Thói quen trở nên im lặng mỗi khi thấy khó chịu, hay, chính xác hơn, đặc tính lạnh lùng rất bựa của sự im lặng khó chịu của tôi, trước đây thường làm Valeria sợ mất vía. Ả thường thút thít khóc, than thở “Ce qui me rend folle, c’est que je ne sais à quoi tu penses quand tu es connne ça.” Tôi cố gắng im lặng với Charlotte — mà thị chỉ tiếp tục ríu rít, hoặc nựng nịu sự im lặng của tôi. Một người đàn bà lạ lùng! Tôi muốn lui về căn phòng thuở xưa của mình, giờ đây là một “thư phòng” thực thụ, lầu bầu rằng, tôi phải, rốt cuộc, viết một tác phẩm uyên bác, và Charlotte lại hớn hở đi làm đẹp nhà cửa, thỏ thẻ vào điện thoại và viết thư. Từ cửa sổ của mình, xuyên qua sự run rẩy bóng nhoáng của những chiếc lá bạch dương, tôi có thể thấy thị đi ngang con phố và mãn nguyện bỏ vào thùng thư lá thư thị gửi đến em gái bà Phalen.
Tuần lễ mưa rải rác và râm mát trôi đi sau lần ghé thăm vừa qua tới bãi cát im lìm của hồ Hourglass là một trong những tuần u ám nhất tôi có thể nhớ lại được. Rồi đến hai hay ba tia hy vọng lờ mờ — trước bừng sáng cuối cùng của ánh mặt trời.
Tôi chợt nghĩ rằng tôi có bộ não tốt, đang làm việc đâu vào đấy, và tôi cũng có thể dùng nó. Dù tôi không dám đương đầu với kế hoạch vợ tôi dành cho con gái thị (đang ngày càng nồng nhiệt hơn và sạm nắng hơn trong thời tiết trời quang mây tạnh ở nơi xa vô vọng), thì tôi chắc chắn vẫn có thể nghĩ ra vài chiêu thức chung nhằm khẳng định mình theo một lề thói chung để sau này có thể chi phối được trường hợp cá biệt nào đó. Buổi chiều nọ, chính Charlotte cung cấp cho tôi một nguyên cớ.
“Em có bất ngờ cho anh,” thị vừa nói vừa nhìn tôi bằng đôi mắt trìu mến trên cái thìa đầy súp. “Mùa thu này hai đứa mình sẽ đi Anh.”
Tôi nuốt thìa súp của mình, lau đôi môi bằng mảnh giấy hồng (Ôi, những cái khăn vải lanh mát rượi, đắt tiền của Khách Sạn Mirana!) và nói:
“Anh cũng có bất ngờ cho em, em yêu. Hai đứa mình sẽ không đi Anh.”
“Tại sao, có vấn đề gì không?” thị vừa nói, vừa nhìn — có vẻ ngạc nhiên hơn là tôi kỳ vọng — vào hai bàn tay tôi (tôi đang vô tình gấp và xé và vò và lại xé mảnh giấy ăn vô tội màu hồng). Tuy nhiên, gương mặt tươi cười của tôi làm thị bớt căng thẳng đôi chút.
“Vấn đề hoàn toàn đơn giản,” tôi đáp lời. “Thậm chí trong những gia đình hòa thuận nhất, như của chúng ta, không phải mọi quyết định được đưa ra bởi bên nữ. Có vài thứ nào đó mà người chồng có ở đó để quyết. Anh có thể hình dung rất rõ sự rộn ràng mà em, một cô gái Mỹ khỏe mạnh, hẳn sẽ nếm trải trong chuyến vượt Đại Tây Dương trên cùng chiếc tàu biển với quý bà Bumble — hay là Sam Bumble, ông Vua Thịt Đông Lạnh, hay con điếm Hollywood nào đó. Và anh không nghi ngờ là em và anh sẽ tạo được một quảng cáo hay ho cho Hãng Du Lịch khi được miêu tả đang ngắm nghía — em, mắt-nai thật thà, anh, kiềm chế sự ngưỡng mộ đầy ghen tị của mình — những Lính Gác Cung Điện, hay những Vệ Binh Đỏ Tươi, hay những kẻ Ăn Lông Ở Lỗ, hay bất cứ cái gì họ được gọi. Nhưng anh tình cờ lại dị ứng với châu Âu, bao gồm cả nước Anh già nua vui vẻ. Như em biết quá rõ, anh không có gì ngoài những liên tưởng vô cùng buồn chán với Thế Giới Cũ Kỹ và mục rữa ấy. Chẳng có quảng cáo màu mè nào trong các tạp chí của em có thể thay đổi được tình trạng này.”
