu để chơi đùa. Biết rằng những người có đạo đức, loại người bị kìm nén hay gắt gỏng vẫn thường lên án sự xấu xa của người quyến rũ, thật ra đang ngấm ngầm ganh tị với sức mạnh của họ, nên họ cũng không quan tâm đến ý kiến người khác. Họ không tranh cãi với những phán xét luân lí – như vậy sẽ cực kì kém quyến rũ. Tất cả đều mềm dẻo, biến hóa, như chính bản thân nó. Quyến rũ là một dạng lừa dối, nhưng con người thích được dẫn lệch hướng, họ khát khao được người khác quyến rũ. Nếu không, những người quyến rũ đã không có được quá nhiều nạn nhân tình nguyện đến thế. Hãy vất bỏ hết những khuynh hướng đạo đức, hãy làm theo triết lí vui vẻ của người quyến rũ, rồi bạn sẽ thấy quá trình còn lại dễ dàng và tự nhiên.
Nghệ thuật Quyến rũ nhằm trang bị cho bạn vũ khí thuyết phục và hấp dẫn người khác, để những người xung quanh bạn từ từ mất khả năng chống cự mà không hiểu như thế nào và tại sao điều đó lại xảy ra. Nó là nghệ thuật chiến đấu trong thời đại tinh tế này.
Mỗi cuộc quyến rũ có hai yếu tố bạn phải phân tích và thấu hiểu: Thứ nhất là chính bạn và bạn có gì quyến rũ; thứ hai là con mồi và những hành động có thể đập tan phòng vệ của họ khiến họ phải đầu hàng. Cả hai mặt đều có tầm quan trọng ngang nhau. Nếu bạn lên kế hoạch mà không chú ý đến phần tính cách của mình có thể lôi kéo người khác, bạn sẽ bị xem là người quyến rũ máy móc, luồn cúi và vụng về. Nếu chỉ dựa vào tính cách quyến rũ của mình mà không chú ý đến đối phương, bạn sẽ tạo ra những sai lầm khủng khiếp và hạn chế tiềm năng của mình.
Vì vậy, Nghệ thuật Quyến rũ được chia làm hai phần. Phần thứ nhất, “Kiểu Người Quyến rũ”, mô tả chín loại người quyến rũ, cộng thêm Người chống Người Quyến rũ (anti-seducer). Nghiên cứu những loại người này giúp bạn nhận thức được thuộc tính quyến rũ vốn có trong bạn là gì vì đó là những viên đá tảng cơ bản trong quyến rũ. Phần thứ hai, “Quá trình quyến rũ”, gồm hai mươi bốn thủ thuật và chiến lược sẽ hướng dẫn bạn làm thế nào bỏ bùa mê, phá vỡ thế chống đối, tiến bước mạnh mẽ trong quyến rũ, và dẫn dụ con mồi đầu hàng. Cầu nối giữa hai phần là chương bàn về mười tám loại nạn nhân bị quyến rũ – mỗi một loại thiếu một điều gì đó trong cuộc sống, trong lòng có một khoảng trống mà bạn có thể bù lấp. Biết được mình đang quyến rũ loại người nào giúp bạn vận dụng ý tưởng trong cả hai phần. Nếu bỏ qua bất kì phần nào trong quyển sách này, bạn sẽ chỉ là một người quyến rũ không hoàn hảo.
Các ý tưởng và chiến thuật trong Nghệ thuật Quyến rũ dựa trên những bài viết và ghi chép lịch sử về những nhân vật quyến rũ thành công nhất trong lịch sử. Nguồn tài liệu này bao gồm hồi kí của chính những người quyến rũ (như của Casanova, Errol Flynn, Natalie Barney, Marilyn Monroe); các tiểu sử (của Cleopatra, Josephine Bonapatre, John F. Kennedy, Công tước Ellington); sổ tay về vấn đề này (đáng chú ý nhất là Nghệ thuật Yêu đương của Ovid); và những ghi chép tiểu thuyết về quyến rũ (Những quan hệ bất chính nguy hiểm của Choderlos de Laclos, Nhật kí Người quyến rũ của Soren Kierkegaard, Giai thoại Genji của Murasaki Shikibu). Các anh hùng trong những tác phẩm văn chương này thường lấy hình mẫu của những người quyến rũ ngoài đời thực. Các chiến thuật họ sử dụng cho thấy mối liên hệ nội tại giữa tiểu thuyết và quyến rũ, đó là tạo ra ảo ảnh và dẫn dắt người đó theo ý mình. Vận dụng những bài học trong sách này vào thực tế tức là bạn đang đi theo con đường của những chuyên gia quyến rũ vĩ đại nhất trong nghệ thuật này đấy.
Cuối cùng, tinh thần giúp bạn trở thành một người quyến rũ tuyệt vời là tinh thần bạn đọc cuốn sách này. Nhà văn Pháp Denis Diderot đã từng viết, “Tôi cho phép tâm hồn tôi tự do theo đuổi ý tưởng khôn ngoan hay ngu ngốc đầu tiên khi nó xuất hiện, giống như trên đại lộ de Foy con người thanh niên phóng đãng trong ta theo sát gót một cô gái làm tiền nào đó, để sau đó bỏ theo một cô khác, tấn công tất cả bọn họ để rồi chẳng gắn kết họ với gì cả. Suy nghĩ của tôi chính là những cô gái làm tiền.” Ý ông là ông để mình bị quyến rũ bởi những ý tưởng, theo đuổi bất cứ điều gì làm ông thấy hứng thú cho đến khi một cái khác hay hơn đến với ông, suy nghĩ của ông bị nhiễm một dạng thú vui nhục dục. Một khi bạn đã bước vào những trang sách này, hãy làm như Diderot khuyên: Hãy để mình bị quyến rũ bởi những câu chuyện và những ý tưởng, hãy để đầu óc cởi mở và suy nghĩ đi hoang. Dần dần bạn sẽ thấy thứ thuốc độc này thấm vào da thịt mình và bạn sẽ bắt đầu xem mọi thứ là nghệ thuật quyến rũ, kể cả cách nghĩ và cách bạn nhìn thế giới.
