BÍ QUYẾT 87: Đảm bảo đoạn phim của bạn thật ngắn gọn
Vì TED cực lực phản đối các hình thức quảng cáo thương mại, nên tổ chức này hiếm khi chọn diễn giả xuất thân từ các doanh nghiệp truyền thống – tức những người chỉ nói để quảng bá cho những gì họ làm. Hơn nữa, với quan niệm thông thường cho rằng tất cả mọi thứ dính đến quảng cáo đều xấu xa, ta sẽ không mong được thấy vị phó chủ tịch của một trong những hãng marketing lớn nhất thế giới xuất hiện trên sân khấu chính. Nhưng Rory Sutherland từ Ogilvy & Mather UK đã phá lệ nhờ các phương thức quảng bá cho việc ứng dụng quảng cáo nhằm mục đích tốt đẹp. Dàn ý tóm lược bài diễn thuyết của anh được trình bày trong Bảng 15.1.
Bảng 15.1. Dàn ý bài diễn thuyết Life Lessons from an Ad Man (tạm dịch: Bài học cuộc sống từ người làm quảng cáo) của Rory Sutherland trên TED
Ngoài 22 slide, Rory còn sử dụng hai đoạn phim video. Đoạn phim thứ nhất là một đoạn quảng cáo 30 giây kết thúc với lời thuyết minh: “Ngũ cốc New Diamond Shreddies. Vẫn 100% ngũ cốc nguyên hạt dạng kim cương ngon tuyệt.” Đoạn phim ngắn gọn và ngọt ngào này đã tạo tiếng cười lớn khi khán giả nhận ra chất châm biếm trong đó: các viên kim cương chỉ là những hình vuông được xoay một góc 45 độ.
Sau vài nhận xét, anh lại chiếu một đoạn phim 65 giây về một nhóm người tham gia khảo sát phản hồi về loại ngũ cốc mới trong một nghiên cứu tìm hiểu thị trường. Tuy có nhiều đoạn vui nhộn, nhưng đoạn phim này dường như hơi dài. Bất kể do bẩm sinh hay được nuôi dưỡng, chúng ta đều đã quen xem những đoạn phim được ngắt thành từng phân đoạn 30 giây. Rory có thể bỏ hẳn đoạn phim thứ hai này hoặc cắt bớt 50% thời lượng.
Diễn viên hài Charlie Todd, người bạn đã gặp trong Chương 2 về cách tổ chức bài diễn thuyết, là một chuyên gia vận dụng các đoạn phim. Sử dụng một đoạn phim trong bài thuyết trình có thể khiến khán giả mất tập trung, nhưng chiếu bốn đoạn phim có thể gây mất tập trung đến 10 lần, nên bạn phải hết sức chú ý điều này. Todd đã xử lý việc này một cách thành thục bằng cách chiếu các đoạn phim nhìn chung có thời lượng giảm dần, bắt đầu từ đoạn dài nhất với 180 giây, sang một đoạn 65 giây, một đoạn 77 giây rồi cuối cùng là một đoạn 50 giây. Sử dụng các đoạn phim ngắn dần sẽ tạo cho khán giả cảm giác hài lòng vì bài nói chuyện đang tăng tốc.
BÍ QUYẾT 88: Đứng sang một bên và xem những đoạn phim có chất lượng âm thanh cao
Hai đoạn phim của Rory Sutherland là một trải nghiệm nghe nhìn hoàn chỉnh thu hút toàn bộ sự chú ý của khán giả. Nếu anh cố thuyết minh, khán giả hoặc sẽ không hiểu anh, hoặc sẽ không hiểu được nội dung nói về truyền thông đa phương tiện. Thay vì nhìn xuống khán giả hay nhìn chằm chằm vào màn hình chạy chữ (màn hình đối diện với người trình bày), Rory Sutherland đã khéo léo đứng khẽ sang một bên và quay người nhìn lên màn hình lớn với khán giả.
