Nhắc đến phong ba, chúng ta thường nghĩ đến loài cây sống trên những hòn đảo giữa bão tố trùng khơi. Phong ba là loài cây tượng trưng cho sự dẻo dai, bền bỉ chịu đựng nắng gió và khí hậu vô cùng khắc nghiệt. Loài cây này là biểu tượng sinh động cho những người lính đang ngày đêm hiên ngang bám trụ nơi đầu sóng ngọn gió để bảo vệ sự bình yên của Tổ quốc, những lùm cây phong ba đang vươn lên xanh tốt với những chiếc lá non mơn mởn, rung rinh trong gió đầu thu tạo nên cảm giác gần gũi, thân thương như chính ta đang sống trên những hòn đảo giữa biển khơi.Nhờ thích hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và đặc biệt là nhờ sự nâng niu, trân trọng qua bàn tay chăm sóc của cán bộ, chiến sĩ, gốc phong ba trên đảo nên đã phát triển cứng cáp, sum xuê. Những gốc cây phong ba xanh tươi không chỉ góp phần làm tăng thêm vẻ đẹp cảnh quan môi trường đơn vị mà còn giúp cho mỗi cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị luôn luôn ý thức về nhiệm vụ góp phần bảo vệ và xây dựng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.Hồi còn bé tôi cứ nghĩ chắc đảo hoang vu và ít cây cối lắm, không ngờ đập vào mắt tôi làhình ảnh doanh trại lại khang trang, cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp đến thế! Có thể đây chính là yếu tố quan trọng giúp các đồng chí yên tâm công tác và yêu mến đảo hơn.
Ý thức được tầm quan trọng của việc trồng cây, cấp ủy, chỉ huy các đảo chìm, đảo trên các quần đảo của Việt Nam (nhất là trên quần đảo Trường Sa) đã thường xuyên tuyên truyền, giáo dục cho mọi cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ về việc tạo và chăm sóc “lá phổi xanh” cho môi trường trên đảo ngày thêm trong lành và ý nghĩa hơn. Cùng với chú trọng cải tạo, nâng cấp nơi ăn ở, mỗi lần về phép hay ra công tác ở đảo, cán bộ, chiến sĩ đơn vị còn mang theo các giống cây lấy gỗ, cây ăn quả từ đất liền ra trồng trên đảonhư phong ba, bão táp, mù u, bàng quả vuông… Đặc biệt, tôi ấn tượng nhất với cây phong ba – loài cây có sức sống mãnh liệt, luôn được các chiến sĩ trên đảoquan tâm chăm sóc chu đáo và nhân giống trồng khắp nơi nên tạo vành đai xanh góp phần che chắn gió bão, cho mọi người cảm giác dịu mát hơn trong những ngày nắng nóng.
Phong ba là một loài thực vật thuộc họ Mồ hôi (Boraginaceae, còn gọi là họ Vòi voi). Đây là loài có nguồn gốc từ vùng nhiệt đớichâu Á, Madagascar, và miền Bắc Australia, cũng như ở nhiều đảo của Micronesia và Polynesia. Đây là loài thực vật nhỏ, chỉ cao trung bình 3–6 m, dù có thể đạt chiều cao tới 10–15m, thường xanh, hay mọc ở những nơi đất cát. Thân gỗ mềm, cong queo, phân cành thấp. Cụm hoa xim bò cạp xếp hai dãy nhỏ màu trắng, nhỏ chỉ 5 mm. Quả hạch tròn đường kính khoảng 5–8 mm, mọc thành chùm. Quả tươi màu xanh lục, nhưng do tác động của nhiệt độ và ánh nắng có thể ngả màu vàng hoặc nâu. Loài thực vật này ban đầu có danh pháp khoa học là Tournefortia argentea, nhưng sau đó từng được đổi thành Argusia argentea. Gần đây, danh pháp khoa học của nó được chuyển trở lại thành Tournefortia argentea trong một thời gian; để rồi sau đó có danh pháp khoa học mới là Heliotropium foertherianum từ năm 2003.Tại Việt Nam, cây mọc tự nhiên tại các đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị), Côn Đảo, Bãi Canh (Bà Rịa – Vũng Tàu), quần đảo Trường Sa (Khánh Hoà). Vùng biển Khánh Hoà đến Ninh Thuận cũng còn một ít cá thể sống rải rác.Phong ba là loài cây phát triển rất chậm, cây trưởng thành sau 10 năm chỉ cao 3-4m. Cây có thể tái sinh bằng hạt và chồi, trong thực tế việc tái sinh tự nhiên cây tại các vùng ven biển (trừ các đảo) hầu như không xảy ra. Do cây có biên độ sinh trưởng rộng: có thể phát triển tốt ở các vùng biển, đảo, chịu được gió bão, nước mặn và có thể sống tốt trên bãi cát san hô nên thường được trồng ven biển để chắn gió cố định cát. Do có thân, tán, hoa đẹp nên cây cũng được sử dụng làm cây bóng mát ven biển, cây cảnh quan cho các công trình. Lá cây có thể làm thuốc chữa rắn biển cắn.
