1. Cơ sở pháp lí
Nêu và khẳng định quyền con người và quyền dân tộc:
– Trích dẫn 2 bản Tuyên Ngôn:
+ Tuyên ngôn độc lập của Mĩ (1776)
+ Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Pháp (1791)
-> Nêu lên nguyên lí cơ bản về quyền bình đẳng, độc lập của con người.
;
* Ý nghĩa của viêc trích dẫn:
– Có tính chiến thuật sắc bén, khéo léo, khóa miệng đối phương.
– Khẳng định tư thế đầy tự hào của dân tộc (đặt 3 cuộc cách mangh, 3 nền độc lập, 3 bản Tuyên ngôn ngang tầm nhau.)
* Lập luận sáng tạo :
“Suy rộng ra..” -> từ quyền con người nâng lên thành quyền dân tộc.
* Tóm lại: Với lời lẽ sắc bén, đanh thép, Người đã xác lập cơ sở pháp lý của bản Tuyên ngôn, nêu cao chính nghĩa của ta. Đặt ra vấn đề cốt yếu là độc lập dân tộc.
2. Cơ sở thực tiễn của bản Tuyên ngôn:
a. Tội ác của Pháp:
* Tội ác 80 năm:lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng..nhưng thực chất cướp nước, áp bức đồng bào ta, trái với nhân đao & chính nghĩa.
-Chứng cứ cụ thể :
+ Về chính trị: không có tự do, chia để trị, đầu độc, khủng bố.
+ Về kinh tế: bóc lột dã man
– Đoạn văn có giá trị của bản cáo trạng súc tích, đanh thép, đầy phẩn nộ đối với tội ác tày trời của thực dân
* Tội ác trong 5 năm (40-45)
– Bán nước ta 2 lần cho Nhật (bảo hộ?)
– Phản bội đồng minh, không đáp ứng liên minh cùng Việt Minh để chống Nhật, thậm chí thẳng tay khủng bố, giết nốt tù chính trị ở Yên Bái, Cao Bằng.
* Lời kết án đầy phản nộ, sôi sục căm thù. Vừa:
-> Vạch trần thái độ nhục nhã của Pháp (quì gối ,đầu hàng ,bỏ chạy..)
-> Đanh thép tố cáo tội ác tày trời (từ đó,…từ đó..)
Đó là lời khai tử dứt khoát cái sứ mệnh bịp bợm của thực dân Pháp đối với nước ta ngót gần một thế kỉ.
b. Dân tộc Việt Nam (lập trường chính nghĩa)
– Gan góc chống ách nô lệ của Pháp trên 80 năm …
– Gan góc đứng về phe đồng minh chống Phát xít.
– Khoan hồng với kẻ thù bị thất thế.
– Giành độc lập từ tay Nhật chứ không phải từ Pháp .
*Phương pháp biện luận chặt chẽ, lô gíc, từ ngữ sắc sảo. Cấu trúc đặc biệt, nhịp điệu dồn dập, điệp ngữ “sự thật “như chân lí không chối cãi được. Lời văn biền ngẫu.
C. Phủ định chế độ thuộc địa thực dân Pháp và khẳng định quyền độc lập, tự do của dân tộc
– Phủ định dứt khoát, triệt để…(thoát ly hẳn, xóa bỏ hết…..) mọi đặc quyền, đặc lợi của thực dân Pháp với đất nước Việt Nam.
– Khẳng định mạnh mẽ quyền độc lập, tự do của dân tộc
* Hành văn; hệ thống móc xích, khẳng định tuyệt đối…