Trên chiếc giường lạnh lẽo và cô đơn trong căn phòng trống trải trên phố Harcourt, Lisa đang cố ngủ, nhưng cô chợt nhận ra mình đã gà gật được một lúc rồi. Và còn đang có một ác mộng khủng khiếp nữa.
Sau một ngày choáng váng ở cái văn phòng nghiệp dư ấy, cô đã lặng lẽ tự nhủ rằng mọi chuyện không thể nào còn tệ hơn được nữa. Đó là trước khi cô cố đi tìm thuê một chỗ ở.
Cô đã chắc mẩm là mình sẽ có thể nhờ đến một công ty chuyên lo việc thuyên chuyển chỗ ở, nhưng mức phí đăng ký cao đến cắt cổ. Và lời đề nghị được cô đưa ra rất khéo léo qua điện thoại rằng sẽ dành cho họ sự đánh giá tích cực trong tờ tạp chí nếu họ giảm giá cũng chẳng ăn thua gì.
“Chúng tôi không cần gì phải quảng cáo cả,” gã thanh niên bảo cô. “Công việc hiện tại cũng đã vượt quá khả năng xử lý của chúng tôi rồi, tại Con hổ Celtic đấy.”
“Cái gì Celtic cơ?”
“Con hổ.” Gã thanh niên đã nhận ra rằng giọng nói của Lisa không phải là giọng của một người Ireland, nên gã giải thích. “Cô có nhớ là khi nền kinh tế của những nước như Nhật Bản và Hàn Quốc đang bùng nổ, người ta đã gọi là Con hổ châu Á không?”
Tất nhiên là Lisa không nhớ. Những từ như “kinh tế” bao giờ cũng chuội ra khỏi đầu cô.
Gã thanh niên nói tiếp, “Và giờ đây khi mà nền kinh tế của Ireland đang phát triển với tốc độ chóng mặt, chúng tôi gọi đó là Con hổ Celtic.
Điều này có nghĩa là,” anh ta nói một cách tế nhị hết mức có thể, nhưng cũng không tế nhị cho lắm, “Chúng tôi không cần bất kỳ sự quảng cáo miễn phí nào cả.”
“Được rồi,” Lisa rầu rĩ nói, rồi gác điện thoại. “Cám ơn vì bài giảng về kinh tế học.”
Theo lời khuyên của Ashling, cô mua tờ báo buổi tối, rồi lướt qua những cột rao cho thuê căn hộ và nhà nhỏ mặt phố [Nguyên văn là “nhà tàu ngựa1′, chỉ những ngôi nhà nhỏ quanh các quảng trường cô’ ở Anh và Ireland, trước kia từng được sử dụng làm chuồng ngựa, về sau được cải tạo thành những khu nhà ở.] trong khu Dublin 4 sang trọng, và bố trí một số cuộc hẹn xem qua vài chỗ sau giờ làm. Sau đó cô gọi một chiếc taxi bằng tài khoản của Randolph Media để đưa cô đi một vòng qua những chỗ đó.
“Xin lỗi cưng,” tay điều hành taxi nói. “Anh không biết tên em.”
“Đừng lo,” Lisa nói ngọt xớt. “Anh sẽ biết thôi.” Đã từ nhiều năm nay cô không sử dụng phương tiện giao thông công cộng – hoặc trả tiền taxi bằng tiền túi của mình. Và cô cũng không hề có ý định bắt đầu làm thế từ bây giờ.
Chỗ đầu tiên là một ngôi nhà nhỏ ở phố Ballsbridge. Đọc trên báo thì ngôi nhà nghe có vẻ rất lý tưởng – giá cả phải chăng, mã thư tín rất đẹp, cơ sở hạ tầng đâu vào đấy. Quả đúng thế thật, khu vực này có vẻ rất tuyệt với cơ man nào là nhà hàng và quán cà phê, con phố yên tĩnh với hàng cây thẳng tắp trông thật quyến rũ, tất cả những ngôi nhà nhỏ đều xinh xắn và gọn gàng. Trong khi chiếc taxi chầm chậm lăn bánh, tìm kiếm số nhà bốn mươi tám, lần đầu tiên tâm trạng Lisa trở nên phấn chấn kể từ khi cô bập mắt vào Jack. Cô đã bắt đầu hình dung ra cảnh mình sống ở đây.