Ở Trường Sa, việc gieo trồng, nhân giống bảo vệ các loại cây bóng mát, cây ăn quả, rau xanh đã trở thành phong trào sâu rộng và ý thức tự giác của quân và dân nơi đây. Cứ mỗi khi trận bão gió, hay đợt nắng nóng ùn ùn thổi qua nếu nhờ có cây phong bao che chắn nên cuộc sống nơi đây đã đỡ khắc nghiệt hơn. Chính vì vậy, hằng năm ngoài việc phối hợp với đơn vị bộ đội đóng quân trên đảo, các tổ chức chính trị xã hội còn thường xuyên tuyên truyền vận động các hộ dân và các cháu học sinh tích cực tham gia phong trào trồng cây xanh trên đảo. Nhờ đó, các loại cây bóng mát, cây ăn quả trên đảo ngày càng tăng về số lượng, phát triển rất tốt. Giữa đại dương mênh mông, quanh năm nắng gió, chứng kiến sự tồn tại, phát triển của các loài cây phong ba, bão táp, mù u, bàng quả vuông và các loại cây mang từ đất liền ra luôn xanh tốt,tất cả mọi người đề hiểu đó là minh chứng sống động nhất về sức sống mãnh liệt của quân và dân Trường Sa.
Ở quần đảo Trường Sa- cây Phong ba biểu trưng cho tinh thần bất khuất của người lính đảo, không khuất phục trước khó khăn, gian khổ, vươn lên, vượt qua bão tố, khắc nghiệt của thời tiết. Những cô bé, cậu bé học trò- lớp công dân đảo trẻ tuổi đang sống trên đảo Trường Sa lớn, những anh lính đảo đang ngày đêm canh giữ biển trời luôn như những cây phong ba, bất khuất và kiên cường…
Những bước chân đầy tự tin trên hòn đảo thiêng liêng của Tổ quốc, dưới bóng mát của những cây phong ba, bão táp, cây bàng vuông, hàng chục trẻ em- những công dân của Trường Sa, đang phấn khích khi thấy đảo có đoàn khách ra thăm. “Trường tiểu học Trường Sa có chưa đầy mười em học sinh, dù cơ sở vật chất chưa thể bằng đất liền, nhưng các em học sinh đều chăm ngoan, học giỏi. Nhiều em liên tục là học sinh giỏi của trường”.Như những “cây phong ba nhỏ”, lớp thiếu nhi trên đảo Trường Sa lớn đang lớn lên từng ngày, bất chấp sự khắc nghiệt, khó khăn nơi đảo xa, trở thành những công dân đảo ưu tú nơi tiền đồn tiền tiêu trên biển của Tổ quốc, góp phần khẳng định chủ quyền biển đảo thiêng liêng mà cha ông đã bao đời nay gìn giữ, vun đắp…. Cũng như các chiến sỹ từ nhiều miền quê hiện công tác trên đảo, ai cũng tự hứa với mình luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ gìn giữ biển đảo của Tổ quốc, chắc tay súng trên mỗi cương vị, nhiệm vụ được phân công. Nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương dường như lắng đi, thay vào đó là niềm vui và hân hoan của chàng lính trẻ, khi có đoàn trong đất liền ra thăm. Trên đảo Trường Sa lớn với những “cây phong ba nhỏ” và những chàng lính trẻ đang ngày đêm canh giữ biển đảo Tổ quốc, tại tất cả các đảo, điểm đảo, những chiến sỹ vẫn luôn hiên ngang, bất khuất như cây phong ba vươn mình trước bão tố.Trên Đảo Trường Sa Đông, cây phong ba, bàng vuông, phong ba, dừa…xanh ngắt một mầu bền bỉ, một sức sống kiên cường trước sóng gió biển Đông. Nơi đảo xa, cán bộ, chiến sỹ luôn coi nhau như anh em một nhà, chia ngọt, sẻ bùi và động viên nhau nỗ lực rèn luyện, học tập, công tác, làm tốt nhiệm vụ cấp trên giao là canh giữ biển trời thiêng liêng của Tổ quốc. Cán bộ, chiến sỹ trên đảo luôn được giáo dục học tập, nêu gương tinh thần bất khuất, dũng cảm hi sinh của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống nơi đây, ra sức phấn đấu để hoàn thành tốt nhiệm vụ để xứng đáng với truyền thống bất khuất, kiên cương của quân và dân ta.
Cây phong ba để lại trong mỗi chúng ta về một ấn tượng mãnh liệt của sức sống bền bỉ, hiên ngang nơi tiền đồn trên hải phận của Tổ quốc. Dù khó khăn, sóng gió, nhưng những công dân biển, những chiến sỹ đang làm nhiệm vụ nơi này luôn như những “cây phong ba” kiên cường vươn mình trước gió bão của biển, chắc tay súng bảo vệ cương thổ trên biển của quốc gia. Với một niềm tin vững chắc về chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc trên biển, vì nơi đảo xa, vẫn có những “cây phong ba” hàng ngày hiên ngang trấn giữ biển trời, vươn mình trong gió bão biển Đông, giữ từng tấc đất cha ông từ ngàn xưa để lại. Đi tìm sức mạnh của dân tộc, một lòng hướng về biển, đảo quê hương, tác giả xin được gửi tới những người lính, các công dân ưu tú trên đảo xa luôn được mạnh khỏe, phấn đấu hết mình trong sự nghiệp bảo vệ sự vẹn toàn, bình yên cho Tổ quốc.