Đức tính tốt nhất chính là làm tăng nhu cầu quyến rũ.
Natalie Barney
Vì vậy, bị áp bức và khinh miệt đã và luôn là điều người phụ nữ phải chịu đựng trong các chế độ xã hội; tình trạng này kéo dài không suy suyển cho đến nhiều thế kỉ sau, khi kinh nghiệm dạy họ biết thay thế quyền lực bằng kỹ năng. Phụ nữ cuối cùng cũng hiểu được rằng vì mình yếu hơn, nên lợi thế duy nhất của mình là quyến rũ; họ hiểu rằng nếu mình phụ thuộc vào đàn ông vì quyền lực thì đàn ông cũng có thể phụ thuộc vào họ nhờ thú vui. Vì ít được hạnh phúc như đàn ông, họ hẳn đã suy nghĩ, chiêm nghiệm sớm hơn; họ là người biết trước được rằng niềm vui luôn gợi nhớ đến người tạo ra nó và trí tưởng tượng luôn đi xa hơn thực tế. Một khi đã biết được những điều cơ bản này, họ biết trước cách tạo bí ẩn để khơi gợi tò mò; họ luyện tập nghệ thuật từ chối đầy khó khăn ngay cả khi rất muốn đồng ý; kể từ giây phút đó, họ biết cách đốt cháy trí tưởng tượng của đàn ông, họ biết cách khơi gợi và lèo lái những khát khao theo ý mình muốn: Cái đẹp và tình yêu đã được sinh ra như thế; giờ đây số phận người phụ nữ trở nên đỡ khắc nghiệt hơn, không phải họ đã có thể hoàn toàn giải phóng mình khỏi áp bức; mà trong cuộc chiến bất tận giữa đàn ông và phụ nữ, người ta thấy rằng với sự giúp đỡ của sự dịu dàng họ chế ra được thì họ có thể chiến đấu không mệt mỏi, đôi khi chiến thắng, và thường là khéo léo hơn khi lợi dụng chính sức mạnh thống trị họ; thật ra đôi khi đàn ông cũng dùng những vũ khí này của phụ nữ để phản công lại và số phận kẻ nô lệ của họ lại càng trở nên khắc nghiệt hơn.
Choderlos de Lactos, Về vấn đề Giáo dục Phụ nữ, do Lydia Davis dịch, trên tạp chí Tự do Tư tưởng, do Michael Fether biên tập
Làm tình cần nhiều chất thiên tài hơn chỉ huy một đội quân.
Ninon de l’Enclos
Hỡi Menelaus, nếu thật sự ngươi muốn giết ả,
Vậy ta cầu chúa cho ngươi, hãy thực hiện ngay đi,
Trước khi ánh mắt ả vặn xoắn mạch máu trái tim ngươi
Làm ngươi chuyển ý; vì ánh mắt ả là những đội quân,
Và ánh mắt ả lia tới đâu, ở đó làng mạc cháy rụi,
Đến khi tro tàn bị cuốn đi
Bởi tiếng thở dài của ả. Ta biết rõ ả, Menelaus,
Và ngươi cũng vậy. Và bất kì ai biết ả đều phải chịu đựng.
Hecuba nói về nàng Helen thành Troy trong Những phụ nữ thành Troy, do Neil Curry dịch
Không người đàn ông nào có quyền lực mà chống lại sự lừa dối của người phụ nữ.
Hoa cúc trắng của Navarre
Con đường vòng này, mà nhờ đó phụ nữ có thể chiếm được sức mạnh của đàn ông và tạo quyền lực cho mình, chưa được các sử gia quan tâm đúng mức. Từ giây phút người phụ nữ tách khỏi đám đông, là một sản phẩm hoàn chỉnh, độc lập, ban phát niềm vui vốn không thể có nhờ quyền lực mà chỉ nhờ những lời lẽ hoa mỹ…, thời đại của những vị thánh tình yêu lên ngôi. Đó là một bước phát triển dài của lịch sử văn minh… Chỉ với con đường vòng của nghệ thuật yêu đương, người phụ nữ mới có thể khẳng định quyền lực và họ làm điều này bằng cách khẳng định mình ngay tại thời điểm sắp trở thành nô lệ theo ý muốn của đàn ông. Họ khám phá ra được quyền lực của nhục dục, bí mật của nghệ thuật yêu đương, sức mạnh siêu nhiên của cảm xúc bị khơi gợi nhưng không được thỏa mãn. Sức mạnh ấy được xem là một trong những sức mạnh vĩ đại nhất thế giới, đôi khi là cả quyền sinh sát… Cố tình trói buộc các giác quan người đàn ông bằng bùa mê có hiệu quả rất ma thuật, mở ra nguồn xúc cảm vô cùng to lớn trong họ và khuấy động họ như thể bị thúc ép bởi một giấc mơ đầy cảm hứng.
Alexander Von Gleichen – Russwurm Sự cám dỗ của Thế giới, Hannah Waller dịch
Vậy thì, sự kết hợp hai yếu tố, vui sướng và nhượng bộ, là cốt lõi của tình yêu… Điều tồn tại trong tình yêu là nhượng bộ vì vui sướng.
José Ortega Y Gasset, Về Tình yêu, do Tony Talbot dịch
Điều gì là tốt? – Đó là tất cả những gì tôn vinh cảm giác quyền lực, ý chí quyền lực và chính quyền lực trong con người.
Điều gì là xấu? – Đó là tất cả những gì bắt nguồn từ sự yếu đuối.
Hạnh phúc là gì? – Là cảm giác quyền lực tăng lên khi chiến thắng một chướng ngại vật.
