Trên con phố tên là Thayer, giữa những sắc màu xanh lục, hung hung và vàng óng ở khu dân cư của thị trấn đại học đáng kính, chắc chắn sẽ có vài kẻ nhã nhặn sủa ăng ẳng những câu chào hỏi xã giao về phía bạn. Tôi lấy làm tự hào về thái độ đúng mực trong mối quan hệ của tôi với họ: không bao giờ khiếm nhã, luôn giữ khoảng cách. Gã láng giềng bên trái tôi, kẻ có lẽ đã từng là doanh nhân hoặc giảng viên đại học, hoặc cả hai, thỉnh thoảng có nói chuyện với tôi lúc gã cắt tỉa vài bông hoa nở muộn trong vườn hoặc tưới xe, hoặc vào một ngày gần đây hơn, dọn tuyết trên đường xe vào nhà hắn (tôi chẳng quan tâm những động từ này có sai hết hay không), nhưng tiếng lẩm bẩm cụt lủn của tôi, chỉ đủ rõ để nghe như sự đồng tình lấy lệ hoặc lấp chỗ trống bằng câu hỏi, đã ngăn ngừa mọi tiến triển hướng đến thân thiết. Trong hai căn nhà nằm hai bên mảnh đất hoang cằn cỗi đằng trước, một cái cửa đóng then cài, còn cái khác chứa chấp hai giáo sư tiếng Anh, Cô Lester tóc ngắn hay mặc đồ vải tuýt và Cô Fabian nữ tính đã tàn phai, chủ đề duy nhất của hai cô trong những cuộc trao đổi ngắn gọn trên vỉa hè với tôi là (Cầu Chúa phù hộ cho sự tế nhị của họ!) vẻ yêu kiều trẻ trung của con gái tôi và sức hấp dẫn ngây thơ của Gaston Godin. Hàng xóm bên phải tôi là kẻ nguy hiểm hơn cả, một nhân vật mũi nhọn hoắt mà người anh vừa chết của mụ từng gắn bó với Trường Đại Học trong vai trò Tổng Quản các Tòa Nhà và Khu Đất. Tôi nhớ là mụ rình Dolly, trong lúc tôi đứng tại cửa sổ phòng khách, luống cuống chờ đợi người yêu của tôi đi học về. Mụ gái già đáng ghét, vừa cố che đậy tính tọc mạch bệnh hoạn dưới cái mặt nạ thiện ý ngọt xớt, vừa đứng tựa lên cây dù mảnh dẻ của mình (cơn mưa tuyết vừa mới ngừng, mặt trời ướt lạnh len lén lách ra), và Dolly, chiếc áo choàng nâu mở bung bất chấp thời tiết rét căm căm, đống sách xếp thành tầng ép chặt vào bụng, đôi đầu gối hiện ra đỏ hồng trên đôi bốt cao su thô kệch, một nụ cười mỉm đầy hoảng hốt và lúng túng vụt qua khỏi gương mặt mũi hếch của nàng, gương mặt mà — có lẽ do ánh sáng nhợt nhạt của mùa đông — nhìn gần như xấu xí, theo kiểu quê mùa, na ná gương mặt một Mägdlein[1] người Đức, trong khi nàng đứng đó đối phó với các câu hỏi của Bà Cô Bên Phải: “Còn mẹ cháu đâu rồi, cháu yêu? Thế người cha tội nghiệp của cháu làm nghề gì? Và trước đây cháu đã sống ở đâu vậy?” Lần khác, tạo vật ghê tởm ấy bắt chuyện với tôi bằng tiếng chào rên rỉ — nhưng tôi tránh được mụ; và mấy ngày sau có lá thư ngắn được gửi đến từ mụ trong chiếc phong bì mép xanh, một hỗn hợp tinh tế từ độc chất và nước mật, gạ gẫm Dolly qua nhà mụ vào Chủ Nhật và cuộn tròn trong ghế để xem kỹ “hàng đống sách tuyệt đẹp mà người mẹ thân yêu của cô đã cho cô khi cô còn là đứa trẻ, để thế cho việc vặn radio kêu to hết cỡ đến gần sáng.”
Tôi cũng phải để mắt cẩn thận đến Bà Holigan, một nữ giúp việc kiêm đầu bếp hạng bét mà tôi được thừa hưởng cùng chiếc máy hút bụi từ những người thuê nhà trước đây. Dolly ăn trưa ở trường, vậy là lúc ấy chẳng phải bận tâm, và tôi đã trở nên thông thạo việc chuẩn bị chu đáo cho nàng bữa sáng thịnh soạn và hâm nóng bữa tối mà Bà Holigan nấu trước khi về. Người đàn bà tốt bụng và vô hại ấy có, ơn Chúa, một con mắt hơi mờ không thấy được các chi tiết, và tôi đã trở thành chuyên gia giỏi trong việc dọn giường; nhưng tôi vẫn liên tục bị ám ảnh bởi cảm giác là có vết nhơ tai hại nào đó vẫn bị bỏ quên đâu đó, hoặc là, vào những dịp hiếm hoi mà sự hiện diện của Holigan tình cờ trùng khớp với của Lo, bé Lo hồn nhiên có thể không chống đỡ nổi trước sự thương cảm phong nhũ phì đồn trong diễn biến cuộc chuyện trò tại căn bếp ấm cúng. Tôi thường xuyên cảm thấy chúng tôi đang sống trong ngôi nhà kính sáng trưng, và vào bất kỳ khoảnh khắc nào một bộ mặt môi mỏng da khô có thể chăm chú nhìn qua cái cửa sổ lỡ không buông rèm, để loáng thoáng thấy miễn phí những thứ mà kẻ thị dâm chán ứ nhất cũng sẵn lòng trả một gia tài nhỏ để được nhìn.
[1]. Tiếng Đức. Thiếu nữ.