“Anh yêu,” Charlotte nói. “Thực ra là em —”
“Không, chờ một chút. Chuyện này chỉ vớ vẩn thôi. Anh lo lắng về chiều hướng chung. Khi em muốn anh dành buổi chiều của mình đi tắm nắng trên Hồ thay vì làm việc, anh vui vẻ nhượng bộ và biến thành thằng choai choai da đồng đẹp quyến rũ vì em, thay vì vẫn còn là học giả và, ừ, nhà sư phạm. Khi em dắt anh đến chơi bridge và uống rượu bourbon với vợ chồng Farlow quyến rũ, anh cun cút đi theo. Không, xin em, chờ đã. Khi em trang hoàng nhà em, anh không can thiệp vào bài trí của em. Khi em quyết định — khi em quyết định mọi loại vấn đề, anh có thể hoàn toàn, hoặc phần nào, giả dụ, không tán thành — nhưng anh chẳng nói gì hết. Anh bỏ qua tiểu tiết. Anh không thể bỏ qua tổng thể được. Anh thích được chỉ huy bởi em, nhưng mọi trò chơi đều có quy tắc của nó. Anh không giận. Anh không giận chút nào. Đừng làm vậy. Nhưng anh là một nửa gia đình này, và có một tiếng nói riêng, tuy nhỏ, nhưng rõ ràng.
Thị đã mò qua bên tôi, quỳ sụp xuống trên đầu gối và chầm chậm, nhưng rất hăng hái, lắc lắc đầu và quắp tay vào quần tôi. Thị nói thị chưa bao giờ nhận ra. Thị nói tôi là chúa tể và thượng đế của thị. Thị nói Louise đã đi rồi, và chúng mình hãy làm tình ngay lập tức. Thị nói tôi phải tha thứ cho thị nếu không thị sẽ chết.
Vụ rắc rối nhỏ này làm tôi tràn đầy niềm hân hoan to lớn. Tôi nhỏ nhẹ bảo thị rằng vấn đề không phải là cầu xin sự tha thứ, mà là thay đổi cách cư xử của ai đó; tôi quyết định củng cố ưu thế của mình và dùng khá nhiều thời gian, xa lánh và rầu rĩ, làm việc với cuốn sách của tôi — hoặc ít nhất cũng giả bộ đang làm việc.
Chiếc “giường sô pha” trong căn phòng cũ của tôi lâu nay đã biến thành cái sô pha luôn ở trong tim tôi, và Charlotte đã cảnh báo tôi từ ngay lúc chúng tôi bắt đầu ăn ở với nhau, rằng từ từ rồi căn phòng sẽ được sửa sang thành một “thư trai” thực thụ của văn sĩ. Hai ngày sau Sự Cố Nước Anh, khi tôi đang ngồi trên chiếc ghế mới toanh và rất thoải mái dễ chịu, cùng cuốn sách to tướng trên đùi, thì Charlotte gõ cửa bằng ngón nhẫn và thơ thẩn bước vào. Những động tác của thị sao mà khác đến thế với những động tác của Lolita của tôi, khi nàng thường hay đến thăm tôi trong chiếc quần jean xanh dơ bẩn đáng yêu của nàng, tỏa mùi vườn cây ăn trái trong vùng đất của các nymphet; ngượng nghịu huyền ảo, hư đốn mơ hồ, mấy khuy dưới áo không cài. Tuy nhiên, hãy cho phép tôi kể cho quý vị đôi điều. Đằng sau sự xấc xược của Haze bé, và sự thanh nhã của Haze lớn, một lạch sống bẽn lẽn đã trôi qua với mùi vị giống nhau, tiếng róc rách giống nhau. Một bác sĩ danh tiếng người Pháp có lần bảo cha tôi rằng, ở những người họ hàng gần, thì tiếng lục bục yếu ớt nhất của dạ dày cũng có “thanh âm” giống nhau.
Thế là Charlotte thơ thẩn bước vào. Thị cảm thấy mọi chuyện giữa chúng tôi không được tốt. Tôi đã giả vờ ngủ thiếp đi vào đêm trước, với đêm trước nữa, ngay khi chúng tôi lên giường, và dậy lúc tờ mờ sáng.
