Uốn ván ở phụ nữ và trẻ sơ sinh là một bệnh rất nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong cao. Nguyên nhân do nhiễm vi trùng uốn ván trong lúc đẻ. Ở người mẹ, vi trùng vào theo đường sinh dục, gây uốn ván tử cung. Với con, vi trùng vào qua nơi cắt và buộc ở dây rốn nên gọi là uốn ván rốn sơ sinh.
Ở nước ta, chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em (trong đó có vacxin phòng uốn ván) mới được tiến hành trong một số năm gần đây. Hầu hết phụ nữ có thai hiện nay chưa từng được tiêm vacxin phòng uốn ván và do đó cũng không có miễn dịch với bệnh. Điều kiện vô trùng trong đỡ đẻ của ta tại các cơ sở y tế cũng còn yếu kém (nhiều khi dụng cụ đỡ đẻ không được luộc sôi đủ 20 phút, mầm bệnh uốn ván vẫn còn). Để đảm bảo an toàn cho mẹ và để con không mắc uốn ván sau khi đẻ, phụ nữ có thai cần được tiêm phòng 2 mũi uốn ván:
– Mũi thứ nhất tiêm vào tháng bất kỳ của giai đoạn mang thai.
– Mũi thứ hai tiêm sau mũi đầu ít nhất 4 tuần và trước ngày dự kiến đẻ ít nhất 2 tuần (như vậy mới có đủ thời gian tạo miễn dịch).
Vacxin phòng uốn ván phải được bảo quản lạnh, tiêm bắp thịt mỗi liều 0, 5 ml. Tiêm như vậy, sau một thời gian, cơ thể mẹ sẽ sinh ra kháng thể chống uốn ván và kháng thể này sẽ được truyền sang con. Như vậy, cả mẹ và con sẽ được bảo vệ trong trường hợp bị vi trùng uốn ván xâm nhập.
Vacxin không ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của mẹ và thai. Ở những nơi việc tiêm phòng được thực hiện tốt, tỷ lệ trẻ sơ sinh bị uốn ván đã hạ thấp rất nhiều, có nơi gần như đã xoá bỏ được bệnh này trong mấy năm liền.