BÍ QUYẾT 89: Thuyết minh cho những đoạn phim thiếu âm thanh
Ngược với phương pháp của Rory Sutherland, Charlie Todd lại thuyết minh cho các đoạn phim của mình. Đây là cách tiếp cận đúng đắn khi âm thanh chứa nhiễu âm nền chất lượng thấp. Hơn nữa, việc thuyết minh rất quan trọng đối với các đoạn phim dài hơn một phút, như trường hợp của ba trong bốn đoạn phim của Todd. Bên cạnh những nghệ sĩ trình diễn như Charlie, các nhà phát minh thường trình chiếu và thuyết minh cho những đoạn phim giới thiệu công nghệ mà họ sáng tạo ra.
Bạn sẽ không bao giờ thấy một đoạn phim trên TED có sự cố kỹ thuật vì vấn đề này đã được biên tập ở khâu hậu kỳ. Tuy nhiên, tôi có thể đảm bảo khá chắc rằng bạn sẽ gặp nhiều vấn đề từ nhỏ đến lớn trong các đoạn phim ở sự kiện TEDx. Vấn đề là các đoạn phim thường chạy rất ổn trên máy tính của bạn, nhưng lại trở chứng vì nhiều lý do khi được trình chiếu bằng máy chiếu và hệ thống âm thanh.
Vì lẽ đó, tôi khuyên các diễn giả tại những sự kiện nhỏ nên loại bỏ hoàn toàn video. Nhưng trong một sự kiện mà video nhất thiết phải đi cùng bài nói chuyện của bạn, hãy đến sớm và chạy thử toàn bộ đoạn phim của bạn trước khi sự kiện bắt đầu.
Bạn có thể nhận thấy tôi chủ trương phản đối việc sử dụng slide và các đoạn phim trừ phi chúng bổ sung giá trị đáng kể và giúp dẫn chứng cho kinh nghiệm của bản thân. Các đạo cụ hỗ trợ là một yếu tố thiết kế khác đại diện cho phương án bổ sung và thay thế hiệu quả cho hai phương cách trên. Chương tiếp theo sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng chúng hiệu quả.
BÍ QUYẾT 87: Đảm bảo đoạn phim của bạn thật ngắn gọn
Vì TED cực lực phản đối các hình thức quảng cáo thương mại, nên tổ chức này hiếm khi chọn diễn giả xuất thân từ các doanh nghiệp truyền thống – tức những người chỉ nói để quảng bá cho những gì họ làm. Hơn nữa, với quan niệm thông thường cho rằng tất cả mọi thứ dính đến quảng cáo đều xấu xa, ta sẽ không mong được thấy vị phó chủ tịch của một trong những hãng marketing lớn nhất thế giới xuất hiện trên sân khấu chính. Nhưng Rory Sutherland từ Ogilvy & Mather UK đã phá lệ nhờ các phương thức quảng bá cho việc ứng dụng quảng cáo nhằm mục đích tốt đẹp. Dàn ý tóm lược bài diễn thuyết của anh được trình bày trong Bảng 15.1.
Bảng 15.1. Dàn ý bài diễn thuyết Life Lessons from an Ad Man (tạm dịch: Bài học cuộc sống từ người làm quảng cáo) của Rory Sutherland trên TED
Ngoài 22 slide, Rory còn sử dụng hai đoạn phim video. Đoạn phim thứ nhất là một đoạn quảng cáo 30 giây kết thúc với lời thuyết minh: “Ngũ cốc New Diamond Shreddies. Vẫn 100% ngũ cốc nguyên hạt dạng kim cương ngon tuyệt.” Đoạn phim ngắn gọn và ngọt ngào này đã tạo tiếng cười lớn khi khán giả nhận ra chất châm biếm trong đó: các viên kim cương chỉ là những hình vuông được xoay một góc 45 độ.
