Lúc này bà đã lên rất cao rồi và chiếc thang đung đưa trong bão tuyết như một cành cây con. Nữ-thiếu-hoàng níu chặt lấy những bậc thang chữ lạnh như đá rồi leo nốt đoạn cuối cùng.
NẾU BÀ KHÔNG CHỊU NGHE LỜI CẢNH BÁO
ĐƯỢC CÁI THANG THÔNG BÁO TỎ TƯỜNG
VÀ NẾU BÀ VẪN MỘT MỰC SẴN SÀNG
LÀM CHUYỆN KHÔNG ĐƯỢC PHÉP
TRONG KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN
THÌ LÃO ĐÂY KHÔNG NGĂN CẢN ĐƯỢC XIN MỜI BÀ LÊN
Khi đã leo lên hết những bậc cuối cùng này, Nữ-thiếu-hoàng thở nhẹ một hơi dài và rồi nhìn xuống dưới. Áo khoác trắng rộng thùng thình rách bươm vì vướng phải những dấu móc và những cái chốt trên thang chữ. Việc các chữ cái không thiện cảm với bà đâu có gì mới lạ. Có qua có lại mà.
Bà thấy trước mặt mình là quả trứng với lỗ hổng tròn nơi cuối chiếc thang. Bà chui qua lỗ hổng. Tức thì nó khép lại sau lưng bà. Bà đứng không nhúc nhích trong bóng tối om om, chờ đợi.
Mãi chẳng thấy gì hết.
– Ta tới rồi đây, cuối cùng bà hướng vào bóng tối khe khẽ lên tiếng. Tiếng bà vang vọng như trong một đại sảnh trống trơn – hay đó là một tiếng nào khác, trầm hơn nhiều, đã đáp lại y hệt như thế?
Dần dần bà nhìn thấy được trong bóng tối âm u một ánh sáng đỏ yếu ớt tỏa ra từ một quyển sách đang mở, lơ lửng giữa căn phòng hình quả trứng này. Quyển sách nằm nghiêng nên bà nhìn được bìa của nó. Bìa sách bọc lụa màu đồng và, giống như trên tấm bùa bà đang đeo trên cổ, có hình hai con rắn ngậm đuôi nhau thành một hình bầu dục. Trong hình bầu dục này là tên sách:
CHUYỆN DÀI BẤT TẬN
Bastian quá sức hoang mang. Đúng là quyển sách nó đang đọc! Nó nhìn quyển sách lại lần nữa cho chắc. Đúng thế, không còn hồ nghi gì nữa cả, quyển sách kia đúng là quyển sách nó đang cầm trên tay. Nhưng làm sao mà quyển sách này lại xuất hiện trong một câu chuyện về chính nó được?
Nữ-thiếu-hoàng lại gần, bà nhìn thấy phía bên kia quyển sách đang lơ lửng nọ khuôn mặt một ông già được những trang sách mở ra hắt từ dưới lên một màu xanh xanh. Những tia sáng yếu ớt này tỏa ra từ những chữ màu xanh xanh trong quyển sách.
Khuôn mặt lão trông như vỏ cây cổ thụ, hằn những rãnh sâu, với chòm râu bạc dài và đôi mắt sâu hoắm không nhìn thấy được. Lão mặc áo thầy tu màu xanh với chiếc mũ liền đội trên đầu. Lão đang cầm bút viết trên quyển sách, không ngẩng đầu lên.
Nữ-thiếu-hoàng yên lặng đứng nhìn lão hồi lâu. Đúng ra không phải lão đang viết, mà cây bút trong tay lão từ từ lướt trên những trang giấy trắng, tự động biến thành những chữ cái và những từ, như thể chúng hiện ra từ cõi không.
Nữ-thiếu-hoàng đọc những chữ viết trên trang giấy. Chúng đúng y những gì đang xảy ra: “Nữ-thiếu-hoàng đọc những từ viết trên trang giấy…”
– Mọi chuyện xảy ra, bà nói, lão đều viết ra hết à?
– Mọi chuyện lão viết đều xảy ra hết, lão trả lời. Vẫn giọng trầm trầm không rõ mà bà nghe như tiếng vọng của chính mình.
Lạ một điều là Ông lão núi Di Sơn không hề mở miệng. Lão chỉ viết ra những lời của nữ-thiếu-hoàng và của lão, vậy mà bà nghe thấy như chính lão vừa nói ra:
– Lão và ta, bà hỏi, và cả vương quốc Tưởng Tượng… đều ghi chép hết trong quyển sách này ư?
Lão viết mà bà nghe như có tiếng lão trả lời.
– Không phải như thế. Quyển sách này là cả vương quốc Tưởng Tượng với Bà và lão.
– Thế quyển sách ấy đâu?
– Trong quyển sách này đây, đó là câu lão viết trả lời.