Và rồi cô chợt nhìn thấy nó. Ngôi nhà duy nhất trên cả con phố trông như thể những người sống trong đó là dân nhảy dù; những tấm rèm xơ xác trong khung cửa sổ, cỏ mọc um tùm cao phải đến vài bộ, một chiếc ô tô han gỉ trên những khối bê tông ở lối dẫn vào. Cô đếm dọc theo những số nhà trước mặt mình lúc này, băn khoăn không hiểu nhà nào là số bốn mươi tám. Bốn mươi hai, bốn mươi tư, bốn mươi sáu, bốn mươi tá…m. Không còn nghi ngờ gì nữa, số bốn mươi tám là ngôi nhà trôngnhư thể nó có một tờ lệnh giải tỏa đang được dán bốp lên mình.
“Ôi, chết tiệt,” cô thốt lên.
Cô đã quên mất. Đã lâu lắm rồi cô mới lại phải đi tìm một nơi để sống đến nỗi cô không nhớ ra rằng đó là việc khủng khiếp đến nhưòng nào. Một chuỗi những thất vọng, cái sau lại còn tê tái và tan nát hơn cả cái trước.
“Lái tiếp đi,” cô ra lệnh.
“Xin tuân lệnh,” người lái taxi nói. “Chúng ta đi đâu bây giờ nhỉ?”
Nơi thứ hai có khá hơn đôi chút. Cho đến khi một con chuột nhỏ màu nâu chạy dọc trên sàn nhà bếp và biến mất bên dưới tủ lạnh với một cái ngoáy ngoáy quả đuôi nhờn mỡ. Trán Lisa nhăn nhúm nhó vì ghê tởm.
Còn chỗ thứ ba ban đầu được miêu tả là “nhỏ xinh” trong khi cụm từ chính xác phải là “bé không thể nào tin nổi.” Nó chỉ là một căn studio một phòng, với phòng tắm bé bằng cái tủ chạn và hoàn toàn không có bếp.
“Hãy cho tôi biết xem nào, cô muốn có bếp làm gì chứ? Những phụ nữ theo đuổi sự nghiệp như cô làm gì có thời gian mà nấu nướng” tay chủ nhà béo núc ních như một con hải cẩu đã nịnh nọt. “Quá bận rộn điều hành thế giới.”
“Tán hay lắm, cậu béo,” Lisa lầm bầm tự nhủ.
Hoàn toàn hết hi vọng, cô lê bước quay ra taxi, và trên chặng đường quay về phố Harcourt cô buộc phải trò chuyện với tay lái xe, tới lúc này anh chàng đã quyết định rằng họ là những người bạn thân thiết.
“…và ông anh cả của tôi cực kỳ khéo tay luôn. Một người nghèo kiết xác tử tế nhất thế giới, anh ấy sẵn sàng làm bất kỳ việc gì cho bất kỳ ai. Từ thay bóng đèn, lắp bàn ghế, cho đến cắt cỏ, tất cả những người ốm đau già yếu ở khu phố chúng tôi đều yêu quý anh ấy…”
Cô tin chấc rằng gã lái xe đang làm cô khó chịu đến chết mất, vậy mà khi bước ra khỏi xe, cô chợt nhận ra là cô thấy nhớ anh ta. Và thế là bây giờ cô sẽ không bao giờ còn biết được chuyện gì đã xảy ra khi anh ta thách thức băng nữ quái đang bắt nạt cô con gái mười bốn tuổi của mình nữa.
Quay trở về căn phòng buồn chán của mình, cõi lòng cô như há toác ra trong một tiếng rú đầy bi phẫn. Mọi thứ còn bị sự mệt mỏi và cơn đói làm cho tồi tệ hơn gấp bội. Cô quằn quại trong những ký ức ảo giác, từ khi cô mới mười tám tuổi, làm việc cho một tờ tạp chí bẩn thỉu và không hề gặp chút may mắn nào trong việc cố tìm thuê một chỗ ỏ tạm gọi là tử tế. Vì một lý do nào đó, trên bàn cờ của cuộc đời, cô đã trượt dài trong một đường ống ngoằn ngoèo như rắn lượn để rồi một lần nữa lại quay về điểm khởi đầu. Tuy vậy, hồi đó tất cả dường như thú vị hơn nhiều.
