Thông thường thì mục tiêu của hầu hết mọi người trong cuộc sống là “Tiền” và “Quyền”. Có tiền ta sẽ dễ dàng mua được nhiều thứ để thỏa mãn nhu cầu và từ đó sẽ có được các cảm xúc tốt, để được “hạnh phúc”.
Khi có quyền ta cũng sẽ dễ dàng ra lệnh hoặc được người khác phục vụ, đáp ứng những yêu cầu, những nhu cầu của chúng ta và cho ta các cảm xúc tốt.
Tiền và quyền thực chất chỉ là những công cụ cần thiết để chúng ta tạo ra được những cảm xúc tốt và loại trừ cảm xúc xấu.
Nhiều người thường cho rằng phải có nhiều tiền thì mới có hạnh phúc. Có nhiều tiền thì chúng ta sẽ mua được nhiều cảm xúc tốt. Nhưng cuộc sống có nhiều tiền chưa hẳn sẽ là tốt, khi mà bạn không hiểu biết về cảm xúc.
Bạn hãy thử đặt mình vào trường hợp là một người vừa trúng số bạc tỉ và trở nên giàu có. Cách bạn xử sự với những người xung quanh sẽ làm cho bạn trở nên hạnh phúc hay đau khổ cùng cực, chứ không phải vì đống tiền mà bạn mới có được.
Nếu bạn lo sợ phải chia tiền với người thân, với họ hàng thì đó quả là tai họa. Bà con họ hàng và bạn bè có thể sẽ nhờ vả, muốn bạn giúp đỡ, con cái trong nhà sẽ xin bạn mua cái này, cái khác, bản thân bạn sẽ phải thay đổi cách sống, khi bạn nghĩ mình đã giàu rồi. Bạn từ chối không muốn cho mọi người vay tiền, bạn sẽ né tránh bạn bè vì không muốn bỏ tiền ra đãi họ thường xuyên, và bạn còn gặp rất nhiều trường hợp phiền toái khác. Cảm giác sung sướng vì trúng số sẽ qua đi rất nhanh và bạn cần phải đối mặt với nhiều trách nhiệm và nhiều vấn đề mới từ cuộc sống của một người giàu có.
Chuyện tương tự khi bạn có quyền lực do đang giữ một chức vụ cao cấp nào đó. Tất nhiên bạn sẽ có được những đặc quyền đặc lợi và người khác phải chăm sóc, phục vụ bạn. Ðiều này sẽ mang lại cho bạn cảm xúc tốt trong những chừng mực nhất định. Theo định luật về sự thích nghi, những điều kiện tạo ra cảm xúc tốt mà bạn có được sẽ nhanh chóng trở thành chuyện thường tình, chả có gì đặc sắc. Bạn sẽ phải đối mặt với những trách nhiệm nặng nề trong quyền hạn của mình.
Khi đã thích nghi với hoàn cảnh, bạn sẽ mong muốn có những thứ khác hơn thế nữa.
Thực tế cái mà chúng ta cần chính là có thêm nhiều cảm xúc tốt và tránh né, giảm thiểu các cảm xúc xấu. Tiền bạc hay quyền lực chỉ là các công cụ để giúp chúng ta đạt được điều đó.
Sống trong sự tương tác liên tục giữa cá nhân và môi trường bên ngoài, chuỗi cảm xúc của chúng ta được tạo nên khi chúng ta phản ứng lại những tác động từ môi trường, đăc biệt là từ quan hệ của chúng ta với các cá nhân và các tổ chức. Do nhu cầu có được cảm xúc tốt nhưng lại không nắm được bản chất của các nhu cầu, đa số mọi người đều nỗ lực nhắm tới những mục tiêu như có tiền, có quyền chức – là những thứ mà mọi người tưởng rằng sẽ đáp ứng cho chúng ta tất cả các nhu cầu trong cuộc sống.
“Tiền” hay là những cảm xúc tốt mà tiền có thể mua được? “Tiền” hay những vấn đề tai hại, những ràng buộc do tiền gây ra?
“Quyền lực” hay là những cảm xúc dễ chịu mà những người dưới quyền sẽ phải cung phụng cho? Quyền lực hay những trách nhiệm nặng nề và những ràng buộc chặt chẽ mà người có quyền sẽ phải tuân thủ?
Khi được sử dụng với những tiêu chí tốt, với ý thức tự chủ của người nắm giữ tiền, nắm giữ quyền chức – hai công cụ này sẽ mang lại nhiều cảm xúc tốt cho những người nằm trong tầm ảnh hưởng. Tuy nhiên, do bản tính yếu đuối, thiếu bản lĩnh và thiếu hiểu biết của con người nên trong hầu hết các trường hợp, tiền hay quyền không tạo được nhiều niềm vui mà chỉ mang lại những chuyện nhức đầu, tạo ra rất nhiều các hiện tượng tiêu cực trong cuộc sống.
Tỷ phú Mỹ là Donald Trump đã nêu lên nhận xét từ kinh nghiệm sống của một người nắm giữ nhiều tiền và quyền lực trong tay: “Nguyên nhân tạo ra các vấn đề của cuộc đời là do chúng ta có nhiều tiền hơn mức cần thiết”.
Mỗi ngày bạn chỉ cần một ít thực phẩm và vài bộ quần áo để có thể sống tốt. Nhưng các nhu cầu về tinh thần, nhu cầu về những món ăn cảm xúc cho não bộ thì hầu như vô tận. “Ðược voi, đòi tiên” – chính điều này đã thúc đẩy chúng ta, đã tạo cho chúng ta những ước mơ, những khát khao. Trong nhiều trường hợp, viễn cảnh choáng ngợp về những thứ mà ta nghĩ rằng sẽ có được khi có tiền, có quyền làm chúng ta mờ mắt và thúc đẩy ta có những hành động thiếu suy nghĩ. Ðây cũng chính là lý do tạo nên rất nhiều các bi kịch của cuộc đời.
Ðể tạo ra được nhiều tiền hay nắm giữ được nhiều quyền thường là rất khó, nhưng biết cách dùng tiền và quyền để tạo ra các cảm xúc tốt thực sự cũng là điều khó không kém.
