Con gái tôi tươi tắn, hồng hào, đôi mắt mở to, nó rất xinh.
Người ta đã mặc cho nó một cái áo dài rất vừa vặn.
Tôi đón lấy nó, rồi ôm chặt nó trong vòng tay trên đầu gối tôi. Tôi hôn lên mái tóc nó.
Tại sao con không đi với mẹ đến đây. Mẹ nó ốm, bà cũng vậy.
Thôi được.
Con bé nhìn tôi ngạc nhiên vì được vuốt ve âu yếm, được hôn hít. Nó để mặc tôi muốn làm gì thì làm nhưng thỉnh thoảng lại nhìn sang chị giúp việc đang ngồi khóc thút thít ở góc buồng.
Cuối cùng tôi cũng nói được mấy câu:
– Marie, – tôi nói, – Marie bé bỏng của cha!
Tôi siết chặt nó vào bộ ngực căng phồng vì tiếng khóc thổn thức của tôi.
Nó thốt lên một tiếng kêu nho nhỏ. Nó nói với tôi:
– Ô! Thưa ông, ông làm cháu đau, – nó nói vậy.
Thưa ông. Mới xa tôi có một năm. Con gái đáng thương của tôi, con đã quên, quên khuôn mặt, giọng nói vì chòm râu ở cằm tôi, quần áo đang mặc và cả nước da xám ngoét của tôi. Sao! Nó không còn nhớ đến tôi nữa ư? Nó là con gái duy nhất của tôi. Tôi muốn lại được sống với nó. Sao! Tôi không còn là cha đẻ của nó nữa ư? Tôi buộc không được nghe tiếng gọi thân thương đó, từ của ngôn ngữ trẻ con êm ái đến nỗi không thể tồn tại trong ngôn ngữ của người lớn. Đó là tiếng papa, tiếng gọi cha, đời đời vẫn là tiếng nói của trẻ con.
Tuy vậy được nghe từ đó từ cái miệng xinh xinh này một lần nữa, chỉ một lần nữa thôi, đó là tất cả những gì tôi đã yêu cầu để đổi lấy cuộc đời bốn mươi năm mà người ta sẽ lấy đi của tôi.
– Con nghe đây Marie, – vừa nói tôi vừa lấy tay nó chụm vào tay tôi, – con không biết ta hay sao?
Con bé nhìn tôi với cặp mắt xinh đẹp và trả lời:
– Không ạ! Nhất định là không ạ!
– Con hãy nhìn kỹ đây, – tôi nhắc lại – Làm sao con lại không biết ta là ai chứ?
Nó trả lời:
– Có ạ. – Nó trả lời. – Một ông… ạ!
Than ôi! Mình chỉ tha thiết yêu thương mỗi một con người trên đời, yêu nó với cả tấm lòng, ôm nó trước mặt để nó thấy mình, nhìn rõ mình, nói chuyện với mình, trả lời mình mà lại không biết mình là ai! Chỉ mong có được an ủi của nó và là người duy nhất không biết mình cần sự an ủi của nó vì mình sắp chết.
Tôi lại hỏi:
– Marie, con có bố không?
Nó trả lời:
– Thưa ông, có, – đứa trẻ trả lời.
– Thế thì, người đó ở đâu?
Nó ngước cặp mắt mở to ngạc nhiên:
– Thế ông không biết à? Bố chết rồi.
Rồi nó kêu lên. Tôi suýt tuột tay để ngã nó.
– Chết! – Tôi tự nói với mình. – Marie, con có biết chết là thế nào không?
Con bé trả lời:
– Thưa ông, có. Người chết là ở dưới đất hay ở trên trời.
Rồi nó tiếp tục không chờ tôi hỏi thêm.
– Sáng và tối con đều ngồi trên đầu gối mẹ cầu Chúa phù hộ cho bố.
Tôi hôn lên trán nó:
– Marie, con đọc cho ta lời cầu nguyện của con đi!
– Thưa ông, không thể được. Lời cầu nguyện không thể đọc được vào ban ngày. Tối nay ông đến nhà con, con sẽ nói lời cầu nguyện cho ông nghe.
Thế là đủ! Tôi ngắt lời nó:
– Marie, chính ta là bố của con đây…
Nó thốt lên:
– A! Thế ạ.
Tôi nói thêm:
– Con có muốn ta là bố của con không?
Đứa trẻ xoay sang phía khác:
– Không, bố con đẹp hơn nhiều.
Tôi hôn nó trong nước mắt. Nó tìm cách chuồi khỏi tay tôi và kêu:
– Râu ông làm con đau lắm.
Thế là tôi lại bế nó đặt trên đầu gối, nhìn nó rồi hỏi:
– Marie, con biết đọc chưa?
– Có ạ, – nó trả lời. – Con biết đọc. Mẹ con cho con đọc những bức thư của mẹ.
Tôi chỉ vào mảnh giấy nhàu nát nó đang cầm trong bàn tay bé nhỏ của nó và nói:
– Vậy con đọc đi xem nào.
Nó lúc lắc cái đầu xinh đẹp:
– Con chỉ đọc được các truyện ngụ ngôn.
– Cứ thử đọc xem nào!
Con bé mở rộng mảnh giấy ra ê a đánh vần: QUYẾT ĐỊNH.
Tôi giật lại mảnh giấy khỏi tay nó. Đó là bản án tử hình của tôi, nó đang đọc cho tôi nghe. Chị giúp việc đã bỏ ra một xu để có được tờ giấy đó. Đối với tôi, nó đắt hơn thế nhiều!
Không có lời nào tả nổi cảm xúc của tôi. Sự mãnh liệt của tôi làm con bé sợ hãi. Nó phụng phịu gần như khóc. Bỗng nhiên nó nói với tôi:
– Trả con tờ giấy đây. Để con chơi!
Tôi trao con bé cho chị giúp việc:
– Đem nó đi.
Rồi tôi rơi mình xuống ghế, ủ rũ, hiu quạnh, tuyệt vọng. Bây giờ họ phải đến giải tôi đi.
Không có gì để tôi gắn bó nữa. Sợi dây cuối cùng của trái tim đã tan nát. Tôi sẵn sàng để họ làm gì tôi thì làm[14].
