Sinh thời Hồ Chí Minh không tự nhận mình là nhà văn nhà thơ, mà chỉ coi mình là người bạn của văn nghệ, người yêu văn nghệ với tấm lòng yêu nước thương dân cháy bỏng, sinh ra trong cảnh nước mất, nhân dân cơ cực, lầm than. Người đặc ra nhiệm vụ là phải tìm đường cứu nước cứu dân “suốt đời tôi chỉ có một ham muốn tột bật là sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập dân tộc ta hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. Trong quá trình hoạt động cách mạng, Người nhận ra văn chương là vũ khí sắc bén để đấu tranh cách mạng từ đó, Người sử dụng văn chương như một vũ khí cần thiết hữu ích quan trọng để công phá và tiêu diệt kẻ thù. Người trở thành nhà văn, nhà thơ lớn. Với một số quan điểm sáng tác:
+ Hồ Chí Minh coi văn chương là vũ khí chiến đấu phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Nhà văn cũng có tinh thần xung phong như người chiến sĩ ngoài mặt trận:
“Nay ở trong thơ phải có thép
Nhà thơ cũng phải biết xung phong”
(Cảm tưởng đọc thiên gia thi)
Quan điểm này được kế thừa và phát huy từ truyền thống của dân tộc. Nguyễn Trãi có quân trung từ mệnh tập, Nguyễn Đình Chiểu nổi tiếng với hai câu thơ
“Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà”
Phan Bội Châu lấy văn chương tuyên truyền cách mạng, Sóng Hồng “Dùng cán bút làm đòn xoay chế độ-Mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền”, Tố Hữu, Hồ Chí Minh, …
+ Hồ Chí Minh luôn chú trọng tính chân thực và tính dân tộc trong văn học. Văn chương phải phản ánh cuộc sống một cách chân thực, hấp dẫn, hình thức văn học giản dị, tránh cầu kì, ngôn ngữ trong sáng phát huy sự sáng tạo của người nghệ sĩ. Đây là quan niệm đúng đáng tiến bộ không chỉ có giá trị hiện thời mà cả mai sau.
+ Hồ Chí Minh luôn xuất phát từ mục đích đối tượng để quyết định nôi dung và hình thức của tác phẩm. Người luôn đặt câu hỏi “viết cho ai? Viết cái gì? Viết như thế nào? Và viết để làm gì?”. Vì thế tác phẩm của Người không chỉ có tư tưởng sâu sắc, nội dung thiết thực mà hình thức nghệ thuật, sinh động, đa dạng.
=> Quan điểm sáng tác văn học của Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay, đây là nguyên lí sống và làm việc của bất cứ một người nghệ sĩ chân chính nào trong cuộc đấu tranh hiện nay của dân tộc ta, cho công cuộc đổi mới đất nước.