Khi ấy cô đã vô cùng khát khao được thoát khỏi sự tù túng và ngột ngạt trong ngôi nhà bé nhỏ tầm thường của mình. Từ khi mười ba tuổi cô đã thường xuyên trốn học và tự nhảy lên London ăn cắp đồ trong của hàng. Rồi trở về nhà với đồ trang điểm mắt, khuyên tai, khăn và túi xách trước sự chứng kiến đầy nghi ngờ và lo lắng của mẹ cô, người không bao giờ dám tra hỏi con gái mình.
Đến năm mười sáu tuổi, ngay sau khi rảnh tay làm xong công việc là gạt chuyện thi trượt kỳ thi lấy chứng chỉ tốt nghiệp trung học qua một bên, cô bỏ nhà và lên ở hẳn trên London. Cô và bạn mình là Sandra – người ngay lập tức được coi là sành điệu khi đổi tên thành Zandra – tụ tập cùng ba anh chàng đồng tính tên là Charlie, Geraint và Kevin rồi chuyển vào sống trong cái ổ nhảy dù của họ trong một tòa nhà chung cư ở Hackney. Nơi một cuộc sống vô lo và hoang dại bắt đầu. Chơi hàng “siêu tốc”[Tức amphetamine, hay thuốc lắc, ma túy tổng hợp.], tụ tập ở Astoria mỗi đêm thứ Hai, Heaven vào tối thứ Tư, và The Clink là đêm thứ Năm. Làm giả vé tháng xe bus hết hạn, bắt chuyến xe đêm quay về nhà, nghe nhạc của Cocteau Twins và Art of Noise, gặp gỡ những người đến từ khắp mọi nơi.
Quần áo trở thành trung tâm của đời họ và ưu tiên hàng đầu là phải càng diện càng tốt. Với lời khuyên của mấy chàng trai, những người luôn có sẵn trong tay kho kiến thức bách khoa toàn thư về sự điệu đàng, Lisa nhanh chóng học được cách làm thế nào để trông thật hút hồn.
Ở chợ Camden, Geraint mua cho cô một chiếc váy Body-Map màu đỏ, chật căng, khoét hở một bên đùi, được cô kết hợp với quần nịt màu đỏ và sọc trắng. Túi xách của cô là một cái cặp nhỏ và cứng màu trắng có hình chữ thập đỏ bên trên. Để bộ trang phục thực sự hoàn hảo, Kevin khăng khăng đòi xoáy cho cô một đôi Palladium từ cửa hàng Joseph – tức là loại giày thể thao nhỏ may bằng vải có đế làm bằng lốp ô tô. Anh ta kiếm được đôi giày cho cô rất đúng thời điểm, vì ngay ngày hôm sau anh chàng đã bị đuổi việc. Trên đầu mình Lisa đội một chiếc mũ len được đan theo phong cách cướp biển cắm chi chít những chiếc ghim băng – một tác phẩm cây nhà lá vườn nhái theo thiết kế của John Galliano, được vá víu dưới tay của Kevin, vì anh này muốn trở thành nhà thiết kế thời trang. Còn Charlie thì phụ trách mái tóc của cô. Hồi ấy phụ kiện gắn kèm tóc đang cực mốt, nên anh ta đã nhuộm tóc Lisa thành màu vàng-bạch kim rồi gắn một dải tết đuôi sam màu vàng từ đỉnh đầu cô rủ xuống chấm lưng. Một đêm ở Taboo, tạp chí I-D đã chụp ảnh cô. (Mặc dù họ đều đặn mua tờ tạp chí này suốt sáu tháng sau đó, bức ảnh không bao giờ xuất hiện, nhưng vẫn sắp)
Căn hộ mà họ nhảy dù vào hầu như không có đồ đạc gì nên cả bọn cực kỳ phấn khích khi tìm được một chiếc ghế bành vứt trong một bãi rác. Cả năm người bọn họ cùng hớn hở hè nhau khiêng nó về nhà và thay phiên nhau ngồi vào đó. Tương tự như vậy cốc uống trà cũng phải được dùng theo cơ chế luân phiên, bởi vì cả năm người mà chỉ có hai cái ca. Nhưng không bao giờ có người chợt nghĩ tới việc mua thêm những chiếc khác – một sự phung phí khủng khiếp. Những khoản tiền mặt ít ỏi mà họ có đều được tính toán chi li cho việc mua quần áo, trả tiền vào các câu lạc bộ (nếu như không còn cách nào khác để lảng tránh điều đó) và mua đồ uống.