Friedrich Nietzche, Chống Giê-su, R.J.Hollingdale dịch
Sự bất mãn, chứng loạn thần kinh, khổ não và thất vọng thường gặp trong phân tích tâm lí rõ ràng là do không thể yêu và không được yêu, do không biết cho và nhận niềm vui, nhưng còn vỡ mộng là do quyến rũ và bị thất bại. Chỉ những người hoàn toàn nằm ngoài sự quyến rũ mới là bịnh hoạn, thậm chí khi họ hoàn toàn có khả năng yêu và làm tình. Khoa học phân tích tâm lí cho rằng nó nghiên cứu sự rối loạn tình dục và thèm muốn, nhưng trên thực tế nó nghiên cứu sự rối loạn quyến rũ… Nhược điểm nghiêm trọng nhất luôn liên quan đến quyến rũ chứ không phải niềm vui, và sự đam mê chứ không phải sự thỏa mãn về tình dục hay trong đời sống.
Jean Baudrillard, Quyến rũ
Bất kì điều gì vì tình yêu thì không còn trong ngưỡng tốt hay xấu.
Friedrich Nietzsche, Ngoài ngưỡng tốt hay xấu, Walter Kaufmann dịch
Hàng ngàn năm trước, quyền lực chủ yếu có được và duy trì nhờ vào bạo lực. Sự tinh tế là không cần thiết – vua hay hoàng hậu phải biết nhẫn tâm. Chỉ một vài người có quyền lực nhưng phụ nữ là người phải chịu đựng nhiều nhất dưới chế độ này. Họ không có cách nào để tranh đấu, không có vũ khí nào về mặt chính trị, xã hội hay ngay trong gia đình giúp họ bắt đàn ông phải làm theo ý mình.
Dĩ nhiên đàn ông có điểm yếu: Đó là khát khao nhục dục mãnh liệt. Người phụ nữ luôn có thể nhắm vào dục vọng này của đàn ông, nhưng nếu họ lại bị lôi vào tình dục thì người đàn ông lại lập tức quay lại thế thống trị; còn nếu họ từ chối nhục dục thì người đàn ông lại đi tìm điều đó ở một nơi khác – hoặc sử dụng vũ lực. Một quyền lực tạm thời và mỏng manh như thế thì ích gì? Vậy mà người phụ nữ cũng chẳng còn sự lựa chọn nào khác ngoài cách này. Mặc dù vậy, đã có những người quá khát khao quyền lực, trải qua nhiều năm khéo léo và sáng tạo, đã nghĩ ra cách xoay ngược thế cờ, tạo ra một dạng quyền lực mới lâu dài và hiệu quả hơn.
Chính những người phụ nữ này đã sáng tạo ra nghệ thuật quyến rũ, tiêu biểu là Bathsheba trong Kinh Cựu Ước, Helen của thành Troy, mỹ nhân ngư Hsi Shi ở Trung Quốc, và đặc biệt là nhất là Cleopatra. Trước tiên họ lôi kéo người đàn ông bằng bề ngoài hấp dẫn, chế ra các đồ trang sức và phụ trang để tạo nên hình tượng một thánh nữ giáng trần. Họ để lộ một thoáng da thịt để kích thích trí tưởng tượng của đàn ông, không chỉ kích thích dục vọng mà còn cái gì đó hơn thế: Đó là cơ hội sở hữu một vị thánh. Một khi đã thu hút được chú ý của nạn nhân, những phụ nữ này sẽ dụ dỗ họ ra khỏi thế giới đàn ông chỉ có chiến tranh và chính trị, lôi cuốn họ vào thế giới của phụ nữ – một thế giới xa hoa, vui thú và ngoạn mục. Có thể họ còn dẫn dắt con mồi đi lạc hướng theo nghĩa đen, tức dẫn họ đi du hí xa, như Cleopatra đã dẫn dụ Julius Caesar đi du hí dọc sông Nile. Người đàn ông sẽ dần lún sâu vào những vui thú tinh tế và nhạy cảm này – họ sẽ yêu. Nhưng rồi khi ấy người phụ nữ lại trở nên lạnh lùng và hờ hững làm con mồi phải băn khoăn. Đến khi người đàn ông cứ muốn hơn nữa thì những niềm vui ấy lại bị rút lại. Họ buộc phải theo đuổi, cố mọi cách tìm lại niềm vui mình đã từng được nếm thử, và rồi trong quá trình đó họ sẽ bị yếu dần và trở thành người đầy tình cảm. Những người đàn ông có sức mạnh và quyền lực chính trị như Hoàng đế David, Paris của thành Troy, Julius Caesar, Mark Anthony hay Vua Phù Sai đều thấy mình trở thành nô lệ của một người phụ nữ.
Trước bạo lực và dã man, những phụ nữ này đã biến quyến rũ thành một nghệ thuật tinh tế, hình thức cao nhất của quyền lực và thuyết phục. Họ học cách đánh vào tâm trí trước, kích thích óc tưởng tượng, làm người đàn ông cứ muốn hơn nữa, tạo ra những tình cảm hy vọng rồi tuyệt vọng nối tiếp nhau – đó là bản chất của quyến rũ. Sức mạnh của họ không phải ở thể chất mà về tâm lí, không dùng vũ lực mà chỉ gián tiếp và khéo léo. Những chuyên gia quyến rũ vĩ đại đầu tiên này giống như những viên tổng tư lệnh quân sự lập kế hoạch hủy hoại kẻ thù, và thật sự những ghi chép đầu tiên về quyến rũ thường so sánh nó với chiến trường, một kiểu chiến tranh của phụ nữ. Đối với Cleopatra, đây là vũ khí củng cố đế chế của mình. Trong quyến rũ, người phụ nữ không còn chỉ là công cụ tình dục thụ động; họ trở thành nhân tố năng động, một hình tượng quyền lực.