– Nghĩa là hình bóng và phản chiếu của hình bóng? Bà hỏi.
Lão viết và bà nghe như lão nói:
– Một tấm gương soi trong một tấm gương khác sẽ cho thấy gì? Bà có biết không, Bà-chúa-mắt-vàng-ròng-của-ước-mơ?
Nữ-thiếu-hoàng im lặng một lúc và lão liền viết ngay rằng bà đang im lặng.
Rồi bà khẽ nói:
– Ta cần được lão giúp.
– Lão biết, lão trả lời bằng chữ viết.
– Phải, bà nói, ta cần được lão giúp. Lão là ký ức của vương quốc Tưởng Tượng, lão biết hết mọi chuyện cho tới giây phút này. Nhưng lão có thể nào lật tới trước để xem chuyện gì sẽ xảy ra không?
– Toàn giấy trắng cả! Đó là câu trả lời. Lão chỉ có thể nhìn lại chuyện đã xảy ra. Lão đọc được khi ghi chép những chuyện ấy. Lão biết những chuyện ấy, vì lão đã đọc rồi. Và lão đã viết, vì những chuyện ấy đã xảy ra. Chuyện dài bất tận tự viết bằng cách ấy – qua bàn tay của lão.
– Nghĩa là lão không biết vì sao ta đến tìm lão?
– Không, bà nghe tiếng trả lời trầm đục trong khi lão viết, và lão ước chi Bà không đến tìm lão. Mọi sự, qua bàn tay lão, sẽ trở thành dứt khoát và bất di bất dịch – kể cả Bà, Bà-chúa-mắt-vàng-ròng-của-ước-mơ. Quả trứng này là quan tài và mộ phần của Bà đấy. Bà đã đi vào trong ký ức của vương quốc Tưởng Tượng rồi. Bà làm sao có thể rời khỏi đây được?
– Mỗi quả trứng, Nữ-thiếu-hoàng đáp, là khởi đầu của một cuộc đời mới.
– Đúng thế, lão đáp qua viết, nhưng chỉ khi nào vỏ trứng nứt ra.
– Lão mở được vỏ trứng, Nữ-thiếu-hoàng đáp, vì lão đã để cho ta vào.
Lão lắc đầu viết:
– Đó là do sức của Bà đã khiến cho nó mở ra. Bây giờ Bà đã ở bên trong rồi thì Bà không còn cái sức kia nữa. Chúng ta vĩnh viễn bị giam trong này. Lẽ ra Bà đừng nên tới! Chuyện dài bất tận chấm dứt ở đây.
Nữ-thiếu-hoàng mỉm cười chứ không hề tỏ vẻ lo ngại.
– Lão và ta, bà nói, không bắt đầu câu chuyện nổi nữa rồi. Nhưng có một kẻ làm nổi.
– Chỉ có một con người, lão viết, mới bắt đầu lại được.
– Phải, bà nói, một con người.
Lần đầu tiên Ông lão núi Di Sơn từ từ ngước nhìn Nữ-thiếu-hoàng. Đôi mắt lão chẳng khác nào đến từ bên kia vũ trụ xa xăm và tăm tối. Đôi mắt vàng ròng của bà nhìn lại lão chứ không quay đi. Cứ như một cuộc đọ sức âm thầm và bất động. Cuối cùng lão cúi xuống viết vào quyển sách:
– Hãy tôn trọng biên giới được đặt ra cho cả Bà!
– Ta sẽ tôn trọng, bà đáp, nhưng kẻ ta đang nói tới và đang chờ đợi đã vượt qua biên giới từ lâu rồi. Y đang đọc trong quyển sách lão đang viết và thấu hiểu mọi lời chúng ta trao đổi. Có nghĩa là y đang có mặt bên cạnh chúng ta.
– Đúng thế, bà nghe tiếng lão trong lúc lão viết, ngay cả y cũng đã dứt khoát thuộc về Chuyện dài bất tận rồi, vì đó chính là câu chuyện của y.
– Lão hãy kể chuyện đó cho ta nghe! Nữ-thiếu-hoàng ra lệnh. Hỡi ký ức của vương quốc Tưởng Tượng, lão đã ghi chép như thế nào thì hãy kể cho ta nghe từ đầu và không được sót chữ nào!
Bàn tay đang viết của lão bỗng run run.
– Nếu lão kể theo lệnh của Bà thì lão cũng phải ghi chép lại từ đầu. Và những điều lão viết sẽ xảy ra.
– Đành vậy! Nữ-thiếu-hoàng nói.
Bastian cảm thấy băn khoăn!
Nữ-thiếu-hoàng toan tính gì đây? Có chuyện gì đấy liên quan đến nó. Một khi ngay cả bàn tay Ông lão núi Di Sơn cũng đâm ra run rẩy thì…
Ông lão lên tiếng kể – bằng chữ viết:
– Nếu Chuyện dài bất tận
không tiếp tục nữa,
thì thế giới trong quyển sách này
sẽ bị hủy diệt!
