Họ nói rằng cái đó chẳng là cái gì, rằng người ta không bị đau đớn, rằng đó là một sự kết thúc êm dịu, chết theo cách đó là đã đơn giản hóa lắm rồi.
Này, thế thì cơn hấp hối kéo dài đến sáu tuần và tiếng rên đau của cả một ngày, đó là gì vậy?
Những mối lo âu suốt cả một ngày không thể vãn hồi được, cái ngày trôi đi quá chậm và quá nhanh, đó là gì?
Nhìn bề ngoài thì đó không phải là đau đớn, không phải là máu cạn từng giọt, trí tuệ chết dần từng ý nghĩ mang lại những cơn co giật y hệt mọi trường hợp chết hay sao?
Và rồi người ta không thấy đau đớn gì. Có chắc thế không?
Ai nói với họ như vậy? Người ta có kể lại rằng một khi cái đầu bị chém, máu còn đang chảy mà lại đứng lên thành sọt kêu lên cho mọi người nghe rằng “Không đau gì cả” không?
Những người chết theo cách của họ có trở về cảm ơn họ và nói với họ rằng: “Thật là một phát minh tuyệt vời, cứ duy trì thế đi, máy chạy tốt lắm” không?
Robespierre, Louis XVI có trở về nói như thế không?
Không! Tuyệt nhiên không! Không đầy một phút, chưa đến một giây và công việc đã xong! Có bao giờ họ tự đặt mình, dù chỉ trong ý nghĩ, ở vị trí của người xấu số kia vào lúc lưỡi dao nặng nề rơi xuống cắt đứt thịt, đứt dây thần kinh, đập tan các đốt sống…
Nhưng sao? Một nửa giây đồng hồ?
Sự đau đớn đã bị che giấu.
Thật ghê tởm!