Ngoại trừ một số ngoại lệ – như nhà thơ người La tinh tên Ovid, một người hát rong thời trung cổ – còn hầu như đàn ông ít quan tâm đến thứ nghệ thuật nhảm nhí như nghệ thuật quyến rũ. Sau đó, có sự thay đổi lớn vào thế kỉ mười bảy: Đàn ông bắt đầu quan tâm đến quyến rũ như một cách khắc phục sự chống đối tình dục thường gặp những phụ nữ trẻ. Người quyến rũ vĩ đại là nam đầu tiên trong lịch sử – Công tước Lauzun, người đã tạo cảm hứng cho truyền thuyết Don Juan – bắt đầu dùng những phương pháp lâu nay vẫn được phụ nữ sử dụng. Họ học cách làm con mồi lóa mắt với vẻ bề ngoài của mình (thường họ có bản chất ái nam ái nữ) để kích thích trí tưởng tượng, để đóng vai người đỏm dáng. Họ còn thêm vào trò chơi một yếu tố mới mang tính nam, đó là ngôn ngữ quyến rũ, vì họ phát hiện ra một điểm yếu của phụ nữ là thích lời ngon ngọt. Hai hình thức quyến rũ này – người nữ dùng ngoại hình và người nam dùng lời nói – thường được cả hai bên bổ sung thêm vào chiến thuật của mình: Casanova cũng làm lóa mắt phụ nữ bằng quần áo; còn Ninon de l’Enclos cũng quyến rũ đàn ông bằng lời ngon tiếng ngọt của mình.
Cùng lúc với giai đoạn nam giới đang hình thành hình thức quyến rũ dành cho giới mình thì những người khác cũng bắt đầu áp dụng nghệ thuật này cho mục đích xã hội. Khi hệ thống chế độ phong kiến lùi dần vào quá khứ, các quan chức phải tìm chỗ đứng cho mình trong chính phủ mà không còn được dùng đến quyền lực. Họ học cách chiếm được quyền lực bằng cách quyến rũ cấp trên hay đối thủ bằng trò chơi tâm lí, từ ngữ nhẹ nhàng, một chút đỏm dáng. Khi xã hội ngày càng dân chủ hóa, các diễn viên, nghệ sĩ và dân ăn diện bắt đầu sử dụng các chiến thuật quyến rũ để lôi cuốn, dành khán giả và môi trường xã hội. Thế kỉ mười chín còn có một thay đổi lớn khác: Đó là các chính trị gia như Napoleon tự xem mình như kẻ quyến rũ, trên qui mô lớn. Những người này dựa trên nghệ thuật hùng biện quyến rũ, nhưng họ cũng nắm vững những chiến thuật của phụ nữ như: Dàn dựng những cảnh ấn tượng, dùng các chiến thuật sân khấu hay tạo hình tượng uy lực. Tất cả những điều họ học được đều là cái được gọi là sức lôi cuốn quần chúng – và đến ngày nay vẫn vậy. Với cách quyến rũ công chúng họ có thể quy tụ được quyền lực to lớn mà không cần đến vũ lực.
Ngày nay chúng ta đã đạt được đến đỉnh cao nhất trong cuộc cách mạng quyến rũ. Hơn bao giờ hết, hiện nay sức mạnh và tàn bạo dưới mọi hình thức đều bị bài tẩy. Mọi khía cạnh trong cuộc sống xã hội đòi hỏi khả năng quyến rũ người khác theo một cách không gây tổn thương hay áp đặt người khác. Có thể thấy các kiểu quyến rũ ở khắp nơi, pha lẫn các chiến thuật của nam và nữ. Công nghệ quảng cáo khéo luồn lách, bóng gió, kinh doanh mềm lên ngôi. Nếu muốn người khác thay đổi ý kiến – và làm người khác thay đổi ý kiến là điều cơ bản của quyến rũ – ta phải hành động tinh tế và ngấm ngầm. Ngày nay không có cuộc vận động tranh cử nào lại không sử dụng đến nghệ thuật quyến rũ. Ngay từ thời John F. Kenedy, các chính khách đã cần phải biết quyến rũ quần chúng ở một mức độ nào đó để khi xuất hiện họ đủ sức lôi cuốn sự chú ý của công chúng, được như vậy họ đã chiến thắng được một nửa. Thế giới điện ảnh và truyền thông đại chúng tạo ra một thiên hà những ngôi sao và nhân vật quyến rũ. Chúng ta đang ngập tràn trong thế giới quyến rũ. Nhưng cho dù mức độ và phạm vi có thay đổi đến đâu thì bản chất của quyến rũ vẫn không thay đổi: Đó là không bao giờ trực diện hay dùng vũ lực, ngược lại phải lấy niềm vui làm mồi nhử, đùa cợt với tình cảm của con người, khơi gợi dục vọng và băn khoăn, dẫn dắt con mồi đầu hàng về mặt tâm lí. Trong quyến rũ ngày nay người ta thường áp dụng thì những phương pháp của Cleopatra vẫn còn nguyên tác dụng.
Người khác luôn cố gây ảnh hưởng đến chúng ta, muốn ta làm theo ý họ, và thường thì ta cũng cố loại họ ra khỏi quan tâm của mình, chống đối lại sự dụ dỗ của họ. Tuy nhiên có một phút nào đó trong cuộc đời, khi ta hành động hoàn toàn khác – đó là khi ta đang yêu. Ta rơi vào một dạng bùa mê. Tâm trí ta trước kia chỉ có những quan tâm thường nhật; nay lại bị xâm chiếm bởi toàn những suy nghĩ về người ta yêu. Ta trở nên nhiều cảm xúc, mất khả năng suy nghĩ sáng suốt, hành động thì ngu ngốc mà nếu không yêu ta chẳng bao giờ làm vậy. Nếu điều này diễn ra đủ lâu, có gì đó trong ta phải nhượng bộ: Ta đầu hàng ý chí của đối phương, khao khát được sở hữu họ.
