Mùa thu lại về với nắng gió, với mây trời… dịu nhẹ. Đã nghe đâu đây bước chân rộn rã của những tà áo trắng. Mùa khai trường lại sắp bắt đầu. Đã là mùa thu thứ mấy không còn đứng nghe tiếng trống mở đầu năm học nữa, nhưng trái tim tôi vẫn rộn ràng những cảm xúc xưa.
Tìm đọc trong các ký ức của những nhân chứng lịch sử, tôi xúc động trước những kỷ niệm về ngày khai trường đầu tiên trong lịch sử đất nước. Tôi muốn được nhắc lại cùng các bạn trẻ hôm nay để thấy rằng: Khai trường là sự kiện thật đáng tự hào của một quốc gia độc lập.
Mùa thu năm 1945, Cách mạng tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đứng trước nhiều khó khăn và thử thách. Riêng về giáo dục, 95% dân số còn mù chữ. Trước tình hình đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn dân ra sức thực hiện đồng thời ba nhiệm vụ trọng đại là diệt giặc đói, diệt giặc dốt và diệt giặc ngoại xâm. Ngày 5-9 trở thành sự kiện trọng đại của đất nước, khi đó là lần đầu tiên, dân ta có ngày khai trường của một quốc gia độc lập.
Giáo sư Phạm Minh Hạc, nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã kể: “Tôi rất vui vì có Đội Thiếu nhi Tháng Tám, có mũ ca lô và trống ếch. Ngày khai trường năm đó, Bác Hồ viết bức thư đầu tiên gửi cho học sinh. Tôi xúc động và nghẹn ngào khi nghe thư của Bác: Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có vẻ vang sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, một phần lớn nhờ ở công học tập của các cháu…”.
Trong ký ức của nhiều người, lễ khai giảng năm đó ở miền Nam, thầy cô còn đào hầm để che cho học sinh xung quanh lớp học, chỉ cần nghe tiếng máy bay là học sinh vội vàng sơ tán xuống hầm. Nhiều lúc quá vội, thầy cô nằm trên nắp hầm che chở cho học trò của mình.
Ngày đó những lớp học không chỉ có các em thiếu nhi mà có cả người già, thanh niên. Lớp học không chỉ học ban ngày mà còn chong đèn học buổi tối. Ký ức ngày khai trường đầu tiên đó gian khổ, nhưng xúc động, thiêng liêng!
Mùa thu năm tôi vào lớp 1, đất nước vừa mở cửa được dăm năm, kinh tế vẫn còn quá nhiều khó khăn. Tôi đến trường bằng cái cặp da đã cũ của bố. Ngày khai giảng, mẹ gấp cho tôi cái mũ ca lô bằng giấy màu đỏ, trên có dán hình ngôi sao vàng năm cánh. Tôi nhớ rằng, để mua được cho tôi bộ đồng phục áo trắng, váy duýp, mẹ phải chờ kỳ lương mới có đủ tiền. Chỉ còn một hôm nữa là ngày 5-9, là lễ khai giảng, mà tôi vẫn chưa có đồng phục. Đến tối mồng 4, mẹ mới đủ tiền đưa tôi ra chợ để mua đồ thì đã hết các bộ vừa vặn. Tôi mặc bộ đồng phục rộng thùng thình đi dự lễ khai giảng đầu tiên trong đời. Bộ đồng phục đó, tôi còn giữ cho 2 mùa khai giảng nữa… Rồi những mùa khai giảng cứ thế trôi qua, đến lúc tôi đủ tuổi mặc áo dài dự lễ khai giảng thì thời gian ngồi ghế nhà trường đã dần thu lại. Đến bây giờ, tôi vẫn nhớ thật nhiều sắc nắng thu sang và bầu trời xanh đầy bóng bay những mùa khai giảng…
Mùa thu năm nay lại về với những nhớ nhung xưa và niềm vui hiện tại. Qua rất nhiều mùa khai giảng, giờ đây tôi lại là người có nhiều cơ hội được ngắm nhìn những xúc cảm trong mùa tựu trường. Tôi vui những niềm vui của học trò tíu tít gặp nhau sau những ngày nghỉ, tôi buồn miên man xúc động cùng cảm xúc của học sinh cuối cấp, và tôi hồi hộp với cảm xúc lần đầu tiên đi học của các bé lớp 1.
Rồi thời gian sẽ làm các em trưởng thành, rồi mái trường sẽ là ngôi nhà các em luôn nhớ. Giờ đây, kinh tế đất nước đã phát triển. Nhiệm vụ giáo dục mỗi năm cũng theo hướng đổi mới, nâng cao chất lượng, tăng cường công nghệ. Nhưng dẫu thế nào, cũng mong các em yêu lấy ngày khai trường, yêu lấy mái trường nơi mình sẽ lớn lên và trưởng thành, để làm người có ích trong cuộc sống.
