Một thân người cao gầy đang bước nhanh trên lối dẫn đến chỗ chúng tôi. Người đó đội cái mũ bằng nỉ đã cũ lại rách, mặc cái áo sơ mi xộc xệch bên trong một cái áo len đan vụng về.
“Bà dì Edith,” Sophia kêu lên.
Thân người đó dừng lại một hai lần, cúi xuống các hàng rào hoa, sau đó đi về chỗ chúng tôi. Tôi vội đứng lên.
Sophia giới thiệu: “Dì Edith, đây là Charles Hayward. Còn đây là dì em, cô de Haviland.”
Edith de Haviland là một bà khoảng bảy mươi tuổi. Mớ tóc màu xám hơi rối, gương mặt nhăn nheo, cái nhìn sắc sảo và soi mói.
“Cậu đấy à?” bà ta hỏi. “Ta có nghe nói về cậu. Từ Miền Đông trở về. Cha cậu khỏe không?”
Hết sức ngạc nhiên, tôi đáp rằng cha rất khỏe.
“Ta biết y lúc y còn là đứa trẻ,” cô de Haviland nói. “Ta biết rõ mẹ y. Cậu khá giống bà ta. Cậu đến đây để giúp đỡ chúng ta – hay vì việc gì khác?”
“Cháu mong đến để giúp đỡ,” tôi đáp hơi lừng khừng.
Bà lão gật đầu: “Chúng ta cần sự giúp đỡ. Nơi đây nhung nhúc cảnh sát. Nhảy xổ vào người ta khắp chốn này. Không ưu vài đứa trong đám đó. Một cậu trai từng học một trường tử tế thì không nên vào làm cảnh sát. Cứ trông cậu con trai của bà Moyra Kinoul, cả ngày chỉ đứng điều khiển giao thông tại Marble Arch. Làm cho người ta cảm thấy không biết mình đang ở nơi nào nữa!”
Bà quay sang Sophia: “Sophia, cháu cưng, bà vú đang kiếm con, chuyện cá tôm gì đấy.”
“Chán thật,” Sophia nói. “Cháu sẽ đi gọi điện thoại trả lời.”
Nàng bước nhanh về hướng ngôi nhà. Bà dì de Haviland cũng quay lưng và đi chầm chậm về hướng đó. Tôi bước đi bên cạnh bà.
“Cậu biết không, nếu không có người ăn kẻ ở, chúng ta phải làm hết mọi việc. Gần như ai cũng có một bà vú già. Họ đến giặt ủi quần áo, nấu ăn và làm mọi việc trong nhà. Họ đáng tin cậy. Ta chọn người này cho ta – nhiều năm trước.” Bà dừng lại nhổ những cọng cỏ xanh ghim vào quần bà. “Thật đáng ghét – cái loại cỏ bìm bìm dại này! Loại cỏ tệ hại nhất! Chúng bám vào, đâm vào – và cậu không thể gỡ sạch hết, chúng mọc tùm lum.”
Bà dùng gót giẫm mạnh lên bụi cỏ xanh mọc dại dưới chân bà.
“Cậu Charles Hayward, đây là một sự việc tồi tệ,” bà nhìn về hướng ngôi nhà và nói, “Thế cảnh sát nghĩ sao? Có lẽ ta không nên hỏi cậu. Có vẻ rất kỳ cục khi cho rằng ông Aristide bị đầu độc. Về vấn đề này, cái chết của ông ta dường như không bình thường. Ta không hề ưa ông ta – không hề! Nhưng ta không hề có ý nghĩ giết ông ta… Làm cho ngôi nhà dường như – thật là trống vắng.”
Tôi không nói gì. Với những lời lẽ cộc lốc, có vẻ như Edith de Haviland đang trong tâm trạng hồi tưởng.
“Sáng nay, ta nhớ lại – ta đã sống ở đây lâu lắm. Hơn bốn chục năm. Ta đến đây khi chị gái ta chết. Ông ấy yêu cầu ta. Bảy đứa con và đứa nhỏ nhất chỉ mới một tuổi… Có thể nào bỏ chúng cho một kẻ không cùng máu mủ nuôi dạy? Một cuộc hôn nhân mới không thể không có. Ta luôn cảm thấy Marcia – rất quyến rũ. Một kẻ xa lạ xấu xa! Aristide cho ta toàn quyền. Làm vú em, quản gia, lo ăn học. Chăm lo toàn bộ chuyện ăn uống – nhưng không phải những đĩa cơm nhiều gia vị ông ta thường ăn.”
“Và bà đã ở đây từ khi ấy?” tôi lẩm bẩm.