Người quyến rũ là người hiểu được sức mạnh ghê gớm của giây phút đầu hàng ấy. Họ phân tích điều xảy ra khi người ta đang yêu, nghiên cứu các cấu thành tâm lí của quá trình ấy – điều gì kích thích trí tưởng tượng, điều gì tạo ra sự say mê. Bằng bản năng và qua luyện tập họ nắm được nghệ thuật làm người khác phải lòng. Ngay người quyến rũ đầu tiên cũng biết, sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu tạo được tình yêu hơn chỉ là nhục dục. Một người đang yêu thường tình cảm, dễ bảo, dễ dẫn dụ. (Nguồn gốc từ ‘quyến rũ’ trong tiếng La tinh có nghĩa là ‘dẫn lệch đường’.) Một người thèm khát dục vọng thường khó điều khiển hơn, và một khi được thỏa mãn sẽ dễ dàng bỏ rơi bạn. Người quyến rũ tìm cách tạo ra sự say mê và sợi dây tình yêu để khi có được nhục dục thì nạn nhân lại càng bị nô lệ hơn. Tạo ra tình yêu và sự say mê trở thành phương thức cho mọi kiểu quyến rũ – dù là nhục dục, xã hội, hay chính trị. Một người đang yêu phải chịu nhượng bộ.
Chẳng ích gì nếu cố chỉ trích sức mạnh của quyến rũ hay tưởng tượng rằng mình chẳng quan tâm đến nó, rằng đó là điều ghê tởm, xấu xa. Càng cố gắng chống lại sức lôi cuốn của quyến rũ – như một ý tưởng, như một dạng quyền lực – bạn sẽ càng thấy mình thích thú nó. Lý do rất đơn giản: Hầu hết chúng ta ai cũng biết sức mạnh có được khi ai đó phải lòng mình. Mỗi hành động, cử chỉ, lời nói của ta đều có ảnh hưởng tích cực đối với người ấy; ta có thể không hoàn toàn hiểu được mình hay như thế nào nhưng cảm giác quyền lực này thật thích thú. Nó cho ta tự tin, làm ta lại càng thêm quyến rũ. Ta có thể cũng đã có cảm giác như vậy ở môi trường làm việc hay ngoài xã hội – một ngày ta có tâm trạng phấn chấn và mọi người dường như sẵn lòng với ta hơn và bị ta lôi cuốn nhiều hơn. Những giây phút quyền lực như thế thường sớm qua mau nhưng luôn vang mãi trong tâm trí ta. Ta muốn lại có được điều đó. Không ai thích cảm thấy vụng về, nhút nhát, hay không thể tiếp cận người khác. Tiếng gọi của quyến rũ rất khó cưỡng lại vì khó mà cưỡng lại được quyền lực, và không gì có thể đem lại cho bạn quyền lực trong xã hội hiện đại được như là khả năng quyến rũ. Đè nén khát khao quyến rũ là một dạng phản ứng cuồng loạn, để lộ niềm đam mê sâu thẳm trong bạn đối với nghệ thuật này; bạn chỉ làm khát khao của mình mạnh mẽ hơn. Một ngày nào đó nó cũng sẽ phơi bày ra bên ngoài.
Để có được quyền lực như vậy không đòi hỏi bạn phải thay đổi hoàn toàn tính cách của mình hay phải tìm cách chăm chút vẻ bề ngoài. Quyến rũ là một trò chơi tâm lí, chứ không phải vẻ đẹp bề ngoài, và trở thành một chuyên gia quyến rũ hoàn toàn nằm trong tầm tay của bất kì ai. Điều quan trọng nhất là phải nhìn thế giới bằng con mắt khác, con mắt của người quyến rũ.
Một người quyến rũ nên lúc nào cũng sử dụng năng lực quyến rũ của mình – mỗi một tiếp xúc xã hội và cá nhân đều là một dịp quyến rũ tiềm tàng. Không được lãng phí một giây phút nào, vì nhiều nguyên do. Quyền lực người quyến rũ có đối với con mồi của họ vẫn có hiệu nghiệm trong môi trường xã hội vì họ biết cách gia giảm bớt yếu tố nhục dục chứ không loại bỏ hẳn. Có thể ta nghĩ mình đi guốc trong bụng họ, nhưng điều đó cũng chẳng hề gì vì thật dễ chịu khi ở gần họ. Cố gắng chia đời mình thành những giây phút quyến rũ người khác và những giây phút thu mình lại chỉ làm mình rối trí và dồn nén. Con người ai cũng giống nhau ở chỗ khát khao nhục dục và tình yêu thương thầm kín; tốt hơn nên thả lỏng những khả năng ấy của mình hơn là chỉ sử dụng nó trong phòng ngủ. (Thật ra người quyến rũ xem thế giới như phòng ngủ của mình.) Cách nhìn này tạo được động lực quyến rũ rất lớn, và sau mỗi lần quyến rũ bạn lại có thêm kinh nghiệm và rèn luyện. Một lần quyến rũ tình cảm hay xã hội đều giúp lần sau được dễ dàng hơn, giúp bạn tự tin và quyến rũ hơn. Càng ngày sẽ càng có nhiều người bị bạn thu hút nhờ vẻ quyến rũ toát ra từ con người bạn.
Người quyến rũ có nhân sinh quan giống một chiến binh. Họ xem mỗi một người như một dạng pháo đài có thành lũy mà họ đang bao vây. Quyến rũ là quá trình xâm nhập: Đầu tiên xâm nhập vào tâm trí người đó, thành lũy đầu tiên của họ. Một khi đã xâm nhập được vào tâm trí con mồi làm họ có cái nhìn phấn khích về bạn, bạn sẽ dễ dàng làm họ bớt chống cự và đầu hàng về mặt tâm lí. Người quyến rũ không làm việc nhất thời; họ không phó mặc quá trình này cho yếu tố tình cờ. Giống bất kì vị tướng tài nào, họ lập kế hoạch và lên chiến lược, nhắm thẳng vào điểm yếu của con mồi.
