Bây giờ, tôi phải trở lại nói về Alethea, người mà có lẽ cho đến nay tôi đã kể quá ít, bởi cô có tầm ảnh hưởng to lớn lên số phận Ernest, nhân vật chính của tôi.
Sau khi cha mất lúc cô khoảng ba mươi hai tuổi, cô rời bỏ các chị của mình, những người mà giữa cô với họ chỉ có chút ít đồng cảm, rồi dọn đến London. Cô đã nhất quyết, và tuyên bố là sẽ làm cho phần đời còn lại của mình được hạnh phúc hết sức có thể, trong đầu cô cũng đã có những ý tưởng rõ ràng về cách tốt nhất để tìm đến một cuộc sống hạnh phúc mà không một người phụ nữ, hay ngay cả đàn ông, nào từng có được.
Như tôi đã nói, tài sản của cô có 5.000 bảng vốn là của hồi môn mẹ cô để lại cho, cùng với 15.000 bảng thừa kế từ cha cô, và cô có toàn quyền trên chúng. Số tiền này đem lại cho cô khoản lợi tức 900 bảng một năm, và tiền đó được đầu tư vào những nơi hợp lý nhất, do vậy cô chẳng phải lo ngại gì về vấn đề thu nhập của mình. Vì muốn làm giàu, nên cô lập một kế hoạch chi tiêu hằng năm chỉ trong vòng năm trăm bảng, và nhất quyết để dành số còn lại. ‘Nếu tôi làm như thế,’ cô vui vẻ nói, ‘tôi sẽ có thể thành công trong việc sống thoải mái với thu nhập của mình.’ Và với kế hoạch như vậy, cô thuê một căn phòng chẳng có đồ đạc gì trong một ngôi nhà vốn được dùng để làm văn phòng ở phố Gower. Anh John của cô cố thuyết phục cô mua một ngôi nhà riêng cho mình, nhưng Alethea thẳng thừng bảo anh đừng có nhúng mũi vào chuyện của cô, khiến anh không còn dám ý kiến gì nữa. Chưa bao giờ cô thích anh John, và kể từ lần đó, cô gần như gạt hẳn anh ra khỏi cuộc sống của mình.
Không tiếp xúc nhiều với xã hội, nhưng cô lại quen thân được với hầu hết những người có tiếng trong văn đàn, nghệ thuật, và khoa học, và thật lạ lùng là ý kiến của cô được người ta đánh giá cao cho dù cô chưa bao giờ cố để làm cho mình nổi bật. Cô có thể trở thành một nhà văn nếu muốn, nhưng cô lại thích nhìn những người khác viết và động viên họ hơn là tự làm lấy việc đó. Có thể giới văn sỹ thích cô hơn bởi cô không giẫm chân lên họ.
Tôi luôn dành trọn tình cảm cho Alethea, và cô biết như vậy. Cô hẳn sẽ có rất nhiều người si mê nếu muốn, nhưng cô đã khiến họ nản lòng hết cả, và rủa xả vào đời sống hôn nhân, một việc mà phụ nữ hiếm khi làm trừ phi họ có được một thu nhập đáng kể cho riêng mình. Tuy vậy, dù khinh thường hôn nhân, cô lại hoàn toàn không khinh bỉ đàn ông, và dù sống theo một khuôn mẫu mà những kẻ bới lông tìm vết nhất cũng chẳng kiếm ra lý do nào để chê trách, cô vẫn cố gắng hết mức có thể để bảo vệ những người phụ nữ khác khỏi những lên án mà cuộc đời dành cho họ.
Về mặt tôn giáo, tôi nghĩ cô gần như là một người có tư tưởng tự do, với tâm trí hiếm khi hướng đến một mục đích rõ ràng. Cô vẫn đến nhà thờ, nhưng với cô, những kẻ ra vẻ đầy lòng đạo hay những kẻ lớn tiếng tự nhận mình vô đạo, cô đều ghét như nhau. Tôi nhớ có một lần nghe nói rằng cô đã thúc đẩy một người về sau thành triết gia nổi tiếng, là ông nên viết một quyển tiểu thuyết thay vì cứ theo đuổi cái việc công kích tôn giáo. Triết gia nọ rất khó chịu với điều đó, và bàn rộng ra về tầm quan trọng của việc phải làm cho người ta thấy được sự ngu xuẩn trong niềm tin của họ. Cô mỉm cười và nói một cách từ tốn, ‘Không phải chúng đã có Moses và các ngôn sứ rồi hay sao? Hãy để chúng nghe theo họ là được rồi.’[20] Nhưng đôi khi cô sẽ nói những lời sâu cay ẩn dưới một giọng nhẹ nhàng, và lời trên khiến tôi nhớ về một bài viết của cô trong quyển sách kinh của mình, nói về chuyến đi Emmaus với hai môn đệ của Chúa, và việc Ngài đã nói với họ rằng ‘Ôi thật là những kẻ ngu muội và chậm tin vào lời TẤT CẢ các ngôn sứ đã nói,’ với chữ ‘tất cả’ được in hoa.