Nữ-thiếu-hoàng đáp:
– Nhưng nếu người anh hùng
nhập cuộc với chúng ta,
thì cuộc sống mới sẽ nẩy lộc đơm hoa.
Y phải quyết định ngay bây giờ!
– Quả đúng là Bà đáng sợ thật, ông lão nói – viết, như thế có nghĩa là kết cuộc mà không kết thúc. Chúng ta sẽ vào trong vòng luân hồi không bao giờ dứt. Không thoát ra được.
– Không có lối thoát cho chúng ta, bà đáp. Giọng bà không dịu dàng nữa mà cứng rắn và rõ ràng như kim cương, và cho chính y nữa… trừ phi y cứu hết thảy chúng ta.
– Có thật Bà định đặt tất cả vào tay một con người không?
– Thật.
Rồi bà khẽ hỏi:
– Hay lão khuyên ta làm gì khác?
Im lặng một hồi lâu rồi mới nghe giọng nói trầm trầm của ông lão:
– Không.
Lão cúi gập người trên quyển sách đang viết, cái mũ liền che khuất gương mặt lão.
– Vậy lão hãy làm như ta yêu cầu!
Ông lão núi Di Sơn tuân theo ý muốn của Nữ-thiếu-hoàng, kể Chuyện dài bất tận từ đầu.
Ngay lúc ấy ánh sáng tỏa ra từ những trang sách liền đổi màu. Nó trở nên đo đỏ như những nét chữ viết ra dưới ngòi bút của lão. Cả cái áo thầy tu với mũ bây giờ cũng hung đỏ màu đồng. Giọng trầm của lão cất lên theo chữ lão viết.
Bastian cũng nghe thấy rất rõ.
Tuy nhiên nó không hiểu những chữ đầu tiên lão nói. Nghe như là ũc hcás uệih rednaerok darnok Irak nâhn ủhc[4].
[4] Người dịch không chú thích, để các bạn đọc trẻ tự tìm câu trả lời.
Lạ thật, Bastian nghĩ, sao bỗng dưng lão lại nói tiếng ngoại quốc thế này? Hay đó là một câu thần chú?
Lão tiếp tục nói nên Bastian phải lắng nghe theo.
– Dòng chữ này viết trên cửa kính một cửa hiệu nhỏ, nhưng người ta chỉ có thể đọc được như bình thường khi đứng trong căn phòng sáng nhập nhoạng nhìn ra ngoài đường qua lớp kính.
Hôm ấy vào buổi sáng tháng Mười một u ám và lạnh lẽo, trời mưa như trút. Nước mưa chảy ròng ròng trên những chữ cái loằng ngoằng. Tất cả những gì người ta có thể thấy được qua cửa kính là một bức tường loang lổ ướt bên kia đường.
Cái này mình đâu có biết, Bastian hơi thất vọng nghĩ, hoàn toàn không thấy trong những gì mình đã đọc tới giờ. Chà, té ra từ hồi nào tới giờ mình lầm tuốt. Mình cứ đinh ninh lão sẽ kể câu Chuyện dài bất tận từ đầu chứ.
Thình lình cánh cửa bị giật mạnh đến nỗi một chùm chuông nhỏ bằng đồng thau treo trên cửa bật rung inh ỏi, mãi một lúc mới dứt.
Kẻ gây ra sự om sòm này là một đứa nhỏ mập ú độ mười hay mười một tuổi. Mái tóc này thẫm bết nước lòa xòa trên mặt nó, nước nhỏ giọt từ chiếc áo măng-tô ướt nhẹp, trên vai nó khoác một cái cặp. Mặt nó hơi tái và nó thở hổn hển, nhưng ngược hẳn với vẻ hối hả vừa mới rồi nó đứng như trời trồng nơi cánh cửa đang mở ngỏ…
Trong lúc Bastian đọc đoạn này đồng thời nghe giọng trầm trầm của Ông lão núi di sơn thì tai nó chợt ù lên, mắt thấy đom đóm.
Chuyện đang kể kia chính là chuyện của nó! Thế mà lại viết trong Chuyện dài bất tận. Nó, Bastian, là nhân vật trong quyển sách. Thế mà cho đến lúc này nó cứ nghĩ mình chỉ là người đọc thôi! Ai biết còn có người nào khác nữa lúc này đang đọc chính mình trong ấy mà cũng ngỡ mình chỉ là người đọc thôi – và cứ tiếp tục như thế đến bất tận!
Bastian chợt thấy sợ. Bỗng dưng nó thấy khó thở. Nó cảm thấy như bị giam hãm trong một nhà tù vô hình.
Nó muốn ngừng, không tiếp tục đọc nữa.