Cản trở chính để trở thành người quyến rũ là định kiến ngu ngốc cho rằng tình yêu và lãng mạn là điều gì đó thiêng liêng, kì lạ mà con người tuân theo định mệnh đã được sắp đặt sẵn. Điều này có vẻ như lãng mạn và hay hay nhưng thật ra nó chỉ biện hộ cho tính lười biếng của chúng ta. Điều hấp dẫn một người là nỗ lực ta làm vì họ, chứng tỏ ta quan tâm họ đến mức nào và họ quí giá đến thế nào. Phó mặc mọi chuyện cho tình cờ là công thức dẫn đến tai họa và chứng tỏ ta không xem chuyện tình yêu là nghiêm túc. Chính nổ lực Casanova đã bỏ ra, sự điệu nghệ ông áp dụng vào mỗi chuyện tình đã làm ông trở nên quyến rũ một cách ma quái. Phải lòng một ai đó không phải là chuyện ảo thuật mà là vấn đề tâm lí. Một khi bạn hiểu tâm lí con mồi và lên kế hoạch cho phù hợp thì sẽ dễ dàng làm họ say mê hơn. Người quyến rũ không xem tình yêu là thiêng liêng mà như chiến tranh, ở đó mọi cái đều bình đẳng.
Người quyến rũ không thể mải mê với bản thân mình. Cái nhìn của họ phải hướng ra bên ngoài chứ không hướng vào trong. Khi gặp một người, động thái đầu tiên là xâm nhập vào bên trong lớp da người đó, nhìn thế giới qua đôi mắt của họ. Có nhiều nguyên nhân. Đầu tiên, tự mải mê với mình là dấu hiệu của cảm giác bất an; điều đó không quyến rũ. Ai cũng có những điều bất an nhưng người quyến rũ cố lảng tránh chúng, tìm liệu pháp cho những giây phút hoài nghi bằng cách mải mê với thế giới bên ngoài. Điều này giúp họ có một tâm hồn vui vẻ – làm chúng ta muốn ở cạnh họ. Thứ hai, việc xâm nhập vào bên trong lớp da con người đó, tưởng tượng mình là họ thì sẽ như thế nào, sẽ giúp người quyến rũ biết được nhiều thông tin quí giá, biết được điều người ấy quan tâm và điều gì làm họ mất khả năng suy nghĩ sáng suốt và rơi vào bẫy. Được vũ trang những thông tin này, người quyến rũ có thể gây chú ý một cách thích hợp, có trọng điểm – một điều hiếm có trong một thế giới mà hầu hết mọi người chỉ nhìn ta từ tấm màn định kiến của chính bản thân họ. Xâm nhập được vào trong lớp da của họ là động thái chiến lược quan trọng đầu tiên trong cuộc chiến xâm nhập.
Người quyến rũ xem họ là người ban phát niềm vui, như những con ong lấy phấn hoa từ cây này sang cây khác. Khi còn nhỏ ai cũng dành thời gian chơi bời nhưng khi lớn, ta thường có cảm giác bị kéo ra khỏi thiên đường này và bị đè nặng bởi những trách nhiệm. Người quyến rũ biết rằng con người luôn chờ đợi những niềm vui – họ không thể nào có đủ niềm vui từ bạn bè hay người họ thương yêu, mà họ lại không thể tự mình có được điều đó. Một người đi vào đời họ, cho họ phiêu lưu và lãng mạn thì không thể nào cưỡng lại được. Vui thú là cảm giác được dẫn vượt qua giới hạn, được tràn ngập – bởi một người khác, một trải nghiệm khác. Ai cũng muốn được ngập tràn một cảm giác khác, được thoát khỏi chứng cứng đầu thường ngày của họ. Đôi khi sự chống đối là cách họ nói với ta, “Hãy quyến rũ tôi đi.” Người quyến rũ biết rằng khả năng sẽ có gì đó vui vẻ sẽ khiến một người đi theo họ, và khi được trải nghiệm con mồi sẽ cởi mở, nhân nhượng họ. Họ còn tự luyện cho mình trở nên nhạy cảm với niềm vui vì biết rằng tự mình cảm thấy vui thú sẽ giúp họ dễ dàng hơn nhiều khi làm người khác vui lây.
Một người quyến rũ xem cuộc đời như sân khấu, mọi người đều là diễn viên. Ai cũng thấy mình có những vai diễn không được như ý trong cuộc sống làm họ cảm thấy không được vui. Trái lại, người quyến rũ có thể là bất kì ai và có thể đảm trách được nhiều vai trò. (Nguyên thủy ở đây là thần Zeus, một kẻ quyến rũ tham lam trước những trinh nữ; vũ khí chính của ông là khả năng biến thành bất cứ người hay con vật nào có vẻ là quyến rũ nhất đối với con mồi.) Người quyến rũ cảm thấy vui khi diễn xuất và không bị đè nặng bởi nhân thân, bởi nhu cầu được làm chính mình hay phải tỏ ra tự nhiên. Sự tự do này, sự biến hóa này trong con người và tâm hồn khiến họ trở nên quyến rũ hơn. Điều con người thiếu thốn trong cuộc sống này không phải là thực tế mà là những ảo ảnh, lạc thú, chơi bời. Quần áo người quyến rũ mặc, nơi họ dẫn bạn đến, lời nói và hành động của họ cứ như được nâng lên một chút – không quá kịch nhưng có một chút phi thực tế, như thể hai bạn đang sống trong một đoạn tiểu thuyết hay đóng vai chính trong một bộ phim. Quyến rũ là một dạng sân khấu ngoài đời, nơi gặp gỡ giữa ảo ảnh và hiện thực.
Cuối cùng, người quyến rũ hoàn toàn vô đạo đức trong lối sống. Tất cả chỉ là một trò chơi, một trường đấu để chơi đùa. Biết rằng những người có đạo đức, loại người bị kìm nén hay gắt gỏng vẫn thường lên án sự xấu xa của người quyến rũ, thật ra đang ngấm ngầm ganh tị với sức mạnh của họ, nên họ cũng không quan tâm đến ý kiến người khác. Họ không tranh cãi với những phán xét luân lí – như vậy sẽ cực kì kém quyến rũ. Tất cả đều mềm dẻo, biến hóa, như chính bản thân nó. Quyến rũ là một dạng lừa dối, nhưng con người thích được dẫn lệch hướng, họ khát khao được người khác quyến rũ. Nếu không, những người quyến rũ đã không có được quá nhiều nạn nhân tình nguyện đến thế. Hãy vất bỏ hết những khuynh hướng đạo đức, hãy làm theo triết lí vui vẻ của người quyến rũ, rồi bạn sẽ thấy quá trình còn lại dễ dàng và tự nhiên.