Mặc dù chắc chắn chẳng thèm dính dáng gì đến anh John, cô lại giữ mối liên hệ thân thiết với Theobald, và dành vài ngày để viếng thăm Battersby khoảng hai năm một lần. Alethea luôn cố để thích Theobald và hợp lực với anh hết sức có thể (bởi trong nhà, chỉ có hai người họ là thỏ non, còn lại đều là chó săn cả), nhưng vô ích. Tôi tin rằng lý do chính khiến cô vẫn giữ liên hệ với anh mình là bởi cô muốn để mắt đến những đứa trẻ nhà Theobald và muốn nâng đỡ chúng nếu chúng chứng tỏ được là mình xứng đáng.
Những lần cô ghé Battersby, bọn trẻ thôi bị đánh đòn, và bài học dành cho chúng cũng được giảm nhẹ hơn. Cô dễ dàng nhận thấy là chúng phải học quá sức và quá tội nghiệp, nhưng cô vẫn không thể đoán ra nổi toàn bộ những gì mà chúng phải chịu. Ý thức rằng chẳng thể can thiệp gì vào chuyện này, nên cô đã khôn ngoan nhẫn nhịn không hỏi han quá nhiều về chúng. Cô biết là thời gian mà cô có thể làm được gì đó, chính là lúc chúng không còn ở chung nhà với bố mẹ chúng nữa. Và như thế, lúc này, cô không còn để ý đến Joey hay Charlotte, nhưng lại quan tâm nhiều đến Ernest để có thể xác định được những thiên hướng và khả năng của nó.
Lúc này, Ernest đã ở Roughborough được một năm rưỡi, và đã gần tròn mười bốn tuổi rồi, nên cá tính của nó cũng bắt đầu được định hình. Alethea đã lâu không gặp nó, và cô nghĩ rằng nếu cô buộc phải có tác động lên nó thì chẳng có lúc nào thuận tiện hơn lúc này, nên cô quyết tâm đến Roughborough với những lý do sẽ đủ hợp lý đối với Theobald, và cô cũng suy tính cẩn thận hoàn cảnh nào cô có thể trò chuyện riêng tư với Ernest được vài tiếng đồng hồ. Rồi vào một ngày tháng Tám năm 1849, khi Ernest vừa mới bắt đầu học kỳ thứ tư của nó, một chiếc xe ngựa đỗ trước cổng nhà ông Skinner, và Alethea bước xuống, xin cho Ernest được đi ăn tối với cô ở khách sạn Swan. Cô đã viết thư cho Ernest báo rằng cô sẽ đến và tất nhiên nó đang nóng lòng chờ đón cô. Đã lâu rồi không được gặp cô, nên lúc đầu nó khá gượng gạo, nhưng bản tính tuyệt vời của cô đã nhanh chóng kéo nó vào tình thân mật. Ngay khi vừa xin được cho nó ra ngoài, cô liền đưa nó đến cửa hàng bánh kẹo và cho nó mua bất kỳ thứ gì nó thích; ngay lúc đó Ernest nhận ra rằng cô thật khác với những dì Allaby của nó, dù họ cũng rất tốt bụng và ân cần. Các dì của nó rất nghèo, còn Alethea lại quá rủng rỉnh tiền bạc. Làm sao họ có thể sánh bằng với một người mà số dư của cô còn gấp đôi thu nhập của họ?
