Đây là 4 câu thơ đầu trích trong bài “Nhớ con sông quê hương” của Tế Hanh. Tác phẩm được viết năm 1956 và được đón nhận sâu sắc nhất qua thế hệ thanh thiếu niên, học sinh trẻ tuổi thời bấy giờ.
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng…
Ắt có lẽ, khi đặt bút vào những vần thơ, ý thơ đầu tiên thì kí ức cứ như ùa về một cách mãnh liệt. Như thể hiện rõ tiêu đề tác phẩm ngay hình ảnh đầu tiên, Tế Hành đã nhắc đến Quê hương với con sông thân thương. (Có thể nói rõ hơn ở đây quê hương của Tế Hanh là Quảng Ngãi_vùng đất chứa đựng những người con rất đỗi bình dị và mang nét hiền lành, tiêu biểu ở đây ta có thể nói ngay tác giả Tế Hanh -> Điều này chứng tỏ trong thơ ông viết… bạn đọc thơ ông sẽ cảm nhận được nó!), một tỉnh thuộc miền Trung, nơi hầu như quanh năm các con con sông “khoác lên mình tấm lụa xah biếc”.
Ngoài h/a con sông còn là dòng nước, hàng tre. Những chi tiết đẹp đẽ gắn liền vs đất quê dân giã. Biện pháp nhân hoá, phóng đại, giúp bộc lộ cho người đọc cái nhìn, cái tưởng tượng thật kì thú về dòng nước sông trong vắt như chiếc gương, khẻ làm nền soi cho những hàng tre đung đưa với những chiếc lá được nhà thơ ví von như là “tóc” của con người. Vâng!Nhắc lại màu xanh biếc của sông, đó còn là nỗi nhớ ánh xạ trong tâm hồn nhà thơ. Tiếp tục là một h/a so sánh. Đắm mình trong cảnh sông nước khá làm hữu tình, nhà thơ muốn hoá thân vào trưa hè, với những tia nắng rực rỡ, nóng bỏnh nhất “toả” khắp dòng nước trôi. Hai gam màu đối lập vàng của năng-xanh của sông như có sức sống kì diệu, ánh lên một vẻ đẹp lấp loáng như trong thơ Tế Hanh viết. Hơn hết khi khôg gian kỷ niệm hiện lên trog ngần, tỏa nắg và mát rượi, đó cũng là lúc quê hương hiện hữu gần gũi, quyện hòa với hồn người, đồng thơi mang đến sức lay độg thật mãnh liệt cho quí độc giả.
Nhớ con sông quê hương là một tác phẩm tiêu biểu trong hồn thơ lãng mạn của Tế Hanh, với sức đóng góp vô cùng lớn trong pt thơ mới 32-45. Đoạn trích trên đã thật sự để lại ấn tượng sâu sắc với những chi tiết gần gũi thân yêu của vùng quê đất Quảng_nơi chôn nhau cắt rốn của chính Tế Hanh, qua đó thể hiện tình yêu, nỗi nhớ trong một tâm cảm về quê hương là vô cùng đậm nét.
