1. Có sự tham gia của yếu tố kì ảo, nhân vật thần kì:
Trong truyện vai trò của yếu tố kì ảo được chia làm 2 giai đoạn:
– Giai đoạn 1 (lúc Tấm chịu áp bức): giúp đỡ Tấm
+ Nhân vật thần kì Bụt có vai trò quan trọng: Tấm mất phần thưởng yếm đỏ → cho cá bống; mất cá bống → cho khăn, quần áo đẹp…cho cơ hội đổi đời; mất giày → cho cơ hội gặp vua và trở thành hoàng hậu…
+ Con vật thần kì: chim sẻ; vật thần kì: lọ tro xương cá bống… → giúp Tấm
2. Kết cấu đặc trưng là 3 phần: ban đầu là hoàn cảnh khổ sở buồn tủi của nhân vật chính, trải qua 1 chuỗi khó khăn thử thách cuối cùng được hạnh phúc…
– Hoàn cảnh của Tấm:
+ Mẹ chết, bố đi bước nữa
+ Thường xuyên bị mẹ con Cám hành hạ, bắt làm việc cực nhọc
– Quá trình đấu tranh giành hạnh phúc:
+ Vào cung vua vẫn bị mẹ con Cám tìm cách hãm hại (phân tích sơ lược)
+ Tấm đấu tranh bằng các lần hoá thân
→ Rút cục thì Tấm trở lại làm hoàng hậu và mẹ con Cám bị trừng trị.
3. Phản ánh mâu thuẫn trong gia đình và xã hội: mẹ ghẻ >< con chồng, Tấm >< Cám, thiện >< ác,...
– Mâu thuẫn gia đình mẹ ghẻ – con chồng: mẹ Cám thôi thì tìm mọi cách bắt Tấm làm việc nặng nhọc, luôn đối xử bất công; Tấm vào cung làm hoàng hậu mà vẫn khiến phải Tấm chết (chặt cây cau…) (kể và phân tích)
– Mâu thuẫn giữa Tấm và Cám: Cám lừa lấy giỏ tép của Tấm, tranh mất ngai hoàng hậu, Tấm hoá thành cái gì cũng tìm cách loại bỏ (kể và phân tích),…
→ Mâu thuẫn trong xã hội giữa cái thiện và ác → khẳng định thiện luôn thắng ác