Sau vài nhận xét, anh lại chiếu một đoạn phim 65 giây về một nhóm người tham gia khảo sát phản hồi về loại ngũ cốc mới trong một nghiên cứu tìm hiểu thị trường. Tuy có nhiều đoạn vui nhộn, nhưng đoạn phim này dường như hơi dài. Bất kể do bẩm sinh hay được nuôi dưỡng, chúng ta đều đã quen xem những đoạn phim được ngắt thành từng phân đoạn 30 giây. Rory có thể bỏ hẳn đoạn phim thứ hai này hoặc cắt bớt 50% thời lượng.
Diễn viên hài Charlie Todd, người bạn đã gặp trong Chương 2 về cách tổ chức bài diễn thuyết, là một chuyên gia vận dụng các đoạn phim. Sử dụng một đoạn phim trong bài thuyết trình có thể khiến khán giả mất tập trung, nhưng chiếu bốn đoạn phim có thể gây mất tập trung đến 10 lần, nên bạn phải hết sức chú ý điều này. Todd đã xử lý việc này một cách thành thục bằng cách chiếu các đoạn phim nhìn chung có thời lượng giảm dần, bắt đầu từ đoạn dài nhất với 180 giây, sang một đoạn 65 giây, một đoạn 77 giây rồi cuối cùng là một đoạn 50 giây. Sử dụng các đoạn phim ngắn dần sẽ tạo cho khán giả cảm giác hài lòng vì bài nói chuyện đang tăng tốc.
Hai đoạn phim của Rory Sutherland là một trải nghiệm nghe nhìn hoàn chỉnh thu hút toàn bộ sự chú ý của khán giả. Nếu anh cố thuyết minh, khán giả hoặc sẽ không hiểu anh, hoặc sẽ không hiểu được nội dung nói về truyền thông đa phương tiện. Thay vì nhìn xuống khán giả hay nhìn chằm chằm vào màn hình chạy chữ (màn hình đối diện với người trình bày), Rory Sutherland đã khéo léo đứng khẽ sang một bên và quay người nhìn lên màn hình lớn với khán giả.
Ngược với phương pháp của Rory Sutherland, Charlie Todd lại thuyết minh cho các đoạn phim của mình. Đây là cách tiếp cận đúng đắn khi âm thanh chứa nhiễu âm nền chất lượng thấp. Hơn nữa, việc thuyết minh rất quan trọng đối với các đoạn phim dài hơn một phút, như trường hợp của ba trong bốn đoạn phim của Todd. Bên cạnh những nghệ sĩ trình diễn như Charlie, các nhà phát minh thường trình chiếu và thuyết minh cho những đoạn phim giới thiệu công nghệ mà họ sáng tạo ra.
Bạn sẽ không bao giờ thấy một đoạn phim trên TED có sự cố kỹ thuật vì vấn đề này đã được biên tập ở khâu hậu kỳ. Tuy nhiên, tôi có thể đảm bảo khá chắc rằng bạn sẽ gặp nhiều vấn đề từ nhỏ đến lớn trong các đoạn phim ở sự kiện TEDx. Vấn đề là các đoạn phim thường chạy rất ổn trên máy tính của bạn, nhưng lại trở chứng vì nhiều lý do khi được trình chiếu bằng máy chiếu và hệ thống âm thanh.
Vì lẽ đó, tôi khuyên các diễn giả tại những sự kiện nhỏ nên loại bỏ hoàn toàn video. Nhưng trong một sự kiện mà video nhất thiết phải đi cùng bài nói chuyện của bạn, hãy đến sớm và chạy thử toàn bộ đoạn phim của bạn trước khi sự kiện bắt đầu.
Bạn có thể nhận thấy tôi chủ trương phản đối việc sử dụng slide và các đoạn phim trừ phi chúng bổ sung giá trị đáng kể và giúp dẫn chứng cho kinh nghiệm của bản thân. Các đạo cụ hỗ trợ là một yếu tố thiết kế khác đại diện cho phương án bổ sung và thay thế hiệu quả cho hai phương cách trên. Chương tiếp theo sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng chúng hiệu quả.