Khi cảm thấy mình được tôn trọng, Ernest có hàng đống chuyện linh tinh muốn kể, và Alethea khuyến khích nó nói về bất kỳ điều gì nó muốn. Nó luôn sẵn sàng tin tưởng bất kỳ ai đối tốt với nó, phải mất vài năm nó mới có được sự cảnh giác hợp lý trong việc này, và đôi lúc tôi không biết liệu nó đã có đủ sự cảnh giác cần phải có không nữa. Chỉ trong một thời gian ngắn, nó đã xem cô Alethea khác biệt hẳn với cha mẹ nó và những người còn lại, bản năng mách bảo nó rằng cô sẽ là người bảo vệ cho nó. Nó không nhận thức được nhiều rằng việc cô có giúp nó hay không, tùy thuộc vào cách cư xử của nó. Và có lẽ nếu nó biết được điều đó, chưa chắc mọi chuyện đã tốt hơn cho nó đâu.
Nó kể cho Alethea nhiều điều về gia đình và cuộc sống học đường của nó, trải lòng với cô nhiều hơn với cha mẹ nó nữa, nhưng nó chẳng hề nhận ra rằng cô đang moi lấy tin tức từ nó. Cô được nghe nó kể về những buổi tối chủ nhật đầy vui vẻ, và về việc đôi lần nó, Joey và Charlotte cãi nhau, nhưng cô chẳng đứng về phe nào và xem đó như một chuyện thường tình. Ernest, cũng như những đứa trẻ khác, có thể nhại lại tiến sỹ Skinner, và khi đã ấm bụng nhờ bữa tối, và hơi chuyến choáng bởi hai ly rượu sherry, nó biểu diễn cho cô xem vài cử chỉ của tiến sỹ và gọi ông bằng cái tên suồng sã, ‘Sam.’
‘Sam,’ nó nói, ‘là một tên già bịp bợm gớm ghiếc.’ rượu đã khiến nó nói năng huênh hoang, bởi dù gì đi nữa, thì đối với Ngài Ernest, tiến sỹ Skinner vẫn là một thực tế mà nó phải chấp nhận, và trước khi có chút men, thậm chí nó còn khúm núm trước ông ngay khi vừa thấy mặt. Alethea mỉm cười nói, ‘Cô không nên nói gì hết, đúng không?’, ‘Con cho là vậy’ rồi nó tiếp tục. Và cứ thế nó tuôn ra một loạt những lời hợm hĩnh thứ cấp vặt vãnh mà nó vốn bị tiêm nhiễm trong đầu một niềm tin rằng đó là những thứ đúng đắn, và rõ ràng ngay vào cái tuổi choắt này, Ernest đã quá tin vào chính bản thân nó với một niềm tin ngớ ngẩn. Cô Alethea đánh giá nó một cách độ lượng, đúng theo bản chất của cô, cô biết rất rõ tính huênh hoang đến từ đâu, và thấy rằng với những lời lẽ tuôn ra vô tội vạ của nó, thì đã đến lúc không cho nó dùng thêm rượu nữa rồi.
Tuy nhiên, chỉ đến sau buổi tối, Ernest mới hoàn toàn chinh phục được cô của nó. Alethea khám phá ra rằng, nó giống cô, cùng cực kỳ đam mê âm nhạc, và là thể loại nhạc cao nhất. Nó biết, và ngậm miệng ngân nga hay huýt sáo cho cô nghe, đủ mọi tác phẩm của những bậc thầy âm nhạc lừng danh, những bản nhạc mà hầu như không ai nghĩ một đứa trẻ như nó có thể biết được, và rõ ràng đây hoàn toàn là thiên bẩm tính của nó, bởi ở Roughborough, người ta tuyệt đối không khuyến khích âm nhạc. Trong trường, chẳng có học sinh nào đam mê âm nhạc bằng nó. Nó kể với cô rằng nó biết những bản nhạc này từ người đánh đàn ở nhà thờ thánh Michael, nhờ đôi lúc ông đến tập đàn vào những buổi chiều ngày thường. Ernest nghe tiếng đàn vang vọng và băng vào nhà thờ, trốn trong đó rồi mon men lại gần bục đàn. Trong một thời gian, người nghệ sĩ đàn quen dần với sự hiện diện của nó, và cả hai trở thành bạn bè.
Chính điều này khiến Alethea quyết định Ernest đáng để cô bỏ công sức mình ra. ‘Nó thích thể loại nhạc hay nhất,’ cô nghĩ, ‘và nó ghét tiến sỹ Skinner. Thật là một khởi đầu đầy tốt đẹp.’ lúc đưa Ernest về lại trường, cô cho nó một đồng tiền vàng (trước đó nó chỉ mong được cho năm shilling mà thôi,) nhưng cô cảm giác rằng, so với tiền của cô, Ernest là một thứ đáng giá hơn nhiều.