Dịu dàng, thị hỏi, không biết thị có “quấy rầy” không?
“Lúc này thì không,” tôi nói, dở quanh mục C trong Bách Khoa Toàn Thư cho Con Gái để săm soi bức tranh in “lề-dưới” như cánh thợ in nói.
Charlotte đến gần chiếc bàn nhỏ bằng gỗ gụ giả có một ngăn kéo. Thị đặt tay lên trên nó. Cái bàn nhỏ thật xấu xí, không nghi ngờ gì cả, nhưng nó chẳng làm gì thị.
“Em luôn muốn hỏi anh,” thị nói (thiết thực, không làm dáng), “tại sao cái này khóa kín? Anh có muốn nó ở phòng này không? Nó thô kệch một cách đáng tởm như vậy.”
“Để nó yên,” tôi nói. Tôi đang Cắm Trại ở Scandinavia.
“Có chìa khóa đây không?”
“Giấu rồi.”
“Ôi, Hum…”
“Khóa kỹ thư tình.”
Thị ném cho tôi một trong những ánh mắt nai-cái-bị-thương ấy, ánh mắt chọc tức tôi nhiều đến nhường nào, và sau đó, hoàn toàn không biết liệu tôi có nghiêm túc không, hoặc nên duy trì cuộc chuyện trò thế nào, vừa đứng đờ qua vài trang lật chầm chậm (Campus, Canada, Candid Camera, Candy) vừa ngó vào ô kính cửa sổ thì đúng hơn là nhìn xuyên qua nó, vừa gõ gõ lên nó bằng những móng tay sắc nhọn hình hạnh nhân và màu hoa hồng.
Ngay sau đó (tại Canoeing hoặc Canvasback), thị lững thững đến gần ghế tôi và buông mình xuống, mặc bộ đồ vải tuýt, nặng nề, lên tay ghế, dìm ngập tôi bằng mùi nước hoa mà vợ đầu của tôi đã dùng. “Quý ngài có sẵn lòng qua mùa lá rụng ở đây không ạ?” thị hỏi, chỉ ngón tay nhỏ nhắn của mình vào phong cảnh mùa thu tại một Bang Miền Đông bảo thủ. “Tại sao?” (rất rõ ràng và từ tốn). Thị nhún vai. (Hầu như chắc chắn là ông Harold đã thường hay đi nghỉ vào khoảng thời gian đấy. Mùa săn bắn. Phản xạ có điều kiện về phía thị.)
“Em nghĩ em biết nơi đó ở đâu,” thị nói, tay vẫn chỉ. “Em nhớ ở đó có một khách sạn, Enchanted Hunters, có vẻ cổ cổ là lạ, phải không? Món ăn như mơ. Chẳng ai phiền ai.”
Thị cọ má thị áp vào thái dương tôi. Valeria đã sớm bỏ qua trò này.
“Anh có muốn món gì đó đặc biệt trong bữa trưa không, anh yêu? Chút nữa John và Jean sẽ ghé qua”.
Tôi lẩm bẩm đáp lời. Thị hôn tôi vào môi dưới, và, tươi tỉnh nói, thị sẽ nướng bánh (một truyền thuyết tồn tại từ những ngày ở trọ, rằng tôi mê mẩn món bánh của thị), thả tôi lại với sự nhàn rỗi của mình.
Cẩn thận đặt cuốn sách đang mở xuống nơi thị vừa ngồi (cuốn sách cứ gắng bung lên quay vòng lượn sóng, nhưng chiếc bút chì được gài vào đã chặn các trang sách lại), tôi kiểm tra chỗ giấu chìa khóa: nó nằm có vẻ khá bồn chồn dưới cái dao cạo râu cũ, an toàn, đắt tiền, mà tôi từng sử dụng trước khi thị mua cho tôi cái khác rẻ hơn và tốt hơn nhiều. Đấy có phải là chỗ giấu hoàn hảo không nhỉ — ở đó, dưới cái dao cạo râu, trong đường rãnh chiếc hộp lót nhung của nó? Chiếc hộp này trong cái rương nhỏ nơi tôi lưu giữ một số giấy tờ làm ăn đủ loại khác nhau. Liệu tôi có thể làm cho nó kín đáo hơn không? Thật khó giấu hàng làm sao — đặc biệt khi vợ mình cứ táy máy đồ đạc.