Cuối cùng thì tất cả cũng có việc làm – Charlie làm thợ làm đầu, Zandra thì làm trong nhà hàng, Kevin làm ở tầng bán hàng của Comme des Garcons, Geraint gác cửa cho một câu lạc bộ sành điệu, còn Lisa làm cho một cửa hàng quần áo trên phố lớn, nơi cô ăn cắp nhiều hơn cả số hàng cô thực sự bán được. Một hệ thống đổi hàng lấy hàng tuyệt vời bắt đầu đi vào hoạt động. Charlie sẽ làm tóc cho Lisa, cô sẽ ăn cắp một chiếc sơ mi cho Geraint, Geraint sẽ để họ vào trong câu lạc bộ Taboo không mất tiền, Zandra sẽ mang cho họ những ly cocktail “Bình minh Tequilla” miễn phí tại nhà hàng nơi cô làm việc. (Tại đây cũng diễn ra một hệ thống hàng đổi hàng mini, bởi vì tay phụ trách quầy bar sẽ không ghi phiếu đối với Zandra để đổi lại những đặc ân yêu đương nhỏ nhặt.) Người duy nhất không tham gia chu trình khép kín này là Kevin bởi vì cửa hàng nơi anh ta làm việc đã đắt lại còn ít hàng đến nỗi, chỉ cần anh ta xoáy một đúng một món thôi, toàn bộ hàng dự trữ sẽ giảm khoảng hai mươi lăm phần trăm. Nhưng anh ta bổ sung thêm sự cổ vũ và khích lệ chung chung, vô thưởng vô phạt cho cả nhóm trong những ngày điên cuồng tôn thờ hàng hiệu của giai đoạn giữa đến cuối thập niên tám mươi khi ấy.
Không một ai trong bọn họ chịu chi tiền mua đồ ăn – giống như cốc và đồ đạc, đó cũng là một sự lãng phí. Nếu có lúc nào đó thấy đói họ sẽ mò đến nhà hàng nơi Zandra làm việc và đòi ăn. Hoặc không thì kéo nhau đi ăn trộm ở cửa hàng Safeway gần nơi ở. Nhẩn nha bước giữa những lối đi, vừa đi vừa ăn, rồi ném giấy gói hoặc vỏ chuối vào phía cuối những giá bày hàng. Thỉnh thoảng Lisa còn khăng khăng đòi mang hẳn đồ ăn cắp ra ngoài theo người, cô thích cái cảm giác hồi hộp mà chuyện đó mang đến cho mình.
Cuộc sống cứ tiếp diễn như vậy suốt mười tám tháng, cho đến khi sự gắn bó kỳ diệu bắt đầu tan rã thành những cuộc cãi vã và xích mích. Sự thích thú mới lạ của việc thay phiên nhau sử dụng một chiếc cốc đã bắt đầu phai nhạt dần. Sau đó người bạn trai làm phụ trách tạp chí của Lisa đã quyết định mạo hiểm và xoay sở cho cô một công việc ở tờ Sweet Sixteen. Mặc dù cô chẳng có bằng cấp gì và học hành cũng chẳng đến đầu đến đũa, nhưng cô khôn ngoan đến đáng sợ. Cô biết cái gì ở trong, cái gì đang trên đưòng ra ngoài, những ai đáng phải biết, và lúc nào trông cô cũng thật sành điệu đến rực rỡ, choáng ngợp và luôn hợp thời trang nhất. Chỉ một thoáng sau khi có thứ gì đó xuất hiện trên Vogue là Lisa đã lại trưng diện ngay phiên bản giảm giá của nó, và, quan trọng hơn cả, là cô mặc nó với sự tự tin chắc nịch. Rất nhiều người mặc những chiếc váy ngắn kiểu bồng chỉ vì họ biết là họ nên theo mốt, nhưng hầu hết họ đều không thể rũ bỏ được cảm giác bối rối và xấu hổ đi kèm. Trong khi Lisa khoe những chiếc váy của mình một cách đầy kiêu hãnh.
