Cách đây đã lâu, tôi có dịp đi thuyền trên dòng sông Xibiri ảm đạm vào một đêm thu tối trời. Đến khúc sông ngoặt, đột nhiên ở phía trước, dưới những dãy núi tối om, vụt lóe lên một đám lửa nhỏ.
Đốm lửa lóe sáng, chói lọi, rõ thật gần…
– Chà, lạy Chúa! – Tôi sung sướng thốt lên. – Sắp được nghỉ đêm rồi.
Người lái đò ngoái lại nhìn đốm lửa và lại thản nhiên ra sức đẩy tay chèo.
– Còn xa khướt!
Tôi không tin: thì đốm lửa vẫn đây kia, nhoi hẳn ra khỏi bóng đêm mung lung. Nhưng người lái đò hóa ra lại đúng: quả là còn xa thật.
Những đốm lửa đêm vốn dĩ như vậy đó. Cứ lấn át bóng đêm mà tiến lại gần, cứ lóe sáng lên, cứ hẹn, cứ làm như ở ngay đó gần gặn mà mồi chài. Có cảm giác rằng, chỉ hai ba chèo nước nữa – thế là đường dài tới đích… Vậy mà – còn là xa!…
Và đêm ấy chúng tôi còn phải bơi thuyền mãi trên dòng sông tối om như mực. Những đốm lửa nhỏ vẫn như gần, mà vẫn cứ xa… lập lòe mời nhử.
Giờ đây tôi thường hay nhớ lại dòng sông tối om giữa đôi bờ núi đã che trùm với đốm lửa nhỏ sống động đêm ấy. Cả trước đấy cũng như sau này, có biết bao nhiêu đốm lửa khác cũng đem cái vẻ gần gặn của mình ra mà mồi nhử huyễn hoặc không phải chỉ riêng một mình tôi. Nhưng cuộc sống vẫn trôi đi giữa đôi bờ ảm đạm ấy, còn những đốm lửa vẫn cứ mãi xa xăm, và đành lại phải ráng sức dấn thêm tay chèo….
Nhưng dù sao… dù sao đi nữa, ở phía trước – vẫn là những đốm lửa!…