Nghệ thuật Quyến rũ nhằm trang bị cho bạn vũ khí thuyết phục và hấp dẫn người khác, để những người xung quanh bạn từ từ mất khả năng chống cự mà không hiểu như thế nào và tại sao điều đó lại xảy ra. Nó là nghệ thuật chiến đấu trong thời đại tinh tế này.
Mỗi cuộc quyến rũ có hai yếu tố bạn phải phân tích và thấu hiểu: Thứ nhất là chính bạn và bạn có gì quyến rũ; thứ hai là con mồi và những hành động có thể đập tan phòng vệ của họ khiến họ phải đầu hàng. Cả hai mặt đều có tầm quan trọng ngang nhau. Nếu bạn lên kế hoạch mà không chú ý đến phần tính cách của mình có thể lôi kéo người khác, bạn sẽ bị xem là người quyến rũ máy móc, luồn cúi và vụng về. Nếu chỉ dựa vào tính cách quyến rũ của mình mà không chú ý đến đối phương, bạn sẽ tạo ra những sai lầm khủng khiếp và hạn chế tiềm năng của mình.
Vì vậy, Nghệ thuật Quyến rũ được chia làm hai phần. Phần thứ nhất, “Kiểu Người Quyến rũ”, mô tả chín loại người quyến rũ, cộng thêm Người chống Người Quyến rũ (anti-seducer). Nghiên cứu những loại người này giúp bạn nhận thức được thuộc tính quyến rũ vốn có trong bạn là gì vì đó là những viên đá tảng cơ bản trong quyến rũ. Phần thứ hai, “Quá trình quyến rũ”, gồm hai mươi bốn thủ thuật và chiến lược sẽ hướng dẫn bạn làm thế nào bỏ bùa mê, phá vỡ thế chống đối, tiến bước mạnh mẽ trong quyến rũ, và dẫn dụ con mồi đầu hàng. Cầu nối giữa hai phần là chương bàn về mười tám loại nạn nhân bị quyến rũ – mỗi một loại thiếu một điều gì đó trong cuộc sống, trong lòng có một khoảng trống mà bạn có thể bù lấp. Biết được mình đang quyến rũ loại người nào giúp bạn vận dụng ý tưởng trong cả hai phần. Nếu bỏ qua bất kì phần nào trong quyển sách này, bạn sẽ chỉ là một người quyến rũ không hoàn hảo.
Các ý tưởng và chiến thuật trong Nghệ thuật Quyến rũ dựa trên những bài viết và ghi chép lịch sử về những nhân vật quyến rũ thành công nhất trong lịch sử. Nguồn tài liệu này bao gồm hồi kí của chính những người quyến rũ (như của Casanova, Errol Flynn, Natalie Barney, Marilyn Monroe); các tiểu sử (của Cleopatra, Josephine Bonapatre, John F. Kennedy, Công tước Ellington); sổ tay về vấn đề này (đáng chú ý nhất là Nghệ thuật Yêu đương của Ovid); và những ghi chép tiểu thuyết về quyến rũ (Những quan hệ bất chính nguy hiểm của Choderlos de Laclos, Nhật kí Người quyến rũ của Soren Kierkegaard, Giai thoại Genji của Murasaki Shikibu). Các anh hùng trong những tác phẩm văn chương này thường lấy hình mẫu của những người quyến rũ ngoài đời thực. Các chiến thuật họ sử dụng cho thấy mối liên hệ nội tại giữa tiểu thuyết và quyến rũ, đó là tạo ra ảo ảnh và dẫn dắt người đó theo ý mình. Vận dụng những bài học trong sách này vào thực tế tức là bạn đang đi theo con đường của những chuyên gia quyến rũ vĩ đại nhất trong nghệ thuật này đấy.
Cuối cùng, tinh thần giúp bạn trở thành một người quyến rũ tuyệt vời là tinh thần bạn đọc cuốn sách này. Nhà văn Pháp Denis Diderot đã từng viết, “Tôi cho phép tâm hồn tôi tự do theo đuổi ý tưởng khôn ngoan hay ngu ngốc đầu tiên khi nó xuất hiện, giống như trên đại lộ de Foy con người thanh niên phóng đãng trong ta theo sát gót một cô gái làm tiền nào đó, để sau đó bỏ theo một cô khác, tấn công tất cả bọn họ để rồi chẳng gắn kết họ với gì cả. Suy nghĩ của tôi chính là những cô gái làm tiền.” Ý ông là ông để mình bị quyến rũ bởi những ý tưởng, theo đuổi bất cứ điều gì làm ông thấy hứng thú cho đến khi một cái khác hay hơn đến với ông, suy nghĩ của ông bị nhiễm một dạng thú vui nhục dục. Một khi bạn đã bước vào những trang sách này, hãy làm như Diderot khuyên: Hãy để mình bị quyến rũ bởi những câu chuyện và những ý tưởng, hãy để đầu óc cởi mở và suy nghĩ đi hoang. Dần dần bạn sẽ thấy thứ thuốc độc này thấm vào da thịt mình và bạn sẽ bắt đầu xem mọi thứ là nghệ thuật quyến rũ, kể cả cách nghĩ và cách bạn nhìn thế giới.
Đức tính tốt nhất chính là làm tăng nhu cầu quyến rũ.