Hồi đó, cũng như bây giờ, tờ tạp chí nơi cô làm việc có ngân sách rất hạn hẹp và thật khó có thể tìm được một căn hộ cô có đủ khả năng trả tiền thuê. Nhưng sự khác biệt là, hồi đó, một công việc chết dẫm ở một tờ tạp chí đã được cho là kỳ diệu lắm rồi – chỉ riêng việc được làm việc cho một tờ tạp chí đã là điều quan trọng. Và sau khi đã phải sống kiểu nhảy dù – có gắng tìm một nơi gọi là tử tế để sống quả thật là một bước nhảy vọt. Hoàn cảnh dạo ấy còn đáng được coi là thi vị. Một niềm tự hào, chứ không có gì là xấu hổ. Mặc dù cô chỉ ở dưới đáy của cả xã hội, cô vẫn là câu chuyện thành công của nhóm Năm ngưòi sống trong một căn hộ nhảy dù ồ Hackney.
Và giờ hãy thử nhìn họ xem. Charlie làm việc trong một tiệm làm tóc ở phố Bond và có rất nhiều khách hàng ruột, tất cả bọn họ đều là những phụ nữ giàu kinh khủng. Zandra đã lấy lại tên cũ Sandra, quay về nhà ở Hemel Hempstead, kết hôn và đẻ liền một mạch ba đứa con. Kevin cũng đã kết hôn – với Sandra. Cuối cùng hóa ra anh ta nói mình là người đồng tính chỉ vì anh ta nghĩ như thế mới sành điệu. Geraint đã chết, anh ta nhận kết quả dương tính với HIV năm 1992 và ba năm sau đó thì hai lá phổi anh ta đầu hàng. Còn Lisa, hãy nhìn Lisa bây giờ xem. Suốt ngần ấy năm làm việc vất vả, chỉ để ra nông nỗi này, quay lại từ đầu. Làm sao chuyện đó lại có thể xảy ra được?
***
Quay lại với hiện thực đầy ác mộng, Lisa trèo vào chiếc giường khách sạn của mình và hút thuốc liên tục, chờ thuốc Rohypnol [Rohypnol là tên thương mại của nhóm hoạt chất flunitrazepam, ngoài hiệu ứng gây lơ mơ, an thần, buồn ngủ, giãn cơ và quên hết mọi việc, Rohypnol còn là một chất ma túy] mang đến cho cô bốn tiếng đồng hồ quên lãng đầy quý giá. Nhưng quanh đi quẩn lại vẫn là những ý nghĩ tồi tệ như cũ. Cô choáng váng trước núi công việc khổng lồ đang chờ mình ở Colleen và căm hận vì đã ở đây. Nhưng không còn đường nào thoát ra được nữa. Cô không thể quay về London. Ngay cả khi có một vị trí tổng biên tập còn trống – mà hiện tại thì không có rồi – ngưòi ta cũng sẽ chỉ đánh giá bạn qua con số mới nhất của Cục Kiểm toán Phát hành. Cô sẽ phải biến Colleen thành một câu chuyện thành công vững chắc trước khi có bất kỳ ai khác chịu thuê cô. Mắc kẹt rồi.