“Đúng. Thật là kỳ lạ… Đáng lẽ ta nên ra đi khi bọn trẻ lớn lên và yên bề gia thất. Thực ra, có lẽ ta lưu luyến khu vườn. Và còn có Philip. Khi một người đàn ông lấy một nữ diễn viên, y không thể trông mong có cuộc sống gia đình. Nữ diễn viên có con làm chi không biết. Đứa con vừa ra đời là chúng đi mất và đến diễn tại nhà hát kịch Edinburg hay ở đâu đó càng xa càng tốt. Philip đã làm một việc sáng suốt, nó trở về đây với những quyển sách của nó.”
“Thế bác Philip Leonides làm gì?’
“Nó viết sách. Không biết tại sao. Không ai thèm đọc sách của nó. Toàn những chi tiết lịch sử mù mờ. Cậu chưa bao giờ nghe nói đến chúng, phải không?” Tôi thừa nhận.
“Tốn rất nhiều tiền, nhưng mà nó lại có tiền,” bà dì de Haviland nói. “Hầu hết mọi người đều ngưng chơi trò lập dị và kiếm sống.”
“Sách của bác Philip có ai mua không?
“Dĩ nhiên là không. Nó cho rằng nó là một tác giả lớn của một thời kỳ nào đó và sẽ là mãi mãi. Nó không làm gì để bán sách. Ông lão Aristide đã bỏ ra – đâu chừng hàng trăm ngàn bảng – quả thật là kỳ lạ – cho nó! Để tránh trách nhiệm sau khi chết! Ông để bọn con tự chủ về tài chính. Roger quản lý việc kinh doanh thực phẩm – Sophia có một số tiền phụ cấp rất đáng kể. Tiền của con cháu được ông gửi ủy thác cho chúng.”
“Như vậy sau cái chết của ông, không riêng một ai được nhận thêm tiền?”
Bà lão đưa mắt nhìn tôi một cái nhìn kỳ lạ.
“Có chứ. Tất cả đều có thêm tiền. Nếu bọn chúng yêu cầu, biết đâu, chúng có thể có thêm.”
“Dì de Haviland, bà có nghĩ ai đầu độc ông Aristide không?”
Bà chậm rãi trả lời:
“Không, dĩ nhiên là không. Sự việc đó làm ta đau đầu biết chừng nào. Thật tồi tệ khi nghĩ có một kẻ phản phúc trong nhà. Ta cho rằng cảnh sát sẽ tóm ả Brenda tội nghiệp.”
“Bà cho rằng họ có lý khi làm thế hay sao?”
“Ta chỉ có thể nói thế. Đối với ta, ả luôn có vẻ là một con đàn bà trẻ đặc biệt nông nổi, bình thường – khá tầm thường. Ta không cho ả là kẻ đầu độc. Tuy nhiên, nói cho cùng, khi một cô gái trẻ hai mươi bốn tuổi lấy một ông già gần tám mươi, thì rõ mồn một cô ta lấy chồng vì tiền. Theo lẽ thường, cô ta có thể hy vọng trở thành một góa phụ giàu có sớm hơn. Nhưng Aristide là một lão già đặc biệt khỏe mạnh. Bệnh tiểu đường của ông ta không trầm trọng hơn. Ông ta có vẻ sẽ sống đến một trăm tuổi. Ta cho rằng ả chờ đợi mỏi mòn…”
“Trong trường hợp đó,” tôi ngừng lời, không nói thêm.
“Trong trường hợp đó,” bà dì de Haviland nói nhanh, “ít nhiều gì cũng đúng. Dĩ nhiên, sẽ tạo dư luận. Suy cho cùng, ả đâu phải là người trong gia đình.”
“Bà còn có những ý khác à?”
“Những ý khác nào?”
Tôi thầm nghĩ. Tôi nghi ngờ dưới cái mũ rách còn chứa một cái gì nữa.
Đằng sau cái vẻ tươi tỉnh, lời lẽ thiếu mạch lạc, tôi nghĩ, có một bộ óc rất sắc sảo đang hoạt động. Vào ngay lúc ấy, ngay cả tôi cũng tự hỏi phải chăng chính bà dì de Haviland đã đầu độc ông Aristide Leonides…
Ý tưởng đó dường như không thể nào. Trong đầu tôi bỗng hiện lên cái cách bà lão dùng gót chân nghiến lên đám cỏ bìm bìm nằm trên mặt đất với một vẻ bạo tàn không khoan nhượng.
Tôi chợt nhớ đến lời của Sophia. Nhẫn tâm.
Tôi trộm nhìn nghiêng Edith de Haviland.
Lý lẽ thuyết phục và đầy đủ… Nhưng chính xác điều gì khiến cho lý lẽ của bà Edith de Haviland có vẻ thuyết phục và đầy đủ?
Để trả lời câu hỏi này, tôi cần phải tìm hiểu bà rõ hơn.