Natalie Barney
Vì vậy, bị áp bức và khinh miệt đã và luôn là điều người phụ nữ phải chịu đựng trong các chế độ xã hội; tình trạng này kéo dài không suy suyển cho đến nhiều thế kỉ sau, khi kinh nghiệm dạy họ biết thay thế quyền lực bằng kỹ năng. Phụ nữ cuối cùng cũng hiểu được rằng vì mình yếu hơn, nên lợi thế duy nhất của mình là quyến rũ; họ hiểu rằng nếu mình phụ thuộc vào đàn ông vì quyền lực thì đàn ông cũng có thể phụ thuộc vào họ nhờ thú vui. Vì ít được hạnh phúc như đàn ông, họ hẳn đã suy nghĩ, chiêm nghiệm sớm hơn; họ là người biết trước được rằng niềm vui luôn gợi nhớ đến người tạo ra nó và trí tưởng tượng luôn đi xa hơn thực tế. Một khi đã biết được những điều cơ bản này, họ biết trước cách tạo bí ẩn để khơi gợi tò mò; họ luyện tập nghệ thuật từ chối đầy khó khăn ngay cả khi rất muốn đồng ý; kể từ giây phút đó, họ biết cách đốt cháy trí tưởng tượng của đàn ông, họ biết cách khơi gợi và lèo lái những khát khao theo ý mình muốn: Cái đẹp và tình yêu đã được sinh ra như thế; giờ đây số phận người phụ nữ trở nên đỡ khắc nghiệt hơn, không phải họ đã có thể hoàn toàn giải phóng mình khỏi áp bức; mà trong cuộc chiến bất tận giữa đàn ông và phụ nữ, người ta thấy rằng với sự giúp đỡ của sự dịu dàng họ chế ra được thì họ có thể chiến đấu không mệt mỏi, đôi khi chiến thắng, và thường là khéo léo hơn khi lợi dụng chính sức mạnh thống trị họ; thật ra đôi khi đàn ông cũng dùng những vũ khí này của phụ nữ để phản công lại và số phận kẻ nô lệ của họ lại càng trở nên khắc nghiệt hơn.
Choderlos de Lactos, Về vấn đề Giáo dục Phụ nữ, do Lydia Davis dịch, trên tạp chí Tự do Tư tưởng, do Michael Fether biên tập
Làm tình cần nhiều chất thiên tài hơn chỉ huy một đội quân.
Ninon de l’Enclos
Hỡi Menelaus, nếu thật sự ngươi muốn giết ả,
Vậy ta cầu chúa cho ngươi, hãy thực hiện ngay đi,
Trước khi ánh mắt ả vặn xoắn mạch máu trái tim ngươi
Làm ngươi chuyển ý; vì ánh mắt ả là những đội quân,
Và ánh mắt ả lia tới đâu, ở đó làng mạc cháy rụi,
Đến khi tro tàn bị cuốn đi
Bởi tiếng thở dài của ả. Ta biết rõ ả, Menelaus,
Và ngươi cũng vậy. Và bất kì ai biết ả đều phải chịu đựng.
Hecuba nói về nàng Helen thành Troy trong Những phụ nữ thành Troy, do Neil Curry dịch
Không người đàn ông nào có quyền lực mà chống lại sự lừa dối của người phụ nữ.
Hoa cúc trắng của Navarre
Con đường vòng này, mà nhờ đó phụ nữ có thể chiếm được sức mạnh của đàn ông và tạo quyền lực cho mình, chưa được các sử gia quan tâm đúng mức. Từ giây phút người phụ nữ tách khỏi đám đông, là một sản phẩm hoàn chỉnh, độc lập, ban phát niềm vui vốn không thể có nhờ quyền lực mà chỉ nhờ những lời lẽ hoa mỹ…, thời đại của những vị thánh tình yêu lên ngôi. Đó là một bước phát triển dài của lịch sử văn minh… Chỉ với con đường vòng của nghệ thuật yêu đương, người phụ nữ mới có thể khẳng định quyền lực và họ làm điều này bằng cách khẳng định mình ngay tại thời điểm sắp trở thành nô lệ theo ý muốn của đàn ông. Họ khám phá ra được quyền lực của nhục dục, bí mật của nghệ thuật yêu đương, sức mạnh siêu nhiên của cảm xúc bị khơi gợi nhưng không được thỏa mãn. Sức mạnh ấy được xem là một trong những sức mạnh vĩ đại nhất thế giới, đôi khi là cả quyền sinh sát… Cố tình trói buộc các giác quan người đàn ông bằng bùa mê có hiệu quả rất ma thuật, mở ra nguồn xúc cảm vô cùng to lớn trong họ và khuấy động họ như thể bị thúc ép bởi một giấc mơ đầy cảm hứng.
Alexander Von Gleichen – Russwurm Sự cám dỗ của Thế giới, Hannah Waller dịch
Vậy thì, sự kết hợp hai yếu tố, vui sướng và nhượng bộ, là cốt lõi của tình yêu… Điều tồn tại trong tình yêu là nhượng bộ vì vui sướng.
José Ortega Y Gasset, Về Tình yêu, do Tony Talbot dịch
Điều gì là tốt? – Đó là tất cả những gì tôn vinh cảm giác quyền lực, ý chí quyền lực và chính quyền lực trong con người.
Điều gì là xấu? – Đó là tất cả những gì bắt nguồn từ sự yếu đuối.
Hạnh phúc là gì? – Là cảm giác quyền lực tăng lên khi chiến thắng một chướng ngại vật.
Friedrich Nietzche, Chống Giê-su, R.J.Hollingdale dịch
Sự bất mãn, chứng loạn thần kinh, khổ não và thất vọng thường gặp trong phân tích tâm lí rõ ràng là do không thể yêu và không được yêu, do không biết cho và nhận niềm vui, nhưng còn vỡ mộng là do quyến rũ và bị thất bại. Chỉ những người hoàn toàn nằm ngoài sự quyến rũ mới là bịnh hoạn, thậm chí khi họ hoàn toàn có khả năng yêu và làm tình. Khoa học phân tích tâm lí cho rằng nó nghiên cứu sự rối loạn tình dục và thèm muốn, nhưng trên thực tế nó nghiên cứu sự rối loạn quyến rũ… Nhược điểm nghiêm trọng nhất luôn liên quan đến quyến rũ chứ không phải niềm vui, và sự đam mê chứ không phải sự thỏa mãn về tình dục hay trong đời sống.
Jean Baudrillard, Quyến rũ
Bất kì điều gì vì tình yêu thì không còn trong ngưỡng tốt hay xấu.
Friedrich Nietzsche, Ngoài ngưỡng tốt hay xấu, Walter Kaufmann dịch