Cô cầm vỉ thuốc Rohypnol lên và ý nghĩ tự tử dường như chợt trở nên hấp dẫn làm sao. Liệu mười sáu viên thuốc có đủ để cô tự giết mình không nhỉ? Có lẽ, cô quả quyết. Cô chỉ việc nhắm mắt lại và trượt dần khỏi tất cả. Ra đi ngay trên đỉnh vinh quang, khi tên tuổi cô vẫn còn là tấm gương điển hình cho những tạp chí thành công với số lượng phát hành lớn. Bảo toàn danh tiếng của cô đời đời vĩnh cửu.
Từ trước đến nay cô vẫn luôn là người sống sót trong mọi hoàn cảnh, và cũng chưa bao giờ nghĩ tới chuyện tự tử – và cô làm thế trong lúc này cũng chỉ vì chết dường như là cách thích hợp nhất để sống sót. Nhưng càng nghĩ nhiều về nó cô lại càng thấy rằng tự tử không phải là một lựa chọn: tất cả sẽ chỉ nghĩ đơn giản rằng cô gục ngã vì áp lực và họ sẽ hả hê như điên cho mà xem.
Cô vật vã, nghĩ tới từng nhân vật trong ngành tạp chí của nước Anh sẽ xuất hiện trong đám tang của cô, mang theo cùng với họ khúc nhạc rì rầm rằng Cô ta không trụ nổi, cậu biết đấy. Cô gái đáng thương, không chịu nổi nhiệt ấy mà. Quay vào nhau trong những bộ vest đen bóng bẩy – họ thậm chí còn không phải thay bộ quần áo đi làm để đến đám tang – và chúc mừng nhau bởi vì họ vẫn còn đang sống, vẫn còn là những người trong cuộc chơi. Không có chuyện kiệt sức ở đây, không thưa ngài!
Không đủ khả năng chịu nổi nhiệt là tội ác tồi tệ nhất trong ngành xuất bản tạp chí. Còn tồi tệ hơn cả việc tọng cho đẫy bánh hamburger và trở thành kẻ mang size 12, hoặc nói với cả thế giới rằng tóc ngắn đang là mốt trong khi tiền của tất cả mọi người đều đang đổ vào những lọn tóc dài ngang vai. Làm việc với nguyên tắc là chỉ những ai có sức chịu đựng dẻo dai nhất mới trụ nổi, đám người làm trong giới tạp chí bao giờ cũng nhảy cẫng lên khi nghe tin một đồng nghiệp đang “có quãng thời gian nghỉ ngơi lâu dài và xứng đáng” hoặc “dành thêm thời gian cho gia đình mình.”
Một tai nạn bi thảm là lối thoát duy nhất, Lisa tự nhủ. Một tai nạn bi thảm hào nhoáng, cô sửa lại. Quên chuyện bị kẹp dưới một chiếc xe bus Ireland rẻ tiền đi, như thế thậm chí sẽ còn bẽ mặt hơn cả tự tử. Cô sẽ phải bị ngã khỏi một chiếc xuồng cao tốc, ít nhất cũng là thế. Hoặc không thì nổ tung trong một quả cầu lửa khổng lồ màu da cam khi đang bay bằng trực thăng tới một địa điểm chết tiệt nào đó.
… Cô ấy đang trên đường tới Manoir aux Quatre Saisons, tôi nghĩ thế. Thực ra, tôi nghe nói đó là Lâu đài Balmoral. Theo lời mời cá nhân của ai thì cô biết rồi đấy.
Đúng là một cách ra đi mới tương xứng làm sao. Phi thường trong cái chết cũng như trong cuộc sống.
Cháy khét lẹt, tôi thấy người ta kể thế, như một miếng bít tết bị nướng quá tay. Giọng điệu siêu-caỵ-độc của Lily Headly-Smỵthe, tống biên tập tờ Panache, cắt ngang giấc mộng mơ màng của Lisa.
…Thấy người ta đồn là Vivienne Westwood đang thực hiên bộ sưu tập sắp tới của bà ta dựa trên chỉ tiết đó, tất cả những người mẫu sẽ đươc hóa trang như các nạn nhân cháy đen thui.
Trở lại dòng mộng tưởng, cuối cùng Lisa cũng ngủ thiếp đi, hài lòng với ý nghĩ cái chết của mình được đăng tải trên các trang về đời sống thượng lưu.
