Đối với không ít người Việt, đấy là một khoảng thời gian tuyệt vời chưa từng có. Trong vòng hai tuần, họ đã sống qua không biết bao nhiêu cung bậc cảm xúc khi chứng kiến những chàng trai trẻ của đội tuyển U23 vượt qua mọi trở ngại để đi đến trận cuối cùng của một giải đấu trẻ cấp châu lục, để rồi chỉ chịu thua đúng vào phút cuối cùng của hiệp phụ. Sự tiếc nuối là vô bờ bến, bởi nhiều người tin rằng, nếu đứng vững đến hết 120 phút, bước vào loạt luân lưu, các chàng trai của chúng ta sẽ lại chiến thắng, bằng lòng quả cảm, bằng niềm tin sắt đá, như họ đã làm hai trận trước đó ở tứ kết và bán kết.
Điều đó không xảy ra. U23 Việt Nam chỉ đoạt ngôi á quân, nhưng trong lòng của hàng triệu người hâm mộ, họ đã vô địch. Màn chào đón họ trở về Tổ quốc ở Hà Nội, với những con đường tắt nghẽn người đợi xe bus chở họ đi qua trong gió lạnh của một ngày mùa đông, và rồi sự yêu mến của người hâm mộ cả nước trong những buổi vinh danh sau đó ở các địa phương, sẽ mãi mãi là một kỷ niệm đẹp đối với nhiều người và bản thân các cầu thủ, và là minh chứng cho thấy, những gì các cầu thủ trẻ đã làm trong giải đấu ấy quá tuyệt vời. Tôi đã bật cười khi được một hãng tin nước ngoài đặt câu hỏi, tại sao người Việt Nam lại ăn mừng một đội tuyển trẻ như là vừa đoạt chức vô địch World Cup như thế. Đơn giản là họ không hiểu rằng, đối với một quốc gia gần 100 triệu dân mà đội tuyển quốc gia quanh năm chỉ biết ‘vẫy vùng’ thành tích ở khu vực Đông Nam Á, với niềm vui lớn nhất là vượt qua Thái Lan, thì niềm hạnh phúc lớn lao chính là thấy những đội tuyển của họ chiến thắng ở những giải đấu cấp châu lục, dù là ở lứa nào.
Lứa cầu thủ dưới 23 tuổi ấy đã tạo ra một chiến công thực sự ngoài tưởng tượng và kỳ vọng, bằng sự mạnh mẽ, quả cảm, ý chí quyết thắng, đã kết nối mọi người lại, vực dậy trong họ tình yêu bóng đá đã nguội lạnh, để rồi tạo ra một không khí theo kiểu World Cup trên đất nước Việt Nam. Và còn một điều nữa mà tôi giải thích thêm cho một phóng viên người Trung Quốc, rằng người hâm mộ phát cuồng vì các cầu thủ không chỉ vì những điều trên, mà còn vì sau bao năm sống trong cảm giác thất vọng vì rất nhiều thất bại trong quá khứ, thậm chí từng trải qua những đau đớn vì bị phản bội, khi đã xảy ra nhiều trường hợp tuyển thủ quốc gia bán độ. Người phóng viên này cũng nói với tôi rằng, ở nước của anh, thành công của U23 Việt Nam được đưa ra mổ xẻ, thậm chí tranh cãi quyết liệt. Anh viết, nhiều người Trung Quốc sợ rằng, “rồi đây, cứ theo đà này, thì chỉ trong vài năm nữa, bóng đá Việt Nam sẽ vượt mặt Trung Quốc”, và rằng, “báo chí Trung Quốc đã nói về việc cần phải học bóng đá trẻ Việt Nam”.
Sự bất ngờ và rồi thán phục của những người nước ngoài với hiện tượng ăn mừng của chúng ta trước sự kiện U23 cũng là điều dễ hiểu. Sự bất ngờ và thán phục của chính chúng ta với những gì mà U23 đã làm cũng dễ hiểu, nhưng theo một chiều rất khác. Đấy là chúng ta khâm phục những chàng trai ấy, bởi họ thể hiện một diện mạo khác hẳn về mọi mặt với những đội tuyển trước kia chúng ta từng chứng kiến, và những chiến thắng trên loạt luân lưu 11m là những nét đẹp đẽ trên bức tranh hoành tráng được vẽ ra chỉ trong hai tuần. Đương nhiên, không một quốc gia đam mê bóng đá nào lại chỉ biết hài lòng với thành tích của một hoặc nhiều đội tuyển ở lứa trẻ. Cái đích lớn của phát triển bóng đá các quốc gia luôn phải là đội tuyển quốc gia và xa hơn nữa, là hướng đến World Cup. Nói thế để hiểu rằng, con đường phía trước của nền bóng đá chúng ta còn dài và chông gai lắm. Ngủ quên trên thành công, có thể cho là hiện tượng, của một lứa trẻ là sai lầm nghiêm trọng. Và phải chăng, vì cảm nhận được những gì đã xảy ra khó có thể hoặc rất lâu nữa mới lặp lại, mà chúng ta đổ ra đường ăn mừng và háo hức như thể World Cup đang được đăng trên chính nước mình? Phải vui hết mình, vì biết rằng, không biết đến bao giờ mới lại hạnh phúc đến thế!
Đã có rất nhiều những bài báo viết về chiến công của đội tuyển U23 trong quãng thời gian ngắn ngủi ấy. Nhưng cuốn sách mà bạn đang cầm trên tay đây khác hẳn với những gì đã được viết ra, đơn giản vì nó không chỉ cô đọng lại từng khoảnh khắc của những trận đấu đã qua, mà còn cung cấp những cái nhìn rất sâu về từng khía cạnh của những nguyên nhân và chân dung những con người đã làm nên chiến thắng, những khó khăn đã trải qua, những rắc rối gặp phải trên đường vào chung kết, nhưng cũng không quên nhắc đến con đường tiếp theo của bóng đá Việt Nam sau thành công này. Tập hợp được nhiều cây bút thể thao có tiếng thực ra cũng đã là thành công của những người biên tập, trong một cuốn sách rất đáng đọc vào lúc này, khi những dư âm của chiến công U23 vẫn còn, nhưng cũng là để ngẫm ngợi sâu hơn về nhiều điều liên quan đến họ nói riêng và cả nền bóng đá Việt Nam nói chung.
Mà nền bóng đá ấy, mang tiếng là đã lên chuyên, vẫn giống như một công trường ngổn ngang gạch đá, còn rất nhiều điều phải suy nghĩ, bàn bạc và thực hiện sao cho thực sự chuyên nghiệp. Ngay cả việc hành xử thế nào sau một thành công, để nó không chỉ là một hiện tượng nhất thời, cũng đã cho thấy chúng ta chuyên nghiệp ở mức độ nào rồi…
– TRƯƠNG ANH NGỌC –
